Επρόκειτο για ένα μυστηριώδες χειρόγραφο του Αρχιμήδη, χαμένο για …αιώνες. Ακόμα κι όταν βρέθηκε ήταν δύσκολο να αποκρυπτογραφηθεί! Τώρα όμως αποκάλυψε μυστικά που…αλλάζουν την σύγχρονη ως τώρα άποψη για το βάθος της αρχαίας ελληνικής μαθηματικής σκέψης.
Το χειρόγραφο, γνωστό με το όνομα «Archimedes Palimpsest», περιέχει μεταξύ άλλων το μοναδικό αντίγραφο των «Θεωρημάτων Μηχανικής» του Αρχιμήδη, στο οποίο ο αρχαίος “Eλληνας μαθηματικός εξηγεί πώς χρησιμοποιούσε μηχανικά μέσα για να αποδείξει κάποια μαθηματικά του θεωρήματα.
Το χειρόγραφο αυτό, βρέθηκε τυχαία το 1906 σε μια βιβλιοθήκη της Κωνσταντινούπολης, από τον Δανό φιλόλογο Johan Ludvig Heiberg. “Oμως συνάντησε ανυπέρβλητες δυσκολίες στην ανάγνωσή του. Πάνω στο αρχαίο κείμενο των μαθηματικών του Αρχιμήδη είχε γραφτεί ένας χριστιανικός ύμνος και αυτό έκανε πολύ δύσκολη την αποκατάσταση του αρχικού κειμένου.
Για πολλές δεκαετίες το χειρόγραφο θεωρήθηκε ξανά χαμένο ώσπου ξαφνικά ο Οίκος Δημοπρασιών Christie’s το έβγαλε σε δημοπρασία το 1998. Τελικά κατέληξε στο Walters Art Museum της Βαλτιμόρης των Η.Π.Α.
Εκεί το είδαν και το μελέτησαν πιο συστηματικά οι καθηγητές Netz και Saito το 2001. Η έρευνα, τους έφερε μπροστά σε μια απρόσμενη αλλά σημαντική διαπίστωση …
Ο Αρχιμήδης προσπαθούσε να θεμελιώσει την Μαθηματική Ανάλυση, κάτι που θεωρείται κατόρθωμα του καιρού μας και προϊόν της μαθηματικής επανάστασης που ξεκίνησε απ” το 16ο αιώνα. Κάτι που προϋποθέτει την έννοια του μαθηματικού απείρου.
Η μέχρι τώρα εντύπωση που είχαμε για τα μαθηματικά στην αρχαία Ελλάδα, ήταν ότι οι “Eλληνες απέφευγαν να καταπιαστούν με την έννοια του «Απείρου» και να χειριστούν άπειρα μεγάλα σύνολα. Αυτό θεωρούνταν κατόρθωμα της εποχής μας (από τον 17ο αιώνα και μετά)!
Φαίνεται όμως ότι το αρχαίο χειρόγραφο περιέχει και άλλα μυστήρια, επειδή ο Netz και οι συνεργάτες συνεχίζουν τη μελέτη του, όχι μόνο υπό κοινό φωτισμό αλλά και με τη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας.
Ποια άλλα καταπληκτικά μυστικά θα μας αποκαλύψει ακόμα που θα κάνουν την ιστορία να πρέπει να ξαναγραφτεί;
