της Εβελιν Μπέτση, Πλαστικής Χειρουργού
Το Botox είναι ευρέως γνωστό για την ιδιότητά του να εξαφανίζει τις ρυτίδες τόσο του μετώπου όσο και εκείνων περιφερικά των ματιών.
Οι δυνατότητες όμως που μας δίνει η τοξίνη αυτή δεν περιορίζεται μόνο στην καταπολέμηση των ρυτίδων.
Με τη βοήθειά της μπορούμε να βελτιώσουμε το οβάλ σχήμα του προσώπου, να απαλλάξουμε τον ενδιαφερόμενο από χρόνιες κεφαλαλγίες, να μειώσουμε αισθητά την υπεριδρωσία στη μασχαλιαία περιοχή, στα πέλματα και στις παλάμες, να αποκαταστήσουμε μια ασυμμετρία σε περίπτωση ημιπάρεσης προσώπου, αλλά και να διορθώσουμε τα περισσότερα είδη βλεφαρόσπασμου.
Τι είναι όμως η Βοτουλινική τοξίνη;
Η εφαρμογή της τοξίνης αυτής είναι η πιο δημοφιλής αισθητική θεραπεία, με πάνω από 6 εκατομμύρια εφαρμογές το χρόνο. Είναι μία νευροτοξίνη προερχόμενη από τον οργανισμό Clostridium botulinum, ο οποίος βρίσκεται στο φυσικό περιβάλλον, όπου είναι ανενεργός και μη τοξικός. Η Βοτουλινική τοξίνη χρησιμοποιείται για να μειώνει τις λεπτές γραμμές και ρυτίδες του προσώπου, παραλύοντας τους υποκείμενους μύες.
Η τοξίνη χρησιμοποιείται επίσης για να θεραπεύσει την υπεριδρωσία, τις ημικρανίες, τις μυϊκές δυσλειτουργίες καθώς και τις δυσλειτουργίες της κύστης και του εντέρου.
Στην αγορά η Βοτουλινική τοξίνη κυκλοφορεί στις παρακάτω μορφές:
• Botox, Vistabel, (Onabotulinumtoxin A ή Βοτουλινική τοξίνη τύπου A)
• Dysport (Abobotulinumtoxin A ή Βοτουλινική τοξίνη τύπου A)
• Bocouture, Xeomin (Incobotulinumtoxin A ή Βοτουλινική τοξίνη τύπου A) Myobloc (Rimabotulinumtoxin B ή Βοτουλινική τοξίνη τύπου Β).
Εφαρμογές
1. Ρυτίδες του μετώπου
Με πολλαπλές ενέσεις στο μέτωπο, ανάμεσα από τα φρύδια και γύρω από τα μάτια, ουσιαστικά παραλύουμε τους μύες εκείνους που προκαλούν τις ρυτίδες. Από τη στιγμή που ο μυς δεν λειτουργεί, δεν πραγματοποιείται η κίνηση και άρα δεν δημιουργείται και η ρυτίδα. Είναι επιθυμητό τους μύες αυτούς να μην τους παραλύουμε τελείως, αλλά επιλεκτικά, έτσι ώστε να έχουμε μια σχετική κίνηση, άρα και μια εκφραστικότητα. Το τελευταίο επιτυγχάνεται με μικρή διάλυση του φαρμάκου και επιλεκτικά σημεία έγχυσης. Μετά την εφαρμογή ζητείται από τον ενδιαφερόμενο να μην κατακλιθεί, να μην σκύψει και να μην τρίψει την περιοχή για 4 ώρες μετά τη θεραπεία. Φάρμακα, όπως η ασπιρίνη, αποφεύγονται 48 ώρες πριν και μετά την εφαρμογή, ενώ η ηλιοθεραπεία προτείνεται να αποφεύγεται για 48 ώρες μετά την εφαρμογή.
Επιπλέον καλό είναι να γνωρίζουμε ότι η τοξίνη απορροφάται περισσότερο γρήγορα τους καλοκαιρινούς μήνες και στα άτομα που ασκούνται σε συστηματική βάση.
2. Οβάλ του προσώπου
Ένα περίγραμμα προσώπου με V σχήμα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία θηλυκότητας.
