Η μείωση της τιμής του αργού πετρελαίου κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, ισοδυναμεί με χαμηλό έτους και δίνει ανάσα στους καταναλωτές. Όμως…
ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ
Μια τέτοια πτώση ισοδυναμεί με τη βεβαιότητα για είσοδο σε φάση υφέσεως στις ΗΠΑ αλλά και την Ευρωζώνη. Αν όχι το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, τότε το α΄ τρίμηνο του επόμενου, αναμένεται να έχουμε… στριμώγματα. Το σκηνικό αυτό οδήγησε σε νέες πιέσεις τους αμερικανικούς δείκτες και ειδικά τον NASDAQ και τον S&P 500. Οι επενδυτές φοβούνται ότι οι αντοχές της Αμερικανικής οικονομίας εξασθενούν και ως εκ τούτου, ο δρόμος προς την ύφεση είναι ανοικτός. Μάλιστα, η χθεσινή συνεδρίαση, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρωζώνη, επηρεάστηκε από τον… προφήτη της Morgan Stanley, Μάικλ Γουίλσον, ο οποίος κάλεσε τους επενδυτές να μειώσουν τις θέσεις τους στις μετοχές, “κλειδώνοντας” τα κέρδη του τελευταίου διαστήματος, καθώς το μίνι ράλι… τελείωσε.
Αυξάνεται η “προίκα” των παροχών
Το προχθεσινό Eurogroup ήταν το επιστέγασμα μιας δύσκολης και επίπονης προσπάθειας, η οποία έγινε ουσιαστική από το 2019, παρά το γεγονός ότι στη συνέχεια ορθώθηκαν τα εμπόδια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης έχουν το κεφάλι τους ήσυχο για την Ελλάδα, η οποία πλέον αντιμετωπίζεται ως μια κανονική και πάνω απ΄ όλα αξιόπιστη χώρα. Πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια που οδήγησε σε θετικά αποτελέσματα, αν και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, αποτέλεσε το πρόσωπο-κλειδί για να φτάσει η εικόνα της χώρας στο ζενίθ της αξιοπιστίας της, τα τελευταία πάρα πάρα πολλά χρόνια. Ο ίδιος λειτουργεί με σεμνότητα και ταπεινότητα, δεν υπόσχεται λόγια του… αέρα και μιλάει όταν κάτι είναι καλά δεμένο. Η ελάφρυνση του δημοσίου χρέους κατά 6 δισ. ευρώ είναι ένα από τα κορυφαία επιτεύγματα για τη χώρα, το οποίο πρέπει να έχει ανάλογη συνέχεια στη συνολική διαχείριση του.
Η υπέρβαση των στόχων του προϋπολογισμού και τα κέρδη επί των Ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες που μπαίνουν στο ταμείο της χώρας, δημιουργούν πλέον ένα περιβάλλον μεγαλύτερης ευελιξίας για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, έτσι ώστε σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών να επεξεργαστεί το επόμενο πακέτο μέτρων, στην τελική ευθεία προς τις εκλογές. Το αρχικό αποθεματικό του 1 δισ. ευρώ φαίνεται ότι μάλλον θα είναι μικρό, καθώς έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για μεγαλύτερες παρεμβάσεις τους επόμενους μήνες.
Η επιστροφή αναδρομικών σε συνταξιούχους, μια νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ έστω και με ένα συμβολικό ποσοστό, η παροχή ενισχύσεων σε κρατικούς υπαλλήλους πρώτης γραμμής, η χρηματοδότηση μέτρων μείωσης των εισφορών και αρκετά ακόμη, δεν είναι μέτρα προεκλογικού χαρακτήρα εις βάρος της οικονομίας, αλλά μέτρα τα οποία μπορούν άνετα να εφαρμοστούν, χωρίς να υπάρχει η δαμόκλειος σπάθη των αγορών, συμβάλλοντας στη διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής, έστω και με πιο αργούς ρυθμούς. Η Ελληνική οικονομία παρουσιάζει αξιοσημείωτες αντοχές και αναπτύσσεται με ταχύτερους ρυθμούς, σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις. Έτσι, είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις όποιες προκλήσεις, χωρίς το άγχος ενός μη διαχειρίσιμου δημοσίου χρέους, όπως συνέβαινε στο πρόσφατο παρελθόν. Εμείς απλά θα πούμε ότι στην τελική ευθεία προς τις εκλογές, τα καλά νέα θα έρχονται σε πολλές δόσεις, οι οποίες δεν θα αφήσουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης του Ελληνικού success story, με τη σφραγίδα Μητσοτάκη-Σταϊκούρα. Κατά τα λοιπά, ο Τσίπρας… οσμίζεται πολιτική αλλαγή, αλλά μάλλον αυτή μπορεί να αφορά τον ίδιο στην Κουμουνδούρου…
Η Fitch δίνει γραμμή για τις ελληνικές τράπεζες
Έναν ξεχωριστό τόνο για τις εξελίξεις της επόμενης χρονιάς στο τραπεζικό σύστημα, δίνει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Fitch.
