Από τη “σωστή πλευρά της Ιστορίας” στο…off side!
Του Θανάση Κ.
— Eπειδή οι εκλογές της 5ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ εξελίσσονται, ίσως ως η πιο «επιδραστική» εξέλιξη της τελευταίας δεκαετίας διεθνώς,
— Κι επειδή έχει προηγηθεί ένα όργιο συστηματικής παραπληροφόρησης στην Ελλάδα:
για τον «ακροδεξιό Τράμπ που χάνει,
για τον «Τράμπ που θα πάει φυλακή πριν τις εκλογές,
για την Κάμαλα Χάρις που «κυριαρχεί του Τράμπ δημοσκοπικά
και “ανεβαίνει”, λέει, στις κρίσιμες πολιτείες,
σήμερα ξεκινώ από μια πανεθνική δημοσκόπηση που βγήκε προχθές στην εφημερίδα New York Times!
Η οποία, όχι, δεν είναι «ακροδεξιά», ούτε «υποστηρίζει» τον Ντόναλντ Τράμπ, αντίθετα τον σιχαίνεται – και δεν το κρύβει! Κι έτσι αυτά που “μετράει” σήμερα έχουν αυξημένη σημασία…
Γιατί η δημοσκόπηση της εταιρίας SienaPolls (που επίσης ΔΕΝ «πρόσκειται» στο Δημοκρατικό Κόμμα), βρίσκει για πρώτη φορά το τελευταίο δίμηνο την υποψηφιότητα Τράμπ όχι μόνο να προηγείται κατά μια με μιάμιση ποσοστιαία μονάδα (48-47%) έναντι της Χάρρις στο γενικό κοινό,
όχι μόνο να προηγείται κατά τρείς μονάδες στους «σίγουρους» (εγγεγραμμένους) ψηφοφόρους,
αλλά και στα «στοιχήματα» (Poly-market) να έχει ανέβει η πιθανότητα τελικής εκλογής Τράμπ στο 61% (έναντι 39% για τη νίκη της Χάρρις)…
Κι όλα αυτά λίγα 24ωρα πριν από το πολυσυζητημένο πρώτο debate Τράμπ-Χαρρις, το οποίο έχει προγραμματιστεί το βράδυ της Τρίτης – ξημερώματα Τετάρτης, ώρα Ελλάδος…
* Τώρα βέβαια, μια-μιάμιση μονάδα δημοσκοπικής υπεροχής είναι μικρή και εντός του περιθωρίου σφάλματος.Ασφαλώς! Και τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα…
Αλλά ενώ η διαφορά είναι, πράγματι, μια μονάδα (και κάτι…) η ανατροπή είναι πάνω από 3 μονάδες! Για να μετατραπεί το μείον 1,8 ή 1,9 σε συν1,5% περίπου, η μετατόπιση ξεπερνά τις τρεις ποσοστιαίες μονάδες! Κι αυτό δεν είναι “μικρό” – ούτε “αμελητέο”…
Κι έγινε πολύ απότομα, για να θεωρηθεί «φυσιολογική διακύμανση» μετρήσεων…
Υπάρχουν βέβαια κάποιες κρίσιμες λεπτομέρειες:
* Πρώτον ο Πρόεδρος στις ΗΠΑ δεν βγαίνει απευθείας από τη λαϊκή ψήφο. Βγαίνει από το «Κολλέγιο των Εκλεκτόρων». Κάθε Πολιτεία στέλνει ένα αριθμό εκλεκτόρων που διαφέρει πολύ από Πολιτεία σε Πολιτεία (από 54 που στέλνει η Καλιφόρνια μέχρι μόλις 3 που στέλνει η Αλάσκα και 4 η Χαβάη). Σε όλες σχεδόν τις Πολιτείες (με εξαίρεση τη Νεμπράσκα και το Μaine) όποιος βγει πρώτος σε κάθε Πολιτεία στέλνει ΟΛΟΥΣ τους εκλέκτορες που τον υποστηρίζουν στο Κολλέγιο των εκλεκτόρων – που έχει, συνολικά, 538 μέλη.
Για να βγει Πρόεδρος ένας υποψήφιος, πρέπει οι εκλέκτορες που θα βγάλει από διάφορες Πολιτείες να είναι – 50%+1, δηλαδή – 270. Αυτός είναι ο “μαγικός αριθμός” των εκλεκτόρων που πρέπει να πιάσει – ή να ξεπεράσει – ένας υποψήφιος για να κερδίσει την Προεδρία.
