Σενάρια για Kάλπες και εκλογικό νόμο – Πότε θα γίνουν εκλογές

Στο Μέγαρο Μαξίμου εξέτασαν ενδελεχώς όλα τα δεδομένα και αφού έλαβαν υπόψη τόσο την επιδημιολογική κατάσταση στη χώρα, σε συνδυασμό με την πρόβλεψη του ΠΟΥ ότι η πανδημία φθίνει στην Ευρώπη, όσο και την ατμόσφαιρα που δημιουργείται το τελευταίο διάστημα στην εγχώρια πολιτική σκηνή, άναψαν το πράσινο φως για τη διεξαγωγή του «γαλάζιου» συνεδρίου, το οποίο, όπως όλα γύρω μαρτυρούν, θα αποτελέσει ορόσημο και αφετηρία στην πορεία προς τις βουλευτικές κάλπες.

Το γεγονός, ωστόσο, ότι κάηκε οριστικά το -ούτως ή άλλως πολύ αδύναμο- σενάριο που ήθελε οι εκλογές να γίνονται το αμέσως προσεχές διάστημα, και δη τη φετινή άνοιξη, δεν σημαίνει ότι απομακρύνονται οι επόμενοι δύο πιο πιθανοί χρόνοι για προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία που μοιράζονται πλέον ίσες πιθανότητες και είναι το προσεχές φθινόπωρο ή η άνοιξη του 2023.
Με την είσοδο, εξάλλου, στον τέταρτο χρόνο της διακυβέρνησης, κάτι που στην προκειμένη περίπτωση συντελείται στις αρχές Ιουλίου, είναι αρκετοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι «η προκήρυξη εκλογών δεν μπορεί να λογίζεται ως πρόωρη προσφυγή στον λαό», κυρίως επειδή το προεκλογικό κλίμα και οι συνακόλουθες αντιπαραθέσεις μειώνουν τον ωφέλιμο πολιτικό χρόνο και δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για ουσιαστικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση έχει καταστρώσει τη στρατηγική με την οποία θα πάει στις επόμενες εκλογές και η οποία, όπως πληροφορείται το «protothema.gr», θα κατατείνει σε κάλεσμα προς τους πολίτες να συγκρίνουν τα πεπραγμένα της τωρινής διακυβέρνησης όχι τόσο με τα έργα και τις ημέρες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που θεωρούν ότι είναι ασύγκριτα τα μεγέθη σε όλους τους τομείς, αλλά κυρίως με την εκπλήρωση των προεκλογικών δεσμεύσεων που είχαν αναλάβει η Ν.Δ. και ο κ. Μητσοτάκης πριν από τις εκλογές του 2019.

Η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 13% που ανακοίνωσε στα μέσα της εβδομάδας ο πρωθυπουργός προβάλλεται από το κυβερνητικό επιτελείο ως μια τέτοια κίνηση, με την πρόσθετη επισήμανση ότι η συνολική απαλλαγή της κοινωνίας από τον φόρο ακίνητης περιουσίας έφτασε πλέον στο 35% έναντι 30% σε ορίζοντα διετίας που ήταν η υπόσχεση που είχε στις προγραμματικές δηλώσεις της η κυβέρνηση.

Προς την ίδια κατεύθυνση, την Πρωτομαγιά θα εκπληρωθεί και η υπόσχεση για νέα σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού που θα ακολουθήσει την αύξηση του ΑΕΠ που, παρά την πανδημία, συντελέστηκε το 2021. Ετσι, μαζί και με τις άλλες μειώσεις φόρων και εισφορών, κυβερνητικοί και κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι τους τελευταίους 30 μήνες έχει αυξηθεί το διαθέσιμο των Ελλήνων, ενώ την ίδια περίοδο σημειώθηκε εντυπωσιακή μείωση της ανεργίας.

«Οπως και να έχει, στις επόμενες εκλογές δεν θα αξιολογηθούμε θετικά επειδή είμαστε καλύτεροι από τον ΣΥΡΙΖΑ», λένε συνεργάτες του πρωθυπουργού και συμπληρώνουν: «Θα κριθούμε απ’ όσα κάναμε ή δεν κάναμε εμείς». Με αυτό, μάλιστα, το πνεύμα στο κυβερνητικό επιτελείο έχουν αποφασίσει να μην ακολουθούν την ένταση και την οξύτητα που προσπαθεί να προκαλέσει η Κουμουνδούρου προκειμένου να καλύψει τη μεγάλη απόσταση που έχει από την κυβερνητική παράταξη.

