ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΝΕΑ: Η Θεσσαλία κρατά την ανάσα της για μια εκταμίευση που θα κρίνει την επιβίωση χιλιάδων κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Ανδρουλάκης από Χίο: Αδιανόητα όσα κάνει η κυβέρνηση με την εξεταστική του ΟΠΕΚΕΠΕ
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Σύμφωνα με όσα μετέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας στη συνάντησή του με τον Μάξιμο Χαρακόπουλο, «τρέχουν» δύο πακέτα πληρωμών: 63 εκατ. ευρώ για την αγορά ζωοτροφών (λόγω αναγκαστικού εγκλεισμού ζώων) και 12 εκατ. ευρώγια φερτά υλικά (ζημιές του «Daniel»).
Οι πληρωμές χαρακτηρίστηκαν «θέμα ημερών», με στόχο να αποσυμπιεστεί η τοπική αγορά που εδώ και μήνες λειτουργεί σε καθεστώς ασφυξίας ρευστότητας. Παράλληλα, τη Δευτέρα 29/9 ο υπουργός ενημερώνει τη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής για την πορεία αντιμετώπισης της ευλογιάς και το πλάνο στήριξης των πληγέντων.
Τι σημαίνουν πρακτικά τα 75 εκατ. € για τον κάμπο
Στο πεδίο, οι κτηνοτρόφοι έχουν επωμιστεί επί μήνες το κόστος διατροφής των ζώων με την παραγωγή να υποχωρεί, την αγορά ζωοτροφών να ακριβαίνει και τις πληρωμές να «προσγειώνονται» με καθυστέρηση. Τα 63 εκατ. € αναμένεται να λειτουργήσουν ως γέφυρα ρευστότητας, ώστε μονάδες που τήρησαν τα περιοριστικά μέτρα βιοασφάλειας να καλύψουν ανελαστικές δαπάνες (ζωοτροφές, ενέργεια, μεταφορές) και να προγραμματίσουν αγορές για τον χειμώνα. Το σκέλος των 12 εκατ. €στοχεύει σε αποζημιώσεις–ενισχύσεις για καθαρισμό και απομάκρυνση φερτών: σε πολλά αγροτεμάχια το εδαφικό προφίλ άλλαξε, το υπέδαφος μπαζώθηκε και οι καλλιεργητές χρειάστηκαν μηχανικά μέσα για να επανέλθουν σε στοιχειώδη παραγωγική κατάσταση.
Η εκκαθάριση και πληρωμή αυτών των φακέλων περνά υποχρεωτικά από τα πληροφοριακά και ελεγκτικά φίλτρα του ΟΠΕΚΕΠΕ, που είναι ο οργανισμός πληρωμών της χώρας για τις κοινοτικές ενισχύσεις και τα συναφή μέτρα. Η αποκατάσταση της ορατότητας στις ροές και η πλήρης ιχνηλασιμότητα των δικαιούχων–δικαιολογητικών προβάλλει ως πολιτική προτεραιότητα, ώστε να μη χαθεί ξανά πολύτιμος χρόνος και να περιοριστούν λάθη ή ατυπίες στις διασταυρώσεις.
«Σήμα» από ΥΠΑΑΤ και ELGA: διαφάνεια, συνέπεια, προχρηματοδότηση
Το υπουργείο διαμηνύει ότι ο στόχος είναι διαφάνεια και προβλεψιμότητα στις πληρωμές, με «καθαρές» διαδικασίες, βήμα-βήμα, και με προσανατολισμό στην έγκαιρη προκαταβολή των άμεσων ενισχύσεων τον επόμενο μήνα. Θεσμικά, ο συντονισμός ελέγχων κι εγκρίσεων βρίσκεται στον πυρήνα της αποστολής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που παραπέμπει σε σαφή χρονοδιαγράμματα για τακτικές και έκτακτες ροές πληρωμών. Σε παράλληλη τροχιά, ο ΕΛΓΑ«τρέχει» τους φακέλους για ζημιές φυτικού και ζωικού κεφαλαίου, καθώς και για προγράμματα ΚΟΕ, με online υπηρεσίες που επιταχύνουν βεβαιώσεις και ενημερότητες.
