ΟΠΕΚΑ: Η κοινωνική πολιτική της χώρας περνά από κρίσιμη καμπή, με τον ΟΠΕΚΑ να αποτελεί τον βασικό φορέα στήριξης εκατομμυρίων πολιτών. Το φθινόπωρο του 2025 χαρακτηρίζεται από δύο μεγάλα μέτωπα: το κλείσιμο της πλατφόρμας Α21 για το επίδομα παιδιού και τις επικείμενες πληρωμές όλων των προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Η συζήτηση για τη μείωση των δικαιούχων αλλά και οι παρεμβάσεις που ζητούνται από την κοινωνία φέρνουν ξανά στο προσκήνιο τη σημασία ενός συνεκτικού πλάνου δημογραφικής και οικογενειακής πολιτικής.
Επίδομα Παιδιού Α21 – Το χρονοδιάγραμμα πληρωμών
Σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΑ, η πλατφόρμα για το επίδομα παιδιού (Α21) κλείνει προσωρινά την 1η Σεπτεμβρίου και ώρα 18:00, ώστε να προχωρήσει η εκκαθάριση της 4ης δόσης. Οι πληρωμές για το υπόλοιπο του 2025 είναι:
• 30 Σεπτεμβρίου 2025: 4η δόση
• 28 Νοεμβρίου 2025: 5η δόση
• 19–24 Δεκεμβρίου 2025: 6η δόση (Χριστουγεννιάτικη)
Το Α21 παραμένει η σημαντικότερη παροχή για οικογένειες με παιδιά. Ωστόσο, όπως καταγγέλλει η Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ), οι δικαιούχοι μειώθηκαν κατά 19% σε έναν χρόνο, ενώ τα ποσά δεν έχουν αναπροσαρμοστεί στον πληθωρισμό από το 2018. Το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας καλείται να αντιμετωπίσει το ζήτημα και να συνδέσει το επίδομα με πραγματικά δημογραφικά κίνητρα.
Όλα τα προγράμματα ΟΠΕΚΑ και πού γίνονται οι αιτήσεις
Πέρα από το Α21, ο ΟΠΕΚΑ διαχειρίζεται ένα πλήθος επιδομάτων και παροχών. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις μέσω της ενιαίας πλατφόρμας gov.gr ή μέσω του ιστότοπου του Οργανισμού.
1. Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (πρώην ΚΕΑ)
Το πρόγραμμα στηρίζει πάνω από 250.000 ευάλωτα νοικοκυριά με ελάχιστη εισοδηματική ενίσχυση. Η αίτηση γίνεται μέσω της πλατφόρμας του ΟΠΕΚΑ με τα στοιχεία TAXISnet και ΟΠΕΚΑ. Τα ποσά ξεκινούν από 200 ευρώ για τον δικαιούχο και αυξάνονται ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας.
Χορηγείται σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα για την κάλυψη ενοικίου. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στον ΟΠΕΚΑ ή στο gov.gr. Το ποσό κυμαίνεται από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα.
Περιλαμβάνουν την προνοιακή αναπηρική προστασία, το επίδομα κίνησης, τα επιδόματα τυφλότητας και βαριάς αναπηρίας. Η διαδικασία πιστοποίησης γίνεται μέσω του ΚΕΠΑ (Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας) και στη συνέχεια ακολουθεί η καταβολή από τον ΟΠΕΚΑ.
4. Επίδομα Γέννησης
Είναι το πιο «δημοφιλές» πρόγραμμα των τελευταίων ετών: 2.000 ευρώ σε δύο δόσεις για κάθε παιδί που γεννιέται στην Ελλάδα. Οι αιτήσεις γίνονται μέσα από το gov.gr ή τον ιστότοπο του ΟΠΕΚΑ, με αυτόματη άντληση στοιχείων από τα μαιευτήρια.
5. Προγράμματα Αγροτικής Εστίας
Η Αγροτική Εστία παρέχει κοινωνικό τουρισμό, εκδρομές, δωρεάν βιβλία και εισιτήρια θεάτρου για αγρότες και τα μέλη τους. Οι αιτήσεις γίνονται στα ΚΕΠ, ενώ τα vouchers χορηγούνται ηλεκτρονικά.
6. Προγράμματα για αναδοχή & υιοθεσία
Ο ΟΠΕΚΑ στηρίζει τις ανάδοχες και θετές οικογένειες με ειδικό επίδομα, μέσω αιτήσεων στο gov.gr.
