ΑΣΑΝΣΕΡ: Η νέα υποχρεωτική απογραφή και πιστοποίηση των ανελκυστήρων που καθιερώθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει μετατρέψει τις εισόδους των πολυκατοικιών σε πεδία αντιπαράθεσης.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Το μέτρο αφορά περίπου 500.000 ανελκυστήρες σε όλη τη χώρα – ακόμη και εκείνους που έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας – οι οποίοι πρέπει να δηλωθούν στο Μητρώο Ανελκυστήρων με κωδικούς Taxisnet. Μετά την καταχώριση, κάθε ασανσέρ αποκτά μοναδικό κωδικό (UUID) απαραίτητο για κάθε μελλοντική μεταβίβαση ή ασφάλιση ακινήτου.
Ωστόσο, πίσω από την ψηφιακή διαδικασία κρύβεται μια οικονομική και κοινωνική έκρηξη. Το κόστος της πιστοποίησης ξεκινά από μερικές εκατοντάδες ευρώ, αλλά σε παλιές εγκαταστάσεις μπορεί να φτάσει τις πολλές χιλιάδες, καθώς απαιτούνται εκτεταμένες επεμβάσεις σε φρένα, κινητήρες, καμπίνες και ηλεκτρολογικά. Εδώ αρχίζουν οι «πόλεμοι» μεταξύ ιδιοκτητών, ενοικιαστών και διαχειριστών.
«Δεν πληρώνω για κάτι που δεν μου ανήκει»
«Δεν γίνεται να πληρώσω εγώ για κάτι που δεν μου ανήκει. Το ασανσέρ είναι περιουσιακό στοιχείο, όχι κοινόχρηστο παιχνίδι», λέει στο tilegrafimanews.gr η 42χρονη Άννα Σ., ενοικιάστρια σε πολυκατοικία στο Παγκράτι. «Μου ζητούν 180 ευρώ για πιστοποίηση, αλλά η ΠΟΜΙΔΑ ξεκαθαρίζει ότι αυτά είναι υποχρέωση του ιδιοκτήτη. Αν συνεχίσουν έτσι, θα προσφύγω στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.»
Απέναντι της, οι ιδιοκτήτες έχουν άλλη άποψη. Ο “Γιώργος Π.”, που διαθέτει δύο διαμερίσματα σε πολυκατοικία στο Περιστέρι, υποστηρίζει ότι «οι ενοικιαστές χρησιμοποιούν καθημερινά τον ανελκυστήρα και ωφελούνται από την ασφάλεια που προσφέρει η πιστοποίηση. Δεν είναι άδικο να συμμετάσχουν;». Ο ίδιος πάντως παραδέχεται ότι η τελική ευθύνη πρέπει να βαρύνει τους ιδιοκτήτες: «Αυτό που λέει η ΠΟΜΙΔΑ είναι σωστό: εμείς καρπωνόμαστε την υπεραξία του ακινήτου, άρα εμείς πρέπει να πληρώσουμε».
Διαχειριστές σε αδιέξοδο και συνελεύσεις-«μάχες»
Οι διαχειριστές βρίσκονται στη μέση αυτής της αντιπαράθεσης, αναγκασμένοι να συγκαλούν έκτακτες συνελεύσεις για να βρουν λύση. «Κανείς δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη», αναφέρει ο “Νίκος Λ.”, επαγγελματίας διαχειριστής. «Κάποιοι ιδιοκτήτες λένε ότι το ποσό πρέπει να μοιραστεί ανάλογα με τα χιλιοστά, άλλοι ότι αφορά μόνο όσους χρησιμοποιούν τον ανελκυστήρα. Εγώ απλώς πρέπει να κρατήσω την πολυκατοικία όρθια και να μην γίνω ο αποδιοπομπαίος τράγος.»
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη όταν η διαχείριση έχει ανατεθεί σε επαγγελματικά γραφεία. Πολλά από αυτά αρνούνται να εμπλακούν στη διαδικασία της απογραφής και ζητούν από τους ιδιοκτήτες να αποφασίσουν ποιος θα εισέλθει στην πλατφόρμα και θα συμπληρώσει τα στοιχεία. Η καταχώριση απαιτεί τον ΚΑΕΚ του ακινήτου, τον ΑΦΜ του συντηρητή, τα στοιχεία της εγκατάστασης, καθώς και το ιστορικό πιστοποιήσεων – διαδικασία που προκαλεί «πονοκέφαλο» ακόμη και στους πιο έμπειρους.