* Δεύτερον, ένας υποψήφιος μπορεί να υστερεί λίγο σε «λαϊκή ψήφο» πανεθνικά, αλλά να κερδίσει την πλειοψηφία στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων.
Γιατί το Δημοκρατικό Κόμμα κυριαρχεί στα πολυάνθρωπα μητροπολιτικά κέντρα, ενώ το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα σε όλη την επαρχία και τη «μέσα Αμερική».
Κι είναι τέτοια η κατανομή της επιρροής τους που με κάπως λιγότερες ψήφους πανεθνικά, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος μπορεί να κερδίσει την εκλογή στο Κολλάγιο των εκλεκτόρων. Όπως συνέβη το 2016, όταν ο Τράμπ είχε 2% λιγότερους ψήφους από την Χίλλαρι Κλίντον και κέρδισε την Προεδρία με 306 εκλέκτορες, έναντι 232 της Χίλλαρι. Ενώ το 2020 ο Τράμπ υστερούσε με πάνω από 4% σε ψήφους πανεθνικά και κέρδισε ο Μπάίντεν με το ίδιο σκόρ στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων (306-332)! Μόνο που κι αυτή τη φορά – παρά τις 4 μονάδες διαφορά σε πανεθνική λαϊκή ψήφο – την νίκη στον Μπάϊντεν την έδωσε η πολύ «οριακή» επικράτησή του σε τρείς πολιτείες (Αριζόνα, Τζώρτζια, Γουισκονσιν) με ποσοστά κάτω του… μισού τα εκατό τοπικά (δηλαδή με μερικές δεκάδες χιλιάδες ψήφους).
Μ’ άλλα λόγια, οι Δημοκρατικοί έχουν επιρροή συγκεντρωμένη σε πολύ μεγάλα αστικά κέντρα. Κι όσο κι αν αυξάνουν τις ψήφους τους εκεί, τους ίδιους εκλέκτορες βγάζουν. Ενώ η επιρροή των Ρεπουμπλικανών διαχέεται παντού. Κι έτσι μικρή μόνο άνοδο να επιτύχουν, έστω και μόνον “οριακά” σε κάποιες πολιτείες, μπορούν να κερδίσουν μεγάλο αριθμό πρόσθετων εκλεκτόρων…
— Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε λοιπόν, είναι ότι, αν η διαφορά μεταξύ των δύο υποψηφίων πανεθνικά είναι μέχρι 3.5 μονάδες υπέρ των Δημοκρατικών, πάλι πιο πιθανό να νικήσει είναι ο υποψήφιος των Ρεμπουμπλικάνων.
— Από 4,5 μονάδες και πλέον διαφορά, πιο πιθανό είναι να νικήσει ο Δημοκρατικός υποψήφιος.
* Στις δημοσκοπήσεις των τελευταίων εβδομάφων η Κάμαλα Χάρρις, με το που ανακοινώθηκε η υποψηφιότητά της, ανέβηκε αισθητά, αλλά μεσοσταθμικά δεν ξεπέρασε ποτέ τις 2,5 μονάδες υπεροχή. Κι αν βλέπατε την κατανομή κατά πολιτεία, και πάλι στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων κέρδιζε ο Τράμπ.
Τις τελευταίες μέρες η δημοσκοπική υπεροχή της Χάρρις άρχισε να κάμπτεται (κάτω από τις 2 μονάδες μεσοσταθμικά) οπότε τα στοιχήματα υπέρ του Τράμπ άρχισαν να ανεβαίνουν.
Ενώ από προχθές ο Τράμπ πέρασε μπροστά και δημοσκοπικά σε πανεθνική κλίματα. Αν και με μικρή υστέρηση πάλι κερδίζει την Προεδρία στο Κολλέγικο των Εκλεκτόρων, με μικρή υπεροχή οι πιθανότητές του να κερδίσει την Προεδρία εκτοξεύονται.
Κι έτσι αυτή η «μικρή υπεροχή» κρύβει μεγάλη ανατροπή και αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες επιτυχίας του…
* Το τρίτο που πρέπει να συγκρατήσετε, είναι ότι οι περισσότερες δημοσκοπικές εταιρίες στις τελευταίες δύο Προεδρικές αναμετρήσεις είχαν κατά κανόνα ΥΠΟ-εκτιμήσει τον Τράμπ! Πανεθνικά και – κυρίως – στις επιμέρους πολιτείες – ιδιαίτερα στις «κρίσιμες»…
Είτε κέρδισε τελικά την Προεδρία ο Τράμπ (όπως το 2016), είτε έχασε τελικά την Προεδρία (όπως το 2020), τα ποσοστά που του έδιναν οι εταιρίες μετρήσεων ήταν αρκετά χαμηλότερα απ’ αυτά που πήρε.
