Καθημερινά διαβάζουμε για τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους, οι οποίοι… παραληρούν για το ελληνικό success story, εκφράζουν την αισιοδοξία τους για την πρόοδο της Ελλάδος και θέτουν συνεχώς νέες υψηλότερες τιμές στόχους για τις μετοχές των τραπεζών και των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων, που διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Χθες, ο Διοικητής της Τραπέζης Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε με απόλυτη βεβαιότητα και γνώση, ότι η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα σταθερότητας και ανθεκτικότητας, μέσα σε ένα περιβάλλον με μεγάλες προκλήσεις και έντονη αβεβαιότητα. Ο Γιάννης Στουρνάρας τηρεί στο ακέραιο τη σοβαρότητα που απορρέει από την άσκηση του θεσμικού ρόλου του και επειδή βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και διεθνείς οργανισμούς, είναι… καταδικασμένος να εκφράζει μόνο αλήθειες και τίποτα άλλο.
Την ίδια στιγμή, με βάση τα στοιχεία της Τραπέζης Ελλάδος, για πρώτη φορά στα χρονικά, οι τιμές πώλησης των διαμερισμάτων σε ολόκληρη την επικράτεια έκλεισαν σε νέο ιστορικό υψηλό στο β΄ τρίμηνο του έτους. Η πολιτική σταθερότητα και οι επιτυχίες στην οικονομική πολιτική αντανακλώνται στις τιμές των ακινήτων. Εν ολίγοις, η ελληνική οικογένεια που σε ποσοστό τουλάχιστον 90% κατέχει κάποιο ακίνητο (κατοικία, οικόπεδο, αγροτεμάχιο κλπ.), βλέπει την περιουσία της να αυξάνεται εντυπωσιακά, σε σχέση με 10 χρόνια πριν, όταν βρισκόταν σε πλήρη απαξίωση.
Τα πολύτιμα διδάγματα της Γαλλίας
Η πολιτική αναμπουμπούλα στη Γαλλία έχει εκτοξεύσει το κόστος δανεισμού για τη δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρώπης, ενώ απειλεί ευθέως τη βιωσιμότητα του χρέους της, αν δεν προωθηθούν εγκαίρως μέτρα λιτότητας και περιορισμού του ελλείμματος.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα μπορεί να διαθέτει στις αγορές δεκαετές ομόλογο με επιτόκιο 3,26%, το οποίο είναι αισθητά χαμηλότερο από το γαλλικό. Ο μέσος Έλληνας αδυνατεί να συλλάβει το μέγεθος της βελτίωσης των δημοσίων οικονομικών της ελληνικής οικονομίας και πιθανότατα δεν μπορεί να κατανοήσει πώς ολόκληρη Γαλλία έχει… καταντήσει εδώ που έχει καταντήσει. Όμως, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει την αισθητή αύξηση της αξίας της ακίνητης περιουσίας του, κατά τα τελευταία 6 χρόνια. Μιλάμε για άνοδο χωρίς ανάσα, η οποία εν τοις πράγμασι συνιστά απόδειξη βελτίωσης του δείκτη ευημερίας μας. Πλούσιοι δεν γίναμε, ούτε η πίεση λόγω ακρίβειας είναι εύκολο να περιοριστεί. Αν το πρόβλημα της ακρίβειας ήταν μόνο στην Ελλάδα, τότε στη Γαλλία, ο Μακρόν θα έπρεπε να κερδίζει τις εκλογές με τα… τσαρούχια!
Το αδιαμφισβήτητο success story Μητσοτάκη
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν δημιουργήσει ένα ισχυρό “οπλοστάσιο”, το οποίο αντανακλά τη μεγάλη εικόνα της χώρας, η οποία αποτελεί και τον “κράχτη” για τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους και τις αγορές.
Πλεονάσματα στον προϋπολογισμό, ανταγωνιστικό κόστος δανεισμού, ιστορικά υψηλές τιμές ακινήτων, υψηλό 15 ετών για τις μετοχές, χαμηλό 17 ετών για την ανεργία και… φουλ έλλειψη σε εργατικά χέρια! Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η διαρκής αύξηση του μέσου μισθού και των αποδοχών των εργαζομένων, αλλά και η συνεχής μείωση των φόρων. Στον αντίποδα, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το υψηλό ιδιωτικό χρέος και τη δυσκολία μεγάλου τμήματος του πληθυσμού, που δεν μπορεί να τα φέρει βόλτα.
