ΕΚΛΟΓΕΣ 2023: Με τον ούριο δημοσκοπικό άνεμο να φυσά στα «γαλάζια» πανιά, δημιουργώντας βάσιμες προσδοκίες στο κυβερνητικό επιτελείο για ένα αποτέλεσμα που θα προοιωνίζεται τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης, είναι πλέον θέμα ολίγων ημερών η επίσημη αναγγελία της ειλημμένης απόφασης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να προκηρυχθούν οι εκλογές για την Κυριακή των Βαΐων, 9 Απριλίου.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
Σε όλα τα κομματικά επιτελεία επικρατεί εκλογικός πυρετός, καθώς μέρα με τη μέρα κλείνουν τα ψηφοδέλτια, ετοιμάζονται οι προγραμματικές προτάσεις και οι διαφημιστικές καμπάνιες, καταρτίζονται τα πλάνα των περιοδειών των πολιτικών αρχηγών και των εξορμήσεων των στελεχών και γίνονται εκτιμήσεις για την έκβαση της λαϊκής ετυμηγορίας.
Στον πίνακα εμφανίζονται τα ευρήματα οκτώ διαφορετικών δημοσκοπήσεων, όλων των αποχρώσεων, που είδαν το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο μήνα. Τα ποσοστά των κομμάτων (πρώτη στήλη), οι έδρες με το σύστημα της απλής αναλογικής (δεύτερη στήλη) και με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (τρίτη στήλη) υπολογίστηκαν με αναγωγή επί του τελικού αποτελέσματος και αναλογική κατανομή της αδιευκρίνιστης ψήφου (άκυρα, λευκά και αναποφάσιστοι).
Σύμφωνα με το εκλογικό χρονοδιάγραμμα που έχει καταρτιστεί από το στενό επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου, το Κοινοβούλιο θα λειτουργήσει με την παρούσα σύνθεσή του μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας, στο τέλος της οποίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στο Προεδρικό Μέγαρο για να εισηγηθεί στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου τη διάλυση της Βουλής «για ανανέωση της λαϊκής εντολής», όπως προβλέπει το άρθρο 41 του Συντάγματος.
Αν και ο πρωθυπουργός δεν έχει μοιραστεί με τον ευρύ κύκλο των συνεργατών του τις σκέψεις του για τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζει να κάνει ο ίδιος την ανακοίνωση του χρονοδιαγράμματος μέχρι τις κάλπες, από τις κινήσεις προετοιμασίας που γίνονται και τα σήματα που εκπέμπονται από τον στενό πυρήνα του περιβάλλοντός του οι υπό εξέταση εκδοχές είναι προς τον παρόν τρεις:
■ Η πρώτη θέλει την αναγγελία της προσφυγής στις κάλπες να γίνεται σε πανηγυρική συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
■ Η δεύτερη προβλέπει να γίνουν οι ανακοινώσεις στη διάρκεια της συνάντησης με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
■ Ενώ, σύμφωνα με μια τρίτη εκδοχή, αναζητείται εμβληματικός τόπος από τον οποίο ο πρωθυπουργός θα απευθυνθεί προς τους πολίτες. Οι φήμες που ήθελαν να επιλέγει, κατά την προσφιλή του τακτική, κάποιο… βουνό, δεν επιβεβαιώνονται, πάντως, αν και αυτές τις μέρες για τις ανάγκες συνέντευξης που θα παραχωρήσει αναμένεται να βρεθεί στο Μέτσοβο.
Νεότερες πληροφορίες αναφέρουν ότι η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου που ήταν προγραμματισμένη για την προσεχή Τρίτη, 28 Φεβρουαρίου, μετατέθηκε για την Παρασκευή 3 Μαρτίου, οπότε αναμένεται να επικυρωθεί και η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού που θα ισχύσει από την 1η Απριλίου. Την επομένη της συνεδρίασης είναι τα γενέθλια του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος το Σάββατο κλείνει το 55ο έτος της ηλικίας του και, σύμφωνα με κάποιες πηγές, έχει δεχθεί εισηγήσεις να συνδυάσει το γεγονός με την ανακοίνωση των αποφάσεών του.
