ΕΛΓΑ: Απλήρωτοι παραμένουν χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι σε Κρήτη, Ήπειρο, Μεσσηνία και Δυτική Ελλάδα, καθώς η εξόφληση των παλιών Βιολογικών έχει προχωρήσει μόνο κατά το ήμισυ, ενώ εκκρεμούν εντολές πληρωμής για αρκετές περιφέρειες.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Ταυτόχρονα, οι πληγέντες κτηνοτρόφοι από την ευλογιά των προβάτων και τις ζωονόσους βρίσκονται εν αναμονή των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, οι οποίες, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα αρχίσουν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες.
Καθυστέρηση με τις εντολές πληρωμής στα Βιολογικά
Η πληρωμή για το υπόλοιπο 30% των παλιών Βιολογικών, ύψους περίπου 17,5 εκατ. ευρώ, έχει «σπάσει» σε δύο φάσεις. Οι δικαιούχοι στις περιφέρειες της Κρήτης, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας και Μεσσηνίας δεν έχουν ακόμη δει χρήματα στους λογαριασμούς τους, παρά το γεγονός ότι στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΣΑ εμφανίζονται αναρτημένες οι παρτίδες από τις 16 Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, η καθυστέρηση οφείλεται σε επιπλέον ελέγχους που ζήτησε η OLAF, καθώς υπήρξαν περιπτώσεις λανθασμένων δηλώσεων καλλιεργειών και εκτάσεων στα παλιά προγράμματα. Ορισμένα αρχεία χρειάζονται επανέλεγχο, κάτι που καθυστέρησε τις εντολές πληρωμής.
Τα ποσά που έχουν αναρτηθεί στο ΟΠΣΑ δεν είναι πλασματικά — απλώς δεν έχει δοθεί ακόμα το πράσινο φως για να φύγουν προς τις τράπεζες. Σύμφωνα με πηγές από την πλατεία Βάθη, οι πρώτες πληρωμές αναμένονται προς το τέλος του Οκτωβρίου, ώστε να μην χαθεί η ροή χρηματοδότησης προς τους παραγωγούς.
Τι αναφέρει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με εσωτερική εγκύκλιο που διέρρευσε σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, επιβεβαιώνει ότι οι πληρωμές των Βιολογικών θα συνεχιστούν τμηματικά μέσα στον Νοέμβριο. Οι αρμόδιες υπηρεσίες κάνουν λόγο για «τεχνικά ζητήματα διασταύρωσης στοιχείων» και ζητούν υπομονή.
«Η διαδικασία είναι απολύτως ελεγχόμενη και δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος απώλειας δικαιωμάτων», σημειώνει πηγή του υπουργείου. Παρά ταύτα, ο εκνευρισμός στους αγρότες μεγαλώνει, καθώς πολλοί είχαν προγραμματίσει αγορές σπόρων, καυσίμων και λιπασμάτων με βάση τα αναμενόμενα χρήματα.
Αγρότες από τη Μεσσηνία καταγγέλλουν ότι, παρότι βλέπουν στο σύστημα το ποσό της πληρωμής και τον αριθμό παρτίδας, η ημερομηνία πίστωσης παραμένει «κενή». Στην Ήπειρο, το πρόβλημα έχει πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις, αφού σε ορισμένους φακέλους δεν έχει καν εκδοθεί αριθμός εντολής.
ΑΓΡΟΤΙΚΑ-Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ για την ευλογιά προβάτων
Σε κατάσταση αναμονής βρίσκονται και οι κτηνοτρόφοι που επλήγησαν από την ευλογιά των προβάτων και άλλες ζωονόσους, κυρίως στη Θεσσαλία, τη Θράκη, τη Λέσβο και την Κεντρική Μακεδονία. Ο ΕΛΓΑ ολοκλήρωσε την καταγραφή των ζημιών και ετοιμάζει δύο φάσεις πληρωμών, αρχής γενομένης από την τελευταία εβδομάδα του Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Οργανισμού, οι πρώτες αποζημιώσεις θα δοθούν σε παραγωγούς που έχασαν το ζωικό τους κεφάλαιο εξαιτίας της ευλογιάς, ενώ οι επόμενες θα αφορούν απώλειες εισοδήματος και αντικατάσταση εξοπλισμού. Το συνολικό ποσό του πρώτου κύκλου εκτιμάται στα 15 εκατομμύρια ευρώ, με στόχο να έχουν πληρωθεί οι περισσότεροι δικαιούχοι έως τις 10 Νοεμβρίου.
Οι αποζημιώσεις καλύπτουν το 100% της αξίας των ζώων που θανατώθηκαν για λόγους δημόσιας υγείας, αλλά και μέρος των λειτουργικών απωλειών που υπέστησαν οι εκτροφές λόγω καραντίνας. Οι φάκελοι εξετάζονται με ταχύρυθμες διαδικασίες, καθώς η καθυστέρηση θα προκαλούσε σοβαρές οικονομικές απώλειες στις περιοχές όπου η κτηνοτροφία αποτελεί κύριο εισόδημα.
