Τέσσερις στόχους επιχειρεί να πετύχει η Τουρκία με την σταδιακή εμπλοκή της σε μια πολεμική επιχείρηση εντός της Συρίας, γράφει ο κ. Χρήστος Ιακώβου, Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών στο sigmalive.com. Οι στόχοι αυτοί είναι :
-Ο πρώτος να πείσει κυρίως στη Δύση ότι οι κατηγορίες εναντίον της για υποστηρικτική στάση προς το ”Ισλαμικό Κράτος” (ISIS-ISIL) δεν έχουν βάση.
-Ο δεύτερος, αλλά πολύ σημαντικός στα σχέδιά της, είναι να αποτρέψει κάθε ενδεχόμενο δημιουργίας κουρδικού κράτους στα σύνορά της με τη Συρία.
-Ο τρίτος είναι να εμποδίσει ταχύτατη γεωστρατηγική αναβάθμιση του Ιράν στη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα μετά τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η πρόσφατη διεθνής συμφωνία σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Και
– Ο τέταρτος αφορά τις εσωτερικές εξελίξεις στη χώρα. Με την αλλαγή στάσης έναντι των ισλαμιστών αλλά πρωτίστως με τη επιθετική πολιτική εναντίον των Κούρδων, ο κ.Ερντογάν ευελπιστεί ότι θα αντλήσει ψήφους από το χώρο της τουρκικής ακροδεξιάς στις νέες εκλογές, ούτως ώστε να εξασφαλίσει την αναγκαία πλειοψηφία για να προωθήσει τις προσωπικές του φιλοδοξίες μέσω των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων.
Υπό αυτό το πρίσμα εγκρίθηκε τις προάλλες η συμφωνία Τουρκίας – ΗΠΑ για τη χρήση της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ από τον υπό τις ΗΠΑ συνασπισμό εναντίον του Ισλαμικού Κράτους,ενώ παράλληλα το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» (ISIS-ISIL) όσο και εναντίον των Κούρδων ανταρτών.
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών κ. Ταντζού Μπιλγκίτς έχει πει πως η συμφωνία για τη βάση του Ιντσιρλίκ αφορά μόνο τη μάχη εναντίον του ISIS-ISIL και δεν περιλαμβάνει επιχειρήσεις αεροπορικής υποστήριξης των κούρδων μαχητών στη βόρεια Συρία.
Και άλλες βάσεις
Στο μεταξύ αναφορικά με την συμφωνία με της Τουρκίας με τις ΗΠΑ για τη χρήση της βάσης του Ιντζιρλίκ, ο κ. Μουράτ Γιετκίν της Hurriyet Daily News, αποκαλύπτει ότι η Τουρκία περιμένει τις μονάδες των αεροπορικών δυνάμεων των ΗΠΑ να φτάσουν στη βάση του Ιντζιρλίκ για ευρύτερες επιχειρήσεις εναντίων του ISIL/ISIL στη Συρία- και μάλλον και σε άλλες βάσεις συμπεριλαμβανομένων αυτών των Ντιγιάρμπακιρ και Μπάτμαν .
Επίσης οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, κατ’ εντολή του Τούρκου Πρωθυπουργού κ. Α. Νταβούτογλου, ετοιμάζονται επιχειρήσεις πλήρους κλίμακας μαζί με τις δυνάμεις των ΗΠΑ. Οι Τουρκικές Αεροπορικές Δυνάμεις θα λάβουν μέρος στις αεροπορικές επιδρομές κατά του ISIL όχι μόνο με μαχητικά F-16 αλλά και μέσω του ανεφοδιασμού των αεροπλάνων (που βρίσκονται επίσης στο Ιντζιρλίκ), ελικοπτέρων και μεταγωγικών που θα λάβουν μέρος στις επιχειρήσεις.
Τα αεροσκάφη των ΗΠΑ που που αναμένονται
Το πλαίσιο των επιχειρήσεων θα το διαμορφώσουν οι τουρκικές και οι αμερικανικές δυνάμεις, γράφει. Οι ΗΠΑ αναμένεται να μεταφέρουν τα μαχητικά F-15 και F-16 από τις βάσεις τους στη Μεγάλη Βρετανία (Suffolk),και στη Γερμανία (Spangdahlem),μαζί με το προσωπικό υποστήριξης. «Όποτε είναι αυτοί έτοιμοι είμαστε και εμείς», δήλωσε στην εφημερίδα ανώνυμη πηγή. Εκπρόσωπος του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Tanju Bilgic δήλωσε στις 29 Ιουλίου ότι το «Ιντσιρλίκ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή, όταν κρίνεται απαραίτητο”.