Ετσι, στη συζήτηση στη Βουλή επί της πρότασης μομφής ο κ. Μητσοτάκης δεν ακολούθησε τους υψηλούς τόνους που χρησιμοποίησε ο κ. Αλέξης Τσίπρας, στις συνεχείς οξείς αναρτήσεις του οποίου το Μέγαρο Μαξίμου έχει αναθέσει στον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου να δίνει απαντήσεις.

Ενώ ζητήθηκε ακόμη και από τον υπουργό Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη «να δείχνει ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση και να μην ακολουθεί το ύφος και το… ήθος του Παύλου Πολάκη», κάτι που φάνηκε στις συνεδριάσεις για τον αναπτυξιακό νόμο, στις οποίες ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να κερδίσει τις εντυπώσεις με καταγγελίες για την πράξη αρχειοθέτησης των δικογραφιών για τη Novartis που η μία μετά την άλλη καταρρέουν.

«Ισαποστακισμός» και «ΣΥΡΙΖΑ light»

Η βούληση της κυβέρνησης για αποφυγή της μετωπικής αντιπαράθεσης με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται, πάντως, να είναι άσχετη με το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται στην πολιτική κονίστρα από τη μεγάλη δημοσκοπική άνοδο του Κινήματος Αλλαγής-ΠΑΣΟΚ. Οι έρευνες της κοινής γνώμης, η μία μετά την άλλη, επιβεβαιώνουν ότι η εκλογή του κ. Νίκου Ανδρουλάκη έδωσε τέτοια δυναμική στο κόμμα της Χαριλάου Τρικούπη που, αν διατηρηθεί έως τις κάλπες, μπορεί να επηρεάσει και τους δύο πυλώνες του ιδιότυπου δικομματισμού που βιώνει η χώρα μας από το 2012.

Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα κέρδη του ΚΙΝ.ΑΛ.-ΠΑΣΟΚ προέρχονται κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τη Ν.Δ., κάτι που ναι μεν θέτει εκτός τροχιάς εξουσίας την αξιωματική αντιπολίτευση, ακόμη κι αν δεν μπορέσει να την υποσκελίσει και να περάσει στη δεύτερη θέση, από την άλλη, όμως, δυσχεραίνει την προοπτική αυτοδυναμίας για τη «γαλάζια» παράταξη.

Η στάση του ΚΙΝ.ΑΛ.-ΠΑΣΟΚ, το οποίο επιχειρεί να καρπωθεί οφέλη από την κόντρα της κυβέρνησης με την αξιωματική αντιπολίτευση, τηρώντας άλλοτε «συμπεριφορά επιτήδειου ουδέτερου» ή εμφανιζόμενο ως «ΣΥΡΙΖΑ light, αφού συχνά χρησιμοποιεί τα ίδια επιχειρήματα με την Κουμουνδούρου, με μόνη διαφορά ότι δεν χρησιμοποιεί τον ίδιο τοξικό λόγο», όπως λένε, έχει αρχίσει να μπαίνει στο στόχαστρο της κυβερνητικής ηγεσίας.

«Δεν είναι δυνατόν ο Νίκος Ανδρουλάκης και το κόμμα του να συνεχίσουν την τακτική των ίσων αποστάσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη κι όταν είναι εμφανές ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο», λένε κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Φέρνουν ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την ουδέτερη στάση του ΚΙΝ.ΑΛ.-ΠΑΣΟΚ στη Βουλή όταν εκδηλώθηκε η επίθεση του Παύλου Πολάκη κατά του κ. Γεωργιάδη, αλλά και το γεγονός ότι η επίσημη Χαριλάου Τρικούπη και ο αρχηγός της αποφεύγουν να πάρουν ανοιχτά θέση για τη σκευωρία της Novartis και να στηρίξουν τα πρόσωπα της παράταξής τους που στοχοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον Γιώργο Κουτρουμάνη, αλλά και τον Ανδρέα Λοβέρδο.

Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι ο πρωθυπουργός μίλησε στη Βουλή για τους «δέκα πολιτικούς που κρεμάστηκαν στα μανταλάκια», αλλά «αναφέρθηκε ονομαστικά μόνο στα στελέχη της Ν.Δ. επειδή θεώρησε ότι για τους υπόλοιπους θα μιλούσε ο Ανδρουλάκης, ο οποίος προτίμησε την… αφωνία, θεωρώντας ίσως ότι έτσι θα επωφεληθεί από τους καβγάδες των άλλων που θα εμφανίσουν τον ίδιο να το… παίζει Ευρωπαίος, μένοντας μακριά από τις τοξικές αντιπαραθέσεις».

