ΕΚΚΛΗΣΙΑ: Η σκληρή πραγματικότητα πίσω από τα λειτουργικά έξοδα των Μητροπόλεων-Η εικόνα του γεμάτου παγκαριού που «λύνει» όλα τα οικονομικά προβλήματα της Εκκλησίας ανήκει στο παρελθόν.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Το 2025, η οικονομική πραγματικότητα πολλών Μητροπόλεων και ενοριών είναι ιδιαίτερα ασφυκτική. Τα λειτουργικά έξοδα αυξάνονται συνεχώς, τα έσοδα παραμένουν στάσιμα ή και φθίνουν, ενώ το κοινωνικό έργο που καλούνται να επιτελέσουν διευρύνεται σε εποχές μεγάλης ανάγκης.
Η πολιτεία καλύπτει μεν τους μισθούς των κληρικών –οπως προβλέπεται από τις ιστορικές συμφωνίες και τις συνταγματικές δεσμεύσεις – όμως η Εκκλησία δεν είναι μόνο κληρικοί. Πρόκειται για ένα δίκτυο οργανισμών που στηρίζουν εκατοντάδες γηροκομεία, ιδρύματα, παιδικούς σταθμούς, συσσίτια και δράσεις βοήθειας προς απόρους.
Χρέη, έξοδα και παθητικό εισόδημα
Σήμερα, πολλές Μητροπόλεις βρίσκονται σε οριακή κατάσταση. Όσες διέθεταν περιουσιακό απόθεμα ή επένδυσαν σοφά στο παρελθόν, επιβιώνουν. Όμως αρκετές μικρές Μητροπόλεις και ενορίες καταγράφουν ελλείμματα κάθε μήνα, με τα λειτουργικά έξοδα (φως, θέρμανση, προσωπικό, ασφάλειες, επισκευές) να μην μπορούν πλέον να καλυφθούν από τα παγκάρια ή τις συνεισφορές των πιστών.
Το πρόβλημα πλέον απαιτεί μια νέα αντιμετώπιση. Όπως σημείωσε και πρόσφατα κληρικός από την επαρχία στο tilegrafimanews.gr, «ο παπάς δεν μπορεί να είναι μάνατζερ, αλλά αν δεν κινητοποιηθεί η Εκκλησία, οι δομές μας θα σβήσουν».
Εκκλησιαστική περιουσία και συνεργασίες με διαφάνεια
Ένα από τα κεντρικά ζητήματα είναι η αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Τεράστιες εκτάσεις παραμένουν αδρανείς, χωρίς να αποδίδουν οικονομικό όφελος, ενώ η ανάγκη για παθητικά έσοδα αυξάνεται. Ορισμένες Μητροπόλεις προχωρούν ήδη σε συνεργασίες με Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ιδιώτες για τη δημιουργία πρότυπων παιδικών σταθμών, μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων, ακόμα και ενεργειακών πάρκων.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει επίσης ανοίξει τη δυνατότητα αξιοποίησης γης για φωτοβολταϊκά και αιολικά έργα, τα οποία μπορούν να ενισχύσουν τα εκκλησιαστικά έσοδα μέσω συνεκμετάλλευσης. Όμως το ζήτημα της διαφάνειας και των ξεκάθαρων όρων παραμένει καίριο. Η Εκκλησία καλείται να θέσει κανόνες, όχι μόνο για λόγους νομικούς αλλά και για λόγους ηθικής νομιμοποίησης.
Ώρα για νέο κοινωνικό συμβόλαιο
Είναι ώρα για έναν ειλικρινή διάλογο μεταξύ Κράτους, Εκκλησίας και κοινωνίας. Τι περιμένουμε από την Εκκλησία σήμερα; Μόνο το πνευματικό έργο ή και την κοινωνική παρέμβαση; Αν ισχύει το δεύτερο, τότε η Πολιτεία πρέπει να αναγνωρίσει το έργο αυτό με ένα νέο μοντέλο στήριξης, που θα επιτρέπει στην Εκκλησία να επιβιώσει χωρίς να παρακαλά ή να εξαρτάται από την καλή θέληση των δωρητών.
Το αίτημα δεν αφορά μόνο την επιβίωση των δομών, αλλά και την αξιοπρέπεια χιλιάδων ανθρώπων που εξυπηρετούνται ή εργάζονται μέσα στην Εκκλησία. Αν η κοινωνία ζητά μια Εκκλησία ενεργή, τότε οφείλει και να τη στηρίζει – όχι ως προνόμιο, αλλά ως αναγκαία συνέργεια για το κοινό …
Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο εάν προσθέσετε ενεργό σύνδεσμο στη πηγή του άρθρου