Η φρικώδης τραγωδία των Τεμπών εισέρχεται στο τελευταίο στάδιο με τις κηδείες των θυμάτων, τουλάχιστον όπου αυτό μπορεί να γίνει, καθώς σε πολλές περιπτώσεις, δεν υπάρχει απολύτως τίποτα για να ενταφιαστεί…
Τα τραύματα στις ψυχές των συγγενών θα παραμείνουν ανεξίτηλα για το υπόλοιπο της ζωής τους. Κάποιοι ίσως να… μην έχουν ζωή, καθώς έχασαν ό,τι σημαντικότερο είχαν στον κόσμο: τα παιδιά τους. Στους ανθρώπους που έμειναν πίσω και θα ζήσουν το δικό τους δράμα από δω και στο εξής, πρέπει να υπάρξει ειδικό σχέδιο στήριξης, με διάρκεια. Το ίδιο ισχύει και για τους επιζώντες που δεν πρόκειται να ξεχάσουν ποτέ τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία από συστάσεως του Ελληνικού Κράτους. Το… δρομολόγιο για την υπόλοιπη ζωή τους θα μοιάζει με πορεία στις ράγες, χωρίς καν να υπάρχει σηματοδότηση…
Τα εγκλήματα του σταθμάρχη (μη συμβατός ο όρος λάθος) ήταν η κορυφή του παγόβουνου και θα αναζητηθούν ευθύνες και σε άλλα πρόσωπα τόσο σε σχέση με το συμβάν, όσο και σε σχέση με τις πράξεις ή παραλείψεις προηγούμενων περιόδων. Όλα πρέπει να ψαχτούν για να μην υπάρξουν άλλες τραγωδίες και να καταστεί ο Ελληνικός σιδηρόδρομος ένα brand που θα προσφέρει ασφάλεια, η οποία θα στηρίζεται σε όλα τα σύγχρονα τεχνολογικά στάνταρντς ασφαλείας. Η απόδοση ευθυνών και η διαμόρφωση πλάνου για την ενίσχυση των σιδηροδρομικών υποδομών αλλά και των συστημάτων ασφαλείας, αποτελούν βασικά και κρίσιμα ζητούμενα.
Δυστυχώς, όταν από εγκληματική αμέλεια στέλνεις ένα τρένο στο αντίθετο ρεύμα (κάθοδο) και ο μηχανοδηγός του θεωρεί την εντολή του σταθμάρχη ως… ιερή, ούτε σηματοδότες φαίνονται στην αντίθετη πορεία, ούτε ο χρόνος μπορεί να γυρίσει πίσω. Είχε ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για μια πορεία με… φόρα προς τον θάνατο, ο οποίος είχε τον… πρώτο λόγο από τη στιγμή που στην ίδια κατεύθυνση ερχόταν εμπορική αμαξοστοιχία με την ορθή φορά, αλλά δυστυχώς, σε λάθος χρόνο. Μια μετωπική σύγκρουση δύο τρένων με βάρος δεκάδων τόνων λόγω των εμπορευματοκιβωτίων και των ανθρώπων και με αθροιστική ταχύτητα τουλάχιστον 260 χιλιομέτρων την ώρα, διαλύει τα πάντα, τουλάχιστον ως προς τα μπροστινά τμήματα τους. Η ύπαρξη εύφλεκτων υλών ή καύσιμης ύλης, απλά μετατρέπει την τραγωδία σε φρίκη.
Άμεση διερεύνηση
Η διερεύνηση όλων των πτυχών του δικαστικού και τεχνικού σκέλους της τραγωδίας αποτελεί ζήτημα κεφαλαιώδους εθνικής σημασίας.
Η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό έχει τραυματιστεί, η εμπιστοσύνη του πολίτη στις σιδηροδρομικές μεταφορές έχει κλονιστεί (έως και χαθεί), ενώ το μέγεθος της τραγωδίας δεν αφήνει περιθώρια για κωλυσιεργίες και… εκπτώσεις. Είναι μείζον εθνικό και ηθικό θέμα και πρέπει τα πάντα να γίνουν γρήγορα, συγκροτημένα, χωρίς σκιές και με λεπτομερή έλεγχο όλων των παραμέτρων και στοιχείων.