Στην πράξη, ο συνδυασμός στοχευμένων ενισχύσεων (ζωοτροφές/φερτά) με αποζημιώσεις (ELGA–ΚΟΕ) είναι αυτός που θα ανακουφίσει τον θεσσαλικό κάμπο: ρευστότητα στις μονάδες, εξομάλυνση συναλλαγών στους τοπικούς προμηθευτές, επανεκκίνηση καλλιεργητικών–κτηνοτροφικών κύκλων ενόψει χειμώνα. Κρίσιμη είναι και η έγκαιρη πιστοποίηση των δηλώσεων–παραστατικών, για να «κλείσουν» τα μέτρα χωρίς νέο κύκλο ενστάσεων.
Εργάτες γης: έλεγχοι, πρόστιμα και το «γκρίζο» των εργοσήμων
Την ίδια ώρα, στο μέτωπο της εργασίας πυκνώνουν τα παράδοξα. Σύμφωνα με τοπικές μαρτυρίες (π.χ. Παγγαίο), μεικτά κλιμάκια ΔΟΥ και e-ΕΦΚΑ διενεργούν εντατικούς ελέγχους κατ’ αγρό: όπου εντοπίζονται παραλείψεις σε εργόσημα ή αδήλωτη εργασία, τα πρόστιμα «πέφτουν βροχή». Θεσμικά, ο e-ΕΦΚΑ είναι ο φορέας που παρακολουθεί την ασφαλιστική εικόνα των εργαζομένων και «περνά» τις καταχωρίσεις των εργοσήμων. Οι παραγωγοί ζητούν ενιαίες οδηγίες: όταν ο εργάτης εμφανίζει κενό ασφάλισης παρά την εξόφληση εργοσήμων, να υπάρχει άμεσο κανάλι διόρθωσης χωρίς να διακόπτεται η συγκομιδή.
Η παύση εργασιών για δύο ημέρες στην πράσινη ελιά Χαλκιδικής –όπως καταγγέλλεται σε τοπικό επίπεδο– δείχνει το πρόβλημα: οι έλεγχοι είναι θεμιτοί, αλλά αν δεν συνοδεύονται από λειτουργικές λύσεις, το προϊόν κινδυνεύει να υποβαθμιστεί και να χαθεί εμπορικό παράθυρο. Οι Ομάδες Παραγωγών τονίζουν ότι χρειάζεται προληπτική καμπάνια ενημέρωσης (π.χ. check-list πριν τον αγρό), τηλεφωνική πύλη για έκτακτα λάθη καταχώρισης και ρήτρα επιχειρησιακής συνέχειας: όταν ο έλεγχος εντοπίζει παράβαση, να προβλέπεται τρόπος να συνεχιστεί η συγκομιδή με νόμιμους εργάτες (π.χ. προσωρινές λίστες/δηλώσεις επί τόπου), ώστε να μη χαθεί η παραγωγή.
Μετακλητοί εργάτες: εκπνέει η προθεσμία – ζητείται παράταση
Στις 30 Σεπτεμβρίου εκπνέει η προθεσμία για τους μετακλητούς εργάτες γης. Παραγωγοί στη Λάρισα και αλλού επισημαίνουν ότι χωρίς οριζόντια παράταση θα υποχρεωθούν να αποχωρήσουν εργατικά χέρια στην κορύφωση συγκομιδών. Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου είναι το αρμόδιο για τα ραντεβού–άδειες διαμονής και κάθε τροποποίηση του πλαισίου. Η αγροτική οικονομία χρειάζεται σταθερότητα: όταν τα εποχικά παράθυρα είναι στενά, η διοικητική αβεβαιότητα κοστίζει σε ποιότητα, παραγωγή και εισόδημα.
