ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η αίτηση για σύνταξη αποτελεί μία από τις σημαντικότερες διοικητικές διαδικασίες στη ζωή ενός ασφαλισμένου.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Παρότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα ψηφιοποίησης, χιλιάδες υποψήφιοι συνταξιούχοι εξακολουθούν να κάνουν λάθη που κοστίζουν μήνες καθυστέρησης ή απώλεια αναδρομικών. Το ρεπορτάζ που ακολουθεί καταγράφει πρακτικά και αναλυτικά πώς γίνεται σωστά η αίτηση για σύνταξη, τι πρέπει να προσέξετε και ποια δικαιολογητικά είναι κρίσιμα.
Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση
Αίτηση μπορούν να υποβάλουν όλοι οι ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει:
• το απαιτούμενο όριο ηλικίας
• τον ελάχιστο ασφαλιστικό χρόνο (ένσημα ή έτη)
Οι βασικές προϋποθέσεις καθορίζονται από τον e-ΕΦΚΑ, ο οποίος έχει ενσωματώσει όλα τα πρώην Ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, Δημόσιο κ.λπ.).
Πότε συμφέρει να κάνετε την αίτηση
Η αίτηση για σύνταξη πρέπει να γίνεται αμέσως μόλις θεμελιωθεί δικαίωμα, διότι:
• η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία αίτησης
• τα αναδρομικά δεν «τρέχουν» αν καθυστερήσετε
Σε πολλές περιπτώσεις, η ημερομηνία αίτησης καθορίζει αν θα χαθούν ένας ή και δύο μήνες πληρωμής.
Πώς γίνεται η αίτηση – Ηλεκτρονικά
Η βασική διαδικασία γίνεται ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας του gov.gr, με κωδικούς Taxisnet. Εκεί ο ασφαλισμένος επιλέγει:
• είδος σύνταξης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου)
• Ταμείο ή Ταμεία ασφάλισης
• στοιχεία απασχόλησης και χρόνου ασφάλισης
Η ταυτοποίηση γίνεται αυτόματα μέσω της ΑΑΔΕ, ενώ πολλά στοιχεία αντλούνται χωρίς να απαιτείται φυσική παρουσία.
Τι δικαιολογητικά χρειάζονται
Παρότι μεγάλο μέρος των στοιχείων είναι ψηφιακό, υπάρχουν περιπτώσεις που απαιτούνται επιπλέον έγγραφα:
• αποδεικτικά χρόνου ασφάλισης
• στρατιωτική θητεία
• διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση
• βεβαιώσεις εργοδότη
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε όσους είχαν πάνω από ένα Ταμείο, καθώς τα λάθη στη διαδοχική ασφάλιση είναι ο Νο1 λόγος καθυστέρησης.
Προσωρινή σύνταξη – Τι πρέπει να ξέρετε
Μετά την αίτηση, ο ασφαλισμένος δικαιούται προσωρινή σύνταξη, η οποία καταβάλλεται μέχρι την έκδοση της οριστικής. Η διαδικασία προβλέπεται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, όμως:
• δεν δίνεται αυτόματα σε όλες τις περιπτώσεις
• απαιτεί σωστή συμπλήρωση της αίτησης
Αν δεν ζητηθεί ή αν υπάρχουν λάθη, η προσωρινή σύνταξη μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά.
Τι γίνεται αν υπάρχουν οφειλές
Για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, τυχόν οφειλές εξετάζονται μέσω του ΚΕΑΟ.
Αν το χρέος ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια:
• η σύνταξη δεν εκδίδεται
• απαιτείται ρύθμιση ή εξόφληση
Σε αρκετές περιπτώσεις, η αίτηση «παγώνει» χωρίς ο ασφαλισμένος να το αντιληφθεί εγκαίρως.
Οριστική απόφαση και πληρωμή
Η έκδοση της οριστικής σύνταξης μπορεί να διαρκέσει από λίγους μήνες έως και πάνω από έναν χρόνο, ανάλογα με την πολυπλοκότητα της υπόθεσης. Η απόφαση κοινοποιείται ψηφιακά και ο ασφαλισμένος μπορεί να την ελέγξει μέσω των υπηρεσιών του ΕΦΚΑ Συντάξεων.
Αν υπάρχουν λάθη στο ποσό, υπάρχει δικαίωμα:
• ένστασης
• επανεξέτασης
• διορθωτικής απόφασης
Τι πρέπει οπωσδήποτε να προσέξετε
1. Σωστή ημερομηνία αίτησης
2. Πλήρης καταγραφή χρόνου ασφάλισης
3. Έλεγχος για οφειλές
4. Αίτημα για προσωρινή σύνταξη
5. Τακτικός έλεγχος της πορείας της αίτησης
Η αίτηση για σύνταξη δεν είναι τυπική υπόθεση. Είναι μια διοικητική πράξη με σοβαρές οικονομικές συνέπειες, γι’ αυτό απαιτεί προσοχή, σωστή ενημέρωση και έγκαιρες κινήσεις. Ένα λάθος σήμερα μπορεί να κοστίσει χρήματα για χρόνια.
