Από τη Μαρία Λίλα
Η Συρία αποτελεί το πιο προωθημένο προϊόν εσωτερικής κατανάλωσης στην Τουρκία, όπου όλα τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής της προσφέρονται «πακέτο στην τιμή του ενός».
Στη δίνη μιας σουρεαλιστικής πολιτικής προσέγγισης, εδώ και πέντε χρόνια, η Άγκυρα δείχνει να πάσχει από το σύνδρομο της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων με την κυβέρνηση Νταβούτογλου να έχει ξεκινήσει εκστρατεία προκειμένου να πείσει την κοινή γνώμη ότι η Τουρκία κερδίζει και δεν χάνει στη Συρία.
Από την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου ο συνασπισμός του στρατού του Άσαντ με παραστρατιωτικούς Ιρανούς, μαχητές της Χεζμπολάχ και τη βοήθεια των ρωσικών αεροπορικών επιδρομών, προελαύνει στο Χαλέπι από τα ανατολικά προς τα βόρεια, κόβοντας τις γέφυρες τροφοδοσίας των αντικαθεστωτικών ανταρτών, που είχαν καταλάβει την πόλη το 2012 ενώ ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος μετακίνησης των Κούρδων της Συρίας, με τη βοήθεια της συμμαχίας των ΗΠΑ από δυτικά του Ευφράτη μέχρι το Αφρίν.
Όλα τα παραπάνω οδήγησαν τα φιλοκυβερνητικά έντυπα της Τουρκίας της προηγούμενης, αλλά και της τρέχουσας εβδομάδας να κυκλοφορήσουν πρωτοσέλιδα για επικείμενη είσοδο στρατευμάτων στη Συρία με κοινό παρονομαστή στους τίτλους τους: «Αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για να μπούμε στη Συρία».
Σήμερα, λοιπόν, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε ότι «εφόσον υπάρξει μια στρατηγική κατά του Ισλαμικού Κράτους, τότε η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία μπορεί να μετάσχουν σε μια χερσαία επιχείρηση στη Συρία». Ο ίδιος πρόσθεσε, ακόμη, ότι η Σαουδική Αραβία στέλνει αεροσκάφη της στην τουρκική βάση του Ινσιρλίκ.
Για τους στρατιωτικούς κύκλους της Άγκυρας το Χαλέπι αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για δυναμική παρέμβαση στη συριακή κρίση, μετά τον χαμένο περσινό χρόνο, που σημαδεύτηκε από την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους.
Θεωρούν ότι αν η κυβέρνηση δεν αξιοποιήσει τα τεκταινόμενα στο Χαλέπι δεν θα μπορέσει να επιστρέψει σε πρωταγωνιστικό ρόλο και θα μπει και πάλι στο περιθώριο των διεργασιών για το συριακό ζήτημα. Οι ίδιοι κύκλοι ζητούσαν από τον Ερντογάν στρατιωτική ανάμιξη στη Συρία και το Μάιο του 2015, χωρίς, όμως, αποτέλεσμα.
Η μεγαλύτερη δυσκολία σε αυτό το φιλόδοξο σχέδιο έγκειται στον «κλειστό», κυρίως, από τα ρωσικά αεροσκάφη, συριακό εναέριο χώρο, τον οποίο χρειάζονται οποιεσδήποτε χερσαίες δυνάμεις επιχειρούν στην περιοχή.
Για αυτό το λόγο η Τουρκία είναι αναγκασμένη να ζητήσει σημαντικές συμμαχίες. Προς το παρόν έχει λάβει πολιτική στήριξη στην προοπτική μιας χερσαίας επιχείρησης, μόνο από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Μπαχρέιν.
Εκ των ων ουκ άνευ είναι η στήριξη είτε των ΗΠΑ είτε της Ρωσίας για να προχωρήσει ενώ ένας τρίτος αναγκαίος για αυτήν σύμμαχος εφόσον αυτό συμβεί, είναι η συμμαχία επί εδάφους είτε με τους Κούρδους της Συρίας είτε με τις δυνάμεις του Άσαντ.
Και τα δύο είναι για την Άγκυρα «κόκκινο πανί» μέσα στον πολιτικό λαβύρινθο που έχει στήσει μετά την Αραβική Άνοιξη με πρόσκαιρες και ενίοτε ανίερες συμμαχίες, προκειμένου να γίνει πραγματικότητα το όνειρο του Ερντογάν για επιστροφή στη δόξα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Επιπλέον, με την κλιμάκωση των διώξεων του τουρκικού στρατού κατά του Εργατικού Κουρδικού Κόμματος (ΡΚΚ) στην ανατολική Τουρκία πόσο ασφαλής μπορεί να είναι η έναρξη μιας νέας στρατιωτικής επιχείρησης στην άλλη άκρη, στα νοτιοδυτικά της χώρας;
Ένας άλλος παράγοντας είναι οι ειρηνευτικές συνομιλίες, που παρά τις διακοπές και τα συνεχή εμπόδια, βρίσκονται σε εξέλιξη και υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για τη λήξη του εμφυλίου στη Συρία.
Στα πέντε χρόνια της αιματηρής εμφύλιας σύρραξης στη Συρία έχουν σκοτωθεί 400.000 άνθρωποι, ενώ άλλοι 70.000 έχουν χάσει τη ζωή τους από τις ελλείψεις σε βασικά αγαθά, όπως η πρόσβαση σε καθαρό νερό και σε υπηρεσίες υγείας.
Ο αριθμός των τραυματιών από τις πολεμικές συγκρούσεις φτάνει τα 1,9 εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ το προσδόκιμο ζωής έχει μειωθεί από τα 70 χρόνια το 2010 στα 55,4 χρόνια το 2015.
Ο συνολικός αριθμός των νεκρών και των τραυματιών αντιστοιχεί στο 11,5% του πληθυσμού της Συρίας, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η εφημερίδα «Guardian» επικαλούμενη το Συριακό Κέντρο Πολιτικής Έρευνας (SCPR).
Τα Ηνωμένα Έθνη υπολόγιζαν τον αριθμό των νεκρών σε 250.000, αλλά σταμάτησαν να συλλέγουν στοιχεία πριν από 18 μήνες, όπως σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.
Οι συνολικές οικονομικές απώλειες για τη Συρία εκτιμώνται στα 255 δισ. δολάρια, ενώ σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Συρίας (45%), περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουν πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς, άλλοι στο εξωτερικό και άλλοι στο εσωτερικό της χώρας.