Μοναδική αποστολή της κυβέρνησης είναι η ταχεία διερεύνηση όλων των πτυχών της φρικώδους τραγωδίας. Πλήρες ξεκαθάρισμα του τοπίου σε όλα τα επίπεδα. Το ίδιο πρέπει να πράξει και η Δικαιοσύνη, η οποία, όπως φάνηκε και από την εντολή του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου, εκτός από το νομικό υπόβαθρο, προσθέτει και την πτυχή της ανθρώπινης διάστασης και της οργής που διακατέχει τη… Θέμιδα. Το κράτος μας εξετέθη από εγκληματικές παραλείψεις ενός ανθρώπου, αλλά αυτό δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό άλλοθι για να κρυφτούν κάτω από το χαλί, οι διαχρονικές αδυναμίες, ανεπάρκειες και παραλείψεις. Γρήγορη κινητοποίηση εμπειρογνωμόνων, παραπομπή στη Δικαιοσύνη τους ενός συν… αρκετών άλλων και άμεση στήριξη στις οικογένειες των θυμάτων.
Ιερή υποχρέωση
Το βαρύ τίμημα για τις οικογένειες των θυμάτων αποτελεί το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο της υπόθεσης και ταυτόχρονα επιβάλλεται όπως αποτελέσει κορυφαία προτεραιότητα της Πολιτείας.
Οι οικογένειες αυτές πρέπει να μπουν σε ειδική λίστα παρακολούθησης από ψυχολόγους για τα επόμενα χρόνια. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω για τα θύματα που χάθηκαν, αλλά ταυτόχρονα η ζωή που είναι μπροστά για τους οικείους, παραπέμπει σε έναν πραγματικό Γολγοθά. Το κράτος δικαίου αποδεχόμενο πλήρως την ευθύνη ενός κρατικού λειτουργού του (μέχρι στιγμής) έως και τη συνυπευθυνότητα ανωτέρων του, οφείλει με γενναίες αποζημιώσεις να ανακουφίσει έστω και στο ελάχιστο τους οικείους. Αναμφίβολα, δεν μπορεί να υπάρξει καμία ουσιαστική αποζημίωση σε ανθρώπους που έχασαν τα παιδιά τους στην πιο τρυφερή ηλικία. Δεν αποζημιώνονται με τίποτα τα χαμένα όνειρα, δεν αποζημιώνεται με τίποτα η υπεραξία που θα προσέφεραν στην κοινωνία λαμπροί νέοι και νέες μας που είχαν ξεκινήσει την ακαδημαϊκή τους σταδιοδρομία, φιλοδοξώντας να καταστούν επαγγελματικές αλλά και ολοκληρωμένες οντότητες μέσα σε μια κοινωνία προόδου. Δεν αποζημιώνονται τα ορφανά που έχασαν τον πατέρα ή τη μητέρα τους. Δεν αποζημιώνονται όσοι έχασαν πατεράδες, μανάδες, αδέλφια, παππούδες και γιαγιάδες. Τίποτα δεν μπορεί να αποζημιώσει τον πόνο. Βέβαια, ο χρόνος όταν υπάρχει απώλεια, λειτουργεί ως… γιατρός, αλλά ουδείς είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει πώς θα είναι από δω και πέρα η ζωή αυτών που θρηνούν, έχοντας μερικώς ή ολικώς απωλεσθέντα προσανατολισμό για το υπόλοιπο της ζωής τους, συνεπεία του συμβάντος.
Σε κάθε περίπτωση, γυρίζοντας σελίδα και βλέποντας μπροστά, οι οικείοι των θυμάτων πρέπει να αποζημιωθούν με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για κάθε ένα θύμα και ταυτόχρονα, πρέπει να προσληφθούν συγγενείς στο Δημόσιο, κατά το ισχύον σύστημα που διέπει τους συγγενείς θυμάτων που έπεσαν εν ώρα καθήκοντος. Οι συγγενείς των θυμάτων πρέπει να τύχουν ενός γενναιότατου πακέτου μέτρων στήριξης, σε υλικό και ηθικό επίπεδο. Είναι ιερή υποχρέωση της Πολιτείας, απέναντι σε ανθρώπους που εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να αποχαιρετήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα (στη συντριπτική πλειονότητα νεότατα παιδιά), όπως συμβαίνει στην περίπτωση του φυσιολογικού θανάτου. Το λάδι που ρίχνει ο παπάς λίγο πριν τον ενταφιασμό δεν πρόκειται να πέσει πάνω από το νεκρικό σάβανο που στην… κανονικότητα, σκεπάζει το πρόσωπο του τεθνεώτος. Δεν μιλάμε για ταφή σωμάτων, αλλά για συσκευασία μελών ανθρωπίνου σώματος. Ό,τι πιο τραγικό…
Οι πολιτικές παρενέργειες της τραγωδίας
Έως τη Δευτέρα το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου και ώρα 23.21 γνωρίζαμε ότι σήμερα θα ανακοινωνόταν από τον πρωθυπουργό η αύξηση του κατώτατου μισθού και ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών.