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι κατηγορούν το ΚΙΝ.ΑΛ. επίσης ότι «σε πολλά κρίσιμα ζητήματα ταυτίζεται με τον ΣΥΡΙΖΑ», χρησιμοποιώντας συχνά παραπλήσια γλώσσα, κάτι που «έκανε με το ζήτημα της μείωσης του ΕΝΦΙΑ, αντιγράφοντας τη φρασεολογία της Κουμουνδούρου για ταξική πολιτική και εύνοια της μεγάλης ιδιοκτησίας, επικρίσεις που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, όπως θα διαπιστώσουν οι πολίτες μέσα στο επόμενο δίμηνο που θα λάβουν τα εκκαθαριστικά πληρωμής».

Πηγές κοντά στην κυβερνητική ηγεσία έχουν την άποψη ότι «ο… ισαποστακισμός του Ανδρουλάκη θα αποδειχτεί ότι έχει κοντά πόδια, διότι η Χαριλάου Τρικούπη δεν λαμβάνει υπόψη της μια κρίσιμη παράμετρο που αναδεικνύουν οι ίδιες μετρήσεις και δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι του ΚΙΝ.ΑΛ. είναι σε συντριπτικό ποσοστό αντιΣΥΡΙΖΑ και, αν ήθελαν το “όχι σε όλα” που επιλέγει συχνά η “πράσινη” Κ.Ο., θα το έβρισκαν με αυθεντικότερο τρόπο από την Κουμουνδούρου».

«Αυτοδυναμία ή ακυβερνησία»

Ο νέος συσχετισμός των δυνάμεων, πάντως, επαναφέρει στο κυβερνητικό στρατόπεδο τη συζήτηση για το εκλογικό σύστημα με το οποίο θα διεξαχθούν η επόμενη και η μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση, καθώς προεξοφλείται ότι θα χρειαστεί επαναληπτική προσφυγή στην κάλπη αφού θεωρείται αδύνατη η επίτευξη αυτοδύναμης κυβερνητικής πλειοψηφίας με την απλή αναλογική που ψηφίστηκε επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί αισιοδοξία ότι θα λειτουργήσει το δίλημμα «αυτοδυναμία ή ακυβερνησία» που έχει ξεκαθαρίσει ο κ. Μητσοτάκης ότι είναι διατεθειμένος να θέσει στην πορεία προς τις κάλπες. Πεποίθησή τους, άλλωστε, είναι ότι «η κυβερνητική πρόταση συνιστά τη μόνη λύση με βιώσιμη προοπτική, αφού ούτε η “προοδευτική” κυβέρνηση που λανσάρει ο κ. Τσίπρας, ούτε η “σοσιαλδημοκρατική” που θέλει ο κ. Ανδρουλάκης μπορεί να σχηματιστεί».

Η αποδοχή που βρήκε την περασμένη Κυριακή από τους Πορτογάλους ψηφοφόρους το αίτημα του πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα για αυτοδυναμία θεωρείται ένδειξη ότι οι πολίτες προτιμούν τη σταθερότητα από την περιπέτεια της ακυβερνησίας, υποστηρίζουν κυβερνητικές πηγές. Προς αυτή την κατεύθυνση, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει εκμυστηρευτεί σε συνεργάτες του ότι αποκλείεται να αναζητήσει δεκανίκι για να σχηματίσει κυβέρνηση, εφόσον δεν έχει αυτοδυναμία το κόμμα του. «Εμείς δεν θα κυβερνήσουμε με… Καμμένους», δηλώνουν στη Νέα Δημοκρατία όταν ερωτώνται αν θα συνεργάζονταν με κάποιο μικρότερο κόμμα κατά το πρότυπο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.

Μπόνους και για τη διαφορά από το δεύτερο κόμμα;

Από τη συζήτηση που αναπτύσσεται, πάντως, δεν απουσιάζει ο προβληματισμός για το κατά πόσο το νέο εκλογικό σύστημα που ψηφίστηκε από τη σημερινή κυβέρνηση και θα ισχύσει στη μεθεπόμενη κάλπη μπορεί να εξασφαλίσει βιώσιμη κυβερνητική λύση που θα εμπεδώνει την πολιτική σταθερότητα που έχει ανάγκη ο τόπος. Η ανάλυση των ευρημάτων από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνει ότι η κυβερνητική παράταξη μπορεί να βρεθεί με οριακή πλειοψηφία ακόμη και στην περίπτωση που αποσπάσει ποσοστό της τάξης του 37% ή και 38% και προηγείται κατά 15 ή και περισσότερες εκατοστιαίες μονάδες από το δεύτερο κόμμα.