Όπως επισημαίνει σε σχετική έκθεση του, τα περιθώρια αναβαθμίσεων για τις τράπεζες της Ευρωζώνης είναι περιορισμένα και οι παρεμβάσεις των κυβερνήσεων θα ασκήσουν πιέσει στην κερδοφορία. Ειδικά για την Ελλάδα, ο οίκος ξεχωρίζει τη δυναμική που υπάρχει ως προς τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία θα υποχωρήσουν σε ποσοστό κοντά στο 5% το 2023. Σύμφωνα με τη Fitch, η Ελλάδα παρουσιάζει μια αξιοσημείωτη μακροοικονομική ανθεκτικότητα, η οποία μπορεί να στηρίξει την κερδοφορία των τραπεζών. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η αύξηση των επιτοκίων θα φέρει σε δύσκολη θέση πολλούς δανειολήπτες, οι οποίοι θα δυσκολευτούν να αποπληρώσουν τις δόσεις τους, λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Ελληνικός τραπεζικός κλάδος έχει βελτιωθεί θεαματικά τα τελευταία δύο χρόνια, παρά τις παρατεταμένες επιπτώσεις της πανδημίας. Ο οίκος δίνει θετικές προοπτικές για την Alpha Bank και την Πειραιώς με αξιολογήσεις Β και Β-, ενώ ουδέτερες προοπτικές διατυπώνει για την Εθνική και τη Eurobank, οι οποίες συνοδεύονται από την αξιολόγηση Β+. Η στασιμότητα στις αξιολογήσεις αφορά όλες τις τράπεζες στην Ευρωζώνη, ενώ επισημαίνονται οι κίνδυνοι για την ποιότητα του ενεργητικού τους λόγω του πληθωρισμού.
Η Fitch επισημαίνει ότι θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στις αποδόσεις των Ελληνικών τραπεζών το 2023, τόσο σε σχέση με τον καθαρό δανεισμό, όσο και με το επιτοκιακό περιθώριο και τη βελτίωση της κεφαλαιακής επάρκειας. Ο αμερικανικός οίκος εμφανίζεται αισιόδοξος για την επίτευξη ικανοποιητικής κερδοφορίας και το 2023, κάτι που σημαίνει ότι οι Ελληνικές τράπεζες θα έχουν τα περιθώρια για να γίνουν πιο… φιλικές προς τους συναλλασσόμενους, τους αποταμιευτές και τους δανειολήπτες.
“Ψήνεται” συμφωνία κυβέρνησης-τραπεζιτών
Χθες, ο Διοικητής της Τραπέζης Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας συναντήθηκε με τους επικεφαλής των τραπεζικών ομίλων, προκειμένου να καταγραφεί τεχνοκρατικά ένα πλάνο παρεμβάσεων στα ακανθώδη ζητήματα των δανείων, της αύξησης των καταθέσεων αλλά και των χρεώσεων στις καθημερινές συναλλαγές των πελατών.