7. Επιδόματα ανασφάλιστων υπερηλίκων
Δικαιούχοι είναι ηλικιωμένοι χωρίς ασφαλιστική κάλυψη που πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Η αίτηση γίνεται μέσω ΟΠΕΚΑ και απαιτείται υπεύθυνη δήλωση και φορολογικά στοιχεία.
180.000 Δικαιούχοι: Πληρωμές για το Επίδομα 100 ευρώ και νέα προγράμματα ΔΥΠΑ
Οι αντιδράσεις για το Α21 και το δημογραφικό
Η ΑΣΠΕ καταγγέλλει ότι το Α21 όχι μόνο δεν αυξήθηκε, αλλά υπολογίζεται ως εισόδημα, με αποτέλεσμα να «κόβει» οικογένειες από άλλες παροχές, όπως τα vouchers για βρεφονηπιακούς σταθμούς. Ζητά ειδικό επίδομα για πολύτεκνους και ενίσχυση για τριτέκνους, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη μια ολοκληρωμένη δημογραφική πολιτική.
Το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας αναγνωρίζει ότι οι πιέσεις είναι μεγάλες και εξετάζει προσαρμογές. Το σενάριο που συζητείται είναι είτε η επανεξέταση εισοδηματικών ορίωνώστε να επανέλθουν περισσότεροι δικαιούχοι, είτε η σταδιακή αναπροσαρμογή του ποσού του Α21 με βάση τον πληθωρισμό.
Παράδειγμα οικογένειας
Μια τετραμελής οικογένεια με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ λάμβανε 224 ευρώ το δίμηνο. Αν το εισόδημα ανέβει κατά 1.000 ευρώ, η οικογένεια περνά σε επόμενο κλιμάκιο και το επίδομα μειώνεται στα 168 ευρώ. Αν το Α21 συνυπολογιστεί ως εισόδημα, τότε η οικογένεια χάνει και άλλες παροχές, όπως το στεγαστικό επίδομα. Έτσι, η ενίσχυση μετατρέπεται σε «παγίδα», όπως καταγγέλλουν οι πολύτεκνοι.
Τι πρέπει να ξέρουν οι δικαιούχοι
1. Αίτηση στο gov.gr: Όλες οι αιτήσεις για τα επιδόματα (Α21, στέγαση, ελάχιστο εισόδημα, γέννηση) υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα του gov.gr με TAXISnet.
2. Έλεγχος στοιχείων: Τα στοιχεία εισοδήματος αντλούνται από την ΑΑΔΕ, ενώ τα ασφαλιστικά δεδομένα από τον e-ΕΦΚΑ.
3. Κριτήρια: Για κάθε πρόγραμμα υπάρχουν εισοδηματικά/περιουσιακά όρια. Η προσοχή στις δηλώσεις Ε1 και Ε9 είναι καθοριστική.
4. Ημερομηνίες πληρωμών: Ο ΟΠΕΚΑ δημοσιεύει κάθε δίμηνο χρονοδιάγραμμα. Η παρακολούθηση γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της καρτέλας δικαιούχου.
5. ΚΕΠ και Δήμοι: Για προγράμματα όπως η Αγροτική Εστία, οι αιτήσεις γίνονται και μέσω ΚΕΠ.
Το 2025–2026 διαμορφώνεται ως περίοδος κρίσιμη για την κοινωνική πολιτική. Η μείωση των δικαιούχων στο Α21, οι εκκρεμότητες σε αναπηρικά και οι πιέσεις για δημογραφικά μέτρα καθιστούν τον ΟΠΕΚΑ κεντρικό παίκτη. Για τους πολίτες, το μήνυμα είναι σαφές: αίτηση εγκαίρως, έλεγχος στοιχείων, χρήση gov.gr και ΚΕΠ. Για την Πολιτεία, το ζητούμενο είναι να μετατραπεί το δίκτυ προστασίας σε πραγματική δημογραφική στρατηγική.
Με τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ να καλύπτουν από το ελάχιστο εισόδημα μέχρι τη γέννηση παιδιού, και με την πλατφόρμα Α21 να ξανανοίγει μετά την εκκαθάριση, το φθινόπωρο είναι περίοδος-σταθμός για χιλιάδες οικογένειες. Το ζητούμενο είναι να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ ενίσχυσης για όσους το έχουν πραγματικά ανάγκη.