ΟΠΕΚΕΠΕ: Η πρώτη δόση του πετρελαίου μπήκε, οι συνδεδεμένες… ακόμη αναζητούνται
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης – tilegrafimanews.gr
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Σε μια περίοδο έντονης ανασφάλειας για τους αγρότες, όπου η ακρίβεια πιέζει και τα περιθώρια επιβίωσης στενεύουν, δύο σημαντικές πληρωμές βρέθηκαν στο επίκεντρο της αγροτικής επικαιρότητας.
Από τη μία, η καταβολή της πρώτης δόσης επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το αγροτικό πετρέλαιο έδωσε μια προσωρινή ανάσα, από την άλλη όμως, η χαοτική διαδικασία πληρωμών των συνδεδεμένων ενισχύσεων 2024 από τον ΟΠΕΚΕΠΕ άφησε πίσω της χιλιάδες απογοητευμένους αγρότες και πολλές αναπάντητες ερωτήσεις.
15,9 εκατ. ευρώ στους αγρότες για πετρέλαιο – Πότε έρχονται οι επόμενες δόσεις
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ανακοίνωσε ότι στις 16 Απριλίου 2025 ολοκληρώθηκε η πληρωμή της πρώτης δόσης επιστροφής ΕΦΚ πετρελαίου, συνολικού ύψους 15.921.068,34 ευρώ, η οποία διανεμήθηκε σε 76.128 αγρότες. Τα ποσά αφορούν αποκλειστικά τιμολόγια αγοράς πετρελαίου για γεωργική χρήση, τα οποία διαβιβάστηκαν έγκαιρα μέσω των ψηφιακών πλατφορμών myDATA και eSend, στο πλαίσιο της νέας αυτοματοποιημένης διαδικασίας επιστροφής.
Η επιστροφή αυτή αφορά την περίοδο 1 Ιανουαρίου έως 31 Μαρτίου 2025, και αποτελεί την πρώτη από τις πέντε συνολικά καταβολές για το έτος. Η επόμενη πληρωμή έχει προγραμματιστεί για τέλη Ιουλίου, και θα περιλαμβάνει τις αγορές του δεύτερου τριμήνου.
Η καινοτομία φέτος έγκειται στη μηνιαία αυτοματοποιημένη παρακολούθηση των τιμολογίων και την κατάργηση κάθε επιπλέον γραφειοκρατικής διαδικασίας για τους δικαιούχους. Όπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση (Α.1173/2024), η καταβολή γίνεται χωρίς καμία αίτηση ή ενέργεια από πλευράς αγροτών, με βάση τα ψηφιακά δεδομένα.
Ωστόσο, η επιτυχία αυτής της πληρωμής δεν στάθηκε ικανή να αποσβέσει την κοινωνική και επαγγελματική φθορά που προκαλείται από την κακοδιαχείριση στις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
ΟΠΕΚΕΠΕ: Ένας στους τρεις πληρώθηκε – Το χάος συνεχίζεται
Αντίθετα με τη θετική εξέλιξη στο μέτωπο του πετρελαίου, η κατάσταση με τις συνδεδεμένες ενισχύσεις του 2024 εξελίσσεται σε φιάσκο πρώτου μεγέθους, με τον ΟΠΕΚΕΠΕ να βρίσκεται στο στόχαστρο. Η επίσημη ανακοίνωση του Οργανισμού κάνει λόγο για πληρωμή 90,5 εκατ. ευρώ σε 84.000 ΑΦΜ, τη Μεγάλη Τετάρτη 17 Απριλίου. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι το αρχικό ποσό που είχε υποσχεθεί για πριν το Πάσχα ανερχόταν στα 118 εκατ. ευρώ.
Χιλιάδες παραγωγοί είδαν τους λογαριασμούς τους άδειους, ή πληρώθηκαν μικρότερα ποσά από τα αναμενόμενα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το σκληρό σιτάρι, όπου η ενίσχυση ανήλθε στα 7,4 ευρώ/στρέμμα, αντί του κατώτατου θεσμοθετημένου ορίου των 8,5 ευρώ, όπως προβλέπει το ΦΕΚ 5170/Β’/2024.
