Στοιχεία-φωτιά που καίνε τη διεύθυνση της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων για την υπόθεση του αδικοχαμένου φοιτητή Βαγγέλη Γιακουμάκη περιλαμβάνει η δικογραφία, σύμφωνα με την οποία υπήρχε μία ιδιότυπη «ομερτά» στη Σχολή καθώς όλοι ήξεραν για τις «πολιτικές παρεμβάσεις» αλλά κανείς δεν μίλαγε.
Ο «Ελεύθερος Τύπος» ανοίγει το φάκελο της υπόθεσης που αφορά στις ευθύνες της διεύθυνσης, που σύμφωνα με τα στοιχεία της δικογραφίας εμφανιζόταν αυστηρή απέναντι σε παραπτώματα κάποιων σπουδαστών και «ανεκτική» απέναντι σε παραπτώματα φοιτητών που κατηγορούνται για επικίνδυνες σωματικές βλάβες κατά του Βαγγέλη.
Η υπεύθυνη της Εστίας της Σχολής, μία διοικητική υπάλληλος, μία καθηγήτρια και δύο φοιτητές κατέθεσαν στις Αρχές ότι υπήρχαν πολιτικές παρεμβάσεις, ενώ καταπέλτης είναι το πόρισμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που αναφέρει ότι «δεν ελήφθησαν τα προσήκοντα αυστηρά μέτρα καθώς και δεν καταλογίστηκαν ποινές κατά των Κρητικών μαθητών που πρωτοστατούσαν σε βιαιότητες και απειλές σε βάρος τόσο του εξαφανισθέντος Βαγγέλη Γιακουμάκη όσο και σε βάρος άλλων μαθητών, από κανένα όργανο της Σχολής».
Ενδεικτικό είναι ότι ένας μαθητής που δεν σχετίζεται με την υπόθεση είχε αποβληθεί στο παρελθόν γιατί πετούσε τρόφιμα από το παράθυρο του δωματίου του στην Εστία, ενώ στον αντίποδα «αναφορικά με το θέμα των ζημιών –ανάμεσά τους το σπάσιμο του κρεβατιού του Βαγγέλη- από την παρέα των Κρητικών η ποινή τροποποιήθηκε λόγω παρέμβασης».
Η μητέρα του Βαγγέλη κ. Μαρία Φρονιμάκη κατέθεσε ότι «όταν ανέβηκα στα Ιωάννινα μετά την εξαφάνιση του Βαγγέλη ο διευθυντής μου ανέφερε ότι ασκήθηκαν παρεμβάσεις και ότι πιέστηκε ο ίδιος για να μην τους αποβάλλει. Από την έννοια των λόγων του κατάλαβα ότι εννοούσε πολιτικές παρεμβάσεις. Ο ίδιος ο διευθυντής μου ανακοίνωσε ότι είχε και ο ίδιος πρόβλημα με αυτά τα παιδιά και προσπάθησε να τα διώξει αλλά δέχθηκε παρεμβάσεις».
Από τη δική του πλευρά ο τότε διευθυντής της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων παραδέχεται ότι δεν ενημέρωσε την κεντρική διοίκηση του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα» για τα όσα συνέβαιναν στη Σχολή, ότι δεν απέβαλλε έναν από τους Κρητικούς που πρωταγωνιστούσε στα επεισόδια από δικό του λάθος, ενώ αρνείται ότι οποιαδήποτε απόφασή του επηρεάστηκε από πολιτική παρέμβαση.
«Δεν ενημερώθηκε η κεντρική διοίκηση γιατί δεν θεωρήθηκε σημαντικό το γεγονός. Δεν είχα καμία ενημέρωση για το γεγονός ότι το παιδί εμφανιζόταν με μώλωπες στα αυτιά (…) Δεν επιβλήθηκε καμία ποινή στον… (αναφέρεται όνομα κατηγορουμένου) από δικό μου λάθος γιατί είχε τελειώσει τις σπουδές του αλλά έκρινα ότι δεν έπρεπε να του παραδώσω το πτυχίο πριν εξοφλήσει το ποσό που αντιστοιχούσε στις ζημιές που είχε προκαλέσει. Θέλω να συμπληρώσω ότι καμία απόφασή μου δεν επηρεάστηκε από πολιτική παρέμβαση».
