ΝΑΤΟ: Μια σιωπηρή αλλά σαρωτική αλλαγή φαίνεται πως ξεκινά στην ελληνική αμυντική βιομηχανία, καθώς τα μηνύματα που έρχονται από τις Βρυξέλλες και τις συμμαχικές πρωτεύουσες κάθε άλλο παρά καθησυχαστικά είναι.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Στο tilegrafimanews.gr, μίλησαν στελέχη του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας όπου παραδέχονται «ανεπίσημα» ότι βρίσκεται ήδη στο τραπέζι η αύξηση του χρόνου απασχόλησης των εργαζομένων στις μονάδες παραγωγής οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών.
Η αφορμή δόθηκε στη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου του ΝΑΤΟ, όταν ο απερχόμενος Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, φερόμενος ως επόμενος Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας, μίλησε ευθέως για ανάγκη “επιπλέον βαρδιών”. Μάλιστα, επανέλαβε μια φράση που είχε πει πριν λίγες ημέρες στην Ιταλία:
«Έχουμε φανταστικές εταιρείες, αλλά πρέπει να θέσουμε σε λειτουργία τις επιπλέον γραμμές παραγωγής. Πρέπει να μπουν οι επιπλέον βάρδιες για να διασφαλίσουμε ότι παράγουμε όλα τα πυρομαχικά και τα συστήματα που χρειαζόμαστε».
«ReArmEU 2030»: Έρχεται η ευρωπαϊκή πολεμική οικονομία
Όπως αποκαλύπτουν στο tilegrafimanews.gr στρατιωτικές και πολιτικές πηγές, η Ελλάδα συμμετέχει ήδη ενεργά στο σχέδιο ReArmEU 2030 της Ε.Ε., το οποίο προβλέπει τη μετάβαση σε ένα μοντέλο “πολεμικής οικονομίας”, δηλαδή με έμφαση στη μαζική και ταχύτατη παραγωγή αμυντικού υλικού. Το πρόγραμμα αυτό συντονίζεται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Άμυνας (EDA) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με σκοπό την ανασυγκρότηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας έως το 2030.
Η ελληνική πλευρά, με επίκεντρο τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) και την ΕΑΒ, βρίσκεται σε φάση πλήρους αναδιάρθρωσης. Στελέχη της βιομηχανίας ανέφεραν χαρακτηριστικά στο tilegrafimanews.gr:
«Αν τεθούν εντολές από τα ανώτερα κλιμάκια του ΝΑΤΟ, εμείς πρέπει να δείξουμε ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε – με όποιο κόστος».
Ερώτημα για το εργασιακό πλαίσιο
Ωστόσο, το ερώτημα είναι πώς θα εφαρμοστεί ένα τέτοιο σχέδιο στην πράξη. Στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο για τις ώρες εργασίας δεν επιτρέπει απεριόριστη επέκταση του χρόνου απασχόλησης, ενώ η όποια μεταβολή θα έπρεπε να περάσει είτε με νομοθετική ρύθμιση είτε με ειδικό καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στο tilegrafimanews.gr ο ειδικός εργασιακών σχέσεων κ. Γεώργιος Τ. Αλφάς:
«Η γενίκευση των βαρδιών και η παράκαμψη του υφιστάμενου ωραρίου ενδέχεται να προσκρούσει σε ευρωπαϊκές οδηγίες. Ωστόσο, εάν τεθεί θέμα άμυνας και συλλογικής ασφάλειας, όλα μπορεί να μεταβληθούν ταχύτατα».
⚠️ Κίνδυνος εξάπλωσης σε άλλους βιομηχανικούς τομείς
Το tilegrafimanews.gr αποκαλύπτει ότι υπάρχει ήδη συζήτηση στους ευρωπαϊκούς κύκλους για επέκταση αυτού του “μοντέλου βαρδιών” και σε άλλους τομείς, όπως η τεχνολογία drones, η ενεργειακή υποδομή και η κυβερνοασφάλεια. Σε ενδεχόμενο επίτασης της γεωπολιτικής έντασης, ειδικά με επίκεντρο την Ουκρανία ή τη Μέση Ανατολή, η έννοια του “οκταώρου” ίσως ξαναγραφεί σε κάποιους κρίσιμους τομείς.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Άμυνας, γίνεται λόγος για “αμυντική προσαρμογή των μοντέλων παραγωγής και διαχείρισης προσωπικού”, με σαφή αναφορά σε “workforce resilience under prolonged shifts”, δηλαδή αντοχή του προσωπικού σε παρατεταμένα ωράρια.
Οι επιπτώσεις στην οικονομία και την αγορά εργασίας
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, η μαζική επιβολή πρόσθετων βαρδιών χωρίς επαρκή αμοιβή ή θεσμική θωράκιση θα προκαλέσει κρίση στην αγορά εργασίας, καθώς δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης μεταξύ των κλάδων και φέρνει σε αδιέξοδο χιλιάδες εργαζόμενους.
Αντίθετα, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμά πως μια τέτοια ενεργοποίηση θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μοχλός ανάκαμψης για την ελληνική μεταποίηση. Μιλώντας στο tilegrafimanews.gr, ο οικονομικός αναλυτής Στ. Ειςτελέιτ (φανταστικό όνομα) σχολίασε:
«Η Ελλάδα έχει ανενεργή παραγωγική ισχύ σε πολλούς τομείς. Εάν ενεργοποιηθούν οι κατάλληλες δομές με εξαγωγικό προσανατολισμό, μπορεί να προκύψει σημαντικό εισόδημα και ενίσχυση του ΑΕΠ».
Το στρατηγικό δίλημμα: Ανάπτυξη ή επιστράτευση εργαζομένων;
Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι αν η πολιτεία μπορεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη αμυντικής ετοιμότητας και την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων. Σε επικοινωνία με το Υπουργείο Ανάπτυξης, κύκλοι επιβεβαίωσαν ότι υπάρχει «προεργασία για σενάρια εντατικοποίησης βιομηχανικής δραστηριότητας», αλλά τονίζουν πως «όλες οι αποφάσεις θα ληφθούν με κοινωνική συναίνεση και με σεβασμό στο Σύνταγμα».
Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια σιωπηλή αλλά κρίσιμη στροφή. Το ΝΑΤΟ στέλνει σαφή μηνύματα και η Ε.Ε. ετοιμάζει θεσμικά εργαλεία για τη μετάβαση σε «πολεμική οικονομία». Οι εγχώριες βιομηχανίες προετοιμάζονται για παραγωγικό σοκ, αλλά η κοινωνία δεν έχει ακόμη ενημερωθεί για τις συνέπειες.
Το tilegrafimanews.gr θα συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα και να δίνει βήμα σε ειδικούς, εργαζόμενους και αναλυτές, γιατί η ιστορία δεν γράφεται μόνο στα πεδία μαχών, αλλά και στις βιομηχανικές ζώνες, στις γραμμές παραγωγής και στο εσωτερικό των εργοστασίων.
Εάν οι επιπλέον βάρδιες γίνουν πραγματικότητα, τότε η γραμμή ανάμεσα στην εργασία και στην αποστολή, ίσως γίνει πιο θολή από ποτέ.
Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο εάν προσθέσετε ενεργό σύνδεσμο στη πηγή του άρθρου