ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΝΕΑ: Η διεθνής αγορά του ελαιολάδου και η ελληνική βαμβακοκαλλιέργεια βρίσκονται αυτή την περίοδο στο μικροσκόπιο. Στην Ισπανία, η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα παγκοσμίως, οι τιμές παραγωγού συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν μείωση 3% στη νέα σοδειά για το 2025/2026.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Στην Ελλάδα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ δημοσίευσε εγκύκλιο για τη συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι, καθορίζοντας τη στρεμματική ενίσχυση στα 73,3 ευρώ και επιβάλλοντας συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την καταβολή της.
Δύο καλλιέργειες–ορόσημα για τον αγροτικό κόσμο της Μεσογείου και της Ελλάδας βρίσκονται στο προσκήνιο, με αγρότες και συνεταιρισμούς να σχεδιάζουν την επόμενη μέρα.
Η πορεία τιμών του ελαιολάδου στην Ισπανία
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ισπανικού συστήματος Poolred, η τιμή παραγωγού για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο την εβδομάδα 15–21 Σεπτεμβρίου διαμορφώθηκε στα 4,23 ευρώ/κιλό, για το παρθένο ελαιόλαδο στα 3,68 ευρώ/κιλό και για το lampante στα 3,45 ευρώ/κιλό.
Σε σχέση με έναν μήνα πριν, οι τιμές είναι αυξημένες: το εξαιρετικό παρθένο από τα 4 ευρώ/κιλό ανέβηκε στα 4,23, το παρθένο από 3,53 στα 3,68 και το lampante από 3,29 στα 3,45. Η ανοδική αυτή τάση συνδέεται τόσο με τη μειωμένη παραγωγή όσο και με τη σταθερή διεθνή ζήτηση.
Οι πρώτες προβλέψεις για τη νέα παραγωγή
Οι ισπανικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί ανακοίνωσαν τις πρώτες εκτιμήσεις για την περίοδο 2025/2026: η παραγωγή εκτιμάται σε 1.372.500 τόνους, δηλαδή περίπου 3% λιγότερο από την περσινή χρονιά (1.415.351 τόνοι).
Η Ανδαλουσία, που αποτελεί την «καρδιά» του ισπανικού ελαιολάδου, αναμένεται να παρουσιάσει πτώση 5%, με την Κόρδοβα (-14%) και τη Χαέν (-12,6%) να καταγράφουν τη μεγαλύτερη μείωση. Αντίθετα, θετική αναμένεται η εικόνα σε Μάλαγα (+98%), Σεβίλλη (+12%) και Ουέλβα (+10%).
Η Καταλονία προβλέπεται να φτάσει τους 35.000 τόνους, ενώ στην Αραγονία η παραγωγή θα διαμορφωθεί στους 15.000 τόνους. Οι διαφοροποιήσεις αυτές δείχνουν πως η ισπανική παραγωγή επηρεάζεται έντονα από τις καιρικές συνθήκες και την ανομοιογένεια των καλλιεργειών.
Επιπτώσεις στην ελληνική αγορά ελαιολάδου
Η πορεία του ισπανικού ελαιολάδου έχει πάντοτε άμεση αντανάκλαση στην ελληνική αγορά. Η Ελλάδα, αν και τρίτη σε παγκόσμια παραγωγή, ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις τιμών, με τους Έλληνες παραγωγούς να βλέπουν ενισχυμένες απολαβές.
Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι η υψηλή τιμή δεν σημαίνει και ασφάλεια: οι μεταβολές στις διεθνείς τιμές μπορεί να πιέσουν την κατανάλωση και να προκαλέσουν στροφή σε φθηνότερα έλαια. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ενώ συνεταιρισμοί ζητούν μέτρα για την προστασία του ελληνικού επώνυμου ελαιολάδου.