Ωστόσο, όλα όσα συνθέτουν το ελληνικό success story, βάζουν πολύ ψηλά τον πήχυ σε επίπεδο απαιτήσεων των πολιτών, αλλά πάρα πολύ χαμηλά σε σχέση με την όποια προσδοκία μπορεί να υπάρχει, σχετικά με την ύπαρξη κάποιας -επί του παρόντος… αόρατης- εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης. Χθες, ο πρωθυπουργός στον ΑΝΤ1 τοποθετήθηκε για ακόμη μία φορά ως ηγέτης μιας χώρας που βελτιώνει συνεχώς τη θέση της στον κόσμο. Αυτό δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής του εκλογικού σώματος, το οποίο, δυστυχώς, παρασύρεται από… ανύπαρκτους ηγετίσκους αστείων κομμάτων, οι οποίοι, με τοποθετήσεις… καφενείου και πλεόνασμα λαϊκισμού, μας έχουν ζαλίσει τα… ώτα, ότι υπηρετούν τα συμφέροντα της χώρας. Για την ακρίβεια, μόνο τα συμφέροντα της χώρας δεν υπηρετούν…
Το ηχηρό μήνυμα των δημοσκοπήσεων
Εξάλλου, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σταθερά αυτό που καταλαβαίνουν πολλοί, αλλά δεν θέλουν να κατανοήσουν άλλοι τόσοι.
Το μήνυμα που στέλνουν οι έρευνες της κοινής γνώμης “γράφει” ότι πλην του Μητσοτάκη δεν φαίνεται να υπάρχει στον ορίζοντα καμία άλλη εναλλακτική πρόταση για τη χώρα. Την ίδια στιγμή, κάποιοι επιχειρηματίες που είναι… στριμωγμένοι από την κυβέρνηση ή είναι εκτεθειμένοι λόγω δικαστικών “περιπετειών”, προσπαθούν να βρουν κάποια… εναλλακτική (κάτι σαν υποχείριο ή “αχυράνθρωπο”) για να υπηρετήσει τα συμφέροντα τους, αλλά, ούτε αυτό τους βγαίνει.
Αναμφίβολα, αν δεν προκύψει κάτι αναπάντεχα… ανατρεπτικό, ο Μητσοτάκης θα είναι πρωθυπουργός τουλάχιστον έως το 2031, ακόμη και αν χρειαστεί να υπάρξει σύμπραξη με άλλο κόμμα. Αυτό είναι ένα άλλο μήνυμα που πρέπει όλοι να λάβουν, έστω και αν δεν τους αρέσει. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους, το… άλλο κόμμα είναι το ΠΑΣΟΚ, το οποίο δεν πείθει ως εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, αλλά κάλλιστα θα μπορούσε να ενταχθεί σε ένα πλαίσιο κυβερνητικής συνεργασίας με τη Νέα Δημοκρατία.
Ο Ανδρουλάκης μπορεί να δηλώνει… έτοιμος να αναλάβει την εξουσία, αλλά όσο θα επιμένει σε αυτήν τη γραμμή, τόσο περισσότερο το εκλογικό σώμα θα πιστεύει ότι ο μόνος τρόπος για να επανέλθει το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία είναι η σύμπραξη με τη Νέα Δημοκρατία. Απλά πράγματα, νέτα-σκέτα και τα… ρέστα παγωτό! Άλλωστε χθες, ο Μητσοτάκης στον ΑΝΤ1 δήλωσε ότι δεν τίθεται θέμα εκλογικού νόμου, οπότε, λόγω μη επίτευξης αυτοδυναμίας, κάποια στιγμή, το ΠΑΣΟΚ θα αναγκαστεί να συγκυβερνήσει με τη Νέα Δημοκρατία. Αν ο Ανδρουλάκης αρνηθεί, τότε δεν πρόκειται να ξαναδεί την Χαριλάου Τρικούπη. Έστω και μέσω συνεργασίας, το ΠΑΣΟΚ, μπορεί το 2027 να επιστρέψει στην εξουσία ως κυβερνητικός εταίρος, μετά από 13 χρόνια απουσίας!
Η επόμενη μέρα των προσεχών εκλογών και ο διεθνής παράγοντας
Ο διεθνής παράγοντας παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη χώρα μας και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μείνει με… σταυρωμένα χέρια!