Η παρέμβαση του πρωθυπουργού και τα νέα μέτρα
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στην καθιερωμένη εβδομαδιαία ενημέρωσή του, επανήλθε στο θέμα των αγροτικών πληρωμών, ανακοινώνοντας ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα καταβληθούν αποζημιώσεις για τους πληγέντες από ευλογιά και πανώλη μικρών μηρυκαστικών, καθώς και το υπόλοιπο των ενισχύσεων της Βιολογικής γεωργίας.
«Δεν αφήνουμε κανέναν μόνο του. Οι πληρωμές προχωρούν, οι έλεγχοι ολοκληρώνονται και τα ποσά φτάνουν στους δικαιούχους», δήλωσε χαρακτηριστικά, επιβεβαιώνοντας ότι τον Νοέμβριο θα καταβληθεί η προκαταβολή 70% της βασικής ενίσχυσης, ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ, σε όλους τους παραγωγούς.
Παράλληλα, προανήγγειλε την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο, νέα ρύθμιση οφειλών χωρίς τόκο μέσω του Υπουργείου Οικονομικών, καθώς και την επαναφορά του τιμολογίου ΓΑΙΑ για τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Για τους πληγέντες κτηνοτρόφους προβλέπεται επίσης αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων έως το τέλος του 2026.
Οι αγρότες ζητούν αξιοπιστία και διαφάνεια
Παρά τις διαβεβαιώσεις, οι αγρότες εκφράζουν δυσπιστία απέναντι στα χρονοδιαγράμματα. «Κάθε εβδομάδα ακούμε για πληρωμές που δεν έρχονται ποτέ. Η κατάσταση με τα Βιολογικά είναι ντροπή. Μας αντιμετωπίζουν σαν να έχουμε κάνει λάθος εμείς», λέει παραγωγός από τα Φιλιατρά.
Από την πλευρά των κτηνοτρόφων, το κλίμα είναι ακόμα πιο βαρύ. «Η ευλογιά μάς διέλυσε. Μείναμε χωρίς εισόδημα για μήνες, και τώρα μας λένε να περιμένουμε άλλες δύο εβδομάδες για αποζημίωση. Αν δεν κινηθεί γρήγορα ο ΕΛΓΑ, πολλές μονάδες θα κλείσουν», τονίζει πρόεδρος συνεταιρισμού στη Θράκη.
Η ανάγκη για σταθερότητα και προβλεψιμότητα είναι επιτακτική. Οι αγρότες ζητούν το αυτονόητο: να γνωρίζουν πότε θα πληρωθούν, χωρίς εκπλήξεις, καθυστερήσεις και λάθη στους φακέλους.
Το ζήτημα της ευλογιάς και η υγειονομική θωράκιση
Η εξάπλωση της ευλογιάς των προβάτων έχει προκαλέσει τεράστιες απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο, με εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για πάνω από 12.000 ζώα που θανατώθηκαν για την αποφυγή περαιτέρω διασποράς. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, σε συνεργασία με την Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής, εφαρμόζει πρόγραμμα απολύμανσης και ελέγχων, ενώ προχωρά στη σύνταξη εθνικού σχεδίου πρόληψης για το 2026, με έμφαση στον προληπτικό εμβολιασμό.
Εξετάζεται, επίσης, η δημιουργία ειδικής πλατφόρμας μέσω gov.gr για τη δήλωση περιστατικών και τον άμεσο εντοπισμό εστιών, ώστε να αποφεύγεται η καθυστέρηση στην παρέμβαση των κτηνιατρικών υπηρεσιών.
Προς έναν δύσκολο Νοέμβριο για τον αγροτικό κόσμο
Με τις πληρωμές των Βιολογικών σε εκκρεμότητα και τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ να καθυστερούν, ο Νοέμβριος προβλέπεται καθοριστικός. Εάν οι υπηρεσίες του ΟΠΕΚΕΠΕ και του ΥΠΑΑΤ ολοκληρώσουν έγκαιρα τις διαδικασίες, τότε οι αγρότες θα δουν σταδιακά το «χρώμα του χρήματος». Αν όμως επαναληφθούν τα φαινόμενα καθυστέρησης, ο χειμώνας θα βρει τον πρωτογενή τομέα εξαντλημένο οικονομικά και ψυχολογικά.
Ο δρόμος προς την κανονικότητα περνά μέσα από την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ παραγωγών και κρατικών μηχανισμών. Οι επόμενες δύο εβδομάδες θα δείξουν αν το μήνυμα της στήριξης μεταφράζεται σε πράξεις ή μένει και πάλι στα λόγια.