Οι δημοσκοπήσεις και το… Big Bang!
Του Θανάση Κ.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις προκάλεσαν σοκ! Σε πολλούς…
Κι αναφέρομαι στις τελευταίες τρείς δημοσκοπήσεις – της ΜRB, της Marc και της Metron-Analysis – αν και όσες προηγήθηκαν δεν δείχνουν διαφορετικά πράγματα…
* Πρώτον, σημασία πια έχει αυτό που ΜΕΤΡΑΝΕ – η “Πρόθεση Ψήφου”.
Η λεγόμενη “Εκτίμηση Ψήφου” ΔΕΝ είναι αυτό που μετράνε, είναι αυτό που υποθέτουν – υπολογίζοντας ότι όσοι δεν αποφάσισαν ή δεν εκφράζονται, τελικά θα ψηφίσουν όπως εκείνοι που έχουν ήδη αποφασίσει.
Όταν ζούμε σε “ομαλές εποχές” αυτό δεν είναι παράλογη υπόθεση. Αλλά οι εποχές που ζούμε είναι μάλλον “ανήσυχες” και πάντως εντελώς atypical, “μη κανονικές”. Επομένως η “εκτίμηση ψήφου” δεν λέει πολλά πράγματα.
— Για παράδειγμα στις προηγούμενες Ευρωεκλογές η ΝΔ πήρε 28,3%, δηλαδή περίπου 5 μονάδες λιγότερο από την “εκτίμηση ψήφου” που της έδιναν κατά μέσον όρο τότε (33%).
— Και στις βουλευτικές εκλογές του Μαϊου του 2023, ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε 7 μονάδες λιγότερο από ό,τι του έδιναν τότε, κατά μέσον όρο, ως “εκτίμηση ψήφου”: Τον προέβλεπαν 26-28% και πήρε μόλις 20%…
Πρώτο συμπέρασμα λοιπόν: Κοιτάτε την “πρόθεση” ψήφου κι αγνοήστε την “εκτίμηση” (πολλοί δημοσκόποι, χαμηλοφώνως, ήδη προειδοποιούν γι’ αυτό…)
* Δεύτερον, σημασία δεν έχει το ποσοστό που προβλέπουν για κάθε κόμμα. Αλλά αν εμφανίζεται σταθερή ΤΑΣΗ – ανοδική ή πτωτική – στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Κι εδώ έχουμε σαφέστατη πτωτική τάση για τη ΝΔ! Πράγματι, παρατηρείται πια σαφής μείωση των ποσοστών της από τις ευρωεκλογές του 2023 ως τώρα…
— Στις παραμονές των ευρωεκλογών του 2024 ο μέσος όρος πρόθεσης ψήφου ήταν 29-30%. Και η ΝΔ πήρε τελικά 28,3% τότε…
Σήμερα ο μέσος όρος πρόθεσης ψήφου που δίνουν για τη ΝΔ είναι γύρω στο 23%. Δηλαδή κατά μέσον όρο 5-6 μονάδες χαμηλότερα! Ακόμα πιο κάτω. Και συνεχίζει να πέφτει…
Για παράδειγμα οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδωσαν πρόθεση ψήφου για τη ΝΔ:
26,5% Marc (μισή μονάδα χαμηλότερα απ’ ό,τι της είχαν δώσει τον προηγούμενο μήνα),
21,5% η MRB (επίσης μισή μονάδα λιγότερο απ’ ό,τι της είχαν δώσει τον προηγούμενο μήνα)
και 20,9% η Metron-Analysis (σχεδόν μία μονάδα λιγότερο απ’ ό,τι της είχαν δώσει πριν ένα μήνα…
Η τάση λοιπόν είναι σαφώς πτωτική – δεν ανακόπτεται και δεν αντιστρέφεται. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον.
Κι έχει χάσει, γύρω στις 5-6 μονάδες από τις ευρωεκλογές.
* Τρίτον, το καινούργιο στοιχείο – που ΔΕΝ το έχουμε ξαναδεί σε όλη την περίοδο της Μεταπολίτευσης – είναι ότι οι δημοσκόποι προσπαθούν να “μετρήσουν” και κόμματα που ΔΕΝ υφίστανται σήμερα!
