Η ώρα της κρίσης πλησιάζει στη Βρετανία, καθώς αύριο στήνονται οι κάλπες που θα κρίνουν όχι μόνον το μέλλον του Brexit, αλλά ενδεχομένως και εκείνο του Μπόρις Τζόνσον στην πρωθυπουργία.
Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν ως φαβορί τον συντηρητικό πρωθυπουργό, που έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει το Brexit μέχρι τα τέλη του επόμενου μήνα, την ώρα που ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν υπόσχεται ένα νέο δημοψήφισμα. Η αλήθεια είναι ότι οι δύο αντίπαλοι δεν απολαμβάνουν ιδιαίτερης δημοφιλίας, αφού λιγότεροι από τους μισούς Βρετανούς ψηφοφόρους θεωρούν καλό πρωθυπουργό των Τζόνσον και μόνον ένας στους τέσσερις τον Κόρμπιν.
Λόγω της ιδιομορφίας του βρετανικού εκλογικού συστήματος οι προβλέψεις είναι δύσκολες, αφού ακόμη κι αν ο Τζόνσον εξασφαλίσει τη διψήφια διαφορά που επιθυμεί, δεν σημαίνει ότι η νίκη του θα μεταφραστεί και σε ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων – η τελευταία δημοσκόπηση του δίνει πλειοψηφία 28 εδρών. Κι έτσι το ερώτημα είναι με πόση διαφορά θα νικήσουν οι Συντηρητικοί του Τζόνσον ή αν θα βρεθεί η χώρα ενώπιον ενός νέου αδιεξόδου με κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα να μην εξασφαλίζει καθαρή πλειοψηφία, γεγονός που θα σημάνει μια νέα παράταση του δράματος του Brexit. Ως εκ τούτου τέσσερα είναι τα βασικά σενάρια για την επόμενη ημέρα.
Ξεκάθαρη νίκη του Τζόνσον και αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου
Σε περίπτωση που ο Μπόρις Τζόνσον εξασφαλίσει πάνω από 326 έδρες θα μπορέσει, όπως έχει δεσμευτεί, να περάσει από τη Βουλή των Κοινοτήτων τη συμφωνία που σύναψε με την ΕΕ για το Brexit κι έτσι το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρήσει από την Ένωση μέχρι τα τέλη του επόμενου μήνα. Σε μια τέτοια περίπτωση η Βρετανία θα έχει περιθώριο μέχρι τον Δεκέμβριο του ερχόμενου έτους να διαπραγματευθεί μια νέα εμπορική συμφωνία με τις Βρυξέλλες – διάστημα που για ορισμένους αναλυτές ίσως να μην αποδειχτεί ικανό για την παραγωγή αποτελέσματος.
Νίκη του Τζόνσον, αλλά χωρίς πλειοψηφία – Αναζήτηση εταίρων ή παραίτηση
Μια άλλη πιθανότητα είναι να μην καταφέρει ο Τζόνσον να αποσπάσει την πλειοψηφία που θέλει, με αποτέλεσμα ούτε οι Τόρηδες, ούτε οι Εργατικοί του Κόρμπιν να εξασφαλίσουν αυτοδυναμία. Σε μια τέτοια περίπτωση θα υποχρεωθούν να αναζητήσουν συμμάχους με το διακύβευμα για τον συντηρητικό πρωθυπουργό να είναι ότι θα πρέπει να πείσει πώς μπορεί με τον συνασπισμό του να επικρατεί σε ψηφοφορίες στο Κοινοβούλιο. Αν ο Τζόνσον δεν τα καταφέρει και υποχρεωθεί σε παραίτηση το μπαλάκι θα περάσει στο γήπεδο του Κόρμπιν, που ίσως πείσει τους Φιλελεύθερους να συνεργαστούν μαζί του, ή να μην τον καταψηφίσουν – αν και η επικεφαλής τους, Τζο Σουίνσον, είπε πρόσφατα ότι το κόμμα της θα στήριζε μια κυβέρνηση Εργατικών, αλλά όχι υπό τον Κόρμπιν – καθώς και τους Σκωτσέζους εθνικιστές του SNP, που οραματίζονται -και ίσως ζητήσουν ως αντάλλαγμα – ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της φιλοευρωπαϊκής Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι πιθανοί εταίροι του Κόρμπιν ίσως συμπράξουν για ένα νέο δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της χώρας στην ΕΕ – αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο συσχετισμός δυνάμεων έχει παραμείνει στο ίδιο περίπου επίπεδο, τριάμισι χρόνια μετά το πρώτο δημοψήφισμα για το Brexit -. Ο αντίπαλος του Τζόνσον, από την άλλη πιστεύει ότι σε περίπτωση νέου δημοψηφίσματος οι ψηφοφόροι θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στην παραμονή στην ΕΕ ή μια νέα συμφωνία με τις Βρυξέλλες, την οποία ο Κόρμπιν επιθυμεί να διαπραγματευτεί εντός τριμήνου και να την υποβάλει στους ψηφόρους σε μισό χρόνο.
