Με την Federal Reserve και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να βάζουν φρένο στις επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων και πολλούς αναλυτές να βλέπουν αναστροφή της τάσης της σφικτής νομισματικής πολιτικής ενδεχομένως και εντός του έτους, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει διαφορετική άποψη και εφιστά την προσοχή.
Με ανακοίνωσή του τονίζει ότι οι παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να καταστήσουν σαφές στις χρηματοπιστωτικές αγορές την πιθανή ανάγκη τα επιτόκια να παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προκειμένου ο πληθωρισμός να υποχωρήσει σταθερά στον στόχο και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να επανακάμψουν οι πιέσεις στις τιμές.
Η προειδοποίηση έρχεται εν μέσω σημαντικής χαλάρωσης των χρηματοπιστωτικών συνθηκών από τον Οκτώβριο, καθώς οι επενδυτές βλέπουν πέρα από την απότομη αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες, που σχεδιάστηκαν νε περιορίσουν τον πληθωρισμό που ξεπέρασε το 6% σε περισσότερες από το 80% των οικονομιών του κόσμου.
Αντίθετα, καθώς οι κεντρικοί τραπεζίτες πλησιάζουν σε ένα απόγειο στα επιτόκια πολιτικής τους και ο πληθωρισμός έχει αρχίσει να υποχωρεί, οι επενδυτές στοιχηματίζουν σε μια γρήγορη περιστροφή των επιτοκίων.
«Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να κοινοποιήσουν την πιθανή ανάγκη να διατηρηθούν τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έως ότου υπάρξουν ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός — συμπεριλαμβανομένων των μισθών και των τιμών των υπηρεσιών — έχει επιστρέψει σταθερά στον στόχο», υπογράμμισε ο επικεφαλής του Τμήματος Νομισματικής και Κεφαλαιαγοράς του ΔΝΤ, Τομπίας Αντριάν και οι δύο αναπληρωτές του σε ανάρτηση στο IMFblog.
«Η πρόωρη χαλάρωση θα μπορούσε να διακινδυνεύσει μια απότομη αναζωπύρωση του πληθωρισμού μόλις ανακάμψει η δραστηριότητα, αφήνοντας τις χώρες επιρρεπείς σε περαιτέρω κραδασμούς που θα μπορούσαν να άρουν τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό», προσθέτουν.
Ο Πάουελ δεν έπεισε τις αγορές
Την περασμένη Τετάρτη όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε το επιτόκιο πολιτικής της, ο πρόεδρός της Τζερόμ Πάουελ επανέλαβε ότι η κεντρική τράπεζα δεν σχεδιάζει να μειώσει τα επιτόκια φέτος καθώς χρειάζεται να δει αποπληθωρισμό αγαθών ακολουθούμενη από σημαντική πρόοδο στον τομέα των υπηρεσιών. Ωστόσο, οι επενδυτές τον αγνόησαν, στοιχηματίζοντας ακόμα περισσότερο ότι η Fed θα μειώσει τα επιτόκια φέτος, ενώ οι μετοχές σημείωσαν άνοδο.
Το ΔΝΤ είπε ότι η ιστορία δείχνει ότι ο υψηλός πληθωρισμός είναι συχνά επίμονος χωρίς «δυναμικές και αποφασιστικές» ενέργειες νομισματικής πολιτικής και σημείωσε επίσης ότι ενώ ο πληθωρισμός των αγαθών έχει υποχωρήσει γρήγορα, η ίδια πρόοδος είναι απίθανη για τον τομέα των υπηρεσιών χωρίς σημαντική ψύξη στην αγορά εργασίας.
«Κυρίως, οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να αποφύγουν την εσφαλμένη ανάγνωση των απότομων μειώσεων στις τιμές των αγαθών και τη χαλάρωση της πολιτικής προτού ο πληθωρισμός των υπηρεσιών και οι μισθοί, που προσαρμόζονται πιο αργά, έχουν επίσης μετριαστεί σημαντικά», γράφουν οι συγγραφείς. «Είναι κρίσιμο για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να παραμείνουν αποφασιστικοί και να επικεντρωθούν στην επαναφορά του πληθωρισμού στους στόχους χωρίς καθυστέρηση».
Τους προηγούμενους μήνες τα κεντρικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έμπαιναν το ένα μετά το άλλο στον «πολεμικό χορό» αύξησης του κόστους δανεισμού, με τους επικεφαλής τους να δηλώνουν αποφασισμένοι ότι θα συνεχίσουν την επιθετική πορεία για να ανακόψουν το πληθωριστικό ράλι, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα βυθίσουν τις οικονομίες σε ύφεση.
Με την έλευση του 2023 ωστόσο, αυτό φάνηκε να αλλάζει και τα περιστέρια αρχίζουν να κάνουν και πάλι δειλά την εμφάνισή τους στην αγορά.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά αμερικανικά οικονομικά μέσα μίλησαν για τη μετατροπή του Τζερόμ Πάουελ από γεράκι σε περιστέρι, μέσα σε μία συνεδρίαση: «Οι οικονομολόγοι διακρίνουν τόνους περιστεριού στη ρητορική του πιο αισιόδοξου Τζέι Πάουελ» έγραψαν χαρακτηριστικά οι Financial Times.
Οι 10 μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες έχουν αυξήσει τα επιτόκια κατά συνολικά 2.965 μονάδες βάσης σε αυτόν τον κύκλο μέχρι σήμερα, με την Ιαπωνία να παραμένει ακόμα το υπόδειγμα της συγκράτησης.