Οι αγορές έχουν βάλει στο στόχαστρο τη Γαλλία και περιμένουν στη… γωνία τον Μακρόν και τους υπολοίπους, για να τους… αποθεώσουν ή να τους… τιμωρήσουν!
Η Γαλλία, αν δεν βρεθεί λύση στη συγκρότηση κυβέρνησης, είναι σίγουρο ότι θα δει και άλλες υποβαθμίσεις του αξιόχρεου, δημιουργώντας συνθήκες παρατεταμένης αβεβαιότητας και ρευστότητας στις αγορές. Αιτίες αποτελούν το υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα για το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει βαρέσει… καμπάνες και φυσικά το δημόσιο χρέος, το οποίο ξεπερνά το 110% του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Αν νομίζουν κάποιοι ότι θα συγκροτήσουν κυβέρνηση που θα κάνει… μαγκιές, τότε θα την πάθουν όπως την έπαθε η Ελλάδα επί Τσίπρα-Καμμένου! Ο κορυφαίος οίκος αξιολόγησης Moody’s προειδοποίησε τους Γάλλους και τις αγορές ότι “εάν οι πολιτικές διενέξεις οδηγήσουν σε σημαντική επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης και του χρέους της χώρας, τότε η πιστοληπτική αξιολόγηση κινδυνεύει”. Με απλά λόγια, το ένα… χαστούκι στη Γαλλία θα διαδέχεται το άλλο…
Οι βουλευτές της νέας Εθνοσυνέλευσης έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου για το πρόσωπο του πρωθυπουργού και τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης, αφήνοντας την οικονομία της Γαλλίας και τους επενδυτές στο “αέρα”. Το εκλογικό αποτέλεσμα έχει φέρει τη χώρα σε μια άνευ προηγουμένου κατάσταση, δηλαδή σε αχαρτογράφητα ύδατα και οι δημοσιονομικές συνέπειες θα είναι πιστωτικά αρνητικές. Δεν ξέρουμε ποιοι μπορούν να κάνουν… χωριό και αν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν. Εξίσου επικίνδυνο θα είναι το ενδεχόμενο συγκρότησης μιας θνησιγενούς κυβέρνησης, η οποία θα σμπαραλιάζεται από τις επιμέρους κομματικές σκοπιμότητες, εις βάρος της οικονομίας της χώρας, αλλά και της σταθερότητας στην Ευρωζώνη.
Ζητούμενο η σύνθεση της νέας κυβέρνησης
Το ζητούμενο δεν είναι απλά να προκύψει μια νέα κυβέρνηση, αλλά η κυβέρνηση αυτή να είναι πιστή στις μεταρρυθμίσεις και στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Το βάρος αυτό θα κληθούν να σηκώσουν οι κεντρώοι του Μακρόν, οι σοσιαλιστές, οι “Πράσινοι”, κάποιοι μετριοπαθείς αριστεροί και επίσης κάποιοι Ρεπουμπλικάνοι. Ακόμη και μια πλειοψηφία 350 βουλευτών στην Εθνοσυνέλευση θα είναι εύθραυστη και θα κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να διασπαστεί. Αυτή η ανησυχία είναι διάχυτη στις κυβερνήσεις της Ευρώπης, αλλά και στους επενδυτικούς κύκλους. Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Μέχρι την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων, οι αγορές θα είναι μάλλον… φιλικά διακείμενες και δεν θα πιέσουν καταστάσεις. Άρα το καλοκαίρι θα περάσει… χαλαρά, αλλά από Σεπτέμβριο πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για να ζήσουμε πιο… ροκ καταστάσεις! Ειρήσθω εν παρόδω, χθες βράδυ η εθνική ομάδα της χώρας αποκλείστηκε από τον τελικό του Euro 2024, χάνοντας με 2-1 από την Ισπανία και έτσι το κλίμα γίνεται ακόμη πιο βαρύ για τους Γάλλους. Τώρα, τους απομένει να τελέσουν μια επιτυχημένη Ολυμπιάδα και μετά οι Γάλλοι θα έρθουν σε επαφή με τη σκληρή πραγματικότητα…
Σε αχαρτογράφητα (οικονομικά) ύδατα η Γαλλία
Το κόστος δανεισμού της Γαλλίας έχει εκτιναχθεί μετά την προκήρυξη πρόωρων εκλογών από τον Μακρόν και θα καταστεί ακόμη πιο δύσκολα διαχειρίσιμο εάν προκύψει μια κυβέρνηση… τουρλουμπούκι.