Επανερχόμενοι στην ανάλυση του Διευθυντή του Κυπριακού Κέντρου Μελετών, ο κ. Χρήστου Ιακώβου εκτιμά ότι η Τουρκία έχει μεγαλύτερη αγωνία για το ενδεχόμενο οι Κούρδοι να εκμεταλλευθούν την κατάσταση και να προχωρήσουν στην ίδρυση κράτους. Γι΄ αυτό θέλει να εξασφαλίσει συνθήκες στρατιωτικής παρουσίας στη Βόρεια Συρία μέσω της δημιουργίας “ουδετέρας ζώνης”.
Για τις σημερινές αποφάσεις και κινήσεις της Τουρκίας δεν υπάρχει χαμηλό ρίσκο αλλά, αντιθέτως, μεγάλο,επισημαίνει. Ενώ η Τουρκία αριθμητικώς έχει ένα πολύ μεγάλο στρατό για τα δεδομένα της Μέσης Ανατολής, στην πραγματικότητα όμως, ο στρατός αυτός δεν έχει πολεμικές εμπειρίες από συμβατικούς πολέμους εδώ και δεκαετίες. Επιπλέον, τα πενιχρά αποτελέσματα του αμερικανικού στρατού από την πολεμική ανάμειξη στο Ιράκ λειτουργούν ως πρότυπο για την τουρκική στρατιωτική ηγεσία, η οποία δεν θέλει να αναλάβει παρόμοιο ρίσκο.
Συνεπώς, επισημαίνει ο κ. Χρήστου Ιακώβου, η Τουρκία ενώ φαίνεται να αλλάζει, όπως δείχνει η πρόσφατη συμφωνία με τις ΗΠΑ προκειμένου να γίνει χρήση των δύο αεροπορικών βάσεων, στην πραγματικότητα είναι πολύ συγκρατημένη αν όχι παράλυτη έναντι επιλογών. Από στρατηγικής πλευράς, για την Άγκυρα το ρίσκο είναι πολύ μεγάλο σε σχέση με το όφελος. Στο τέλος θα αναγκαστεί να ακολουθήσει τη στάση του Ισραήλ, δηλαδή να παρακολουθεί και να αναμένει, ευελπιστώντας ότι οι εξελίξεις στη Συρία δεν θα την αναγκάσουν να αναλάβει στρατιωτική δράση. Από πολιτικής πλευράς, η Τουρκία είναι αναγκασμένη να υποστηρίζει ανοικτά κάτι το οποίο ενδομύχως απεύχεται, δηλαδή να υποστηρίζει τους Αμερικανούς στις αεροπορικές επιθέσεις κατά των ισλαμιστών, τους οποίους από την αρχή στήριζε και ενίσχυε εναντίον του καθεστώτος Άσαντ.
Τι ανησυχεί την Τουρκία
Το γεωστρατηγικό πρόβλημα για την Τουρκία είναι να βρεθεί ενώπιον του χειρίστου σεναρίου που είναι η δημιουργία κουρδικού κράτους στο Ιράκ και τη Συρία. Αυτή η εξέλιξη θα ενεργοποιήσει τη λογική των συγκοινωνούντων δοχείων με τους Κούρδους της Νοτιοανατολικής Τουρκίας και, ανεξαρτήτως της σημερινής θέσης των ΗΠΑ για το ΡΚΚ, θα αποσταθεροποιήσει εσωτερικώς την Τουρκία. Αυτή είναι η μοναδική εξέλιξη που θα μπορούσε να ενεργοποιήσει πιο συστηματικά την Τουρκία να αναλάβει στρατιωτική δράση, με το ρίσκο να είναι πάλι υψηλό. Η μοναδική ελπίδα που μπορεί να καλλιεργεί η Τουρκία σήμερα στην παρακολούθηση των εξελίξεων είναι η στενή σχέση που έχουν αναπτύξει οι ΗΠΑ με τους Κούρδους.
Η εξάρτηση που έχουν οι Αμερικανοί από τους Κούρδους μαχητές στον αγώνα κατά των Ισλαμιστών δημιουργεί μία ειδική σχέση που στο μέλλον ευελπιστούν οι Τούρκοι ότι η Ουάσιγκτον θα συγκρατήσει τους Κούρδους από κινήσεις που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την ίδια. Γι’ αυτό και η Τουρκία σήμερα ακολουθεί αντιφατική πολιτική. Ενώ μέχρι τώρα στήριζε ποικιλοτρόπως τους τζιχαντιστές αναγκάζεται να συμμετάσχει αιφνιδίως σε αεροπορικές επιθέσεις εναντίον τους. Αυτή η, έστω και περιορισμένη αναστροφή της Τουρκίας, αποτελεί ένα γραμμάτιο προς εξαργύρωση για το μέλλον. Όμως στις ίδιες εξελίξεις επενδύουν και οι Κούρδοι για μελλοντική αμερικανική στήριξη. Συνεπώς – καταλήγει ο κ Ιακώβου- όπως και να έχουν τα πράγματα οι εξελίξεις περισσότερο ανησυχούν την Τουρκία που την κάνουν να κινείται νευρικά και αντιφατικά.
