Η πολιτική επιλογή έχει γίνει. Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα θα προσπαθήσει να ελαφρύνει όσο μπορεί περισσότερο τα ακίνητα της φτώχειας και να επιβαρύνει αντίστοιχα ή και ακόμη παραπάνω τα «ακριβά» ακίνητα.
Η λογική είναι απλή και απολύτως συμβατή με την εκλογική πελατεία του ΣΥΡΙΖΑ. Τα «λαϊκά ακίνητα», που φαινομενικά δεν πληρώσουν όσα οι πολυτελείς κατοικίες, θα δουν σχετικές ελαφρύνσεις, οι οποίες όμως δεν φαίνεται ότι μπορεί να περάσουν το 10-12%.
Αντίστοιχα, τα ακίνητα σε πολυτελείς και ακριβές περιοχές, καθώς και σε προβεβλημένους τουριστικούς προορισμούς θα δουν τον ΕΝΦΙΑ να αυξάνεται, ενδεχομένως και πάνω από το ποσοστό της μείωσης του στις δυτικές συνοικίες της Αθήνας για παράδειγμα.
Οι τεχνικές επιτροπές για τον επανακαθορισμό των αντικειμενικών αξιών «δουλεύουν πυρετωδώς» αλλά η εξίσωση δεν είναι καθόλου απλή.
Πάντως το οικονομικό επιτελείο θα ήθελε όσο το δυνατόν νωρίτερα τις νέες αντικειμενικές, ώστε να καταρτίσει τον προυπολογισμό του επόμενου έτους όσο το δυνατόν πιο κοντά στη νέα πραγματικότητα.
Αναγκαστικά το νέο μείγμα του ΕΝΦΙΑ στο οποίο ποντάρει και πολιτικά η κυβέρνηση, φαίνεται ότι θα πρέπει να περιλαμβάνει αυξήσεις και για τα μεσαία νοικοκυριά ώστε να μπορούν να προκύψουν μειώσεις για τα ασθενέστερα και στο τέλος να εισπραχθεί το ίδιο ποσό.
Μην ξεχνάμε τι είπε στα μέσα της εβδομάδας και η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου:
«Μέχρι τέλους του έτους, πιστεύουμε οι επιτροπές να έχουν ολοκληρώσει το έργο για όλα τα ακίνητα, οπότε θα έχουμε και τις καινούργιες αντικειμενικές αξίες για ένα δικαιότερο σύστημα υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ.
Εκεί δηλαδή που είναι χαμηλότερες οι αξίες να έχουμε κάτι χαμηλότερο κι εκεί που πραγματικά υπάρχουν υψηλότερες αξίες να έχουμε αντίστοιχα υψηλότερο ΕΝΦΙΑ».
Σε κάθε περίπτωση από 1ης Ιανουαρίου 2018 θα εφαρμοστεί ένα νέο σύστημα υπολογισμού των φορολογητέων αξιών των ακινήτων και με βάση αυτό δεν θα υπολογίζεται μόνο ο ΕΝΦΙΑ, αλλά το σύνολο των φόρων που βαρύνουν τα ακίνητα (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές κ.λπ.).
Τα χωράφια και η… εξαίρεσή τους
Εκτός συστήματος Ενιαίου Φόρου Ακινήτων παραμένουν τα αγροτεμάχια. Μόνο που το τελευταίο διάστημα έχει επανέλθει η συζήτηση για την ένταξή τους στο σύστημα φορολογίας των ακινήτων.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων Στράτος Παραδιάς ζητά μεταξύ άλλων επιτακτικά την ένταξη των χωραφιών στον ΕΝΦΙΑ.
Ελπίζει έτσι ότι η αστική περιουσία θα μπορέσει να απαλλαγεί αναλογικά με την εισφορά των χωραφιών στο σύστημα. Μιλά για ισότιμη αντιμετώπιση των φορολογούμενων, ανεξάρτητα από το που ζουν, μιλά για φοροδιαφυγή τεραστίων διαστάσεων αφού τουριστικά οικόπεδα «βαφτίστηκαν» αγροτεμάχια για να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ.
