Πολύ λίγα, πολύ αργά – και καθόλου πειστικά!
Του Θανάση Κ.
Προχθές η κυβέρνηση εξήγγειλε “δραστική στροφή” στην πολιτική της για το μεταναστευτικό. Μόνο που πρόκειται για μια στροφή… περιορισμένη, προσωρινή, επιλεκτική και απολύτως αμφίβολη.
Too little, too late…
— Περιορισμένη, γιατί αφορά μόνο τις ροές από τη Λιβύη.
— Προσωρινή, γιατί προβλέπεται να διαρκέσει μόλις τρεις μήνες.
— Επιλεκτική, γιατί διατηρεί όλα τα υπόλοιπα κανάλια μαζικής λαθρομετανάστευσης από Τουρκία ανέγγιχτα.
— Και αμφίβολη, γιατί προϋποθέτει, “συνεργασία” με τις λιβυκές αρχές, τις οποίες ουδείς ξέρει ποιες είναι – και ποιας κυβέρνησης είναι τελικά οι “αρχές”. Tης Τρίπολης; Ή της Βεγγάζης;
Πολύ θόρυβος για το τίποτα; Όχι ακριβώς.
* Είναι η πρώτη φορά μετά από εννέα χρόνια, που κυβέρνηση της Ελλάδας παραδέχεται εμμέσως ότι το προηγούμενο μοντέλο διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών απέτυχε! Και ότι πρέπει να επιστρέψουμε σε πολιτικές αποτροπής.
Δηλαδή σε πολιτικές που θυμίζουν την κυβέρνηση Σαμαρά (2012-2014). Μόνο που τότε η πολιτική που εφαρμόστηκε δεν ήταν “δοκιμαστική” για τρεις μήνες. Ήταν μόνιμη και καθολική. Και λειτούργησε αποτελεσματικά.
Τότε, κι ενώ μαινόταν ο εμφύλιος στη Συρία, μέσα σε τρία χρόνια, μπήκαν στην Ελλάδα 120.000 παράνομα (20.000 στο δεύτερο εξάμηνο του 2012, 50.000 το 2013 και 50.000 το 2014). Και από αυτούς βγήκαν από τη χώρα μετά από λίγο, 77.000, με απελάσεις και επιστροφές (22.000 το 2012, 25.000 το 2013 και 30.000 το 2014). Δηλαδή, καθαρό ισοζύγιο +43.000 σε μια τριετία, μέσα στη φωτιά του πολέμου στη Συρία! (Δηλαδή απομακρύνθηκαν επί τόπου όσοι ΔΕΝ προέρχονταν από τη Συρία)
Στην πραγματικότητα τότε ήταν η μοναδική φορά τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια που ο συνολικός αριθμός των “παράνομων” μειώθηκε. Γιατί εκτός από απελάσεις όσων εισέρχονταν παράνομα τότε, είχαμε και επαναπατρισμούς ατόμων που είχαν εισέλθει τα προηγούμενα χρόνια, συλλαμβάνονταν για μικροπαρανομίες και τους δινόταν η επιλογή να φύγουν…
Τότε η “Αμυγδαλέζα” λειτουργούσε προς όλες τις κατευθύνσεις…
* Αντίθετα, την τελευταία τριετία (μετά το lockdown του κόβιντ) – από το 2023 μέχρι σήμερα, όταν ο πόλεμος στη Συρία είχε λήξει προ πολλού – μπήκαν συνολικά 145.000 (35.000 το 2023, 50.000 το 2024 και 60.000 το πρώτο μισό του 2025), ενώ απελάθηκαν μόλις 18.000 (6.340 το 2023, 5.865 το 2024 και περίπου 6.000 μέχρι τώρα). Καθαρό ισοζύγιο +127.000! Δηλαδή, τριπλάσιοι καθαροί παράνομοι, σε περίοδο ειρήνης, σε σχέση με τότε που μαινόταν ο συριακός εμφύλιος.
Επιπλέον, τότε υπήρχαν κλειστές δομές κράτησης. (Στην Αμυγδαλέζα, στην Κόρινθο, στη Δράμα κλπ.) Σήμερα, υπάρχουν ανοικτές δομές “φιλοξενίας”, όπου οι ένοικοι κυκλοφορούν ελεύθερα, έχουν… επιλογή μενού, και “δικαιώματα” πριν ακόμα εξεταστεί η αίτηση ασύλου. Έτσι οι ροές όχι μόνο αυξάνονται, αλλά μετατρέπονται σε μακροχρόνια εγκατάσταση παρανόμων, χωρίς κανένα έλεγχο!
