ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η συζήτηση για τις συντάξεις το 2025 έχει επιστρέψει δυναμικά, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται ενώπιον νέων αλλαγών στα όρια ηλικίας από το 2027 και μετά, ενώ παραμένουν σε εκκρεμότητα ζητήματα όπως η προσωπική διαφορά και τα αναδρομικά.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Οι ασφαλισμένοι που επιθυμούν να αποχωρήσουν τα επόμενα χρόνια καλούνται να γνωρίζουν ακριβώς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, ώστε να αποφύγουν δυσάρεστες εκπλήξεις.
Αλλαγές στα όρια ηλικίας από το 2027
Η αυτόματη σύνδεση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής, που εφαρμόζεται ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, θα ενεργοποιηθεί στην Ελλάδα από το 2027 ή το αργότερο από το 2028. Αυτό σημαίνει ότι, αν αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής των 65χρονων, θα υπάρξει αντίστοιχη αύξηση και στο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), το προσδόκιμο ζωής των ανδρών άνω των 65 ετών από 18,8 έτη το 2019 αναμένεται να φτάσει τα 20 έτη ως το 2030, ενώ για τις γυναίκες από 21,8 έτη θα αυξηθεί στα 22,9 έτη. Επομένως, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξει άνοδος των ηλικιακών ορίων σταδιακά μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Ποιες κατηγορίες μπορούν να φύγουν νωρίτερα το 2025
Παρά τις αλλαγές, φέτος εξακολουθούν να ισχύουν ευνοϊκές διατάξεις για συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων:
• Μητέρες στο ΙΚΑ πριν το 1993 με ανήλικο τέκνο και 5.500 ένσημα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη πριν τα 62.
• Γυναίκες με βαρέα ένσημα (3.600 στα βαρέα και 4.500 συνολικά) αποχωρούν ακόμη και από τα 55.
• Υπάλληλοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες με 35ετία έως το 2021 βγαίνουν με όριο ηλικίας κάτω των 62.
• Ελεύθεροι επαγγελματίες στον ΟΑΕΕ που συμπλήρωσαν 35ετία έως το 2012, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 62 με πλήρη.
• Δημόσιοι υπάλληλοι με ανήλικο ή τριτεκνία έχουν ειδικά παράθυρα εξόδου πριν τα 62.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2025 καταγράφονται περίπου 16.150 εκκρεμείς συντάξεις με καθυστέρηση απονομής έως και δύο χρόνια, κάτι που καθιστά την αναμονή για χιλιάδες δικαιούχους ιδιαίτερα δύσκολη.
Η προσωπική διαφορά
Το μεγαλύτερο «αγκάθι» παραμένει η προσωπική διαφορά, η οποία εξακολουθεί να στερεί από περίπου 670.000 συνταξιούχους πραγματικές αυξήσεις.
Οι αυξήσεις του 2025 ανέρχονται σε 2,7%–2,8%, αλλά για όσους έχουν προσωπική διαφορά η αύξηση «εξαϋλώνεται», καθώς συμψηφίζεται. Έτσι, οι συνταξιούχοι βλέπουν μόνο λογιστική μείωση της διαφοράς τους, χωρίς να λαμβάνουν καθαρό ποσό στην τσέπη.
Ο εργατολόγος Ανδρέας Νικολάκης μίλησε στο tilegrafimanews.gr, επισημαίνοντας ότι «η προσωπική διαφορά πρέπει σταδιακά να σβήσει, διαφορετικά οι συνταξιούχοι θα μείνουν χωρίς πραγματική αύξηση για μια δεκαετία ακόμη. Είναι άδικο όσοι έχουν εργαστεί για δεκαετίες να μην παίρνουν το όφελος που δικαιούνται».
Τι θα γίνει με τα αναδρομικά
Μέχρι το τέλος του 2025 αναμένονται τρία βασικά «κύματα» αναδρομικών:
1. Από επανυπολογισμούς συντάξεων: Περίπου 45.000 περιπτώσεις βρίσκονται σε διόρθωση στον e-ΕΦΚΑ. Η μέση επιστροφή εκτιμάται στα 8.500 €.
2. Από την ΕΑΣ: Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Επικρατείας, όσοι υπέστησαν παράνομες παρακρατήσεις μετά το 2016 μπορούν να λάβουν επιστροφές έως 3.500 €.
3. Από επικουρικές: Υπάρχουν αποφάσεις για αποζημίωση 700–1.500 € σε χιλιάδες συνταξιούχους.
Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να ολοκληρώσει τις πληρωμές ως τον Δεκέμβριο 2025, με τα ποσά να καταβάλλονται σε μία ή δύο δόσεις, ανάλογα με το ύψος τους.
Κερδισμένοι και χαμένοι
• Κερδισμένοι: Όσοι συμπληρώνουν 40ετία ασφάλισης, καθώς κλειδώνουν σύνταξη με ποσοστό αναπλήρωσης 50% και παίρνουν πραγματικές αυξήσεις.
• Χαμένοι: Όσοι αποχωρούν με μειωμένη σύνταξη στα 62, καθώς υφίστανται περικοπή 30% στην εθνική σύνταξη.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα παραμένει στις χώρες με τα χαμηλότερα πραγματικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, με μέσο όρο 59,7 έτη για τις γυναίκες και 63,2 έτη για τους άνδρες.
Παραδείγματα
1. Συνταξιούχος ΙΚΑ με 35 έτη ασφάλισης και μισθό 1.600 €:
Παίρνει σύνταξη 1.160 €. Με αύξηση 2,7% θα έπαιρνε +31 €, αλλά έχει προσωπική διαφορά 45 €, οπότε δεν παίρνει καθαρή αύξηση.
2. Συνταξιούχος Δημοσίου με 40 έτη και μισθό 2.500 €:
Σύνταξη 1.750 €. Με αύξηση 2,8% παίρνει +49 € στην τσέπη, καθώς δεν έχει προσωπική διαφορά.
3. Συνταξιούχος ΟΑΕΕ με 30 έτη και μισθό 1.200 €:
Σύνταξη 830 €. Αναδρομικά λόγω λάθους εισφορών ~6.000 €.
Πολιτική διάσταση
Η συζήτηση για τα όρια ηλικίας και την προσωπική διαφορά αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης το φθινόπωρο, καθώς το 2027 είναι εκλογική χρονιά. Οι συνταξιούχοι αποτελούν μια κρίσιμη εκλογική ομάδα και κάθε κυβερνητική απόφαση θα έχει σαφές πολιτικό αποτύπωμα.
Το ασφαλιστικό μπαίνει σε νέα φάση. Από τη μία πλευρά, οι συνταξιούχοι περιμένουν αναδρομικά και αυξήσεις. Από την άλλη, οι αλλαγές στα όρια ηλικίας και η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς δημιουργούν αβεβαιότητα. Το 2025 θα είναι η χρονιά που θα καθορίσει αν το συνταξιοδοτικό σύστημα θα προσαρμοστεί στις ανάγκες των δικαιούχων ή αν θα συνεχίσει να επιβαρύνει τους συνταξιούχους με αδικίες.
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ : 150.000 απόστρατοι παίρνουν αναδρομικά έως 5.500€ – Όλες οι ημερομηνίες πληρωμής