Σε πολλές περιπτώσεις το τετράγωνο σχήμα στο οβάλ του πρόσωπου οφείλεται στο σκελετό του προσώπου μας. Υπάρχουν όμως κάποιες περιπτώσεις με τετράγωνο περίγραμμα προσώπου, οι οποίες οφείλονται σε υπερτροφία του μασητήρα μυός (μυς της μάσησης). Στην περίπτωση αυτή,ο μυς αυτός υπερλειτουργεί και άρα υπερτρέφεται, δηλαδή διογκώνεται. Ο μυς αυτός είναι στα πλάγια του προσώπου και σε περίπτωση υπερλειτουργείας μπορεί να αλλάξει το σχήμα του προσώπου από ένα απαλό V σε ένα τετράγωνο σχήμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το πρόσωπο να φαίνεται πιο φαρδύ. Παρατηρείται συχνά σε άτομα που τρίζουν τα δόντια τους το βράδυ ή σε αυτούς που μασούν πολύ συχνά τσίχλα.
Στην περίπτωση αυτή,η βοτουλινική τοξίνη παραλύει ένα μέρος αυτού του μυός με αποτέλεσμα η αδράνεια του να οδηγεί και σε μικρότερο όγκο του μασητήρα μυός και άρα να αποκαθιστά εκ νέου το θηλυκό περίγραμμα προσώπου. Είναι σαν τους υπόλοιπους μύες του σώματος μας που αν τους εξασκούμε με γυμναστική υπερτρέφονται και έχουμε την επιθυμητή γράμμωση. Αν σταματήσουμε τη γυμναστική,οι μύες αυτοί χάνουν τον όγκο τους.
Η εφαρμογή γίνεται στο ιατρείο. Αφορά μικρές ενέσεις στο κάτω μέρος του προσώπου και τα αποτελέσματα είναι φανερά μετά από 6-8 εβδομάδες. Η θεραπεία αυτή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 5-6 μήνες,αν επιθυμούμε να διατηρούμε το αποτέλεσμα.
3. Βλεφαρόσπασμος
Είναι γνωστό και ως «το τικ των ματιών», το οποίο, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι ενοχλητικό αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είναι καταστροφικό,αφού μπορεί κανείς να έχει προβλήματα σημαντικά όρασης λόγω της ασταμάτητης σύσπασης των βλεφάρων. Με τη βοήθεια της τοξίνης αποκαθιστούμε τη φυσιολογική κινητικότητα των βλεφάρων και ανακουφίζουμε τους ασθενείς. Η εφαρμογή αφορά πολλές μικρές ενέσεις περιφερικά των βλεφάρων.
4. Υπεριδρωσία
Η υπεριδρωσία είναι ένα πολύ ενοχλητικό πρόβλημα που ταλαιπωρεί άντρες και γυναίκες. Εμφανίζεται στο πρόσωπο, στα πέλματα στις παλάμες και στη μασχαλιαία περιοχή .Το 2004 το botox έλαβε την έγκριση χρήσης του για την θεραπεία σοβαρής υπεριδρωσίας στην μασχαλιαία περιοχή. Ουσιαστικά,η δράση έγκειται στο ότι μειώνει την έκκριση ιδρώτα από τους ιδρωτοποιούς αδένες και απαλλάσσει τους ενδιαφερόμενους από την συνεχή έκκριση αυτού. Είναι αποτελεσματικό στο 85% των περιστατικών που εφαρμόζεται και έχει διάρκεια από 4-14 μήνες. Η επαναλαμβανόμενη εφαρμογή της θεραπείας είναι ασφαλής και έρευνες έχουν αποδείξει ότι βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ενδιαφερόμενων.
Στην περίπτωση των παλαμών η θεραπεία είναι αποτελεσματική στο 80-90% των περιστατικών. Η επανάληψη είναι απαραίτητη σε 6 μήνες στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αν κανείς επιθυμεί να διατηρήσει το αποτέλεσμα.
Όσον αφορά στα πέλματα η θεραπεία είναι λιγότερο αποτελεσματική,η επιτυχία κυμαίνεται γύρω στο 50% των περιστατικών και η εφαρμογή είναι επώδυνη .
Η εφαρμογή πραγματοποείται στο ιατρείο με τη μορφή ένεσης. Η διαδικασία είναι πολύ σύντομη, αφού και για τις 2 μασχάλες δεν απαιτούνται πάνω από 10 λεπτά. Παρόλο που δεν πρέπει να κάνετε σάουνα ή υπερβολική σωματική άσκηση της ημέρα της εφαρμογής, δεν απαιτείται κανένας άλλος περιορισμός στη δουλειά ή στις καθημερινές δραστηριότητες. Πριν από την εφαρμογή, είναι καλύτερα να μην είναι ξυρισμένη η περιοχή των μασχαλών, για περίπου 3 – 4 ημέρες.
Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής, εγχέουμε με μία πολύ λεπτή βελόνα μικρές ποσότητες της τοξίνης, ακριβώς κάτω από το δέρμα, περιοδικά στην περιοχή υπεριδρωσίας, αφήνοντας περίπου 1 – 2 εκατοστά απόσταση μεταξύ των σημείων έγχυσης.
