Μέσα στα επόμενα εικοσιτετράωρα αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το νέο κυβερνητικό σχήμα που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός και με το οποίο θα πάει έως τις εκλογές του 2027, εκτός συγκλονιστικού απρόοπτου
Η ανατροπή των διεθνών ισορροπιών λόγω Τραμπ, η νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας λόγω της ρωσικής απειλής, η ισχυροποίηση της οικονομίας, η ολοκλήρωση κρίσιμων διαρθρωτικών μέτρων και φυσικά η τραγωδία των Τεμπών, αποτελούν τους άξονες, στους οποίους θα βασιστούν οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Δεν θα μπούμε στην ονοματολογία, γιατί τα πρόσωπα του νέου σχήματος θα τα μάθουμε ελάχιστες ώρες πριν την ορκωμοσία, καθώς αυτή τη στιγμή τα ξέρει μόνο ο Μητσοτάκης. Σε κάθε περίπτωση, υπουργοί και υφυπουργοί θα παραμείνουν στις θέσεις τους, άλλοι θα μετακινηθούν σε άλλα πόστα, κάποια θα αποχωρήσουν και κάποιοι άλλοι θα μπουν στην κυβέρνηση.
Το νέο σχήμα δεν μπορεί να έχει τη λογική της τυπικής διαχείρισης της εξουσίας, αλλά πρέπει να περιλαμβάνει… ορκισμένους μεταρρυθμιστές, οι οποίοι θα “σπάσουν αυγά”. Η εξωτερική πολιτική και η άμυνα είναι δύο ξεχωριστοί τομείς, στους οποίους μάλλον θα δούμε τις λιγότερες αλλαγές ή και καθόλου. Στα παραγωγικά υπουργεία αναμένεται ένα ανακάτεμα της τράπουλας, αλλά το ζητούμενο είναι να “τρέξουν” γρηγορότερα οι εξελίξεις τόσο σε δημοσιονομικό, όσο και διαρθρωτικό επίπεδο. Κρίσιμος θα είναι ο ρόλος και των προσώπων που θα αναλάβουν τα υπουργεία με αντικείμενο τη θεσμική λειτουργία του κράτους. Όλα αυτά είναι καλά και… άγια, αλλά “λένε” ελάχιστα.
Ο Μητσοτάκης καλείται να “φρεσκάρει” την ομάδα, να κρατήσει όμως και όσους δίνουν μάχες για να κρατηθεί όρθια η Νέα Δημοκρατία. Πρέπει να διατηρήσει τους αποτελεσματικούς υπουργούς, αλλά να αποφύγει και το… rotation, όπως και ο παπάς βαριέται το πολύ το… Κύριε ελέησον! Η ανθρωπογεωγραφία του νέου σχήματος πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα στελέχη από νομούς της Βόρειας Ελλάδας και ειδικότερα της Θράκης. Οι υπουργοί και οι υφυπουργοί πρέπει να έχουν χημεία μεταξύ τους και με συναδέλφους από άλλα υπουργεία, ενώ πρέπει να… απαγορεύονται έριδες, ανταγωνισμοί και “αδειάσματα”. Επιπλέον, πρέπει να εκπροσωπούνται στο νέο σχήμα περισσότερα πρόσωπα που να μην είναι αποκλειστικά “Μητσοτακικοί”!
Γενικώς, ο πρωθυπουργός καλείται να ανοίξει το παιχνίδι λαμβάνοντας υπόψιν το μήνυμα των συγκεντρώσεων για τα Τέμπη, να φτιάξει πλάνο προσέγγισης των ΗΠΑ και φυσικά να οργανώσει καλύτερα την ομάδα, ώστε να μην υπάρχουν δυσλειτουργίες. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να σέρνονται επί χρόνια αβέβαιες καταστάσεις σχετικά με το τι χτίζει κάποιος και πού χτίζει. Το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις όπου αφού μάθει πού χτίζει, ξαφνικά του έρχεται ο ουρανός… σφοντύλι λόγω των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η κυβέρνηση καλείται να λύσει με συνοπτικές διαδικασίες δομικά ζητήματα λειτουργίας του κράτους, αλλά και να κόψει τον γόρδιο δεσμό με τις ιστορίες… τρέλας που συμβαίνουν στην καθημερινότητα των πολιτών. Η επιτυχία του νέου κυβερνητικού σχήματος, το οποίο έχει ως στόχο τη νίκη και με διαφορά στις εκλογές του 2027, θα εξαρτηθεί από το team που θα λειτουργεί στο Μέγαρο Μαξίμου. Το μοντέλο και τα πρόσωπα τα γνωρίζει μόνο ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ωστόσο, το ζητούμενο είναι η αποφυγή λαθών.
