Οι πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού αποτελούν μία νέα σημαντική παράμετρο για την οικονομία, καθώς μπορεί να μην οδηγούν σε βίαιες ανατροπές των δημοσιονομικών ισορροπιών, ωστόσο, το κόστος είναι σημαντικό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η “λυπητερή” αναμένεται να κινηθεί μεταξύ 0,3%-0,4% του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος ή 650-900 εκατ. ευρώ.
ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ
Το… μαύρο των πυρκαγιών επιβάλλει νέους σχεδιασμούς για την κυβέρνηση και η συζήτηση προ ημερήσιας διατάξεως στη Βουλή θα δώσει το στίγμα των επόμενων κινήσεων Μητσοτάκη. Η κυβέρνηση πρέπει να χαράξει νέα… ρότα για το μέλλον με αύξηση των δαπανών για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών, χωρίς να υπονομεύσει τους δημοσιονομικούς στόχους. Το 2024 είναι ένα έτος μεγάλων προκλήσεων, καθώς τα πράγματα θα… ζορίσουν αφού επιστρέφουμε στη δημοσιονομική κανονικότητα του Συμφώνου Σταθερότητας…
Ο προϋπολογισμός αντέχει
Η εκτέλεση του προϋπολογισμού στο επτάμηνο δείχνει ότι οι έκτακτες δαπάνες λόγω των ζημιών από τις πυρκαγιές είναι υπό έλεγχο, χωρίς να δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα στο θέμα της κάλυψης του κόστους των πυρκαγιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε στα 1,435 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,32 δισ. ευρώ. Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 3,558 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για 1,83 δισ. ευρώ, Τα φορολογικά έσοδα κινούνται υψηλότερα από τον στόχο κατά 2,246 δισ. ευρώ, ενώ υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία ότι το δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου θα δώσει “αέρα” στις εισπράξεις έως το τέλος του έτους, λόγω της κορύφωσης της κατανάλωσης, ως αποτέλεσμα και του τουριστικού ρεύματος. Έχει ιδιαίτερη σημασία να επισημανθεί ότι οι παραπάνω επιδόσεις επιτεύχθηκαν χωρίς να έχουν εισπραχθεί τα 1,496 δισ. ευρώ που αφορούν το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού, καθώς και την τρίτη δόση του Ταμείου Ανάκαμψης, ύψους 1,718 δισ. ευρώ. Και τα δύο ποσά είχαν υπολογιστεί ότι θα εισπραχθούν μέσα στο επτάμηνο, αλλά είναι προφανές ότι όποτε εισπραχθούν θα ενισχύσουν περαιτέρω το… ανοσοποιητικό σύστημα των δημοσίων οικονομικών.
Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δεν ανησυχούν ιδιαιτέρως για το κόστος των πυρκαγιών καθώς θεωρούν ότι με βάση την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, δεν προκύπτει κίνδυνος εκτροχιασμού. Ακόμη και η υλοποίηση των δεσμεύσεων της κυβέρνησης για τη νέα χρονιά, παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας, δεν φαίνεται να κινδυνεύει, καθώς το 2023 θα σχηματιστεί μια πολύ καλή “προίκα” για το 2024. Βέβαια, το ενδεχόμενο μιας νέας ισχυρής ανόδου των τιμών της ενέργειας, θα φέρει σε δύσκολη θέση, όχι μόνο τη χώρα μας, αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο προϋπολογισμός του 2024 θα έχει “ρεζέρβες”, ενώ οι προβλέψεις θα είναι για ακόμη μία φορά πολύ συντηρητικές.
Τα δημόσια οικονομικά αντέχουν και φαίνεται ότι με “όπλο” τις τουριστικές εισπράξεις θα ενισχυθούν περαιτέρω μέσα στους προσεχείς μήνες. Δημιουργείται συνεχώς “λίπος”, το οποίο θα “καεί” εφόσον χρειαστεί, χωρίς να υπονομευτεί η δημοσιονομική πορεία της χώρας. Ωστόσο, τα περιθώρια πιο… επιθετικών κινήσεων για την κυβέρνηση μέσα στους προσεχείς μήνες και κυρίως εντός του 2024, είναι προφανές ότι περιορίζονται, λόγω των έκτακτων καταστάσεων. Και ας ελπίσουμε ότι δεν θα προκύψουν και νέες…
Το στοίχημα των αναβαθμίσεων
Η οικονομία μέσα στις επόμενες ημέρες θα κινηθεί σε τροχιά αναβάθμισης, καθώς την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου περιμένουμε τον Καναδικό οίκο DBRS να δώσει στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα.
Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας στις 8 Σεπτεμβρίου θα βοηθήσει ώστε να δημιουργηθεί καλύτερο κλίμα για την Ελλάδα και ταυτόχρονα, να ανέβουν οι “μετοχές” της κυβέρνησης, μετά τη μεγάλη δοκιμασία των πυρκαγιών αλλά και του τραγικού συμβάντος με τους Κροάτες χούλιγκανς και τον θάνατο ενός νέου ανθρώπου. Το Μέγαρο Μαξίμου δρομολογεί το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων σε πολλά επίπεδα, όπως για παράδειγμα στο θέμα των ποινών για εμπρηστές, χούλιγκανς και διακινητές λαθραίων μεταναστών.
Η επαναφορά της οικονομίας στην πρώτη γραμμή της ατζέντας των κυβερνητικών πρωτοβουλιών είναι κάτι που ζητάει με μεγάλη… δίψα η αγορά. Η μιζέρια και η εσωστρέφεια λόγω πυρκαγιών, αλλά και τα πολιτικά… φάλτσα της θερινής περιόδου πρέπει να τελειώσουν. Βέβαια, το φθινόπωρο και ο χειμώνας κρύβουν πολλούς κινδύνους και φυσικά ρυθμιστής των εξελίξεων θα είναι το διεθνές περιβάλλον είτε σε επίπεδο οικονομικών μεταβολών σε ΗΠΑ και Ευρώπη είτε σε επίπεδο γεγονότων στο πολεμικό μέτωπο Ρωσίας-Ουκρανίας.
Ψήφος εμπιστοσύνης από τους ξένους σε οικονομία και Χ.Α.
Το Χρηματιστήριο Αθηνών εξακολουθεί να παρουσιάζει ισχυρά σημάδια στήριξης στην περιοχή των 1.300 μονάδων, κάτι που συνιστά ένα ακόμη δείγμα εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών στις προοπτικές της οικονομίας, ενόψει αναβαθμίσεων και ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Οι ξένοι επενδυτικοί οίκοι στηρίζουν τις προοπτικές της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι τον Αύγουστο υπήρξε κόπωση, λόγω της θερινής ραστώνης. Για παράδειγμα, η JP Morgan προβλέπει συνέχιση του ανοδικού κύκλου της χρηματιστηριακής αγοράς, λόγω της ισχυρής θέσης των τραπεζών, αλλά και των θετικών δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών. Ο κορυφαίος αμερικανικός οίκος προβλέπει ότι το ράλι θα συνεχιστεί γιατί πολύ απλά οι Ελληνικές μετοχές είναι πολύ φθηνές, παρά τη μεγάλη άνοδο της αγοράς άνω του 40% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη από την αρχή του έτους.
Ένας άλλος αμερικανικός κολοσσός, η Μorgan Stanley, κατατάσσει την Ελλάδα στην κορυφαία θέση στο χαρτοφυλάκιο της για τις αναδυόμενες αγορές και συμφωνεί με τη JP Morgan στις πολύ ελκυστικές αποτιμήσεις των μετοχών στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Πέραν των δύο προαναφερόμενων οίκων, έρχεται και η Citigroup για να επιβεβαιώσει την εξαιρετική πορεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών, βλέποντας τα κέρδη ανά μετοχή να αυξάνονται φέτος κατά 16%.
Η HSBC ξεχωρίζει την Ελλάδα ως προς το προφίλ των μεταρρυθμίσεων που προωθεί η κυβέρνηση, επισημαίνοντας ότι ο δείκτης τιμής προς κέρδη ανά μετοχή αντιστοιχεί στο 60% του αντίστοιχου μέσου όρου των αναδυόμενων αγορών και στο 55% της Ευρώπης. Τέλος, η Deutsche Bank με την αύξηση των τιμών-στόχων για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, δίνει νέο “αέρα” στις επενδυτικές προσδοκίες το προσεχές διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, επειδή υπάρχουν και πολλές… κακοτοπιές, οι επενδυτές, καλό θα ήταν να κρατήσουν μικρό καλάθι….