«Δεν αντιλαμβάνονται γιατί ιδιοκτήτης 100 και πλέον στρεμμάτων αγροτικής γης πρέπει να πληρώνει έως και 10 φορές λιγότερα από τον ιδιοκτήτη μιας ξενοίκιαστης γκαρσονιέρας στην Αθήνα» αναρωτιέται ο κ. Παραδιάς, ανοίγοντας ουσιαστικά τον «ασκό του Αιόλου» για τους αγροτικούς πληθυσμούς της χώρας.
Βάλλει ακόμη και κατά κάθε φοροαπαλλαγής θεωρώντας ότι ουσιαστικά επιβαρύνει τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες, που δεν εντάσσονται σε κάποιο ειδικό καθεστώς, όπως οι αγρότες και τα ιδρύματα.
Σταμάτησε η πτώση τιμών στα ακίνητα, εκτός από τα καινούργια
Οι τιμές των ακινήτων συνεχίζουν να μειώνονται, αλλά ο ρυθμός μείωσης είναι πλέον αισθητά χαμηλότερος.
Μάλιστα τα «ακίνητα μέσης ηλικίας», δηλαδή από πέντε έως 20 ετών εμφανίζουν αύξηση τιμών, καθώς συγκεντρώνουν τις προτιμήσεις των λιγοστών αγοραστών.
Αντίθετα στις ίδιες περιοχές τα νεόδμητα, έως πέντε ετών, εμφανίζουν μείωση τιμών κατά 10%.
Σε γεωγραφικό επίπεδο τη μικρότερη μείωση εμφανίζουν τα ακίνητα της Αθήνας και ακολουθούν εκείνα της Θεσσαλονίκης.
Μάλιστα υπάρχουν περιοχές και στις δύο μεγαλουπόλεις που οι τιμές καταγράφουν μεγάλη αύξηση.
Τα στατιστικά στοιχεία αποτελούν έναν μέσο όρο και όχι ακριβή επιμέρους καταγραφή.
Για παράδειγμα τα ακίνητα σε μια ακτίνα 500 μέτρων από το Μουσείο της Ακρόπολης και τον Ιερό βράχο εμφανίζουν μεγάλη ζήτηση από το εξωτερικό και συνεπώς οι τιμές τους ενισχύονται σημαντικά.
Ομοίως τα ακίνητα της πρωτεύουσας πέριξ των σταθμών του Μετρό επίσης κινούνται έντονα ανοδικά.
Το ίδιο παρατηρείται και στη Θεσσαλονίκη, που πολλοί σπεύδουν να αποκτήσουν σπίτι ή γραφείο γύρω από τους μελλοντικούς σταθμούς του Μετρό.
Αντίθετα επιδεινωμένη είναι η εικόνα των τιμών σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας, ενώ μάλλον ανοδικά κινούνται στις περιοχές με τουριστικό ενδιαφέρον.
Σαρώνουν οι ξένοι
Έντονο ενδιαφέρον δείχνουν οι ξένοι επενδυτές για αστικά ακίνητα στην Αθήνα κατά κύριο λόγο.
Η υπερπροσφορά, οι χαμηλές τιμές και η διαρκώς αυξανόμενη τουριστική κίνηση της πρωτεύουσας προσελκύουν μεγάλα κεφάλαια και επενδυτικά σχήματα του Real Estate.
Αθόρυβα και συστηματικά βολιδοσκοπούν και τελικά συγκεντρώνουν ξενοδοχεία και άλλα ιστορικά κτίρια των Αθηνών.
Ενδιαφέρονται ακόμη και για μεγάλους βιομηχανικούς και εμπορικούς χώρους, πάντα μέσα στα όρια της Αθήνας και λιγότερο στις περιοχές της περιφέρειας.
Η δραστηριότητά τους δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα εμφανής(οι μεσίτες ξέρουν) γιατί περιμένουν τους 10 χιλιάδες πλειστηριασμούς από τις τράπεζες που θα πρέπει να γίνουν μέσα στο 2018.