Η κυβέρνηση άρχισε να φθείρεται από τότε που έφυγε από το Μέγαρο Μαξίμου, ο ανιψιός του πρωθυπουργού Γρηγόρης Δημητριάδης. Με τη δουλειά του είχε αποδείξει ότι έχει οργανωτικές ικανότητες και αρετές, μοίραζε… μπάλα σε όλους και γενικώς είχε δημιουργήσει ένα μοντέλο που έφερνε αποτελέσματα. Ας σκεφτούμε ότι όλα αυτά έλαβαν χώρα μέσα σε πανδημία, ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση, πληθωρισμό κλπ. Το θετικό momentum επί Δημητριάδη χάθηκε μετά την υπόθεση των υποκλοπών και την αναγκαστική υποβολή παραίτησης εκ μέρους του.
Από την άλλη πλευρά, το Μέγαρο Μαξίμου ελέγχεται για την ατυχέστατη συντήρηση της ανούσιας συζήτησης επί του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια. Ήταν μια διαδικασία που… σερνόταν επί τρεις μήνες, ενώ το θέμα θα μπορούσε να λυθεί αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές μέσα σε μια διήμερη συζήτηση στη Βουλή. Από τότε και μετά, η Νέα Δημοκρατία πήρε την… κάτω βόλτα! Στις περυσινές Ευρωεκλογές πέρασε πολύ κάτω από τον πήχυ του 32% που είχε θέσει ο πρωθυπουργός. Στη συνέχεια, ο Μητσοτάκης παραδέχθηκε το λάθος, ωστόσο, ήταν πάρα πολύ αργά. Το συγκεκριμένο θέμα, μεταξύ άλλων, συνέβαλε και στην τελική απόφαση για την αλλαγή προσώπου στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Η κυρία Σακελλαροπούλου το βράδυ της υπερψήφισης του νομοσχεδίου βρέθηκε σε wine bar με 2-3 κυβερνητικά στελέχη για να… πανηγυρίσουν! Αυτά τα πανηγύρια ήταν… μαχαιριά για τους νοικοκύρηδες που ψήφισαν Νέα Δημοκρατία και προφανώς επαύξησαν τη ζημιά.
Η κυβέρνηση είχε πολιτικό κεφάλαιο και χρόνο για να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα στις Ευρωεκλογές, αλλά το έχασε λόγω της συζήτησης για τα ομόφυλα ζευγάρια. Τώρα, έρχεται και ο θόρυβος από την υπόθεση των Τεμπών, με αποτέλεσμα, η Νέα Δημοκρατία να καταγράφει ποσοστά που κάνουν τον Αντώνη Σαμαρά να… χαίρεται, καθώς το 2012, ο ίδιος είχε οδηγήσει τη Νέα Δημοκρατία σε νίκη με ποσοστό 29%. Βέβαια, όσο ο Μητσοτάκης βρισκόταν στον… αστερισμό του 41%, ο Σαμαράς απλά κοίταζε να βάζει τρικλοποδιές για να πληγεί η Νέα Δημοκρατία. Περυσινά ξινά σταφύλια…
Ο Μητσοτάκης έπιασε την οροφή του 41% το 2023, κυρίως λόγω του φόβου του εκλογικού σώματος για το ενδεχόμενο επιστροφής του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύθηκε και μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος ένιωσε πιο… απελευθερωμένο για να μετακινηθεί σε άλλα κόμματα, κυρίως προς τα δεξιά. Άλλοι έχουν μείνει στη… γωνία και περιμένουν να δουν αποτέλεσμα στο τέλος της τετραετίας. Βέβαια, αξίζει να σημειώσουμε ότι τα φορολογικά μέτρα για τους ελεύθερους επαγγελματίες δυσαρέστησαν χιλιάδες από τους ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι, με… άλλοθι το νόμο για τα ομόφυλα ζευγάρια, εκδήλωσαν την πικρία τους. Το ίδιο, αλλά σε μεγαλύτερη έκταση, ισχύει και τώρα με αφορμή την υπόθεση των Τεμπών.
Η επιστροφή της Νέας Δημοκρατίας σε ανοδική τροχιά ως προς την πρόθεση ψήφου δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Το καλό εκλογικό ποσοστό μπορεί να επανέλθει εφόσον γίνουν σωστές και αποτελεσματικές κινήσεις από την κυβέρνηση. Δεν αρκεί μόνο να εμπνεύσει σιγουριά ο Μητσοτάκης στο θέμα της δημοσιονομικής διαχείρισης και της συνεχούς βελτίωσης του αξιόχρεου. Πρέπει ο κόσμος να δει ελαφρύνσεις και κυρίως η μεσαία τάξη. Αν υπάρξει αλλαγή στο πόστο του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, όπως φημολογείται, τότε απαιτούνται χειροπιαστές παρεμβάσεις. Το ίδιο ισχύει και για το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου χρειάζεται ευελιξία για τις μικρές επιχειρήσεις ως προς το μέτρο της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, γιατί όσα ακούγονται ακόμη και από Νεοδημοκράτες, απλά δεν… γράφονται!