Αυτό από μόνο του είναι τουλάχιστον “παράδοξο”. Πώς μετράς κάτι που… δεν υπάρχει;
Ο λόγος όμως, που επιμένουν – και σε αυτό έχουν δίκιο – είναι γιατί διαπιστώνουν “πολιτικό ΚΕΝΟ”, ευρύτατο μάλιστα, το οποίο κάπως περιμένουν να καλυφθεί.
Αν δεν υπήρχε τέτοιο κενό, δεν θα μετρούσαν “ανύπαρκτα” κόμματα…
— Γιατί διαβλέπουν τόσο σοβαρό πολιτικό κενό;
Γιατί το κυβερνητικό κόμμα υποχωρεί, αλλά τα υπόλοιπα που το ανταγωνίζονται ΔΕΝ ανεβαίνουν – είτε μένουν στάσιμα είτε υποχωρούν κι αυτά!
Πράγμα που επίσης δεν έχει ξανασυμβεί στα χρόνια της μεταπολίτευσης, όχι τουλάχιστον σε τέτοια έκταση και τόσο επίμονα.
Κι ακόμα, γιατί στις τελευταίες ευρωεκλογές το εκλογικό σώμα μειώθηκε όσο ποτέ στο παρελθόν.
Γνωρίζουν λοιπόν ότι υπάρχει πολιτικό κενό, το έχουν επιβεβαιώσει, και τώρα μετράνε ποιός θα μπορούσε να το καλύψει.
* Τέταρτον, από τα τρία κόμματα που ακόμα δεν υπάρχουν αλλά τα μετράνε, το ένα είναι της κα Μαρία Καρυστιανού και του δίνουν 32% (“θετική διάθεση” – δηλαδή σίγουροι ή πολύ πιθανοί να την ψηφίσουν), ενώ τα υπόλοιπα δύο πρώην Πρωθυπουργών: του Αντώνη Σαμαρά και του Αλέξη Τσίπρα.
Το “Κόμμα Σαμαρά το “μετράνε” (σίγουροι ή πολύ πιθανοί ψηφοφόροι) γύρω στο 16% (16,3% η Μarc, 15,8% η MRB και 12% η Metron), ενώ το “Κόμμα Τσίπρα” το μετράνε από 18% ως 24% (σίγουροι και πιθανοί).
Εδώ, όμως, οι αριθμοί ΔΕΝ είναι απολύτως συγκρίσιμοι. Γιατί το Κόμμα Καρυστιανού που φαίνεται να έχει τη μεγαλύτερη “απήχηση”, εκφράζει ένα αντισυστημικό ρεύμα πολιτών που ζητάνε να σπάσει το απόστημα ελέγχου της Δικαιοσύνης. Αυτό το ρεύμα είναι υπαρκτό, αλλά και “μόνο-θεματικό”! Σε συνθήκες προεκλογικής πίεσης είναι πιθανό να αποδυναμωθεί ή και να σκορπίσει.
Το “Κόμμα Τσίπρα” εκφράζει μια γενικότερη “αντικυβερνητική”, “αντιδεξιά” ατζέντα (σαφώς μετριασμένη σε σχέση με το παρελθόν και πολύ θολή πια), που φαίνεται να αναδιοργανώνει το χώρο της Αριστεράς-Κεντροαριστέρας – αλλά έχει ταβάνι το 20% που πήρε ο κ. Τσίπρας ως αρχηγός του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ τον Μάϊο του 2023 ή το 18% που πήρε το Ιούλιο του 2023 στις τελευταίες εκλογές που εμφανίστηκε ως αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ.
Συνεπώς, και τα δύο αυτά κόμματα, αν υπάρξουν, αντλούν από συγγενικές δεξαμενές “αντισυστημικής” και “αντιδεξιάς” ψήφου.
Αν κατέβουν και τα δύο, θα “λεηλατήσουν” το ένα το άλλο.
Και εμφανίζονται σήμερα, ως δυνητικά ποσοστά, τα ΑΝΩΤΑΤΑ όριά τους…
* Πέμπτον, αντίθετα το – υποτιθέμενο, ακόμα – “Κόμμα Σαμαρά” εκφράζει “κυβερνησιμότητα” και πλήρη διαφοροποίηση με την κυβερνητική πολιτική – επί της ουσίας: Και στην Εξωτερική Πολιτική, και στην Ακρίβεια, και στην Οικονομία και στον Δικαιωματισμό και στην παράνομη μετανάστευση και στην Ασφάλεια – τελικά και στη χειραγώγηση της Δικαιοσύνης.