Το κλίμα στη συνάντηση ήταν σε σαφώς πιο διαφορετικό μοτίβο σε σχέση με τη συνάντηση της περασμένης εβδομάδας με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, όπου δεν έλειψαν οι στιγμές… έντασης. Τι θα γίνει όμως από δω και πέρα με τις τράπεζες; Το τραπεζικό σύστημα έχει ωφεληθεί από τη συνετή δημοσιονομική πολιτική και ως εκ τούτου, η κερδοφορία είναι αποτέλεσμα των θετικών κινήσεων της κυβέρνησης κατά τα τελευταία τρία χρόνια. Συνεπώς, στην τελική ευθεία προς τις εκλογές, το τραπεζικό σύστημα έχει το περιθώριο να ανταποδώσει ένα μέρος των κερδών που αποκόμισε κατά την περίοδο διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Για να το πούμε πιο απλά, υπάρχουν τα περιθώρια για να επιστρέψει ένα μικρό μέρισμα από την κερδοφορία των τραπεζών στην κοινωνία, ανεξαρτήτως εκλογικού κύκλου.
Την επόμενη εβδομάδα στη συνάντηση Σταϊκούρα-τραπεζιιτών, εκτιμάται ότι θα υπάρξει συμφωνία για μια συνολική αλλαγή σε ζητήματα δανείων, επιτοκίων καταθέσεων και χρεώσεων προμηθειών. Περιθώρια για μεγάλα ανοίγματα δεν υπάρχουν, αλλά απ΄ ότι προκύπτει από το ρεπορτάζ της χθεσινής συνάντησης, τα πράγματα βρίσκονται σε πολύ καλό δρόμο. Οι τράπεζες θα συγκροτήσουν ένα κοινό ταμείο, το οποίο θα αντικαταστήσει το πρόγραμμα “ΓΕΦΥΡΑ”, μέσω του οποίου δίνονταν κρατικές επιδοτήσεις για την αποπληρωμή δανείων, αλλά αυτή τη φορά ο προϋπολογισμός δεν θα βάλει ούτε σεντ.
Το σχέδιο προβλέπει ότι οι τράπεζες μέσω των πόρων του κοινού ταμείου θα χρηματοδοτήσουν το 50% της αύξησης που θα υπάρξει στις δόσεις των δανειοληπτών. Πρακτικά, αν κάποιος πλήρωνε για ένα στεγαστικό δάνειο 500 ευρώ πριν μερικούς μήνες και την άνοιξη του 2023, θα έχει φτάσει η μηνιαία δόση στα 580 ευρώ, τότε από τη διαφορά των 80 ευρώ, τα 40 θα καλύπτονται από το κοινό ταμείο και τα υπόλοιπα 40 από τον δανειολήπτη. Προσοχή όμως, γιατί ο μηχανισμός αυτός θα αφορά μόνο τους συνεπείς δανειολήπτες.
Επιπλέον, η χθεσινή κίνηση της Παγκρήτιας Τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκια καταθέσεων κατά 0,40%-1,00%, ανοίγει τον ανταγωνισμό και φυσικά θα ακολουθήσουν όλες οι τράπεζες. Μια, έστω μικρή αύξηση, σε σχέση με τις σημειροινές μηδενικές αποδόσεις, θα οδηγούσε σε ένα έξτρα ποσό για τους καταθέτες, οι οποίοι έχουν τα χρήματα τους στην άκρη μόνο και μόνο για ασφάλεια. Από δω και πέρα θα μπορούν να μετρούν και κάποια μικρά οφέλη. Πάει κι αυτό…
Αφήνουμε τελευταίο το θέμα των χρεώσεων στις προμήθειες, όπου η κάθε τράπεζα θα προχωρήσει σε μειώσεις, ανάλογα με τους στόχους που έχουν τεθεί βάσει του business plan. Η μείωση ή και εξάλειψη των χρεώσεων για την πληρωμή λογαριασμών ή για τη μεταφορά εμβασμάτων σε άλλη τράπεζα, είναι δύο από τα ζητήματα που καίνε τον πολύ κόσμο. Εκεί φαίνεται ότι θα υπάρξουν κάποιες θετικές κινήσεις από τις τράπεζες, μετά και την πίεση που ασκεί στις διοικήσεις τους, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο είναι να επιστρέψει στους πολίτες το όφελος της κερδοφορίας των τραπεζών, χωρίς ωστόσο, να απειληθούν τα στοιχεία του ενεργητικού τους. Το πάθημα του παρελθόντος αλλά και η ιστορία των μνημονίων δεν επιτρέπουν ακρότητες, ωστόσο, έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για μέτρα υπέρ της κοινωνίας…