Στα 73,3 ευρώ η στρεμματική ενίσχυση στο βαμβάκι
Παράλληλα, στην Ελλάδα εκδόθηκε εγκύκλιος από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για τη συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι για την περίοδο 2025/2026. Η ενίσχυση ορίζεται στα 733,98 ευρώ ανά εκτάριο, δηλαδή 73,3 ευρώ ανά στρέμμα, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική επιλέξιμη έκταση δεν θα ξεπεράσει τα 2,5 εκατ. στρέμματα.
Η ενίσχυση καταβάλλεται μόνο σε όσους παραγωγούς δηλώσουν την καλλιέργεια στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης και χρησιμοποιήσουν πιστοποιημένο σπόρο. Η ελάχιστη ποσότητα είναι 16 κιλά ανά εκτάριο ή 13 κιλά για υβρίδια, με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2025.
Προϋποθέσεις και έλεγχοι
Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να αποστέλλουν στοιχεία παραδόσεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ η μέση απόδοση πρέπει να είναι άνω του 32%. Επιπλέον, οι παραγωγοί οφείλουν να προσκομίσουν τα απαραίτητα παραστατικά (τιμολόγια αγοράς, αποδείξεις και ετικέτες σπόρων).
Η παράδοση του βαμβακιού στα εκκοκκιστήρια πρέπει να ολοκληρωθεί έως τις 31 Ιανουαρίου 2026. Παραγωγοί που δεν παραδώσουν λόγω ανωτέρας βίας οφείλουν να δηλώσουν την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσης.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι ελάχιστες στρεμματικές αποδόσεις για το 2025 κυμαίνονται από 135 κιλά/στρ. στην Καρδίτσα έως 352 κιλά/στρ. στη Μαγνησία.
Διεθνής διάσταση
Η ταυτόχρονη άνοδος των τιμών του ελαιολάδου και οι ρυθμίσεις στις ενισχύσεις του βαμβακιού δείχνουν τη σύνδεση των αγορών με την αγροτική πολιτική της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη δώσει το στίγμα της επόμενης περιόδου, με περισσότερη αυστηρότητα στις επιδοτήσεις και μεγαλύτερη έμφαση στη βιωσιμότητα.
Παράλληλα, η συζήτηση για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) μετά το 2027 φέρνει νέα δεδομένα. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι οι επιδοτήσεις δεν είναι δεδομένες και πως οι ενισχύσεις θα συνδέονται ολοένα και περισσότερο με περιβαλλοντικά κριτήρια.
Η προοπτική για τους παραγωγούς
Για τους Έλληνες βαμβακοπαραγωγούς, η στρεμματική ενίσχυση είναι σημαντική ανάσα, αλλά συνοδεύεται από αυστηρούς όρους. Για τους Ισπανούς ελαιοπαραγωγούς, οι υψηλές τιμές δίνουν πρόσκαιρη αισιοδοξία, αλλά η μείωση της παραγωγής δημιουργεί σκιές.
Οι συνεταιρισμοί τονίζουν ότι χρειάζεται στήριξη της αγροτικής οικονομίας με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξηςεξετάζουν φορολογικά και χρηματοδοτικά εργαλεία για την ενίσχυση των παραγωγών, ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις διεθνείς πιέσεις.
Η Ισπανία μπαίνει σε μια νέα περίοδο με μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου και υψηλές τιμές, γεγονός που θα επηρεάσει άμεσα και την Ελλάδα. Ταυτόχρονα, οι Έλληνες βαμβακοπαραγωγοί καλούνται να τηρήσουν αυστηρούς κανόνες για να λάβουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση.
Δύο καλλιέργειες –δύο πυλώνες της μεσογειακής γεωργίας– δείχνουν ότι οι αγορές και οι πολιτικές ενισχύσεων βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση. Το ζητούμενο είναι να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των παραγωγών και η επάρκεια των προϊόντων σε μια εποχή αβεβαιότητας.
Εξεταστική ΟΠΕΚΕΠΕ: ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ καλούν τον Μητσοτάκη για μάρτυρα – Το σχόλιο Μαρινάκη