Με βάση την εκτίμηση του γιατρού, γίνονται πολλαπλές εγχύσεις στην περιοχή που χρειάζεται θεραπεία,ενώ για την ανακούφιση πιθανής ενόχλησης, οι γιατροί συνήθως χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές αναισθησίας, όπως πάγος και κρέμες ξυλοκαΐνης.
Μετά την πρώτη εφαρμογή, θα πρέπει να ορισθεί εκ νέου ραντεβού για έλεγχο σε περίπου 2 εβδομάδες. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει το ραντεβού αυτό, γιατί μόνο τότε ο γιατρός θα μπορέσει να διορθώσει τυχόν σημεία που δεν έχουν διηθηθεί με την τοξίνη, έτσι ώστε τελικά να βεβαιωθεί ότι ο ασθενής θα απολαύσει τα πλεονεκτήματα της θεραπείας στο σύνολό τους.
5. Οι ρυτίδες της λύπης
Αφορά τις ρυτίδες στο κάτω μέρος του στόματος, οι οποίες οφείλονται σε έναν μυ που κατεβάζει τη γωνία του στόματος. Το σχήμα, η θέση και το μέγεθος των χειλιών είναι σημαντικά στοιχεία ομορφιάς και νεότητας. Η κατεύθυνση προς τα πάνω της γωνίας του στόματος και η σχέση της με τα άλλα στοιχεία του προσώπου είναι σημαντικά στοιχεία νεότητας.
Η προς τα κάτω κατεύθυνση της γωνίας στόματος δίνει μια έκφραση λύπης στο πρόσωπο, η οποία είναι πολύ εμφανής στον καθρέφτη μας. Η βοτουλινική τοξίνη επιλεκτικά μπορεί να παραλύσει μέρος του υπεύθυνου μυός για την πτώση της γωνίας του προσώπου και να εξαφανίσει το λυπημένο ύφος. Πολύ συχνά συνδυάζεται με Υαλουρονικό οξύ για μεγαλύτερη διάρκεια του αποτελέσματος, αλλά και για μεγαλύτερη βελτίωση σε περιπτώσεις σημαντικής πτώσης.
6. Ασυμμετρία προσώπου.
Τα τρία βασικά χαρακτηριστικά του προσώπου που πρέπει να είναι πάντα σε συμμετρική αρμονία είναι το πηγούνι, τα ζυγωματικά και τα μάγουλα. Καμιά φορά όμως, ύστερα από κάποιου είδους παράλυση, η συμμετρία αυτή δεν υπάρχει. Σε αυτές τις περιπτώσεις το Botox διορθώνει τη γραμμή των χαρακτηριστικών αυτών, ώστε το επιθυμητό αποτέλεσμα να φαίνεται φυσικό για ένα σχεδόν τέλεια εναρμονισμένο πρόσωπο. Η εφαρμογή πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 4 μήνες και τα περισσότερα ταμεία καλύπτουν το κόστος του φαρμάκου.
Επιπλοκές
• Ήπιο πόνο, τοπικό οίδημα και / ή ερύθημα στην περιοχή της έγχυσης
• Παροδικό μούδιασμα
• Πονοκέφαλο
• Αδιαθεσία
• Ήπια ναυτία
• Προσωρινή αδυναμία / παράλυση στο γύρω μυϊκό σύστημα, από τη δράση της τοξίνης
• Προσωρινή πτώση του πάνω βλεφάρου ή φρυδιού
• Αδυναμία του κάτω βλεφάρου ή του πλευρικά ορθού μυός (ο μυς που ελέγχει την κίνηση του ματιού)
• Δυσφαγία
• Αδυναμία στο λαιμό
• Αδιαθεσία τύπου γρίπης
• Διαταραχή του βραχιόνιου πλέγματος (μία κατάσταση που επηρεάζει τα νεύρα του λαιμού και του στήθους)
• Δυσλειτουργία της χοληδόχου κύστης
• Διπλωπία (διπλή όραση)
• Αιμορραγία
• Θολή όραση
• Στεγνό στόμα
• Κόπωση
• Κνίδωση & εξανθήματα
• Συριγμός
• Πρήξιμο
Όπως και όλα τα φάρμακα έτσι και η Βοτουλινική τοξίνη έχει τις επιπλοκές της. Οι παραπάνω επιπλοκές είναι σπανιότατες, αλλά είναι απαραίτητο να αναφέρονται αφού έχουν περιγραφεί στη βιβλιογραφία.