Και στο μεταξύ είχε μεσολαβήσει η περίοδος ΣΥΡΙΖΑ όταν άνοιξαν τα σύνορα και μπήκαν πάνω από ένα εκατομμύριο μέσα σε δύο χρόνια (2017-18) οι περισσότεροι των οποίων έφυγαν για την υπόλοιπη Ευρώπη πριν οι προς βορράν γείτονές μας κλείσουν τα σύνορά τους…
* Όμως η τωρινή κατάσταση δεν προέκυψε απλώς ως αποτέλεσμα αδράνειας. Είναι απόρροια ενός ολόκληρου νομικού και ιδεολογικού πλέγματος που στήθηκε διεθνώς στα χρόνια που μεσολάβησαν. Από την πολιτική του “δικαιωματισμού” που επικράτησε στην Ευρώπη μετά το 2016 και στις ΗΠΑ μετά το 2020, επί διακυβέρνησης Μπάϊντεν. Όταν στο όνομα των “ανθρωπίνων δικαιωμάτων” των “προσφύγων” – που τις περισσότερες φορές δεν ήταν καν πρόσφυγες – αναγνωρίστηκε το “δικαίωμα” των λαθροδιακινητών να καταργούν τα σύνορα και σαρώνουν ολόκληρες χώρες.
Ένα ιδιότυπο “κεκτημένο δικαιωματισμού” που εμποδίζει την αποτροπή, καταργεί την κράτηση, ποινικοποιεί την απώθηση και θεωρεί “απάνθρωπη” κάθε απόπειρα ελέγχου των συνόρων!
Ο ΣΥΡΙΖΑ εισήγαγε αυτή τη λογική στην Ελλάδα.
Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξ αρχής αμφιταλαντεύθηκε, στην συνέχεια την αποδέχθηκε και τώρα, πανικόβλητη, την αμφισβητεί αλλά όχι συνολικά και μόνο προσωρινά…
* Θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη υπερηφανεύεται ότι τον Ιανουάριο του 2020 εμπόδισε την εισβολή παράνομων από τον Έβρο.
Ξεχνάει βέβαια, ότι εκείνη την εποχή, η αντίσταση στην λαθρο-εισβολή άρχισε από τα νησιά μας, από τη Λέσβο και τη Χίο. Εκεί οι ίδιοι κάτοικοι που λίγα χρόνια πριν αγκάλιαζαν τους “πρόσφυγες” από τη Συρία, αυτή τη φορά ξεσηκώθηκαν και απωθούσαν τους λαθρο-εισβολείς.
Και τότε η κυβέρνηση Μητσοτάκη έστειλε τα ΜΑΤ να δείρουν τους κατοίκους της Λέσβου που αντιστέκονταν στην λαθροεισβολή!
Κι όταν τα ΜΑΤ δεν κατάφεραν να καταστείλουν την αντίσταση των κατοίκων, τότε τα κύματα των λαθρο-εισβολέων κινήθηκαν προς τον Έβρο πια. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη έστειλε τότε τα ΜΑΤ να κάνουν το… ακριβώς αντίθετο: να βοηθήσουν τους κατοίκους και τις τοπικές αρχές του Έβρου να απωθήσουν τους λαθρο-εισβολείς από εκεί.
Μέσα σε λίγες μέρες η κυβέρνηση άλλαξε γραμμή κι άλλαξε στάση. Κι εκεί που χτυπούσε όσους αντιστέκονταν στους εισβολείς μετά άρχισε να βοηθά όσους αντιστέκονταν στην λαθρο-εισβολή.
* Τώρα, όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη κάνει κάποια στροφή – επιστρέφει στην πιο αυστηρή αντιμετώπιση. Λέει..
Αλλά μόνο για τη Λιβύη.
Και μόνο για τρεις μήνες.