Η φρίκη των Τεμπών μας απέδειξε ότι όσα φέρνει η στιγμή, δεν τα φέρνει ο χρόνος όλος. Το αντίστοιχο συνέβη και στην Τουρκία με τους καταστροφικούς σεισμούς και τις θεαματικές ανατροπές σε επίπεδο εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων αλλά και Ελληνοτουρκικών σχέσεων. Όλα αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Αυτή τη στιγμή και μέσα στο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί είναι αδύνατον να ομιλούμε περί προκήρυξης εκλογών για τις 9 Απριλίου. Στις 2 Απριλίου, οι οικογένειες των θυμάτων θα τελέσουν τα 40θήμερα μνημόσυνα, καθώς στις 8 Απριλίου του Λαζάρου και στις 9 Απριλίου των Βαίων, δεν τελούνται επιμνημόσυνες δεήσεις. Άρα, προεκλογική περίοδος μέσα σε τέτοιες συνθήκες και με νωπές τις μνήμες του δράματος των Τεμπών, δεν παίζει…
Από την άλλη πλευρά, ούτε τη Μεγάλη Εβδομάδα μπορεί να είμαστε σε προεκλογική περίοδο. Αμέσως μετά το Πάσχα, θα μπορούσε να ανακοινωθεί η ημερομηνία των εκλογών για 14 ή 21 ή 28 Μαίου, δηλαδή πριν την έναρξη των Πανελλαδικών Εξετάσεων, έτσι ώστε να διεξαχθούν οι επαναληπτικές (εφόσον διεξαχθούν) στις 18 ή 25 Ιουνίου ή 2 Ιουλίου. Όσο για τις εξετάσεις στα πανεπιστήμια, αυτές αρχίζουν μετά τις Πανελλαδικές και ολοκληρώνονται τις πρώτες μέρες του Ιουλίου. Η παράμετρος των εξετάσεων που αφορά τους νέους μας είναι πολύ σημαντική και θα αξιολογηθεί με βάση τα νέα δεδομένα της τραγωδίας από τον πρωθυπουργό…
Η κυβέρνηση πρέπει μέσα στο προσεχές διάστημα να αποδείξει ότι “τρέχει” τις διαδικασίες για την έκδοση πορίσματος σχετικά με τη συμφορά των Τεμπών και ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός θα κερδίσει χρόνο για να αναστρέψει το κλίμα και να πείσει σχετικά με την ικανότητα διαχείρισης έκτακτων καταστάσεων που έχουν μοναδικά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (πανδημία, πυρκαγιές κλπ.). Αυτή τη στιγμή, αν και δεν το… φωνάζει κάποιος από την κυβέρνηση, προέχει η παρέλευση ικανού χρόνου, ώστε να περάσουν οι γιορτές, να ηρεμήσει η κατάσταση και στη συνέχεια να μπούμε στην καλοκαιρινή περίοδο. Αυτό είναι το μοτίβο που κυριαρχεί σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις, με φόντο το υπόβαθρο των προεκλογικών σχεδιασμών.
Η τραγωδία των Τεμπών οδηγεί σε επανασχεδιασμό πολλών πραγμάτων. Ο πρωθυπουργός θα αγοράσει χρόνο για να επιδείξει διαχειριστική ικανότητα και να θέσει τα αποτελέσματα της στη βάσανο των συγκρίσεων με τον βασικό αντίπαλο του. Η διαχείριση της επόμενης μέρας κινείται σε ένα διαφορετικό momentum, ενώ το τοξικό κλίμα που θα επικρατήσει κατά την προεκλογική περίοδο, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο (κυρίως από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης), μπορεί να μας μεταφέρει ακόμη και σε αχαρτογράφητα ύδατα! Σε κάθε περίπτωση, όποιος μπει στο παραβάν, θα είναι ο τελικός κριτής των εξελίξεων που θα καθορίσουν την επόμενη μέρα…