Η μείωση των φόρων και των εισφορών, η ευελιξία στο ωράριο εργασίας για να μην έρχονται οι επιχειρήσεις αντιμέτωπες με πρόστιμα, η βελτίωση της καθημερινότητας στις συγκοινωνίες και ο μετριασμός των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, αποτελούν τους τομείς όπου η κυβέρνηση θα δώσει εξετάσεις. Εκεί “κρύβονται” χιλιάδες ψηφοφόροι, οι οποίοι, αν δουν ότι γίνεται σοβαρή δουλειά, μπορούν να επιστρέψουν και να οδηγήσουν τη Νέα Δημοκρατία αρκετά υψηλότερα από το 30%. Γιατί για ποσοστό 41% δεν πρέπει να γίνεται καν λόγος…
Οι δημοσκοπήσεις μπορεί να δείχνουν σημαντική πτώση στην πρόθεση ψήφου ή στην καταλληλότητα του Μητσοτάκη για την πρωθυπουργία ή στην επιθυμία για εκλογές, ωστόσο, η κυβέρνηση πρέπει να διαβάσει… ανάποδα τις μετρήσεις. Για παράδειγμα, σχεδόν 1 στους 2 δεν θέλει εκλογές και περίπου 17%-18% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δεν τοποθετούνται σε κάποιο κόμμα. Το ποσοστό αυτό κατατάσσει το “Δεν ξέρω-Δεν απαντώ” στη δεύτερη θέση πίσω από τη Νέα Δημοκρατία! Είναι η βασική “δεξαμενή” από την οποία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να πάρει “τη μερίδα του λέοντος”, αρκεί να γίνουν παρεμβάσεις που θα ενεργοποιήσουν μια τέτοια κίνηση. Επιπλέον, υπάρχει και η “δεξαμενή” των κομμάτων Ελληνική Λύση και Φωνή Λογικής, τα οποία μπορούν να “ξεφουσκώσουν”, αν ο Μητσοτάκης παίξει… έξυπνα το παιχνίδι!
Τα προαναφερόμενα είναι καθαρά θεωρητικές προσεγγίσεις και δείχνουν ένα δρόμο για την ανάταξη του κυβερνώντος κόμματος. Η ανάκαμψης της Νέας Δημοκρατίας είναι ζήτημα κρισιμότατης σημασίας για την πολιτική σταθερότητα μετά το 2027. Αν η Νέα Δημοκρατία δεν πιάσει ποσοστά κοντά στο 35%, τότε με εννιακομματική Βουλή, θα κινηθεί χαμηλά και θα χρειαστεί τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ. Όσο περισσότερες θα είναι οι έδρες της Νέας Δημοκρατίας, τόσο μικρότερες θα είναι οι αντιστάσεις του ΠΑΣΟΚ στη συγκρότηση συγκυβέρνησης, από τη στιγμή που τα “κουκιά” δεν βγαίνουν με τίποτα για την αυτοδυναμία, ακόμη και στη βάση ενός… προκλητικά καλού σεναρίου για τη ΝΔ.
Με το σημερινό εκλογικό σύστημα αλλά και την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να πάει σε υψηλότερο επίπεδο, υπάρχει ο κίνδυνος το 2027 να μην φτάνουν ούτε οι ψήφοι του για τη συγκρότηση κυβέρνησης. Συνεπώς, ο Μητσοτάκης, για να είναι πιο πειστικός στο επιχείρημα του για την κατάκτηση της αυτοδυναμίας, πρέπει να σταθμίσει τα δεδομένα και να προχωρήσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου προς το τέλος του 2026. Μόνο έτσι θα μπορεί η Νέα Δημοκρατία να πλησιάσει την αυτοδυναμία, καθώς θα μειωθούν τα κόμματα που θα είναι στη Βουλή. Επιπλέον, μόνο έτσι έχει ελπίδες να “τσιμπήσει” κάποιους πρόθυμους από το ΠΑΣΟΚ για τη συγκρότηση κυβέρνησης.
Η υιοθέτηση ενός “επιθετικού” εκλογικού νόμου με το απευθείας μπόνους των 50 εδρών και με ελάχιστο όριο εισόδου 5% στη Βουλή, θα φέρει πολύ κοντά στην αυτοδυναμία την κυβέρνηση. Άρα, θα έρθει πιο κοντά το στοίχημα για την διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας, Πάντως, αν δεν κάτσει η… μπίλια της αυτοδυναμίας, τότε η συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ κατά το γερμανικό μοντέλο θα αποτελέσει μονόδρομο. Αν δεν γίνει τίποτα από όλα τα προαναφερόμενα, τότε η πολιτική αστάθεια μπορεί να φέρει τη χώρα προ οδυνηρών εκπλήξεων το 2030-2031, όταν θα αρχίσει η επιστροφή των δανεικών που λάβαμε το 2012 από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης. Η διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας αποτελεί μέριμνα του Μητσοτάκη και είναι στο χέρι του να συνεχίσει να υπάρχει και μετά το 2027…