Αναμφίβολα, αποφεύχθηκε η μεγάλη ζημιά με τη Λεπέν, αλλά, ας μην περιμένουμε να γυρίσουν τα επιτόκια των γαλλικών κρατικών ομολόγων εκεί που ήταν προ των εκλογών. Αν μάλιστα προκύψει κυβέρνηση που θα αρχίσει να ξηλώνει τις μεταρρυθμίσεις Μακρόν, τότε η Ευρωζώνη, θα μπει σε μια περιπέτεια που θα θυμίζει σε πολλά την κρίση της Ελλάδας το 2010 επί Γιώργου Παπανδρέου, αλλά και μετά επί Τσίπρα το 2015.
Στη Γαλλία τα πράγματα είναι στον… αέρα, αλλά μπορεί να μας προκύψουν και χειρότερες καταστάσεις. Μια Γαλλία λαβωμένη που θα αποτελεί τροχοπέδη για την Ευρώπη, σε συνδυασμό με μια πολιτική αλλαγή στις ΗΠΑ, μπορούν να δημιουργήσουν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, με απρόβλεπτες συνέπειες. Η κρίση θα ξεκινούσε από τα ομόλογα και τους χρηματιστηριακούς δείκτες και μετά θα κατέληγε στην πραγματική οικονομία, δηλαδή στην κατανάλωση, τις επενδύσεις, τις εξαγωγές και τις τιμές των ακινήτων. Και αν ξεκινήσει μια κρίση από τη Γαλλία, τότε το τσουνάμι θα μεταδοθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθιστώντας πιο ακριβό το κόστος δανεισμού, ωθώντας τα ελλείμματα και τα χρέη, συρρικνώνοντας την ανάπτυξη, και επιφέροντας πλήγμα στις επενδύσεις και τις εξαγωγές.
Ο γρίφος των αμερικανικών εκλογών
Μια προβληματική κατάσταση στη Γαλλία έως το Νοέμβριο μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη χειρότερες καταστάσεις, ενόψει των αμερικανικών εκλογών.
Ο Μπάιντεν δεν… τραβάει και μάλλον οι Δημοκρατικοί θα είναι αναγκασμένοι να κατεβάσουν άλλον υποψήφιο, πιθανότατα την Αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις. Αν εκλεγεί ο Τραμπ, τότε αυτό δεν θα είναι καλό νέο για την Ευρώπη και θα προκύψουν περαιτέρω πιέσεις στην Ευρώπη, καθώς οι ΗΠΑ θα κοιτάξουν περισσότερο τα του οίκου τους, παρά τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή “γειτονιά”. Χωρίς κυβέρνηση στη Γαλλία ή με μια κυβέρνηση που οι αγορές θα τη βλέπουν καχύποπτα, αλλά και σε συνδυασμό με μια παρατεταμένη ρευστότητα στην τελική ευθεία προς τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, το κλίμα στις αγορές, δεν μπορεί να είναι καλό. Ο Μπάιντεν δεν μπορεί να ανταπεξέλθει βιολογικά και αυτό βγάζει… μάτια, δίνοντας επί της ουσίας προβάδισμα στον Τραμπ. Ωστόσο, πολλά μπορούν να αλλάξουν ως το Νοέμβριο. Είναι δε πολύ πιθανό, να δούμε στη Γαλλία μια παρατεταμένη ακυβερνησία, με το βλέμμα στραμμένο στην κάλπη του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Δηλαδή, να περιμένουν οι Γάλλοι τον επόμενο Αμερικανό πρόεδρο, για να συγκροτήσουν κυβέρνηση, αφού θα έχουν προηγηθεί ζυμώσεις και συμβιβασμοί. Όμως, οι αγορές έχουν τους δικούς τους κώδικες αξιολόγησης των συμβιβασμών, οι οποίοι, αν είναι πολύ διαφορετικοί από αυτούς των πολιτικών, τότε, η ζημιά δεν μαζεύεται.
