Βαράνε “Καμπάνα”…
Του Θανάση Κ.
Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι:
Το πρόβλημα ΔΕΝ είναι “αν οι αγρότες έχουν το δικαίωμα να κλείνουν τις εθνικές οδούς”…
Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να κλείνει δρόμους και λιμάνια.
Όμως σήμερα το πρόβλημα ΔΕΝ είναι αυτό!
Το πρόβλημα είναι ότι ολόκληρος ο Πρωτογενής Τομέας της χώρας νοσεί σοβαρά. Κι αυτό έχει ΥΠΑΡΞΙΑΚΕΣ συνέπειες για όλους μας. Ακόμα και για όσους δεν έχουν πατήσει ποτέ σε χωράφι ή στάνη. Ίσως, κυρίως γι’ αυτούς.
Γιατί χώρες που η ύπαιθρός τους ερημώνει και η εγχώρια διατροφική αλυσίδα τους διαλύεται, γίνονται απολύτως ευάλωτες και ιστορικά καταδικασμένες.
Για να δούμε μερικά στοιχεία.
* Η συνολική αγροτική παραγωγή (Γεωργία και Κτηνοτροφία) συνεισφέρει στην Ελλάδα σήμερα – σε όρους “προστιθέμενης αξίας – 7 δισεκατομμύρια (2024) ή ποσοστό 3,53% του ΑΕΠ.
Και γι’ αυτή τους την συνεισφορά οι αγρότες εισπράττουν επιδοτήσεις γύρω στα 3,6 δισεκατομμύρια ή σε ποσοστό γύρω στο 1,7% του ΑΕΠ.
Δηλαδή για κάθε δύο ευρώ που συνεισφέρουν στο ΑΕΠ οι αγρότες μας εισπράττουν 1 ευρώ περίπου σε επιδότηση – κυρίως από κοινοτικούς πόρους. Που καλύπτει μέρος του κόστους και του κεφαλαίου κίνησης.
Χωρίς αυτή την επιδότηση οι αγρότες μας δεν μπορούν να παράγουν – ουσιαστικά παραλύουν. Κι αν δεν την πάρουν έγκαιρα,
είτε αναστέλλεται η παραγωγή τους για φέτος (γιατί δεν σπέρνεις όποτε θέλεις, αλλά όταν είναι η εποχή του)
είτε αναγκάζονται και δανείζονται, πράγμα που επιβαρύνει το κόστους τους.
Το προφανές σήμερα είναι ότι, λόγω του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, υπάρχουν σοβαρές καθυστερήσεις στην είσπραξη των επιδοτήσεων.
Τέτοια εποχή οι υπόλοιποι αγρότες της Ευρώπης έχουν εισπράξει το 70% όσων ανέμεναν, ενώ οι δικοί μας μόνο 44%.
Δηλαδή συμβαίνει το εξής: Επειδή κάποιοι – χίλια περίπου άτομα που κατά κανόνα ΔΕΝ ήταν αγρότες – εισέπραξαν παράνομα επιδοτήσεις, τώρα γίνεται αναλυτικός έλεγχος σε όλους τους δικαιούχους!
Και εκατοντάδες χιλιάδες πραγματικοί αγρότες δεν εισπράττουν αυτά που περίμεναν – ή εισπράττουν μέρος μόνο, αλλά οι υποχρεώσεις τους τρέχουν, οι πληρωμές τους για δάνεια τρέχουν, και πολλοί δεν μπορούν να αγοράσουν ούτε σπόρους ούτε καύσιμα ούτε λιπάσματα.
Επειδή κάποιοι ΜΗ αγρότες εισέπραξαν παράνομα, οι πραγματικοί αγρότες δεν μπορούν να εισπράξουν κανονικά αυτά που δικαιούνται.
* Και για να γίνει το πράγμα ακόμα πιο δραματικό, κάποιοι δεν μπορούν να εισπράξουν ούτε κι αυτά τα λίγα που τους δίνονται “έναντι”, γιατί στο μεταξύ έχουν δεσμευτεί οι λογαριασμοί τους από τον ΕΛΓΑ. Γιατί καθυστέρησαν τις πληρωμές τους, αφού έχουν καθυστερήσει οι εισπράξεις τους…
Δηλαδή, ενώ το κράτος δεν πληρώνει τους δικαιούχους ώστε αυτοί να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους, το ίδιο κράτος… τιμωρεί όσους δεν μπορούν να είναι εντάξει στις δικές τους υποχρεώσεις απέναντι στο κράτος (ή στις Τράπεζες)…
Παράνοια!
