Ως κόμβος για τις μετακινήσεις παράτυπων μεταναστών προς την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη περιγράφεται η Ελλάδα σε απολογιστική έκθεση της Europol για το 2018.
Το 28σέλιδο έγγραφο δημοσιοποιήθηκε τη Δευτέρα και σε αυτό οι αναλυτές της ευρωπαϊκής αστυνομικής υπηρεσίας διαπιστώνουν αύξηση των λεγόμενων «δευτερογενών» ροών, είτε μέσω του χερσαίου βαλκανικού άξονα είτε με απευθείας πτήσεις από την Ελλάδα και την Κύπρο προς –κυρίως– το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία.
Στην έκθεσή τους οι αξιωματούχοι της Europol κάνουν ειδική αναφορά στον θάνατο 11 μεταναστών τον περασμένο Οκτώβριο στην Εγνατία Οδό, όταν το βαν που τους μετέφερε από τον Εβρο στην ενδοχώρα συγκρούστηκε με φορτηγό και τυλίχθηκε στις φλόγες. Επισημαίνουν επιπλέον ότι τα ελληνικά διαβατήρια και ταυτότητες συγκαταλέγονται μεταξύ των ευρωπαϊκών ταξιδιωτικών εγγράφων που πλαστογραφήθηκαν περισσότερο στη διάρκεια του 2018.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται στην έκθεση, το 2018 η ροή παράτυπων μεταναστών από τρίτες χώρες προς την Ε.Ε. συνέχισε να μειώνεται. Καταγράφηκαν συγκεκριμένα 150.033 παράνομες «είσοδοι», αντί 204.654 το 2017.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η Europol επισημαίνει ότι οι δευτερογενείς ροές, η μετακίνηση δηλαδή μεταναστών από ένα κράτος-μέλος σε ένα άλλο, ειδικότερα κατά μήκος του βαλκανικού άξονα και μέσω της θάλασσας της Μάγχης, που χωρίζει την Αγγλία με τη Γαλλία και το Βέλγιο, «παραμένουν μεγάλη πρόκληση για τις διωκτικές αρχές της Ε.Ε.». Σύμφωνα με τους αξιωματούχους της ευρωπαϊκής υπηρεσίας, η δράση των δουλεμπόρων εντοπίζεται κυρίως στους λεγόμενους «κόμβους» παράτυπης μετανάστευσης και συγκεκριμένα «στα ελληνικά νησιά, τα χερσαία σύνορα Γαλλίας – Ιταλίας και τα θαλάσσια σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου με το Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ολλανδία».
Σε κρύπτες οχημάτων
Η Europol χαρακτηρίζει κοινή πρακτική την επιλογή των κυκλωμάτων να μεταφέρουν μετανάστες στοιβαγμένους σε κρύπτες οχημάτων. Το 2018, πάνω από 6.600 παράτυποι μετανάστες συνελήφθησαν μέσα σε οχήματα που εντοπίστηκαν να κινούνται κατά μήκος του βαλκανικού άξονα. Το 80% αυτών βρέθηκαν μέσα σε κρύπτες, σε ιδιαίτερα επικίνδυνες για τη ζωή τους συνθήκες. Οι διακινούμενοι ήταν κυρίως Αφγανοί, Πακιστανοί και Ιρανοί και οι διακινητές Κροάτες, Σέρβοι, Βόσνιοι, Αλβανοί, Ρουμάνοι και Τούρκοι. Οι Ευρωπαίοι αναλυτές επισημαίνουν ακόμα ότι από τα μέσα του 2016 έως και το 2018 καταγράφεται σταθερή αύξηση των παράτυπων μεταναστών που επιχειρούν με πλαστά έγγραφα να ταξιδέψουν με απευθείας πτήσεις από την Ελλάδα και την Κύπρο προς την κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Αποκαλύπτεται μάλιστα ότι στη διάρκεια του 2018 συνελήφθησαν κυρίως σε Ελλάδα και Λιθουανία 90 διακινητές, που –όπως διαπιστώθηκε– είχαν στην κατοχή τους πλαστές άδειες διαμονής γερμανικών και άλλων αρχών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Νοέμβριο η ΕΛ.ΑΣ. έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία από τον Ιανουάριο του 2018 και έως το τέλος Οκτωβρίου, στα 25 αεροδρόμια της χώρας είχαν συλληφθεί 5.633 παράτυποι μετανάστες που είχαν προσπαθήσει να ταξιδέψουν προς κράτη-μέλη της Ε.Ε. με πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα. Η Europol περιγράφει την Ελλάδα και την Κύπρο ως τους βασικούς «κόμβους» για την από αέρος μετακίνηση παράτυπων μεταναστών εντός της Ε.Ε.
Τέλος, ελληνικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι διαπιστώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων αναφορικά με την πλαστογράφηση ταξιδιωτικών εγγράφων, που, όπως επισημαίνουν, συνδέεται όχι μόνο με τη διακίνηση παράτυπων μεταναστών, αλλά και με την τρομοκρατία, τη διακίνηση ναρκωτικών και το ξέπλυμα χρήματος. Τα ελληνικά, τα ιταλικά, τα βουλγαρικά και τα ρουμανικά διαβατήρια συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που πλαστογραφήθηκαν περισσότερο στη διάρκεια του περασμένου έτους. Το κόστος πλαστογράφησής τους κυμάνθηκε από 500 έως 8.000 ευρώ.
Οι αυξημένοι έλεγχοι
Λήγει την 7η Απριλίου η διετής παράταση που είχε ζητήσει η Ελλάδα για την εφαρμογή του αναθεωρημένου κώδικα συνόρων Σένγκεν. Προβλέπει ενδελεχή έλεγχο στα εξωτερικά σύνορα της Ενωσης, όχι μόνο των πολιτών «τρίτων» χωρών, αλλά και των Ευρωπαίων, κατά την είσοδο και την έξοδό τους από την Ε.Ε. Η τροποποίηση της «συνθήκης» τέθηκε σε ισχύ αρχές Απριλίου του 2017 και συνδεόταν άμεσα με την ανησυχία για το ενδεχόμενο επιστροφής των Ευρωπαίων υπηκόων που εντάχθηκαν στις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους. Λίγο μετά την έναρξη εφαρμογής των ελέγχων, στα αεροδρόμια της χώρας και στους μεθοριακούς σταθμούς Ευζώνων, Προμαχώνα και Νυμφαίας δημιουργήθηκε το αδιαχώρητο, με συνέπεια η ΕΛ.ΑΣ. να ζητήσει εξαίρεση από την υποχρέωση εφαρμογής των ελέγχων. Προ ημερών, η Ενωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Νοτιοανατολικής Αττικής ζήτησε ενίσχυση με προσωπικό τού «Ελ. Βενιζέλος», ενώ χθες οι εκπρόσωποι της Ενωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθήνας κατήγγειλαν ως «ρουσφετολογικές» τις αποσπάσεις των 17 αστυνομικών από αστυνομικά τμήματα της Αττικής στη Διεύθυνση Αστυνομίας Αερολιμένα, αναφέρει η εφημερίδα “Καθημερινή”