Η επίσημη δικαιολογία που προβλήθηκε αφορά την «υπερβάλλουσα ζήτηση» και τη νέα διαδικασία προσδιορισμού των ποσών. Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, όταν το συνολικό ύψος αιτήσεων υπερβαίνει τον διαθέσιμο προϋπολογισμό, τότε το ποσό ενίσχυσης ανά στρέμμα μπορεί να μειωθεί εντός προκαθορισμένων ορίων. Ωστόσο, η εφαρμογή του μέτρου αιφνιδίασε παραγωγούς και αγροτικούς φορείς, που καταγγέλλουν έλλειψη διαφάνειας και αιφνίδιες τροποποιήσεις των δικαιωμάτων.
Αναλυτικά τα ποσά και οι αδικημένοι
Το ποσό των 90,5 εκατ. ευρώ κατανέμεται ως εξής:
• Καλαμπόκι: 25,9 εκατ. ευρώ σε 19.436 παραγωγούς
• Σκληρό σιτάρι: 15,2 εκατ. ευρώ σε 38.433 αγρότες
• Μαλακό σιτάρι: 2,65 εκατ. ευρώ σε 6.428
• Κριθάρι: 4,15 εκατ. ευρώ σε 8.806
• Βοοειδή (θηλάζουσες αγελάδες): 23 εκατ. ευρώ σε 7.436
• Βοοειδή (11-12 μηνών): 0,98 εκατ. ευρώ σε 360
• Βοοειδή (13-24 μηνών): 18,6 εκατ. ευρώ σε 3.101
Το μεγαλύτερο παράπονο των αγροτών είναι ότι δεν υπήρξε καμία προειδοποίηση για ενδεχόμενη μείωση. Οι περισσότεροι προγραμμάτιζαν την εαρινή τους σπορά με βάση τις αρχικές εκτιμήσεις, γεγονός που οδήγησε σε αλυσιδωτές οικονομικές συνέπειες.
Ποιοι έμειναν απλήρωτοι – Τι υπόσχεται το Υπουργείο
Σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, τα υπόλοιπα ποσά που δεν καταβλήθηκαν (άνω των 170 εκατ. ευρώ) πρόκειται να αποδοθούν σε δεύτερη φάση πληρωμών, εντός Μαΐου. Στο ίδιο διάστημα αναμένεται και η επόμενη φάση πληρωμών για τα οικολογικά σχήματα και τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis).
Ωστόσο, παραμένει ασαφές ποιοι θα πληρωθούν, πότε ακριβώς και με ποια κριτήρια. Πολλοί παραγωγοί καταγγέλλουν ότι τα κριτήρια τροποποιούνται στην πορεία και ότι δεν υπάρχει επίσημη πλατφόρμα ενημέρωσης για την πορεία της αίτησής τους.
Η επόμενη μέρα: Οργή, ανασφάλεια και απώλεια εμπιστοσύνης
Το χάος στις πληρωμές των συνδεδεμένων ενισχύσεων πλήττει σοβαρά την αξιοπιστία του αγροτικού συστήματος επιδοτήσεων στην Ελλάδα. Η εικόνα που μεταφέρεται από την ύπαιθρο είναι σαφής: απλήρωτοι αγρότες, μηδενικός προγραμματισμός και απόλυτη σύγχυση.
Η θετική είδηση της επιστροφής του πετρελαίου δεν αρκεί για να κατευνάσει την οργή. Οι παραγωγοί ζητούν σταθερότητα, διαφάνεια και προβλεψιμότητα – στοιχεία που λείπουν τραγικά από το σύστημα που, θεωρητικά, έχει σχεδιαστεί για να τους στηρίζει.
Αν δεν αλλάξει άμεσα η φιλοσοφία της διαχείρισης, η επόμενη πληρωμή ενισχύσεων δεν θα είναι απλώς οικονομική… θα είναι και πολιτική κρίση.
