ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Η αύξηση των τελών κυκλοφορίας για τα παλιά οχήματα από το 2026 αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση για πολλούς ιδιοκτήτες αυτοκινήτων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα για εκείνους που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν καινούργιο όχημα.
Του Παντελή Χαριτάκη
Η κίνηση αυτή φαίνεται να ακολουθεί την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση των ρύπων, αλλά η εφαρμογή της έχει προκαλέσει ανησυχία και αντιδράσεις, κυρίως λόγω της οικονομικής επιβάρυνσης που θα επιφέρει στους πολίτες με χαμηλό εισόδημα.
Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις
Η πολιτική αυτή, η οποία στοχεύει στη μείωση των ρυπογόνων εκπομπών από τα παλιά οχήματα, περιλαμβάνει την επιβολή αυξημένων τελών κυκλοφορίας για τα οχήματα που είναι άνω των 10 ετών. Ωστόσο, πολλοί Έλληνες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντικαταστήσουν το παλιό τους όχημα με ένα καινούργιο, πολύ περισσότερο με ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, το οποίο παραμένει ακριβό παρά τα κίνητρα που έχουν θεσπιστεί.
Πράγματι, η πολιτική αυτή μπορεί να θεωρηθεί άδικη για τις ευάλωτες οικονομικά ομάδες, καθώς ουσιαστικά τιμωρούνται επειδή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν ένα πιο σύγχρονο, οικολογικά φιλικό όχημα. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, παρά τα κίνητρα όπως μειωμένα τέλη κυκλοφορίας, φορολογικές ελαφρύνσεις και επιδοτήσεις έως 8.000 ευρώ, παραμένουν απρόσιτα για πολλούς. Επιπλέον, οι υψηλές τιμές τους, σε συνδυασμό με τα αυξημένα κόστη διαβίωσης, δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την πρόσβαση των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων σε αυτή την “πράσινη” μετάβαση.
Περιβαλλοντικές επιταγές και πολιτικές της ΕΕ
Η πίεση για μείωση των εκπομπών ρύπων προέρχεται κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία προωθεί φιλόδοξες πολιτικές για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες της ΕΕ, πρέπει να συμμορφωθεί με τις οδηγίες αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν μέτρα για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των οχημάτων.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες ευρωπαϊκές οδηγίες, οι χώρες μέλη οφείλουν να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Ωστόσο, η μέση ηλικία των αυτοκινήτων στην Ελλάδα αγγίζει τα 17,3 έτη, ενώ τα φορτηγά έχουν μέση ηλικία άνω των 20 ετών. Η κυβέρνηση και η ΕΕ επισημαίνουν ότι η ανανέωση του στόλου των αυτοκινήτων είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί.
Αντιδράσεις και προβληματισμοί
Πολλοί πολίτες και οικονομικοί αναλυτές έχουν εκφράσει ανησυχία για την εφαρμογή αυτών των μέτρων, επισημαίνοντας την ανισότητα που δημιουργείται ανάμεσα σε εκείνους που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν ένα νέο αυτοκίνητο και σε εκείνους που δεν μπορούν. Οι πολίτες που διαθέτουν παλιά οχήματα κινδυνεύουν να τιμωρηθούν οικονομικά για μια κατάσταση στην οποία δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιδράσουν.
Επιπλέον, η επιβολή των αυξημένων τελών κυκλοφορίας από το 2026 θα επηρεάσει σημαντικά τους πολίτες που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές ή χρειάζονται το αυτοκίνητό τους για επαγγελματικούς λόγους. Πολλοί από αυτούς εξαρτώνται από τα οχήματά τους για τη μετακίνηση και την εργασία τους, και η επιβολή αυξημένων τελών θα τους επιβαρύνει περαιτέρω.
Προτάσεις και λύσεις
Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προκύπτουν από την επιβολή των αυξημένων τελών, ορισμένοι προτείνουν την παροχή επιπλέον κινήτρων για την αγορά νέων αυτοκινήτων. Τα κίνητρα αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν μεγαλύτερες επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά και προγράμματα ανακύκλωσης για την απόσυρση των παλαιών οχημάτων.
Μια άλλη πρόταση αφορά τη μείωση του κόστους των ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέσω της επιδότησης της παραγωγής τους, έτσι ώστε να γίνουν πιο προσιτά για το ευρύ κοινό. Παράλληλα, θα μπορούσαν να θεσπιστούν ευνοϊκότερα δάνεια για την αγορά νέων αυτοκινήτων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερους πολίτες να αποκτήσουν ένα σύγχρονο, οικολογικά φιλικό όχημα.
Τέλος, κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία ενός μεταβατικού σχεδίου για την αντικατάσταση των παλαιών οχημάτων, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις οικονομικές δυνατότητες των πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσει να επιτευχθεί η περιβαλλοντική στόχευση της μείωσης των ρύπων, χωρίς να επιβαρυνθούν υπερβολικά οι πολίτες.
Η επιβολή αυξημένων τελών κυκλοφορίας στα παλιά οχήματα από το 2026 αντανακλά την πίεση που ασκείται στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη μείωση των ρυπογόνων εκπομπών. Ωστόσο, η εφαρμογή αυτών των μέτρων εγείρει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την οικονομική επιβάρυνση που θα επιφέρει στους πολίτες, ιδίως εκείνους με χαμηλό εισόδημα