Λειψυδρία: Στο επίκεντρο της κυβερνητικής ατζέντας περνά πλέον η αντιμετώπιση της λειψυδρίας, καθώς τα αποθέματα νερού στη χώρα παρουσιάζουν σημαντική μείωση τα τελευταία δύο χρόνια, με τη λίμνη Μόρνου να βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Σε ειδική εκδήλωση για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίασε, παρουσία υπουργών και φορέων, το νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης υδάτων, διαβεβαιώνοντας ότι η ΕΥΔΑΠ θα παραμείνει δημόσια εταιρεία και ότι «το νερό είναι και θα παραμείνει υπέρτατο δημόσιο αγαθό».
Όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός :
«Η κυβέρνηση δεν διαπραγματεύεται τη δημόσια φύση της ΕΥΔΑΠ. Το 51% ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Η ΕΥΔΑΠ είναι ο εγγυητής της επάρκειας, της ποιότητας και της κοινωνικής τιμής του νερού για όλους τους πολίτες».
Η κυβερνητική στρατηγική – Το έργο «Εύρυτος»
Κεντρικό άξονα της νέας πολιτικής αποτελεί το μεγάλο υδροδοτικό έργο «Εύρυτος», το οποίο προβλέπει μερική εκτροπή των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο, ώστε να ενισχυθεί ο ταμιευτήρας που τροφοδοτεί την Αττική. Το έργο, σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου, θα ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2029 και «θα θωρακίσει υδροδοτικά την Αττική για τα επόμενα 30 χρόνια».
«Η ελπίδα δεν είναι στρατηγική», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης. «Εμείς οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για το χειρότερο σενάριο, ώστε η Αττική να μη διψάσει ποτέ ξανά».
Ο υπουργός Παπασταύρου ανακοίνωσε ότι ο σχεδιασμός περιλαμβάνει επτά άξονες στρατηγικής δράσης: από την ενίσχυση των υδροδοτικών ταμιευτήρων έως τον εκσυγχρονισμό των ΔΕΥΑ και τη γεωγραφική επέκταση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ σε ρόλο διαχείρισης αρδευτικού νερού.
ΕΥΔΑΠ: Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ έως το 2030
Η ΕΥΔΑΠ προχωρά σε ένα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα 2,5 δισ. ευρώ, με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Τα έργα περιλαμβάνουν:
- Υδροδότηση της Κινέττας και της Δυτικής Αττικής,
- Αύξηση παροχής στα Νότια Προάστια,
- Μείωση διαρροών μέσω «έξυπνων μετρητών»,
- Νέο αγωγό αποχέτευσης στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης,
- Κέντρα επεξεργασίας λυμάτων σε Ραφήνα και Μαραθώνα.
Ο υπουργός σημείωσε στο tilegrafimanews.gr ότι «η ΕΥΔΑΠ θα γίνει ο βασικός πυλώνας εθνικής ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική κρίση. Με το έργο “Εύρυτος” αλλά και δεκάδες μικρότερες δράσεις, δημιουργούμε ένα δίκτυο ασφάλειας για ολόκληρη την Αττική».
Τα μέτρα για τη λειψυδρία
Η κυβέρνηση δρομολογεί άμεσα έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση των αποθεμάτων ύδατος:
- Ανακατασκευή των ταμιευτήρων Μόρνου και Υλίκης, με επιπλέον έργα στεγάνωσης και ελέγχου ροής.
- Εφαρμογή προγράμματος μείωσης κατανάλωσης για μεγάλους καταναλωτές νερού, όπως βιομηχανίες και δήμους.
- Ενίσχυση της Αττικής μέσω του «Εύρυτου» και παράλληλης αξιοποίησης πηγών του Εύηνου.
- Αντικατάσταση αγωγών σε περιοχές με απώλειες άνω του 30%.
- Ενίσχυση νησιωτικών υποδομών με μονάδες αφαλάτωσης, που θα συντονίζονται από την Γενική Γραμματεία Υδάτων.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το 61% των ελληνικών ταμιευτήρων παρουσιάζει μειωμένα αποθέματα σε σχέση με το 2021. Η Ελλάδα βρίσκεται 19η παγκοσμίως σε κίνδυνο λειψυδρίας, γεγονός που καθιστά τη νέα στρατηγική απολύτως αναγκαία.