Και μόνο αν συνεργαστούν οι λιβυκές αρχές. (Τις οποίες, σημειωτέον, η ίδια η Ελλάδα είχε φρόντισε να αποξενώσει προηγουμένως…)
Είναι στροφή; Ή απλώς κίνηση πανικού για να προλάβει το κύμα που έρχεται;
Γιατί έρχεται κύμα! Και όχι μόνο από Λιβύη…
* Το θετικό είναι πως αυτή τη φορά υπάρχει διεθνής συγκυρία για αυστηροποίηση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ επανεξελέγη στις ΗΠΑ και ήδη εφαρμόζει σκληρή πολιτική επαναπατρισμών παρανόμων. Το Ανώτατο Δικαστήριο τον δικαίωσε στις σχετικές προσφυγές. Και η Ευρώπη επίσης αλλάζει: η Μελόνι στην Ιταλία, το Βέλγιο και η Ολλανδία που κινούνται πλέον προς τον ίδιο δρόμο. Ακόμα και ο Μέρτς στην Γερμανία που αναθεματίζει την προκάτοχό του, κα. Μέρκελ. Ακόμα και ο Εργατικός Στάρμερ στη Βρετανία αναγκάζεται κι αυτός να κάνει “στροφή στην αυστηρότητα” – που σε αυτή την περίπτωση βέβαια, δεν πείθει κανένα.
Αυτή είναι πια η ευκαιρία της Ελλάδας να πρωτοστατήσει. Όχι να σέρνεται…
Γιατί τώρα πια είναι απαραίτητη η συνδρομή των ευρωπαίων εταίρων μας. Και για τις απωθήσεις – και για τους επαναπατρισμούς.
Κι αυτή τη βοήθεια μπορούμε να την κερδίσουμε τώρα, που το διεθνές κλίμα αλλάζει απέναντι στις ροές.
Αν το πάρουμε στα σοβαρά εμείς. Κι αν μας πάρουν στα σοβαρά εκείνοι…
* Αλλά για να πάρουν στα σοβαρά τη χώρα μας πρέπει πρώτα εμείς να πάρουμε τον εαυτό μας στα σοβαρά. Κι αυτό σημαίνει, όχι απλώς να “θυμηθούμε” την πολιτική Σαμαρά, αλλά να την εφαρμόσουμε καθολικά και μόνιμα.
Και να εκκαθαρίσουμε τις εσωτερικές εστίες υπονόμευσης: Τις ΜΚΟ που λειτουργούν ως κάλυψη της λαθρο-διακίνησης, και των λαθροδιακινητών.
Τις ΜΚΟ που καταγγέλλουν διεθνώς την Ελλάδα, που παρεμποδίζουν τις απελάσεις, που προσφέρουν “προστασία” σε δίκτυα δουλεμπόρων, και στις οποίες συχνά πρωτοστατούν…αδελφοξάδελφα πολύ υψηλά ιστάμενων…
Όχι, δεν φταίνε οι συγγενείς! Αλλά δεν μπορείς να πολεμήσεις το πρόβλημα, όταν αυτοί που έχουν συμφέρον να το διαιωνίζουν βρίσκονται εντός των τειχών. Και απολαμβάνουν άτυπης “προστασίας”…
— Χαρακτηριστικό παράδειγμα της υποκρισίας που κυριάρχησε ως σήμερα, είναι η τραγωδία της Πύλου το 2023: Όταν ένα δουλεμπορικό σκάφος που είχε φορτωθεί με υπεράριθμους στα λιβυκά παράλια, κατευθυνόταν προς Ιταλία και ναυάγησε στα διεθνή ύδατα νότια της Πελοποννήσου, με δεκάδες νεκρούς.
Η Ελλάδα, που πρόλαβε και έσωσε τουλάχιστον τους μισούς επιβαίνοντες, βρέθηκε τότε να… “απολογείται” διεθνώς!
Προσέξτε, βρεθήκαμε να απολογούμαστε εμείς! Όχι εκείνοι που τους φόρτωσαν στο σαπιοκάραβο, ούτε αυτοί που τους άφησαν να φύγουν, ούτε καν εκείνοι που τους οδήγησαν ως εκεί…
Άλλο κραυγαλέο παράδειγμα ο κ. Ι. Απ. προτάθηκε, σύμφωνα με εκτενή δημοσιεύματα, από το ελληνικό παράρτημα γνωστής διεθνούς ΜΚΟ για βράβευση από την Προεδρία της Δημοκρατίας πριν τέσσερα χρόνια.