Η θέση της Πολιτείας: Υποχρεωτική συμμόρφωση για ασφάλεια
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επισημαίνει ότι η πιστοποίηση δεν είναι μια απλή γραφειοκρατική διαδικασία, αλλά θέμα δημόσιας ασφάλειας. Χωρίς αυτήν, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μεταβίβαση ακινήτου ούτε να εκδοθεί ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Ακόμη και οι ανελκυστήρες που έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας πρέπει να δηλωθούν.
«Το μήνυμα είναι σαφές: η συμμόρφωση είναι υποχρεωτική και δεν υπάρχουν εξαιρέσεις», σημειώνουν αρμόδια στελέχη. Παράλληλα, τονίζουν ότι η διαδικασία συμβάλλει στη μείωση των ατυχημάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, ενισχύοντας την ασφάλεια και τη λειτουργικότητα των κτιρίων.
Η καθημερινότητα πίσω από τα νούμερα
Για τους κατοίκους, όμως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. «Μου ζητούν 2.500 ευρώ για αλλαγές σε φρένα και πίνακες, γιατί ο ανελκυστήρας είναι από το 1984», λέει η “Μαρία Δ.”, συνταξιούχος ιδιοκτήτρια σε παλιά πολυκατοικία στην Κυψέλη. «Δεν τα έχω αυτά τα λεφτά. Αν δεν κάνω την πιστοποίηση, δεν μπορώ να πουλήσω το σπίτι μου. Αν την κάνω, δεν μπορώ να πληρώσω τους λογαριασμούς μου.»
Αντίστοιχα, οι ενοικιαστές θεωρούν ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει. «Πληρώνουμε ήδη υψηλά ενοίκια και κοινόχρηστα. Δεν γίνεται να φορτωνόμαστε και τα κόστη που αυξάνουν την αξία του διαμερίσματος για τον ιδιοκτήτη», υπογραμμίζει ο “Δημήτρης Κ.”, ενοικιαστής στο Μαρούσι.
Προς αναζήτηση συμβιβασμού
Η ΠΟΜΙΔΑ υπενθυμίζει ότι η νομοθεσία είναι σαφής: το κόστος της πιστοποίησης και της ανανέωσης πρέπει να το επωμίζονται οι ιδιοκτήτες, καθώς αυτοί επωφελούνται από την υπεραξία του ακινήτου και τη δυνατότητα μεταβίβασης. Παράλληλα, ζητά από την Πολιτεία να προβλέψει ειδικά προγράμματα επιδότησης ή φορολογικές ελαφρύνσεις για τα χαμηλά εισοδήματα και τα παλαιά κτίρια.
«Η ασάφεια στους κανονισμούς πολυκατοικίας περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση», αναφέρει ο νομικός σύμβουλος της Ομοσπονδίας. «Χρειάζονται σαφείς οδηγίες και ενημέρωση για να αποφευχθούν προστριβές και δικαστικές διαμάχες.»
Η απογραφή των ανελκυστήρων, που στοχεύει στην ασφάλεια και τον εκσυγχρονισμό των πολυκατοικιών, ανέδειξε βαθύτερα κοινωνικά και οικονομικά ρήγματα. Το μέτρο είναι απαραίτητο, όμως το ποιος πληρώνει τον λογαριασμό παραμένει ανοιχτό ζήτημα.
Με τους ιδιοκτήτες να επικαλούνται το δικαίωμά τους στην υπεραξία, τους ενοικιαστές να αντιδρούν στην οικονομική επιβάρυνση και τους διαχειριστές να προσπαθούν να κρατήσουν ισορροπίες, το θέμα φαίνεται πως θα απασχολεί για καιρό τα ελληνικά νοικοκυριά. Μέχρι να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, τα ασανσέρ θα συνεχίσουν να ανεβοκατεβαίνουν ανάμεσα σε καβγάδες, συνελεύσεις και αναγκαστικές πληρωμές.