Και μάλιστα είναι το μόνο που εκφράζει απόψεις που διεθνώς δικαιώνονται πλήρως. Και επικρατούν – σε ΗΠΑ και Ευρώπη πλέον…
Συνεπώς ο Σαμαράς εκφράζει ένα ανερχόμενο διεθνές ρεύμα, ενώ οι άλλοι δύο είτε εκφράζουν απλά κινήματα διαμαρτυρίας είτε εκφράζουν απόψεις που διεθνώς βρίσκονται σε αποδρομή.
* Έκτον, το “Κόμμα Σαμαρά” συνεχώς ανεβαίνει σε αυτές τις παράδοξες “μετρήσεις”:
— Πράγματι, πριν λίγους μήνες το υπολόγιζαν ότι δύσκολα περνάει το όριο του 3%.
— Στην συνέχεια το υπολόγιζαν (χωρίς να το μετράνε, ακόμα) γύρω στο 5%.
— Στη συνέχεια το υπολόγιζαν γύρω στο 7-8%, πάλι προσεγγιστικά.
— Ύστερα ανέφεραν πως, αν κατέβη θα έχει στόχο το 10%.
— Τώρα το βρίσκουν από 12 ως 16%.
Μ’ άλλα λόγια, το “νοιώθουν” να ανεβαίνει συνεχώς.
Γιατί αντλεί από τη μεγάλη δεξαμενή των ψηφοφόρων που ψήφισαν τον Μάϊο του 2023 κι ύστερα απομακρύνθηκαν και δεν πήγαν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές της επόμενης χρονιάς: Αυτοί είναι συνολικά 2 εκατομμύρια ψηφοφόροι εκ των οποίων 1,3 εκατομμύρια από τη ΝΔ και 700 χιλιάδες από όλα τα υπόλοιπα κόμματα Κεντροαριστεράς και Αριστεράς.
Αυτοί είναι η βασική δεξαμενή του. Κι ακόμα δεν έχει αντλήσει ούτε το ένα τέταρτο…
Κι όσο συνεχίζει να κυκλοφορεί η φήμη ότι “φτιάχνει Κόμμα ο Σαμαράς”, τόσο περισσότεροι από αυτή τη δεξαμενή αρχίζουν να το βλέπουν ως “σίγουρο” ή “πολύ πιθανό” να το ψηφίσουν.
Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι από αυτή την τεράστια δεξαμενή κυρίως ο Σαμαράς μπορεί να αντλήσει…
Κι ακόμα: Όσοι απείχαν από τις τελευταίες εκλογές κι αποτελούν τη μεγάλη δυνητική δεξαμενή του Σαμαρά, ούτε είναι πάντα πρόθυμοι να απαντήσουν στις μετρήσεις, ούτε καταγράφονται εύκολα, ούτε “σταθμίζονται” εύκολα στα δείγματα. Αλλά αν βρουν κάτι άλλο να τους εκφράσει, είναι πιθανό να επιστρέψουν και να ψηφίσουν.
Κι αυτό το “κάτι άλλο”, μάλλον δεν είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Ούτε το μονοθεματικό “Κόμμα Καρυστιανού”…
Και, επί πλέον, όπως έδειξαν όλες οι τελευταίες μετρήσεις, το “Κόμμα Σαμαρά” έχει πια διείσδυση και στο ΠΑΣΟΚ και στην Αδιευκρίνιστη ψήφο, και στα μικρότερα Κόμματα και στην Αριστερά ακόμα! Δηλαδή σε αυτούς που ΣΗΜΕΡΑ δηλώνουν να ψηφίσουν τα κόμματα αυτά.
Αυτή η διείσδυσή του ΠΑΝΤΟΥ, είναι που εξέπληξε τους δημοσκόπους – γιατί τον εμφάνιζαν ως “ακροδεξιό” ως πρόσφατα! Όπως τους ξάφνιασε και η απήχησή του στις νεώτερες ηλικίες (22-44 ετών).
Κι όλα αυτά ΠΡΙΝ εμφανιστεί ακόμα.