Και σε επιμέρους πολιτείες η «μεροληψία» (bias) σε βάρος των Τράμπ εκ μέρους των δημοσκοπήσεων ήταν ακόμα πιο κραυγαλέα: με ολόκληρες πολιτείες που “προέβλεπαν” ότι θα τις κερδίσει η Χίλαρι (το 2016) με διαφορά πάνω από πέντε μονάδες και τελικά τις κέρδισε ο Τράμπ (Αιόβα, Οχάϊο, Βορεια Καρολίνα)…
Ή ακόμα “προέβλεπαν” ότι θα τις κερδίσει “άνετα” ο Μπαϊντεν ως την τελευταία στιγμή και τις κέρδισε καθαρά ο Τράμπ (το 2020, παρ’ ό,τι τότε έχασε την Προεδρία, κέρδισε, ωστόσο, Τέξας, Φλόριντα κλπ με ακόμα μεγαλύτερη διαφορά απ’ ό,τι 4 χρόνια πριν)…
Είτε τελικά κέρδιζε ο Τράμπ τις εκλογές συνολικά είτε τις έχανε,
είτε κέρδιζε τις κρίσιμες πολιτείες είτε τις έχανε,
οι δημοσκοπικές μετρήσεις ως την τελευταία στιγμή υποτιμούσαν την δύναμή του! Κι ό ίδιος πήγαινε τελικά πολύ καλύτερα απ’ ό,τι τον μετρούσαν από πριν…
Εκείνο που μπορεί να μείνει απ’ όλα αυτά είναι τρία πράγματα:
— Ότι οι δημοσκοπήσεις ήταν κατασκευαστικά “μεροληπτικές” σε βάρος του Τράμπ τα τελευταία χρόνια. Αυτό ίσως άρχισε να διορθώνεται τώρα…
— Ότι ακόμα κι αν ήταν αμερόληπτες, η Κάμαλα Χάρρις χρειάζεται δημοσκοπική υπεροχή σε πανεθνικές ψήφους πάνω από 3,5 ποσοστιαίες μονάδες για να έχει πιθανότητα να κερδίσει την Προεδρία.
–Ότι για τους παραπάνω δύο λόγους, για να χάσει ο Τράμπ τις εκλογές, σήμερα, σε “μεροληπτικές? δημοσκοπήσεις πρέπει να υστερεί πάνω από 7 μονάδες και σε “αμερόληπτες” μετρήσεις να υστερεί πάνω από 4 μονάδες…
Κι έτσι, όταν όχι μόνο δεν υστερεί πια, αλλά πέρασε μπροστά έστω και μια-μιάμιση μονάδα, οι πιθανότητες να κερδίσει τελικά εκτοξεύονται πολύ περισσότερο απ’ όσο υποδηλώνει αυτή η «ΜΙΑ μόλις μονάδα υπεροχής».
Γι’ αυτό και στα στοιχήματα ανεβαίνει κατακόρυφα ξανά…
Γιατί τα στοιχήματα καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα – κι αυτή η «μία μονάδα» σημαίνει πολύ περισσότερα…
Και τώρα στο πιο ενδιαφέρον ίσως:
Αυτή δεν είναι μια Προεδρική εκλογή στις ΗΠΑ όπως όλες οι άλλες.
— Πρώτον γιατί αν δεν υπάρξει νίκη με “μεγάλη διαφορά” η χώρα είναι πιθανό να παραμείνει βαθιά διχασμένη και μετά τις εκλογές. Και υπάρχει πιθανότητα όποιος και να νικήσει, οι αντίπαλοί του να ΜΗΝ αποδεχθούν το αποτέλεσμα και να κραυγάζουν στους δρόμους “not our President”…
— Δεύτερον και σημαντικότερο, η ενδεχόμενη (και ιδιαίτερα πιθανή πλέον) εκλογή Τραμπ θα προκαλέσει αληθινό σεισμό στην Ευρώπη, οι κυβερνήσεις της οποίας είναι μάλλον εύθραυστες και η διακυβέρνηση της οποίας είναι για πρώτη φορά ιδιαίτερα ασταθής.
Γιατί εκλογή Τράμπ θα σημάνει ανατροπή και στα Ενεργειακά και στα ευρύτερα Γεωπολιτικά και στα θέματα του “δικαιωματισμού”...