Και παρά λίγο να βραβευθεί, μέχρι που αποκαλύφθηκε ότι ο “κύριος” αυτός πρωτοστατούσε σε καταγγελίες του Ελληνικού Λιμενικού για “κακομεταχείριση” μεταναστών – καταγγελίες που αποδείχθηκαν εντελώς ανυπόστατες – και δεν ασκήθηκε καμία δίωξη τελικά.
Και τον άνθρωπο αυτό που κατήγγειλε την Ελλάδα,
η Ελληνική Δημοκρατία λίγο έλειψε να τον… “βραβεύσει”, επειδή της το πρότεινε γνωστή και μη εξαιρετέα ΜΚΟ, που διοικείται από γνωστή και με εξαιρετέα κυρία – ονόματα δεν λέμε, οικογένειες δεν θίγουμε, που λέγανε οι παλιοί…
Όντως καμία σοβαρή αλλαγή πολιτικής δεν μπορεί να γίνει, αν δεν καθαρίσουμε εμείς οι ίδιο την Κόπρο του Αυγείου, μέσα στο σπίτι μας.
Κι αυτό η Κυβέρνηση Μητσοτάκη παλαιότερα δεν το ήθελε και τώρα απλά δεν το μπορεί…
Χώρες δίχως σύνορα δεν είναι κράτη! Δεν έχουν κυριαρχία, δεν έχουν έννομο καθεστώς. Στην Ιστορία, “ανοχύρωτες” ήταν μόνον οι ηττημένες και οι υποδουλωμένες πόλεις. (Με μία εξαίρεση: τη Σπάρτη. Που ήταν ολόκληρη ένα στρατόπεδο!)
Κι αν φύγουμε από τις πόλεις κράτη της αρχαιότητας, ολόκληρες αυτοκρατορίας διαλύθηκαν όταν έπαψαν να μπορούν να υπερασπιστούν τα σύνορά τους. Η Ρωμαϊκή είναι το πιο γνωστό παράδειγμα – όχι το μόνο. Και πάντως αυτό που ονομάζουμε “Μεσαίωνας” ξεκίνησε από τη στιγμή που η Ρώμη δεν μπορούσε να κρατήσει τα σύνορά της…
Και μη πει κανείς, ότι αυτά ανήκουν στο μακρινό παρελθόν. Η σημαντικότερη εξέλιξη που οδήγησε πέρσι στην επανεκλογή Τράμπ στις ΗΠΑ (και στην άνοδο εξω-συστημικών δυνάμεων στην Ευρώπη) είναι η λαθρομετανάστευση!
Και στο σύγχρονο κόσμο οι αναπτυγμένες κοινωνίες βλέπουν πια την “εισβολή” παράνομων – κι όχι… “παράτυπων” – μεταναστών ως υπαρξιακή απειλή.
Κι αν η ηγεσία τους δεν το καταλαβαίνει, τόσο το χειρότερο για την ηγεσία τους (που συνήθως την παίρνει ο διάολος…)
Χρειάζεται καθαρή πολιτική αποτροπής.
Χρειάζεται κάθαρση εντός.
Χρειάζεται οι δυτικές χώρες να σταθούν στα πόδια τους και να φυλάξουν τα σύνορά τους.
Αλλιώς, θα βουλιάξουμε — όχι από αυτούς που μπαίνουν…
Αλλά από αυτούς που από μέσα τους ανοίγουν τις πόρτες!
ΥΓ. Και παρεμπιπτόντως, όσοι μπαίνουν παράνομα σε μια χώρα είναι ΠΑΡΑΝΟΜΟΙ. Δεν είναι “παράτυποι”.
“Παράτυποι” είναι όσοι μπήκαν νόμιμα, αλλά αμέλησαν να ανανεώσουν τη βίζα τους.
Αν δεν μπορούμε να ονομάσουμε την παρανομία, πώς θα την αντιμετωπίσουμε
Αν δεν τολμάμε να πούμε τους παράνομους – παράνομους, τότε είμαστε ήδη χαμένοι και δεν το ξέρουμε…
Όσοι εξακολουθούν να αποκαλούν την παράνομη εισβολή… “παρατυπία”, δεν πείθουν κανένα ότι έχουν σκοπό να τη σταματήσουν.
Τόσο απλά.