Οι αγρότες μπορεί να έχουν διάφορες “αμαρτίες” από το παρελθόν, αλλά γι’ αυτό που συμβαίνει τώρα ΔΕΝ ευθύνονται οι ίδιοι. Ευθύνεται ένα κράτος, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση αποδείχθηκε ΚΑΙ ανίκανο και διεφθαρμένο.
* Ας δούμε το μέγεθος του σκανδάλου ΟΠΕΠΕΚΕ: Αρχικά φαίνεται ότι αφορά 1036 λογαριασμούς ΜΗ αγροτών που εισέπραξαν με “πέτσινα” ΑΦΜ, για φανταστικά “βοσκοτόπια” ή φανταστικά “κοπάδια”, συνολικό ποσό 22,7 εκατομμυρίων από το 2021 ως το 2023. Και οι έλεγχοι συνεχίζονται…
Θα μου πείτε το ποσό δεν είναι μεγάλο, για τα δεδομένα του κρατικού προϋπολογισμού.
ΜΗ βιάζεστε…
* Διότι γι’ αυτό το ποσό, η ΕΕ επέβαλε στην Ελλάδα πρόστιμο 415 εκατομμυρίων! Και την υποχρέωση να ελεγχθούν οι πάντες. Και φυσικά να επιστραφούν τα ποσά που κακώς καταβλήθηκαν.
— Το να ελεγχθούν οι πάντες σημαίνει μεγάλες καθυστερήσεις, γιατί πρέπει να ελεγχθούν εκατοντάδες χιλιάδες. Και κάποιοι από αυτούς, αν δεν πάρουν τις επιδοτήσεις που νομίμως ανέμεναν, δεν θα παράξουν φέτος και η μείωση της παραγωγής θα είναι πολύ μεγαλύτερη από 415 εκατομμύρια.
— Κι όπως δείχνει η πείρα της ΕΕ, μόνο το 40-60% από τα κεφάλαια που κακώς δίνονται μπορούν να επιστραφούν. Κι αυτά ΑΝ…
Συνεπώς το ταμειακό κόστος του σκανδάλου είναι – μέχρι στιγμής – γύρω στα 425 εκατομμύρια (συν όσοι επιπρόσθετοι “πέτσινοι” λογαριασμοί βρεθούν από τους νέους εξονυχιστικούς ελέγχους).
Αλλά το συνολικό κόστος για την Οικονομία θα είναι πολύ μεγαλύτερο:
— Μικρότερη παραγωγή (αφού κάποιοι θα μείνουν εκτός φέτος),
— μεγαλύτερο κόστος για όσους δανειστούν χρήματα για να παράγουν,
— υψηλότερες τιμές στον καταναλωτή του χρόνου,
— επιδείνωση της Ακρίβειας στη διατροφική αλυσίδα,
— περισσότερες εισαγωγές με επιδείνωση του Εμπορικού Ισοζυγίου,
— χαμηλότερο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΑΕΠ κλπ κλπ.
Η συνολικά απώλεια προβλέπεται – σε όρους χαμένου πραγματικού ΑΕΠ – της τάξης του 1,1-1,8 δισεκατομμύριο…
Μέχρι στιγμής τουλάχιστον.
Για 22,7 εκατομμύρια που “μοιράστηκαν” σε “επιτήδειους”, “ημέτερους” κλπ.
το κράτος ζημιώνεται άμεσα περίπου μισό δισεκατομμύριο
και η Οικονομία συνολικά ένα με δύο δισεκατομμύρια!
* Αυτό πια αφορά όλους μας! Γιατί εμείς θα πληρώσουμε τη ζημιά.
— Πρώτον, εμείς οι φορολογούμενοι, θα καταβάλουμε το πρόστιμο των 415 εκατομμυρίων που επέβαλε η Κομισιόν στην Ελλάδα, λόγω των “χτυπητών” παραλείψεων του ΟΠΕΚΕ.
— Δεύτερον γιατί στα δεινά των αγροτών προστέθηκε και η πρόσφατη καταστροφική επιδημία ευλογιάς που έπληξε το κοπάδια και υποχρέωσε πολλούς κτηνοτρόφους να καταστρέψουν όλο το ζωϊκό τους κεφάλαιό και να πρέπει να ξεκινήσουν από την αρχή – χωρίς χρήματα και με τα ήδη χρωστούμενα να ΜΗΝ καταβάλλονται εγκαίρως…
Και με το κράτος να μην προμηθεύεται εγκαίρως εμβόλια για την ευλογιά των ζώων.
