Το ζήτημα του εκσυγχρονισμού των τουρκικών F-16 με την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ συνέδεσε ο Τζo Μπάιντεν, αναδεικνύοντας τις λεπτές ισορροπίες που έχουν να διαχειριστούν οι NATοϊκοί ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους.
Νωρίτερα, Ελληνοαμερικανοί βουλευτές είχαν στείλει επιστολή στον Άντονι Μπλίνκεν ζητώντας εγγυήσεις ότι τα τουρκικά όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ελλάδας.
Την Τετάρτη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν, σε μια προσπάθεια να κρατηθεί ανοικτός ο δίαυλος του διαλόγου ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα.
Η λογική της Αθήνας είναι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει το έδαφος για να επαναλειτουργήσουν οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Άγκυρα και μάλιστα στο ανώτατο επίπεδο.
Στα ζητήματα της διπλωματικής ουσίας, είναι ξεκάθαρο ότι τα περιθώρια είναι εξαιρετικά στενά. Η Αθήνα αναγνωρίζει μόνο μία διαφορά, τη διευθέτηση ΑΟΖ – υφαλοκρηπίδας, η Άγκυρα απο την άλλη πλευρά έχει μια δική της λίστα διαφορών.
Ωστόσο, αναφορικά με την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα, για να υπάρξει μια συζήτηση επί νόμιμης βάσης, τότε θα πρέπει η Τουρκία να κάνει πίσω απ’ τις βασικές θέσεις της και κυρίως να αποσύρει από το τραπέζι το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, τις θεωρίες περί «γκρίζων ζωνών», τα περί αποστρατιωτικοποίησης του Αιγαίου.
Πιέζουν οι Αμερικανοί για άρση του τουρκικού βέτο στην ένταξη της Σουηδίας – Επικοινωνία Ερντογάν – Μπάιντεν
Στην Ουάσιγκτον επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία και γενικότερα υπάρχει η αίσθηση πως έστω και την τελευταία στιγμή, στο Βίλνιους θα επιτευχθεί συμφωνία για την ένταξη της Σουηδίας. Αν αυτό συμβεί θα πρέπει, ενδεχομένως, να αναμένονται εξελίξεις και σε σχέση με τα F-16 .
Πηγές στην αμερικανική πρωτεύουσα διαβεβαιώνουν ότι σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα δεν θα βγει χαμένη καθώς οπως ανέφεραν και οι Ελληνοαμερικανοί βουλευτές στην επιστολη τους προς τον κ, Μπλίνκεν, πρέπει να διασφαλιστεί ότι η ένταξη ενός νέου μέλους στην συμμαχία, δηλαδή της Σουηδίας, δεν θα πρέπει να θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια ενός άλλου – της Ελλάδος.
Έτσι, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες γίνονται όλες οι απαραίτητες διαβουλεύσεις και διεργασίες για να εξασφαλιστεί ότι σε περίπτωση συμφωνίας στο Βίλνιους, θα υπάρξουν όλες οι απαραίτητες δικλείδες για την Αθήνα αλλά και το σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα ότι τα F-16 θα μπορούσαν να προχωρήσουν μόνο με αυστηρους όρους και προϋποθέσεις.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, μέσω της οποίας συμφώνησαν να συναντηθούν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Ο Μπάιντεν συνδέει τα F-16 με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Στην προσπάθεια που καταβάλλει για συνεργασία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, ώστε να ενισχυθούν στρατιωτικά τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία, αναφέρθηκε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε στο CNN, με αφορμή τη Σύνοδο του NATO που θα πραγματοποιηθεί στη Λιθουανία το διήμερο 11-12 Ιουλίου.
«Η Τουρκία θέλει τον εκσυγχρονισμό των F-16. O πρωθυπουργός Μητσοτάκης στην Ελλάδα επίσης αναζητά κάποια βοήθεια. Αυτό που επιδιώκουμε εδώ, ειλικρινά, είναι να βρεθεί ένας κοινός τόπος, όπου και θα ενισχυθούν οι στρατιωτικές δυνατότητες του ΝΑΤΟ, δηλαδή τόσο η Ελλάδα, όσο και η Τουρκία, αλλά και θα επιτραπεί η είσοδος της Σουηδίας (στο ΝΑΤΟ). Αυτό είναι σε εξέλιξη. Δεν έχει κλείσει» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τζο Μπάιντεν.
Επιστολή στον Μπλίνκεν: Εγγυήσεις ότι τα τουρκικά όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν κατά της Ελλάδας
Παράλληλα, Ελληνο-Αμερικανοί βουλευτές «κρούουν τον κώδωνα» του κινδύνου και με επιστολή τους προς τον Άντονι Μπλίνκεν ζητούν εγγυήσεις ότι τα τουρκικά όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ελλάδας.
Οι βουλευτές της ομάδας ελληνικών θεμάτων στη Βουλή των Αντιπροσώπων επιχειρηματολογούν υπέρ ενός μηχανισμού που θα είναι σε θέση να παγώσει, να καθυστερήσει ή ακόμα και να ακυρώσει τη μεταφορά των μαχητικών αναλόγως με τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Όπως μάλιστα εξηγούν, ένας τέτοιος μηχανισμός θα είναι σε θέση να διασφαλίσει ότι η ‘Αγκυρα δεν θα προβεί σε ενέργειες που υπονομεύουν τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και την ενότητα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
«Δεδομένου του ιστορικού της Τουρκίας που χρησιμοποιεί αμερικανικά F-16 για υπερπτήσεις στο Αιγαίο και για την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας, ζητάμε μηχανισμούς που προβλέπουν την παύση, την καθυστέρηση ή την απόσυρση της μεταφοράς αμερικανικών όπλων στην Τουρκία εάν συνεχίσει τις αποσταθεροποιητικές της ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην εν λόγω επιστολή.
Στο περιθώριο της Συνόδου στο Βίλνιους, θα συναντηθούν τόσο οι υπουργοί Εξωτερικών Γεραπετρίτης – Φιντάν, όσο και οι υπουργοί Άμυνας Δένδιας- Γκιουλέρ. Πριν από τη Λιθουανία, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στη Ρίγα της Λετονίας, ενώ ο Νίκος Δένδιας συνομίλησε με τον αμερικανό ομόλογό του.