Οποιο, πάντως, και αν είναι το τυπικό που θα επιλεγεί για να οριστικοποιηθούν οι αποφάσεις, όπως επισημαίνουν πρόσωπα που είναι κοντά στον πρωθυπουργό, «το μόνο βέβαιο είναι ότι μπήκαμε στο τελευταίο τεσσαρακονθήμερο από την πρώτη κάλπη με τους καλύτερους οιωνούς για την εκλογική μάχη, η οποία θα δοθεί σε δύο φάσεις». Κι αυτό εξηγούν ότι θα συμβεί, καθώς εξαιτίας της απλής αναλογικής που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ, προεξοφλείται ότι η κάλπη της 9ης Απριλίου δεν θα δώσει βιώσιμη κυβερνητική λύση και άρα θα χρειαστεί να στηθεί επαναληπτική κάλπη, πιθανότατα στις 14 Μαΐου, στην οποία η κατανομή των εδρών θα γίνει με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση.
Ανετο προβάδισμα Ν.Δ.
Η κυβερνητική αισιοδοξία βασίζεται στο γεγονός ότι η μία μετά την άλλη, όλες οι μετρήσεις της κοινής γνώμης που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δείχνουν ότι το κυβερνών κόμμα έχει άνετο προβάδισμα, το οποίο στην απλή πρόθεση ψήφου κινείται κατά μέσον όρο κοντά στις 6,5 μονάδες. Υπό αυτή τη συνθήκη, μάλιστα, και με δεδομένο ότι από την ανάλυση της συμπεριφοράς όσων δηλώνουν αναποφάσιστοι προκύπτει ότι οι προτιμήσεις τους είναι αντίστοιχες με όσους εκφράζουν σαφή πρόθεση, το «γαλάζιο» προβάδισμα είναι πολύ πιθανό ότι μπορεί να υπερβεί ακόμη και τη διαφορά που κατεγράφη στις προηγούμενες εκλογές του 2019 και ήταν 8,35%.
Αναλυτικότερα, από τον μέσο όρο των ερευνών που διενήργησαν τον τελευταίο μήνα οκτώ διαφορετικές εταιρείες μετρήσεων όλων των… αποχρώσεων, η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει ποσοστό 30,9%, ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί με 24,4%, το ΠΑΣΟΚ με 10,4%, το ΚΚΕ με 5,3%, ενώ την πεντάδα των κομμάτων που παίρνουν το εισιτήριο για την επόμενη κοινοβουλευτική σύνθεση συμπληρώνει η Ελληνική Λύση με 3,7%.
Κάτω από το όριο του 3% φαίνεται να κινείται το ΜέΡΑ 25, που κατά μέσον όρο συγκεντρώνει στην πρόθεση ψήφου 2,8%, όπως και ο σχηματισμός Ελληνες για την Πατρίδα του έγκλειστου στις φυλακές πρώην βουλευτή της Χρυσής Αυγής Ηλία Κασιδιάρη που συγκεντρώνει 2,6%, αλλά η συμμετοχή του στην εκλογική διαδικασία θα κριθεί από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, με βάση την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση για την απαγόρευση κομμάτων που σχετίζονται με εγκληματικές οργανώσεις. Τα υπόλοιπα κόμματα προσεγγίζουν το 4,5%, ενώ η λεγόμενη «αδιευκρίνιστη ψήφος», στην οποία αθροίζονται τα άκυρα, τα λευκά και όσοι δηλώνουν ότι δεν έχουν αποφασίσει τι θα ψηφίσουν, φτάνει στο 15,4%.