Κι αυτά τα επιπρόσθετα δεινά των αγροτών θα τα πληρώσουμε και όλοι οι υπόλοιποι, διότι οι τιμές των προϊόντων θα εκτοξευθούν και ο καταναλωτής θα τα βρίσκει στο ράφι απλησίαστα. Όταν τα βρίσκει.
Το κρέας έχει ήδη εκτοξευθεί. Θα ακολουθήσουν και όλα τα άλλα.
* Υπάρχει και η πιο “μεγάλη εικόνα”: Η Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1980 όταν μπήκε στην (τότε) ΕΟΚ είχε συμμετοχή του αγροτικού τομέα στο ΑΕΠ της γύρω στο 25% (χωρίς επιδοτήσεις τότε).
— Στις αρχές της δεκαετίες του 1990 όταν υπογράφηκε η Συνθήκη του Μάαστριχτ και εγκαινιάστηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα είχε συμμετοχή του αγροτικού τομέα στο ΑΕΠ της τάξης του 20%.
— Δέκα χρόνια αργότερα, όταν μπήκαμε στο ευρώ, η συμμετοχή του αγροτικού τομέα στο ΑΕΠ της Ελλάδας είχε πέσει λίγο κάτω από 10%.
Και σήμερα είναι γύρω στο 3,5%
Αυτό εμφανίστηκε – και διαφημίστηκε δεόντως – από κάποιους ως “καλό”, ως σημάδι “Προόδου” και “Ανάπτυξης”.
Και πράγματι σε αυτά τα τριάντα χρόνια η αγροτική μας παραγωγή αρχικά εκσυγχρονίστηκε και εκμηχανίστηκε…
Σε άλλες χώρες (και σε προγενέστερες εποχές) οι οικονομίες απελευθέρωσαν πόρους από τον αγροτικό τομέα για να αναπτύξουν πολύ ταχύτερα τη Μεταποίηση, την Βιομηχανία, τομείς τεχνολογικής αιχμής και ανταγωνιστικές “υπηρεσίες”.
Χωρίς να χάσουν σε επισιτιστική αυτάρκεια και εξαγωγικές επιδόσεις
Σε εμάς την ίδια περίοδο που μειώθηκε δραματικά ο αγροτικός τομέας
συρρικνώθηκε και η μεταποίηση,
μειώθηκε και η βιομηχανία
ενώ διογκώθηκαν “υπηρεσίες ΜΗ ανταγωνιστικές (κρατικοί και ημικρατικοί φορείς)!
Θέλετε και μια απόδειξη σε αριθμούς;
— Ο Ολλανδία – με έκταση όση το ΕΝΑ ΤΡΙΤΟ της Ελλάδας – έχει εξαγωγές (νωπών και μεταποιημένων) αγροτικών προϊόντων ύψους 42 δισεκατομμυρίων το χρόνο (129 δισ. μαζί με αυτά που εισάγει και επανεξάγει – με ή χωρίς μεταποίσηση…)
— Η Ιρλανδία – με έκταση περίπου ΜΙΣΗ απ’ ό,τι η Ελλάδας – καταφέρνει, εντούτοις, να έχει αγροτικές εξαγωγές ύψους επίσης 19 δισεκατομμυρίων.
— Η Ελλάδα έχει εξαγωγές αγροτοδιατροφικών προϊόντων ύψους μόλις 7,5 δισεκατομμυρίων (12 δισ. μαζί με τα μεταποιημένα) – και ΑΡΝΗΤΙΚΟ εμπορικό ισοζύγιο στον αγροτικό τομέα – εισάγει περισσότερα απ’ όσα εξάγει. Και τώρα μάλλον αυτό το έλλειμμα θα επιδεινωθεί δραματικά…
Συμπέρασμα: Όχι, η συρρίκνωση του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα ΔΕΝ σηματοδότησε “Ανάπτυξη”. Σηματοδότησε καθίζηση!
Κι όχι μόνο παραγωγική. Και δημογραφική.
Διότι υπό τις συνθήκες αυτές οι αγρότες εγκαταλείπουν τα χωράφια τους – και τα χωριά τους – γιατί τους έχουμε δημιουργήσει αληθινή “ασφυξία” που πρώτοι πληρώνουν εκείνοι, αλλά τελικά την πληρώνουμε ΟΛΟΙ!