«Υπάρχουν χώρες, όπως η Γαλλία, που κυβερνώνται από ισχυρούς ηγέτες, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν, που στον πρώτο γύρο των γαλλικών εκλογών ψηφίστηκε από το 24% όσων πήγαν να ψηφίσουν», σημειώνουν χαρακτηριστικά. «Δεν είναι, λοιπόν, δυνατόν εμείς να έχουμε ένα κόμμα που να χρειάζεται να φτάσει στο 40% για να αποκτήσει πλειοψηφία που να του επιτρέπει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του», προσθέτουν και υποστηρίζουν ότι «η κυβέρνηση χρειάζεται να ξαναδεί τον εκλογικό νόμο που ψήφισε και να τον προσαρμόσει στα νέα δεδομένα της πολιτικής σκηνής».

Οι θιασώτες της αλλαγής του εκλογικού συστήματος τάσσονται υπέρ της ενίσχυσης του μπόνους εδρών που λαμβάνει το πρώτο κόμμα εφόσον είναι μεγάλη, π.χ. πάνω από 5 ή 10 μονάδες, η διαφορά από το δεύτερο σε δύναμη κόμμα. Στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν ότι η ανακίνηση ζητήματος σχετικού με τον εκλογικό νόμο θα συνοδευτεί από εντάσεις και γι’ αυτό σταθμίζουν προσεκτικά τα δεδομένα προτού αναληφθεί όποια πρωτοβουλία προς μια τέτοια κατεύθυνση.

Ορισμένοι, μάλιστα, έχουν την άποψη ότι αμέσως μετά την αλλαγή θα πρέπει να προκηρυχθούν εκλογές, ενώ άλλοι αντιτείνουν ότι θα πρέπει η τροποποίηση να γίνει σε χρόνο μακριά από τις κάλπες ώστε οι πολίτες να κατανοήσουν τους λόγους οι οποίοι επέβαλαν την αλλαγή.
Δεν λείπουν, πάντως, κι εκείνοι που εκφράζουν φόβους ότι η δημόσια συζήτηση για τέτοια θέματα είναι δυνατόν να αναζωπυρώσει συνωμοσιολογικά σενάρια περί «επιβολής πρωθυπουργού από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο», όπως αυτά που διακινήθηκαν πρόσφατα και χαρακτηρίστηκαν «ανοησίες» από τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Αλλαγές, μεταρρυθμίσεις και καλές ειδήσεις

Είτε, πάντως, αλλάξει είτε όχι τον εκλογικό νόμο, η κυβέρνηση σχεδιάζει το επόμενο διάστημα να δώσει έμφαση σε νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα δείχνουν τη βούλησή της να προχωρήσουν αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν στην οικονομική ανάκαμψη και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.

Από τις δεκάδες νομοθετικές πρωτοβουλίες που, όπως μεταδίδουν συνεργάτες του πρωθυπουργού, θα προωθηθούν το αμέσως προσεχές διάστημα ξεχωρίζουν:

■ Η αναμόρφωση του ΕΣΥ προκειμένου να προχωρήσει η αναγκαία Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και να θεραπευτούν οι παθογένειες που ανέκυψαν στη μεγάλη μάχη που δόθηκε τη διετία της πανδημίας.
■ Το νέο πλαίσιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση το οποίο ολοκληρώνει τις παρεμβάσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια σε όλο το εύρος της Παιδείας.
■ Το Εθνικό Σχέδιο για τα ΑμεΑ.
■ Το Εθνικό Σχέδιο για την Ισότητα των Φύλων.
■ Ο εκσυγχρονισμός του ΟΑΕΔ ώστε να αποκτήσουν πραγματική υπόσταση η κατάρτιση και η επανακάρτιση συμβάλλοντας στην περαιτέρω μείωση της ανεργίας.

Στο κυβερνητικό επιτελείο αισιοδοξούν επίσης ότι τους επόμενους μήνες η επικαιρότητα θα κατακλύζεται από καλές ειδήσεις στον τομέα της οικονομίας.

Χωρίς να παραβλέπουν τους μεγάλους κινδύνους για τα νοικοκυριά που συνιστά το συνεχιζόμενο κύμα ακρίβειας στην αγορά, ευελπιστούν ότι η έλευση της άνοιξης θα μειώσει τη ζήτηση για φυσικό αέριο και, σε συνδυασμό με τα πυροσβεστικά μέτρα που θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί, η κατάσταση θα ελεγχθεί και σύντομα θα αρχίσει η σταθεροποίηση των τιμών.

Με την επικείμενη αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ, το προσδοκώμενο τέλος της μνημονιακής εποπτείας, τις προκαταβολές των κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και τη σημαντική αύξηση του τουριστικού ρεύματος που αναμένεται να καταγραφεί το φετινό καλοκαίρι, πολλοί θεωρούν ότι το φθινόπωρο μπορεί να είναι ο πλέον κατάλληλος χρόνος για να ζητήσει ο πρωθυπουργός την ανανέωση της θητείας του.