Κι όσες κυβερνήσεις της Ευρώπης ταυτίστηκαν με την ατζέντα της ραγδαίας “Πράσινης Μετάβασης” και της εγκατάλειψης των υδρογονανθράκων ως το 2050,
όσοι ανέδειξαν τη Ρωσία ως υπ’ αριθμόν ένα “υπαρξιακό εχθρό” της Δύσης
και όσοι ταυτίστηκαν με την ατζέντα του ανοίγματος των συνόρων,
του “δικαιωματισμού” και του woke culture,
νομίζονταν ότι ΑΥΤΗ είναι η κυρίαρχη πολιτική της Δύσης,
θα αντιληφθούν – με τρόμο – ότι η ηγέτιδα δύναμη της Δύσης εγκαταλείπει (και ενδεχομένως καταγγέλλει) όλες τις πτυχές αυτής της Πολιτικής!
Και μπορεί να βρεθούν να αποκτούν προνομιακή σχέση με την Ουάσιγκτων (υπό τον Τράμπ, πλέον) κυβερνήσεις, κόμματα και Πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, που ως σήμερα θεωρούνταν “αποσυνάγωγοι” των Βρυξελλών.
Αυτά όλα σε περίπτωση εκλογής Τράμπ. Πράγμα που ΔΕΝ είναι βέβαιο, ασφαλώς. Αλλά γίνεται όλο και πιο πιθανό…
Μια τέτοια μεταστροφή της Ουάσιγκτων θα προκαλούσε επικίνδυνους τριγμούς σε ολόκληρη της Ευρώπη – που δεν είναι και στα καλύτερά της, εδώ που τα λέμε…
Κι αυτό το πολύ ορατό ενδεχόμενο πια, δεν αφορά κάτι που θα ίσως γίνει μετά από δύο η τρία ή τέσσερα χρόνια, αλλά κάτι που είναι πολύ πιθανό να κριθεί μέσα στους επόμενους δύο μήνες!
Υπάρχει, λοιπόν, το – πολύ ορατό πια και πολύ άμεσο – ενδεχόμενο πολύ σύντομα να αντιληφθούν πολλοί στην Ευρώπη ότι νόμιζαν ότι βρίσκονται στην “σωστή πλευρά της Ιστορίας”, αλλά η Ιστορία τους προσπέρασε και τους έβγαλε… off side.
Φυσικά τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα. Και η προεκλογική σύγκρουση στις ΗΠΑ προβλέπεται σκληρή και αμφίρροπη.
Εδώ βέβαια, ούτε που παίρνει κανείς χαμπάρι. Απ’ όλες τις ανάπηρες ευρωπαϊκές ελίτ, η δική μας είναι, ίσως, η πιο αξιοθρήνητη…
ΥΓ.1 Πανηγύριζαν στον Ελληνικό Τύπο, μέχρι προχθές ακόμα, για τη δημοσκόπηση της Reuters/Ipsos που έβρισκε τη Χάρρις να προηγείται 4-6 μονάδες σε λαϊκή ψήφο στις ΗΠΑ! Απ’ όλες τις μεροληπτικές δημοσκοπήσεις ήταν η πιο εξωφρενική. Και τα αποτελέσματά της ήταν “ακραία” ακόμα και σε σύγκριση με άλλες μετρήσεις υπέρ της Χάρρις που στήριζαν το Δημοκρατικό Κόμμα. Και τώρα διαψεύδονται από τους ίδιους τους New York Times. Απ’ όλους τις στρεβλώσεις βρήκαν να προβάλλουν την πιο κραυγαλέα διαστρέβλωση…
ΥΓ.2 Μας έλεγαν μέχρι πριν λίγο ότι ο Τράμπ θα καταδικαστεί στις αρχές Σεπτεμβρίου, και θα αναγκαστεί να κάνει προεκλογικό αγώνα φορώντας την… πορτοκαλί στολή του βαρυποινίτη κρατούμενου. Τελικώς η “καταδίκη” του Τράμπ αναβλήθηκε επ’ αόριστον…
ΥΓ.3 Κάποιοι…οικτίρουν την Αμερική γιατί εκεί, λέει, όποιος κερδίζει τη λαϊκή ψήφο μπορεί να χάσει την Προεδρία. ΄Ακουσον-άκοσον…
Προφανώς δεν έχουν καταλάβει τί γίνεται στην Ευρώπη συνολικά και στη Γαλλία πιο συγκεκριμένα: όπου το ΠΡΩΤΟ κόμμα σε ψήφους ήλθε… ΤΡΙΤΟ σε κοινοβουλευτικές έδρες και βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Γενικώς οι δικοί μας είναι εντελώς…off side (για να το πω, πολύ ευγενικά)
Κι όχι μόνον οι πολιτικοί, εδώ που τα λέμε…