Πόλεμος κατά των Κούρδων, όχι του ΙSIS-ISIL
Ενδιαφέρουσα επ αυτών είναι και η άποψη του κ Θόδωρου Τσακίρη που διατύπωσε στον Φιλελεύθερο της Κύπρου:Η προσπάθεια της Τουρκίας να αναβαπτισθεί ως ο πρωτοστάτης της μάχης κατά του ISIS-ISIL θα συγκρουσθεί με τα συστημικά αδιέξοδα της ακολουθούμενης στρατηγικής της στο Συριακό και θα αποτύχει για μια σειρά λόγων υποστηρίζει ο κ Τσακίρης – και τους επισημαίνει:
(α) Η Τουρκία έχει και είχε ως πάγια επιδίωξή της να δημιουργήσει μια ζώνη κατοχής εντός του συριακού εδάφους, όπου θα επανατοποθετήσει τους Σύριους πρόσφυγες που φιλοξενεί μαζί με την τελευταία έκδοση του Συριακού Απελευθερωτικού Στρατού (ΣΑΣ) τον οποίο θα εξοπλίσει και εκπαιδεύσει η ίδια με διεθνή βοήθεια. Αυτό ακριβώς προσπάθησε να πετύχει το περασμένο φθινόπωρο έως ότου κατέστη σαφές ότι μια τέτοια λύση θα καταπολεμάτο στο έδαφος της Συρίας και από τους Σαουδάραβες και από τους Ιρανούς.
Παρά την αρχική διεθνή συμφωνία επί του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, που θα δοκιμασθεί στην πράξη ιδίως κατά τη φάση επικύρωσής της από την αμερικανική Γερουσία, η Τεχεράνη και η Χεζμπολάχ θα κάνουν τα πάντα για να στηρίξουν το καθεστώς Άσαντ, ενώ η αντίδραση του Αραβικού Συνδέσμου, με δεδομένες τις ψυχροπολεμικές σχέσεις Αιγύπτου-Τουρκίας, δύσκολα θα επικροτήσει μια de facto τουρκική εισβολή στο συριακό έδαφος, έστω και εάν αυτή γίνει σε βάρος του ΙSIS-ISIL.(ΙΚ).
(β) Ο νέος ΣΑΣ αποτελεί σε μεγάλο βαθμό θεωρητική δύναμη στην παρούσα χρονική συγκυρία. Η αντι-Ασαντική αντίσταση, όση δεν ελέγχεται από την Αλ-Νούσρα και το (ΙΚ, έχει κατακερματισθεί σε 1.200 νεοφεουδαλιστικού τύπου οργανώσεις, χωρίς επιτελική συγκρότηση και κατεύθυνση. Ακόμη και εάν οι Τούρκοι έθεταν υπό τον έλεγχό τους αύριο τη συριακή ζώνη που θέλουν να ελέγξουν θα χρειασθούν τουλάχιστον 18-24 μήνες πριν μπορέσει να αποτελέσει υπολογίσιμη δύναμη ο νέος ΣΑΣ.
(γ) Η περιοχή την οποία διεκδικεί η Τουρκία για τη δημιουργία μιας ζώνης ελέγχου εντός συριακού εδάφους ελέγχεται κατά κύριο λόγο από το ΙSIS-ISIL (ΙΚ). Αν και αναμένεται η αποτελεσματικότητα των αμερικανικών/συμμαχικών βομβαρδισμών να βελτιωθεί μετά την ενεργοποίηση του Ιντσιρλίκ, η εμπειρία του ενός έτους πολέμου κατά του ΙΚ είναι ότι οι από αέρος επιχειρήσεις από μόνες τους δεν επαρκούν ούτε καν για να ανακόψουν την περαιτέρω επέλαση των μαχητών του Αλ-Μπαγκντάντι που -με την εξαίρεση του Κομπανί- κέρδισαν νέο έδαφος και στο Ιράκ και νοτίως της Δαμασκού.
Η Τουρκία εν ολίγοις θα πρέπει να ματώσει η ίδια για να διώξει το ΙSIS-ISIL (ΙΚ) από τη Βόρεια Συρία ή να σταματήσει να πολεμάει τη μοναδική μερικώς αποτελεσματική επιτόπια δύναμη που μπορεί να χτυπήσει το ΙSIS-ISIL (ΙΚ), δηλαδή τους Κούρδους μαχητές του YPG. Η Άγκυρα μέχρι στιγμής λέει ότι επιδιώκει μόνο την επιβολή μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων επί της συγκεκριμένης συριακής περιοχής, αλλά αυτό είναι μάλλον παράλογο, δεδομένου ότι το ΙSIS-ISIL (ΙΚ) δεν φημίζεται για την πολεμική του αεροπορία.
Ίσως για αυτούς τους λόγους ο πραγματικός στόχος των τουρκικών βομβαρδιστικών να είναι ο Τούρκος ψηφοφόρος και όχι οι δυνάμεις του ΙSIS-ISIL,καταλήγει και ο κ Τσακίρης.