Αναγωγές
Με αναγωγή, ωστόσο, των ευρημάτων των δημοσκοπήσεων σε τελικά ποσοστά, προκύπτει ότι η δύναμη της Νέας Δημοκρατίας στην πρώτη κάλπη μπορεί να κυμανθεί μεταξύ του 34,7% (που υπολογίζεται από τα στοιχεία της Rass) και του 38,1% (που δίνουν τα ευρήματα της GPO). Αντιστοίχως, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κατακτήσει ποσοστό μεταξύ 27,6% (Metron Analysis) και 30,8% (ProRata), το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί ανάμεσα στο 10,7% (ProRata) και στο 15,7% (Rass), το ΚΚΕ μεταξύ 5,3% (ProRata) και 7,3% (GPO) και η Ελληνική Λύση μεταξύ 3,7% (Rass) και 5,2% (MRB). Το ΜέΡΑ 25 υπερβαίνει το όριο κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης σε έξι από τις οκτώ μετρήσεις (το αφήνουν έξω η Pulse και η GPO), ενώ το «κόμμα Κασιδιάρη» βρίσκεται πάνω από το 3% -πάντα με τις αναγωγές στο σύνολο- σε τέσσερις από τις οκτώ δημοσκοπήσεις (Marc, Rass, Metron Analysis και Alco).
Ο πήχης της αυτοδυναμίας
Από την επεξεργασία των ευρημάτων που έκανε για λογαριασμό του «ΘΕΜΑτος» ειδικός εκλογικός αναλυτής, ο οποίος υπολόγισε τη δύναμη των κομμάτων με αναλογική κατανομή της αδιευκρίνιστης ψήφου, εξάγονται τα εξής συμπεράσματα:
Πρώτον, στην πρώτη κάλπη δεν υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης χωρίς τη σύμπραξη του πρώτου κόμματος, καθώς σε καμία περίπτωση το άθροισμα των εδρών του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και του ΜέΡΑ 25 δεν περνά τον πήχη των 151 βουλευτών που χρειάζεται για να λάβει η λεγόμενη «κυβέρνηση των ηττημένων» ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνο με τη συμμετοχή του ΚΚΕ, αλλά, όπως είναι γνωστό, ο Περισσός έχει διακηρύξει σε όλους τους τόνους την αντίθεσή του σε κάθε τέτοια προοπτική.
Δεύτερον, στην επαναληπτική κάλπη ο πήχης της αυτοδυναμίας για το πρώτο κόμμα τοποθετείται κοντά στο 37%, εφόσον η σύνθεση της νέας Βουλής είναι πεντακομματική. Με τον καινούριο εκλογικό νόμο, στον οποίο προβλέπεται κλιμακωτό bonus υπέρ του πρώτου κόμματος όταν αυτό ξεπερνάει πανελλαδικά το 25%, κρίσιμο μέγεθος για την αυτοδυναμία αποτελεί το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής. Υπό αυτό το πρίσμα τα πράγματα δυσκολεύουν κάθε φορά που κάποιο κόμμα περνάει το κατώφλι του 3%. Υπολογίζεται έτσι ότι σε περίπτωση εξακομματικής Βουλής, για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης ο πήχης της αυτοδυναμίας ανεβαίνει σε επίπεδα άνω του 38% και με το θεωρητικό ενδεχόμενο επτακομματικής Βουλής ξεφεύγει προς το 39% με 40%.
Τρίτον, «κλειδί» υπό τις παρούσες συνθήκες για την επίτευξη της αυτοδυναμίας αποτελεί η είσοδος ή μη στην επόμενη Βουλή του κόμματος του Γιάνη Βαρουφάκη, το οποίο κινείται στο όριο του 3%. Αν και με τις αναγωγές από τα ευρήματα των περισσότερων δημοσκοπήσεων προκύπτει τάση υπέρβασης του ορίου για την εκλογή βουλευτών, είναι, σύμφωνα με αναλυτές, δύσκολο να προδικάσει κάποιος από τώρα το ακριβές αποτέλεσμα, καθώς, αφενός τα εξεταζόμενα στοιχεία αφορούν μετρήσεις για την πρώτη κάλπη και, αφετέρου, θεωρείται βέβαιο ότι όλα τα μικρότερα κόμματα θα υποστούν ισχυρές πιέσεις εξαιτίας των διλημμάτων για τη διακυβέρνηση που θα τεθούν πλέον εντονότερα.
protothema.gr/Γρηγόρης Τζιοβάρας