Στο τραπέζι βρίσκεται και η διόρθωση «γκρίζων» σημείων: ανάμεσα σε αυτά, η αναδρομική τεκμηρίωση για όσους καθάρισαν μόνοι τους τα χωράφια από φερτά και δεν κατέστη δυνατό να δηλώσουν ειδικό κωδικό στο ΟΣΔΕ 2024· μια εξατομικευμένη τεχνική λύση (π.χ. συμπληρωματική δήλωση με αποδεικτικά) θα προστάτευε δικαιούχους από αποκλεισμό.
Κυβερνητικές πηγές για ΟΠΕΚΕΠΕ: Aπροκάλυπτη εργαλειοποίηση και «κυνήγι μαγισσών»
Διαφάνεια στις ροές, ταχύτητα στις εκκαθαρίσεις
Το ΥΠΑΑΤ έχει σηματοδοτήσει ότι η πλήρης διαφάνεια στις ροές των ενισχύσεων είναι βασικός στόχος από εδώ και πέρα, με καθημερινή εγρήγορση των υπηρεσιών για να «κλείσουν» εκκρεμότητες και να προχρηματοδοτηθούν οι άμεσες ενισχύσεις στον επόμενο κύκλο. Η αξιοπιστία του συστήματος περνά από τρία φίλτρα:
1. Καθαρό χρονοδιάγραμμα για ζωοτροφές/φερτά – δημοσιευμένο και δεσμευτικό.
2. Σταθερή διεπαφή ΟΠΕΚΕΠΕ–ELGA–φορολογικά/ασφαλιστικά μητρώα για γρήγορες διασταυρώσεις.
3. Κανάλι επίλυσης λαθών σε πραγματικό χρόνο για εργόσημα, ώστε ο e-ΕΦΚΑ να «γράφει» χωρίς κενά την απασχόληση.
Θεσμικά, το ΥΠΑΑΤ έχει τον συντονισμό του πλαισίου και οφείλει να δώσει οδηγό επιχειρησιακής συνέχειας για τους ελέγχους, ώστε να μη διακόπτεται μια συγκομιδή εξαιτίας γραφειοκρατικών εμποδίων.
Η μεγάλη εικόνα: από σπασμούς ρευστότητας σε σταθεροποίηση
Αν το πακέτο 75 εκατ. € εκταμιευθεί «καθαρά» και γρήγορα, θα λειτουργήσει ως ισχυρός σταθεροποιητής:
— θα καλύψει το κόστος εγκλεισμού των ζώων,
— θα «καθαρίσει» εκκρεμότητες φερτών,
— θα δώσει σήμα εμπιστοσύνης σε προμηθευτές που σήμερα διστάζουν να πιστώσουν προϊόν.
Σε δεύτερο χρόνο, η συζήτηση πρέπει να περάσει σε μηχανισμό πρόληψης: αυτόματη προχρηματοδότηση σε υγειονομικές–κλιματικές κρίσεις, πλαφόν χρόνου στις εκκαθαρίσεις, ψηφιακός φάκελος δικαιούχου που «ακολουθεί» τον παραγωγό χωρίς επανυποβολές. Ο ELGA μέσω gov.gr έχει ήδη ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να «κουμπώσουν» με το πληροφοριακό πύργο ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Για τον θεσσαλικό κάμπο, τα 75 εκατ. € δεν είναι απλώς οξυγόνο· είναι κρίσιμο ορόσημο αξιοπιστίας του συστήματος. Με καθαρές διαδικασίες από ΟΠΕΚΕΠΕ, συνεπή αποζημιωτική λειτουργία από ELGA και λειτουργικά εργαλεία για εργάτες γης από e-ΕΦΚΑ και Υπουργείο Μετανάστευσης, η αλυσίδα παραγωγής μπορεί να αποφύγει νέο κύκλο εμπλοκών και να μπει σε ράγες σταθεροποίησης πριν από τον χειμώνα.