Δηλώσεις κυβερνητικών στο tilegrafimanews.gr
Κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε στο tilegrafimanews.gr:
«Το νερό είναι κρίσιμο για την κοινωνική συνοχή. Οι δήμοι καλούνται να εφαρμόσουν πολιτικές εξοικονόμησης και συντήρησης δικτύων. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για καθυστερήσεις».
Η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Μαρία Καραγιάννη ανέφερε ότι «μέρος των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης θα κατευθυνθεί στη χρηματοδότηση έργων ύδρευσης και αποχέτευσης, με προτεραιότητα στις περιοχές υψηλού κινδύνου λειψυδρίας».
Παράλληλα, ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χάρης Κωνσταντινίδης τόνισε:
«Το έργο “Εύρυτος” είναι τεχνικά ώριμο και βιώσιμο. Πρόκειται για μια εθνική παρέμβαση που θα αλλάξει το υδρολογικό προφίλ της χώρας».
Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και οι ευρωπαϊκές κατευθύνσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη εγκρίνει τεχνική βοήθεια για τη βιώσιμη αναδιοργάνωση των φορέων ύδρευσης στην Ελλάδα, ώστε να μειωθεί ο κατακερματισμός των 750 διαφορετικών παρόχων. Το σχέδιο προβλέπει θεσμική ενίσχυση και ενιαίο πλαίσιο εποπτείας, με την ΕΥΔΑΠ να αναλαμβάνει σταδιακά ρόλο συντονισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει να βρέξει για να σωθεί». Τόνισε ότι «η διαχείριση του νερού δεν είναι μόνο τεχνικό έργο, αλλά πολιτική ευθύνη, κοινωνική δικαιοσύνη και περιβαλλοντική συνείδηση».
Η πρόκληση του Μόρνου και η απάντηση της ΕΥΔΑΠ
Η λίμνη Μόρνου, που αποτελεί την κύρια πηγή ύδρευσης της Αττικής, παρουσιάζει μείωση στάθμης κατά 44% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, οι βροχοπτώσεις μειώθηκαν κατά 28% το 2024 και 32% το 2025, γεγονός που οδήγησε στη σημερινή κρίσιμη κατάσταση.
Ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Νίκος Σταθόπουλος, δήλωσε ότι «η εταιρεία αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη της πρόληψης. Με σύγχρονα συστήματα τηλεμετρίας και έξυπνους αισθητήρες, μπορούμε να γνωρίζουμε την πραγματική κατανάλωση νερού σε κάθε περιοχή και να παρεμβαίνουμε έγκαιρα».
Το μήνυμα Μητσοτάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκλεισε την ομιλία του με σαφές πολιτικό μήνυμα:
«Η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι η ΕΥΔΑΠ θα μείνει στο Δημόσιο, ότι κανένα νοικοκυριό δεν θα μείνει χωρίς πρόσβαση σε ποιοτικό νερό και ότι θα αξιοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη θωράκιση της χώρας απέναντι στη λειψυδρία».
Σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, εντός του 2026 θα τεθεί σε λειτουργία ο πρώτος αγωγός του έργου «Εύρυτος», ενώ παράλληλα θα ξεκινήσει πιλοτικό πρόγραμμα επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η Ελλάδα, όπως τονίζουν οι ειδικοί, εισέρχεται σε εποχή υδρολογικής πρόκλησης, αλλά και ευκαιρίας για ανασχεδιασμό. Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας δεν είναι ζήτημα μόνο υποδομών, αλλά ζήτημα πολιτικής βούλησης και κοινωνικής ευθύνης.
Και, όπως χαρακτηριστικά είπε ο πρωθυπουργός:
«Το νερό δεν είναι μόνο πηγή ζωής — είναι δείκτης πολιτισμού. Και αυτόν τον πολιτισμό οφείλουμε να τον προστατεύσουμε».