Διαφορετική, ωστόσο, ήταν η κατάθεση της υπεύθυνης της Εστίας και συνεργάτιδάς του: «Εμένα προσωπικά με σοκάρισε η αναφορά στο επεισόδιο του Βαγγέλη με τη ντουλάπα. Το όλο θέμα είχε συζητηθεί με τον διευθυντή και όταν ο Βαγγέλης γύρισε από την Κρήτη τον ρώτησα αν τον πειράζουν στην Εστία. Ο ίδιος μου απάντησε ότι κάνουνε πλάκα (…) Κατά τη διαδικασία το πειθαρχικού ελέγχου του Συλλόγου των διδασκόντων που αφορούσε στο θέμα των ζημιών στη Σχολή πληροφορήθηκα ότι έγιναν πολιτικές παρεμβάσεις για να μην αποβληθούν οι μαθητές αλλά το γεγονός αυτό δεν επηρέασε τη θέση μου και τελικά οι μαθητές αποβλήθηκαν από τα μαθήματα». Στο ίδιο μήκος κύματος διοικητικός υπάλληλος που απασχολείται στη γραμματεία της Σχολής επιβεβαιώνει τα τηλεφωνήματα, ενώ καθηγήτρια κατέθεσε ότι «αναφορικά με το θέμα των… συνεδριάσαμε προκειμένου να τους επιβληθεί ποινή πέρσι και η ποινή τροποποιήθηκε λόγω πολιτικής παρέμβασης (…) Στον… δεν δώσαμε πτυχίο γιατί έπρεπε πρώτα να αποκατασταθούν οι ζημιές που είχε κάνει. Εξ όσων γνωρίζω πρώτη φορά συνέβη στη Σχολή να μη χορηγηθεί πτυχίο για πρόκληση ζημιών».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και τα όσα ανέφερε ο τελευταίος συγκάτοικος του Γιακουμάκη στην Εστία, ο οποίος καταθέτει ότι ένας φοιτητής είχε… εξέχουσα θέση στη Σχολή: «Ο… ήταν ο φερόμενος αρχηγός της ομάδας των Κρητικών πέρυσι και λειτουργούσε ως εκπρόσωπος των πατριωτών του στα θέματα που προέκυπταν στη Σχολή με το διευθυντή. Υπήρχαν περιστατικά και εκτός Σχολής, όπου η ομάδα των Κρητικών με τον… επισκέφτηκαν μπουζουξίδικο και προξένησαν ζημιές και ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού επικοινώνησε με τον διευθυντή προκειμένου να αποκατασταθούν οι καταστροφές. Έχω ακούσει ότι πολιτικό πρόσωπο από την Κρήτη παρενέβαινε υπέρ του… και την παρέα του. Πιθανόν ο…».
Ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος για τον οποίο κάνει λόγο ο συγκάτοικος του Βαγγέλη φέρεται να επικοινώνησε τηλεφωνικά, σύμφωνα με κατάθεση διοικητικού υπαλλήλου, με τον διευθυντή της Σχολής λίγες ημέρες πριν την εξαφάνιση του Βαγγέλη: «Ο… τηλεφώνησε στη γραμματεία για να παραλάβει το πτυχίο του και τον συνέδεσα με τον διευθυντή. Δεν γνωρίζω τι ειπώθηκε. Δεν υπάρχει ποινή στο βιβλίο κυρώσεων σε βάρος του… ούτε μου δόθηκε εντολή για να συντάξω σχετικό πρακτικό από κανέναν».
Ένας από τους φοιτητές που κατηγορείται για επικίνδυνες σωματικές βλάβες σε βάρος του Βαγγέλη κατέθεσε τρεις εβδομάδες μετά την εξαφάνιση του Γιακουμάκη ότι «δεν μας φώναξαν ποτέ από τη Διεύθυνση ή οι καθηγητές για τις φασαρίες που γινόντουσαν, μόνο κάποιες φορές μας έκαναν παρατηρήσεις οι φύλακες και τότε ησυχάζαμε. Δύο με τρεις ημέρες πριν την εξαφάνιση του Βαγγέλη πήγαμε για καφέ στην πόλη με άλλα παιδιά (στο σύνολο πέντε) και επειδή δεν μας έπαιρνε όλους ένα ταξί αποφασίσαμε να χωριστούμε. Για κάποια στιγμή είπαμε για πλάκα να αφήσουμε τον έναν πίσω που είχε πάει να ουρήσει. Όμως ο Βαγγέλης έμεινε μαζί του και πήραν παρέα ένα άλλο ταξί. Σε εκείνη τη χρονική στιγμή ο Βαγγέλης με ρώτησε αν χανόταν εκείνος αν θα τον αναζητούσα και του είπα ότι θα τον αναζητούσα».