Φεύγουν από την περιφέρεια όπου δεν αντέχουν – και συσσωρεύονται στην Αθήνα όπου δεν βρίσκουν δουλειά. Και πάντως, δεν κάνουν οικογένειες, όταν δεν έχουν προοπτική. Ή ξενιτεύονται και κάνουν οικογένειες εκτός Ελλάδας.
* Έστω και μέσα σε αυτό το κλίμα μιζέριας, θα μπορούσε μια κυβέρνηση με στοιχειώδη ανακλαστικά, να λύσει κάποια άμεσα προβλήματα που ΔΕΝ αποτελούν “παροχές” στους αγρότες, αλλά στοιχειώδη ανακούφιση για να παραμείνουν παραγωγικοί. Και να μείνουν στα χωριά τους…
— Να τους μειώσει το κόστος ενέργειας – αλλά δεν το κάνει, γιατί είναι αντίθετο προς τους πράσινους στόχους.
— Να τους μειώσεις το κόστος των σπόρων – αυτό δεν το κάνει, γιατί είναι αντίθετο με κοινοτικές οδηγίες.
— Να τους μειώσει το κόστος των λιπασμάτων – κι αυτό δεν το κάνει, γιατί επίσης είναι αντίθετο με τους πράσινους στόχους.
Βλέπετε η σημερινή Κομισιόν έχει στραφεί, μεταξύ άλλων και κατά των κτηνοτροφίας, γιατί τα ζωντανά… “αερίζονται” και επιβαρύνουν το διοξείδιο του άνθρακα! Και το λένε “σοβαρά” αυτό…
— Να επισπεύσει τις πληρωμές που δεν καταβάλλονται εγκαίρως από τα υπέρ-πλεονάσματα που μαζεύει από τη φορολογία.
— Να ανακουφίσει το ΦΠΑ που πληρώνουν και οι καταναλωτές στα προϊόντα που αγοράζουν από τα ράφια και οι αγρότες για τα λιπάσματα και τα καύσιμα και τις ζωοτροφές που αγοράζουν – ώστε να αναχαιτιστεί εγκαίρως το νέο κύμα Ακρίβειας που ΕΡΧΕΤΑΙ.
Αυτά θα έκανε μια Κυβέρνηση – οποιαδήποτε Κυβέρνηση – που είχε στοιχειώδη ανακλαστικά επιβίωσης (για τον εαυτό της) και ευθύνης (απέναντι στη χώρα).
Πλην η δική μας ΔΕΝ το κάνει.
Επιβεβαιώνοντας αυτό που είπε πρόσφατα ο Βαγγέλης Βενιζέλος.
Η χώρα πια δεν είναι απλώς “ακυβέρνητη”
Είναι ΜΗ κυβερνήσιμη!
Και κάτι πρέπει να αλλάξει.
Επειγόντως! Κι όχι μόνο για τους αγρότες και την αγροτική παραγωγή.
Για όλους και για όλα.
ΥΓ.1 Και μην υποτιμάτε τις αγροτικές κινητοποιήσεις που είναι πια άλλο πράγμα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Ακόμα και αγροτικά υπερ-αναπτυγμένες χώρες όπως η Ολλανδία (αλλά και η Γαλλία και η Ιταλία) συγκλονίζονται πλέον από τους αγρότες που καταλαμβάνουν τους δρόμους. Και εκεί…
Γιατί η “πράσινη παράνοια” της Κομισιόν χτυπάει τους πάντες!
Ακόμα και τους πιο παραγωγικούς αγρότες.
Απλώς εδώ έχουμε, επί πλέον όπως φαίνεται,. και διάχυτη διαφθορά.
Και πλεονάζουσα ανικανότητα.
ΥΓ.2 Οι αγρότες μας τώρα, απλά βαράνε Καμπάνα – όχι απλώς “καμπανάκι” – για όλους.
Φυσικά κανείς δεν έχει δικαίωμα να κλείνει τους δρόμους…
Όπως και κανείς δεν έχει δικαίωμα να φωνάζει ξαφνικά στα καλά καθούμενα.
Αλλά αν δούμε κάποιον να πέφτει χάμω, να σφαδάζει και να κραυγάζει, δεν του λέμε… “κάνε πιο σιγά γιατί μας ενοχλείς”.
Ψάχνουμε να δούμε τι έχει…
Αν έχουμε στοιχειώδες νιό-νιό.
Πράγμα που σπανίζει στις μέρες μας, βέβαια…