Η Ελλάδα αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση σε σχέση με τη δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά ταυτόχρονα συνιστά κρίσιμο κρίκο στη γεωπολιτική αλυσίδα της Ευρώπης και γενικά στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ο διεθνής παράγοντας γνωρίζει ότι η πάλαι ποτέ χαίνουσα “πληγή” της ελληνικής οικονομίας έχει κλείσει, ενώ έχουν ανοίξει πολλά νέα μέτωπα που καθιστούν πρωταγωνιστική τη θέση της χώρας μας.
Όμως, η ισχυροποίηση της θέσης της χώρας μας δεν μπορεί να αποτελεί ένα ισχυρό και αδιαμφισβήτητο δεδομένο. Δεν είναι δύσκολο να πέσουμε στην παγίδα του κακού παρελθόντος μας, επιστρέφοντας στην πολιτική αστάθεια, την οικονομική αβεβαιότητα και τη γεωπολιτική ανασφάλεια. Ανά πάσα στιγμή, μπορεί να… υποτροπιάσουμε και να επιστρέψουμε σε αδιέξοδες καταστάσεις, τις οποίες βιώσαμε στο πρόσφατο παρελθόν.
Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι χαρακτηριστικό και πρέπει να το έχουμε υπόψιν μας κάθε στιγμή. Λαϊκιστές, τυχοδιώκτες, γελοίοι τύποι και αναίσθητα πολιτικά όντα έχουν οδηγήσει τη χώρα σε αδιέξοδο, υπονομεύοντας την πορεία της και μαζί την πορεία ολόκληρης της Ευρώπης. Μην έχουμε την ψευδαίσθηση ότι διαφέρουμε πολύ από τη Γαλλία. Απλά μας σώζει το γεγονός ότι υπάρχει ο Μητσοτάκης, ο οποίος δεν… επιτρέπει τη διολίσθηση της χώρας σε καταστάσεις πολιτικού χάους!
Μόνος στο τερέν ο Μητσοτάκης ενώ η… εξέδρα είναι γεμάτη από… σωτήρες!
Η απουσία κάποιου ικανού “παίκτη” που θα μπορούσε να… χτυπήσει στα ίσια τον Μητσοτάκη μέσα στο πολιτικό τερέν, έχει δημιουργήσει πολλά ερωτήματα στο εκλογικό σώμα, αλλά για όλα τα ερωτήματα υπάρχουν απαντήσεις, οι οποίες μπορεί να είναι πολύ πιο απλές απ’ όσο φανταζόμαστε.
Αυτή τη στιγμή, δεν μπορεί να απειλήσει κάποιος τον πρωθυπουργό και το κυβερνών κόμμα για τον απλούστατο λόγο ότι η σχετική πλειοψηφία ασπάζεται τις επιτυχίες στην οικονομική πολιτική και ταυτόχρονα διατηρεί υψηλές προσδοκίες για περαιτέρω βελτίωση στο άμεσο μέλλον. Δεν υπάρχει ζωτικός χώρος, ώστε να εμφανιστεί κάποιος… Μεσσίας, που θα σώσει την Ελλάδα από τον… Μητσοτάκη! Ίσως γιατί η κρίσιμη πλειοψηφία του εκλογικού σώματος έχει συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχουν τέτοιου είδους… τύποι! Είδαμε και στο παρελθόν τα χαΐρια κάποιων που μας παρουσιάστηκαν ως… σωτήρες!
Από την άλλη πλευρά, θα αναρωτηθούν πολλοί, “μα αφού τα πράγματα είναι τόσο ρόδινα, γιατί ο κόσμος βρίζει την κυβέρνηση;”. Η απάντηση και εδώ είναι πάρα πολύ απλή. Η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει ποσοστό γύρω στο 30%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ εκτιμάται ότι μπορεί να κερδίσει και ένα 7-10% από τους αναποφάσιστους. Ακόμη και αν ξαναπιάσει το ποσοστό του 2023, δηλαδή 40% και κάτι, τότε θα έχει απέναντι της το υπόλοιπο 60%. Είναι λογικό να ακούγονται περισσότερες… γκρίνιες κατά της κυβέρνησης, με βάση τους συσχετισμούς των σημερινών πολιτικών δυνάμεων. Και όσο το σκηνικό θα παραμένει σε αυτό το μοτίβο, τόσο θα ακούγονται περισσότερο οι “παίκτες” που έχουν αράξει στην εξέδρα και εκ του ασφαλούς λένε όποια… μπαρούφα τους κατέβει! Όμως, στο τέλος της ημέρας, κερδίζει αυτός που είναι μέσα στο γήπεδο και βάζει γκολ. Οι “ειδικοί” και οι “επιστήμονες” της εξέδρας απλά θα παρακολουθούν…