Επομένως ο Σαμαράς έχει ήδη διαπιστωμένη ανοδική δυναμική και έχει πια ΒΑΣΗ, δηλαδή “αφετηρία” το 16 % – γιατί οι “δεξαμενές” απ’ όπου μπορεί να αντλήσει είναι πολύ μεγαλύτερες. Ενώ τα άλλα δύο “ενδεχόμενα” Κόμματα, Τσίπρα και Καρυστιανού, έχουν ΟΡΟΦΗ τα ποσοστά που τους δίνουν τώρα, και οι δεξαμενές τους είτε πιο περιορισμένες είτε ασταθείς…
* Έβδομον, εκείνο που λένε οι δημοσκοπήσεις εμμέσως, αλλά δεν το ακούμε ευθέως, είναι πώς με τα τωρινά ποσοστά που του αποδίδουν, το “Κόμμα Σαμαρά”, αν κατέβη, βάζει σοβαρή υποψηφιότητα για δεύτερο κόμμα πλέον! Τουλάχιστον σε σύγκριση με όσα υπάρχουν. Γιατί με τις “διαρροές” που μαζεύει (από την τωρινή πρόθεση ψήφου στα υπόλοιπα κόμματα), σίγουρα θα ξεπεράσει το ΠΑΣΟΚ και όλα τα μικρότερα. Ενώ και η διαφορά του από τη ΝΔ θα σμικρυνθεί, γιατί και η ΝΔ, μόνο με τις σήμερα καταγεγραμμένες διαρροές προς “Κόμμα Σαμαρά”, θα αγγίξει το όριο το 20% – κι ίσως βρεθεί πιο κάτω. Σε πρόθεση ψήφου πάντα (ήδη τη βρίσκουν 20,9 με 21,5%)
Κι από την στιγμή που θα εμφανιστεί Κόμμα Σαμαρά με δυναμική δεύτερου Κόμματος, αυτό θα μετατραπεί σχεδόν αμέσως, σε δυναμική πρώτου κόμματος. Γιατί θα προσελκύσει και την ψήφο όσων θέλουν να φύγει ο Μητσοτάκης, ανεξαρτήτως ιδεολογικής προέλευσης.
* Τέλος, το Κόμμα Σαμαρά είναι το μόνο που μπορεί να παίξει ρόλο “καταλύτη”, δηλαδή να γίνει game changer.
— Kαι διότι μπορεί να καλύψει το κενό Κυβερνησιμότητας – που ΔΕΝ διαθέτουν τα τωρινά κόμματα της Αντιπολίτευσης
— και διότι μπορεί να επαναφέρει ξανά ΜΕΣΑ στο εκλογικό σώμα ευρύτατες δυνάμεις ψηφοφόρων που το έχουν εγκαταλείψει.
— και διότι μπορεί να αναδείξει και στην Ελλάδα μια ηγετική δύναμη που βρίσκεται στην πρωτοπορία του διεθνούς ρεύματος που σαρώνει σήμερα τις δυτικές χώρες. Όχι στην πλευρά των συστημικών κομμάτων που ηττώνται παντού…
Αυτά όλα. βέβαια, δεν είναι ούτε “προβλέψεις” ούτε “βεβαιότητες”.
Θα εξαρτηθούν από το ΑΝ θα γίνει το Κόμμα Σαμαρά,
από το ΠΟΤΕ θα εξαγγελθεί
και από το ΠΩΣ θα πολιτευθεί, στα πρώτα του βήματα τουλάχιστον.
Πάντως, όσα ο ίδιος εκπροσωπεί,
τα εκφράζει με συνέπεια εδώ και χρόνια,
κάποτε τα πλήρωσε με πολιτική μοναξιά,
τώρα δικαιώνονται διεθνώς
και τον καθιστούν πόλο συσπείρωσης μέσα στη χώρα
και Ελπίδα για πολλούς…
Κυρίως γι’ αυτούς που:
— δεν είναι περιθωριακοί, αλλά είναι πλέον απογοητευμένοι,
— δεν είναι ευάλωτοι σε λαίκιστικές κραυγές,
αλλά βαθύτατα ριζοσπαστικοποιημένοι,
— δεν είναι χειραγωγήσιμοι, έχουν πια “ξυπνήσει”,
— και δεν είναι πια “λίγοι”, προέρχονται από πολλαπλές δεξαμενές
και αρχίζουν να συγκλίνουν…
Μην υποτιμάτε ποτέ του “συντηρητικούς” όταν ριζοσπαστικοποιούνται.
Και μην υποτιμάτε τους “αριστερούς”
όταν αποβάλλουν τις παρωπίδες τους.
Κι αν αυτοί οι δύο “σμίξουν”, τότε μπορεί να γίνει αληθινό Big Bang!
Mε ό,τι αυτό συνεπάγεται…
