Η Ιερά Μονή Πέτρας Καταφυγίου, αφιερωμένη στην εορτή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, βρίσκεται στις παρυφές των Αγράφων και συγκεκριμένα βορειοδυτικά από το ιστορικό Καταφύγι Καρδίτσας και σε απόσταση 4χλμ από το δρόμο που οδηγεί στη λίμνη Πλαστήρα.
Το όνομα της οφείλεται σ’ έναν πολύ μεγάλο εκτεταμένο βράχο, που πέφτει απότομα μέσα στο πράσινο μιας μεγάλης δασικής έκτασης, ενώ παράλληλα δημιουργεί ένα ίσιωμα, πάνω στο όποιο είναι κτισμένο το Μοναστήρι. Στα πόδια σχεδόν αυτού του βράχου, ανατολικά, σχηματίζεται μια μεγάλη φυσική σπηλιά, πού μόνο στην είσοδο της υπάρχουν σημεία λάξευσης.
Εκεί, κατά την παράδοση, βοσκοί της περιοχής αντίκρισαν την περίπτυστη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας Οδηγητρίας, έργο του Ευαγγελιστού Λουκά. Η Μονή Πέτρας Καταφυγίου του 1553 είναι ένας εντυπωσιακός πετρόκτιστος ναός, στον οποίο οι τοιχογραφίες που χρονολογούνται από το 1625 έχουν συντηρηθεί με επιτυχία. Δίπλα από το καθολικό υπάρχουν τα απομεινάρια των 80 διώροφων κελιών και των υπόγειων αποθηκών που καταστράφηκαν το 1968.
Το 1967 η Ιερά Μονή χαρακτηρίζεται Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο, ενώ το 1982 αποτυπώνεται η Αρχιτεκτονική αξία του Μνημείου, στο συλλογικό τόμο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου «Εκκλησιές στην Ελλάδα μετά την Άλωση». Τέλος το 1993, πραγματοποιήθηκε το Ιστορικό Συνέδριο των 400 χρόνων της Μονής.
Εκεί σήμερα διαμένει αδελφότητα μοναχών που έχει αναλάβει την ανακαίνισή της.