Νίκη χωρίς πλειοψηφία με τον Τζόνσον να παραμένει πρωθυπουργός
Δεν αποκλείεται βέβαια η πιθανότητα ο Τζόνσον να επιχειρήσει να κρατηθεί στην καρέκλα του ακόμη κι αν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την επιθυμητή πλειοψηφία. Μια παραίτησή του δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ειδικά αν καταφέρει να τα βρει με αντιπάλους του. Αλλά ακόμη κι αν ούτε αυτό πετύχει, ίσως αποφασίσει να διατηρήσει την εξουσία έστω και με το κόστος, που θα έχει για τον ίδιο η αθέτηση της δέσμευσής του προς τους ψηφοφόρους να υλοποιήσει πάση θυσία το Brexit μέχρι τα τέλη του επόμενου μήνα.
Νίκη των Εργατικών του Κόρμπιν – κυβέρνηση μειοψηφίας
Φυσικά δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει εντελώς, παρά τα όσα προβλέπουν οι σφυγμομετρήσεις, το ενδεχόμενο να κατακτήσουν οι Εργατικοί του Κόρμπιν την πλειοψηφία. Η αξιωματική αντιπολίτευση αγωνίζεται να αλιεύσει όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους από τη δεξαμενή των Φιλελευθέρων κι εκεί υπάρχει αρκετό περιθώριο σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν αποκλείεται να σχηματίσουν μια κυβέρνηση μειοψηφίας με την ανοχή των μικρών κομμάτων ανοίγοντας το δρόμο για ένα νέο δημοψήφισμα για το Brexit και την υλοποίηση των ριζοσπαστικών τους προεκλογικών δεσμεύσεων, που προβλέπει μεταξύ άλλων εθνικοποίηση επιχειρήσεων και βιομηχανιών, πρόγραμμα επενδύσεων σε έργα υποδομών και τερματισμό της λιτότητας.
Οι Ευρωπαίοι εύχονται θρίαμβο του Τζόνσον για να τελειώνει το ψυχόδραμα του Brexit
Στην ΕΕ παρακολουθούν με αυξημένη αγωνία την εκλογική αναμέτρηση στη Βρετανία και έστω και αν δεν το παραδέχονται δημοσίως, εύχονται έναν θρίαμβο του Μπόρις Τζόνσον, αναφέρει το Bloomberg. Παρά τις προσωπικές και πολιτικές διαφορές πάνω από έξι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι – άτομα κοντά στην ηγεσία της ΕΕ – παραδέχθηκαν μιλώντας ανωνύμως στο πρακτορείο ότι μια ισχυρή νίκη του συντηρητικού πρωθυπουργού της Βρετανίας θα ανοίξει το δρόμο για τη λήξη επιτέλους του θρίλερ του Brexit. Στις Βρυξέλλες και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα πρέπει βέβαια να περιμένουν να κλείσουν οι κάλπες στις 10 το βράδυ ώρα Βρετανίας για να έχουν μια πρώτη εικόνα του κατά πόσον ο Τζόνσον θα έχει εξασφαλίσει την πλειοψηφία που θα του επιτρέψει να οδηγήσει τη χώρα του εκτός ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου και να ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση της μετά Brexit σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ένωση.
Παρασκηνιακά στην ΕΕ φοβούνται μήπως κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν αποκτήσει την περιπόθητη αυτοδυναμία και θα εξαρτάται από τη στήριξη αντιπάλων, καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε περαιτέρω παράλυση. Ένας αδύναμος εταίρος στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα δυσχεράνει τις προσπάθειες για σύναψη μιας μελλοντικής εμπορικής συμφωνίας, που αναμένεται να ξεκινήσουν με την επισημοποίηση του διαζυγίου. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες λένε ότι είναι προετοιμασμένοι για κάθε αποτέλεσμα και κάνουν σχέδια και για την περίπτωση θριάμβου του Τζόνσον και για την περίπτωση που αποτύχει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία, καθώς και για το ενδεχόμενο να αναλάβουν την εξουσία οι Εργατικοί και να επιδιώξουν αναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας για να α παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο σε μια τελωνειακή ένωση, προτού στηθούν οι κάλπες για ένα νέο δημοψήφισμα.
Μέχρι το πρωί της Παρασκευής θα είναι γνωστά τα αποτελέσματα της κάλπης στη Βρετανία. Σύμφωνα με προσχέδιο κοινού ανακοινωθέντος οι «27» θα υποσχεθούν να κλείσουν «σύντομα» μια μελλοντική συμφωνία με το Λονδίνο. Αλλά πάρα πολλά θα εξαρτηθούν από τον αριθμό των εδρών που θα εξασφαλίσει ο Τζόνσον.