Τα σενάρια για τις αγορές με φόντο τις ΗΠΑ
Σε σχέση με τα σενάρια για το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών και την επόμενη μέρα, χθες είδε το φως της δημοσιότητας μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση της UBS.
Ο ελβετικός οίκος αναφέρει ως πιο πιθανό σενάριο την επικράτηση του Τραμπ με πλειοψηφία στη Γερουσία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δίνοντας πιθανότητες 45%. Το δεύτερο σενάριο θέλει εκλογή Μπάιντεν, αλλά με τους Δημοκρατικούς να ελέγχουν το Κογκρέσο και τους Ρεπουμπλικάνους τη Γερουσία (πιθανότητες 30%). Το “κλειδί” για την Ευρώπη είναι η επανεκλογή προέδρου που θα προέρχεται από τους Δημοκρατικούς και όχι ο Τραμπ. Ωστόσο, αν εκλεγεί ο Τραμπ, η Ευρώπη θα είναι υποχρεωμένη να χαράξει νέα στρατηγική για να μη βρεθεί προ αδιεξόδου.
Η UBS βλέπει να προκύπτουν δύο βασικά ζητήματα για τους επενδυτές στην Ευρώπη, τις επιχειρήσεις, το εμπόριο και την άμυνα. Οι ΗΠΑ αποτελούν τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο σε επίπεδο εξαγωγών όσο και εισαγωγών, ενώ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ευρώπη έχει ως κύριο προμηθευτή υγροποιημένου φυσικού αερίου τις ΗΠΑ. Αν εκλεγεί ο Τραμπ, τότε μια εμπορική συμφωνία με την Ευρώπη θα είναι δύσκολη, ενώ αν ο Τραμπ προχωρήσει και σε μέτρα προστατευτισμού με την επιβολή δασμών, τότε την… κάτσαμε τη βάρκα!
Επιπλέον, θα δημιουργηθεί σοβαρό θέμα για την ασφάλεια της Ευρώπης, καθώς ο Τραμπ θα περιορίσει τις στρατιωτικές δαπάνες, με ό,τι συνεπάγεται κάτι τέτοιο. Το πράγμα μπορεί να γίνει ακόμη χειρότερο για την Ευρώπη, γιατί το κενό των χρηματοδοτήσεων προς την Ουκρανία, θα κληθούν να το καλύψουν οι χώρες της Ευρώπης, δηλαδή οι πολίτες. Αυτό σημαίνει αύξηση ελλειμμάτων και χρέους, ενώ η Γαλλία θα βαδίζει επί ξυρού ακμής. Ειδικά για τον συγκεκριμένο τομέα, η εκλογή Μπάιντεν αποτελεί στοίχημα για ολόκληρη την Ευρώπη.
Με βάση τα παραπάνω, έχουμε τις εξελίξεις που τρέχουν στη Γαλλία, το ενδεχόμενο σημαντικής αλλαγής πολιτικής στις ΗΠΑ εφόσον επικρατήσει ο Τραμπ και μέσα σε όλα αυτά, τα νέα όργανα της Ευρώπης, καλούνται να διαχειριστούν μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση με βάση τη γεωπολιτική, ενεργειακή, εμπορική, οικονομική, διπλωματική και στρατιωτική προσέγγιση των πραγμάτων. Είμαστε σε σημείο καμπής και πολλά είναι στον αέρα. Το κόστος έχει αρχίσει ήδη να δημιουργείται και μέρα με την ημέρα θα αυξάνει. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα συμβεί στην περίπτωση που αυτό το κόστος καταστεί μη διαχειρίσιμο, λόγω πολιτικών ανατροπών. Αυτό θα το μάθουμε, όταν μας έρθει ο τελικός… λογαριασμός!