Πόρισμα: «Ζούσαν κάτω από απειλές και φόβο»
Στο πόρισμα-καταπέλτη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης το συμπέρασμα είναι ότι οι υπήρχαν μαθητές που ζούσαν σε καθεστώς φόβου από ομάδα σπουδαστών που λειτουργούσαν σε «κλειστό κύκλο»:
«Έλαβαν χώρα γεγονότα ενδοσχολικής βίας τόσο σε βάρος του μαθητή Γιακουμάκη όσο και άλλων μαθητών που ζούσαν κάτω από απειλές και τον φόβο που προκαλούσε η ομάδα των Κρητικών μαθητών, η οποία λειτουργούσε σε κλειστό κύκλο προκαλώντας εύλογο φόβο στους συμμαθητές τους. Η διεύθυνση αποδέχεται ότι υπήρχαν γεγονότα άσκησης βίας εντός της Σχολής και θεώρησε ότι για την αντιμετώπισή της αρκούσε η αλλαγή δωματίου, ορόφου και συγκατοίκου για τον Βαγγέλη Γιακουμάκη, όπως και η κατά καιρούς προσωπική επαφή μαζί του όπου αυτός ερωτάτο εάν αντιμετώπιζε πρόβλημα. Συστάσεις, παρατηρήσεις και κυρώσεις σε βάρος των μαθητών που προέβησαν σε βίαιες πράξεις επιβλήθηκαν μόνο σε περιπτώσεις που προκλήθηκαν φθορές στην υποδομή της Σχολής όπως και καταστροφή δενδρυλλίων, δωματίων, φθορές στους τοίχους κτλ».
Μετά την υπόθεση Γιακουμάκη και ύστερα από τις προσπάθειες του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα» η Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων φαίνεται ότι σήμερα έχει αλλάξει «ρότα» προσπαθώντας να επουλώσει τις «πληγές» που άφησε πίσω του ο άδικος χαμός του Βαγγέλη. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι «μετά το θάνατο του Γιακουμάκη υπήρξαν φωνές που –για δικούς τους λόγους που δεν στηρίζονται πάντα σε ανιδιοτελή κίνητρα- έλεγαν ότι η Σχολή πρέπει να κλείσει. Δεν πρέπει ένα τόσο δυσάρεστο για όλους γεγονός να αμαυρώσει τη συνολική εικόνα της Σχολής που επί σειρά ετών προσφέρει αποφοίτους που απορροφώνται από την αγορά, γιατί έχουν πάρει γνώσεις και ικανότητες με τις οποίες μπορούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του αγροτικού επαγγέλματος. Η Σχολή πρέπει να βελτιωθεί και όχι να βάλει λουκέτο».
Οι κατηγορούμενοι
Για τις ευθύνες της διεύθυνσης της Σχολής σχηματίστηκε δεύτερη δικογραφία για παράβαση καθήκοντος σε βάρος του τότε διευθυντή της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων –θέση την οποία έχει αναλάβει σήμερα άλλο στέλεχος- και της υπεύθυνης της Εστίας. Για τους τραμπουκισμούς κατά του Βαγγέλη απαγγέλθηκαν σε εφτά φοιτητές κακουργηματικές κατηγορίες για επικίνδυνες σωματικές βλάβες κατ’ εξακολούθηση από κοινού και για παράνομη βία κατ’ εξακολούθηση από κοινού. Δίωξη έχει ασκηθεί και για ανθρωποκτονία από πρόθεση «εν τοις πράγμασι» (ουσιαστικά κατ’ αγνώστου), ενώ ο δικηγόρος της οικογένειας Γιακουμάκη έχει αφήσει πολλές φορές να εννοηθεί ότι δεν πρόκειται για αυτοκτονία αλλά για εγκληματική ενέργεια. Πιθανό θεωρείται δε να προστεθούν και άλλα στοιχεία όσο η υπόθεση βρίσκεται στο στάδιο της κύριας ανάκρισης.
Η δικογραφία βρισκόταν στο συρτάρι της Ανακρίτριας για αρκετούς μήνες. Πληροφορίες αναφέρουν, ωστόσο, ότι μετά τη σειρά δημοσιευμάτων του «Ελεύθερου Τύπου», που ανέδειξαν άγνωστες πτυχές της υπόθεσης, οι Αρχές αποφάσισαν να δώσουν προτεραιότητα στη δικογραφία και να επιταχύνουν τη διαδικασία της κύριας ανάκρισης. Αυτό που αναμένεται με ενδιαφέρον είναι το κατά πόσο θα υπάρξουν παραγγελίες για νέες έρευνες που ενδεχομένως δώσουν ώθηση στη διαλεύκανση του θανάτου.