Εορτολόγιο: Βασίλειος, Βασίλης, Βάσος, Βασίλας, Μπίλλης, Μπίλης, Βασιλεία, Βασιλική, Βάσω, Βάσια, Βιβή, Βίκυ, Βίβιαν, Βασούλα, Βασιλίνα Εμμέλεια, Εμμελεία * Τηλέμαχος.
1 Ιανουαρίου: Άγιος Βασίλειος ο Μέγας – «… τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησας».
Με τη φράση αυτή, το απολυτίκιο, απόλυτα επιτυχημένα, τονίζει την κοινωνική προσφορά του Άγιου Βασιλείου, που με τη θεία διδασκαλία του στόλισε με αρετές τα ήθη και τη ζωή των ανθρώπων.
Ο Μέγας αυτός πατέρας και διδάσκαλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας γεννήθηκε το 329 μ.Χ., κατ’ άλλους το 330 μ.Χ., στη Νεοκαισάρεια του Πόντου στο χωριό Άννησα και μεγάλωσε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Τα δε εγκυκλοπαιδικά λεξικά αναφέρουν σαν πατρίδα του Μ. Βασιλείου την Καισαρεία της Καππαδοκίας. Είχε 8 αδέρφια, 3 αγόρια και πέντε κορίτσια. Από τα 4 αγόρια τα 3 αγόρια έγιναν επίσκοποι (ο Βασίλειος Καισαρείας, ο Γρηγόριος Νύσσης και ο Πέτρος Σεβάστειας) και το ένα μοναχός (ο Ναυκράτιος). Από τις 5 αδερφές του η πρώτη, και συγχρόνως το πιο μεγάλο παιδί της οικογένειας, η Μακρίνα, έγινε μοναχή. Οι γονείς του Βασίλειος (και αυτός), που καταγόταν από την Νεοκαισάρεια του Πόντου και Εμμέλεια, που καταγόταν από την Καππαδοκία, αν και κατά κόσμον ευγενείς και πλούσιοι, είχαν συγχρόνως και ακμαιότατο χριστιανικό φρόνημα. Αυτοί μάλιστα έθεσαν και τις πρώτες -καθοριστικής σημασίας- πνευματικές βάσεις του Αγίου.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Με εφόδιο αυτή τη χριστιανική ανατροφή, ο Βασίλειος αρχίζει μια καταπληκτική ανοδική πνευματική πορεία. Έχοντας τα χαρίσματα της ευστροφίας και της μνήμης, κατακτά σχεδόν όλες τις επιστήμες της εποχής του. Και το σπουδαιότερο, κατακτά τη θεία θεωρία του Ευαγγελίου, που την κάνει αμέσως πράξη με την αυστηρή ασκητική ζωή του.
Ας αναφέρουμε όμως, περιληπτικά, την πορεία των δραστηριοτήτων του. Μετά τις πρώτες του σπουδές στην Καισαρεία και κατόπιν στο Βυζάντιο, επισκέφθηκε, νεαρός ακόμα, την Αθήνα, όπου επί τέσσερα χρόνια συμπλήρωσε τις σπουδές του, σπουδάζοντας φιλοσοφία, ρητορική, γραμματική, αστρονομία και ιατρική, έχοντας συμφοιτητές του τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό (τον θεολόγο) και τον Ιουλιανό τον Παραβάτη.
Από την Αθήνα επέστρεψε στην Καισαρεία και δίδασκε την ρητορική τέχνη. Αποφάσισε όμως, να ακολουθήσει τη μοναχική ζωή και γι’ αυτό πήγε στα κέντρα του ασκητισμού, για να διδαχθεί τα της μοναχικής πολιτείας στην Αίγυπτο, Παλαιστίνη, Συρία και Μεσοποταμία. Όταν επέστρεψε, αποσύρθηκε σε μια Μονή του Πόντου, αφού έγινε μοναχός, και ασκήθηκε εκεί με κάθε αυστηρότητα για πέντε χρόνια (357 – 362 μ.Χ.). Ήδη τέλεια καταρτισμένος στην Ορθόδοξη Πίστη, χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος από τον επίσκοπο Καισαρείας Ευσέβιο. Ο υποδειγματικός τρόπος της πνευματικής εργασίας του δεν αργεί να τον ανεβάσει στο θρόνο της αρχιεροσύνης, διαδεχόμενος τον Ευσέβιο στην επισκοπή της Καισαρείας (370 μ.Χ.). Με σταθερότητα και γενναίο φρόνημα, ως αρχιερέας έκανε πολλούς αγώνες για την Ορθόδοξη Πίστη. Με τους ορθόδοξους λόγους που συνέγραψε, κατακεραύνωσε τα φρονήματα των κακοδόξων.
Στους αγώνες του κατά του Αρειανισμού αναδείχτηκε αδαμάντινος, ούτε κολακείες βασιλικές του Ουάλεντα (364 – 378 μ.Χ.), που πήγε αυτοπροσώπως στην Καισαρεία για να τον μετατρέψει στον Αρειανισμό, ούτε οι απειλές του Μόδεστου μπόρεσαν να κάμψουν το ορθόδοξο φρόνημα του Αγίου. Υπεράσπισε με θάρρος την Ορθοδοξία, καταπλήσσοντας τον βασιλιά και τους Αρειανούς. Ακόμα, αγωνίστηκε κατά της ηθικής σήψεως και επέφερε σοφές μεταρρυθμίσεις στο μοναχισμό.
Η δε υπόλοιπη ποιμαντορική δράση του, υπήρξε απαράμιλλη, κτίζοντας την περίφημη «Βασιλειάδα», συγκρότημα με ευαγή Ιδρύματα, όπως φτωχοκομείο, ορφανοτροφείο, γηροκομείο, ξενοδοχείο και νοσοκομείο κ.ά., όπου βρήκαν τροφή και περίθαλψη χιλιάδες πάσχοντες κάθε ηλικίας, γένους και φυλής.
Ο Μέγας Βασίλειος έχει πλούσιο και σημαντικό συγγραφικό έργο. Τα κυριότερα έργα του είναι οι 9 ομιλίες στην Εξαήμερο, ομιλίες στους Ψαλμούς, πολλές και διάφορες άλλες ομιλίες, ασκητικά έργα και επιστολές. Εκτός των άλλων έργων του, έγραψε και Θεία Λειτουργία, που, μετά την επικράτηση αυτής της συντομότερης του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου, τελείται 10 φορές το χρόνο: την 1η Ιανουαρίου (όπου γιορτάζεται και η μνήμη του), τις πρώτες πέντε Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής, τις παραμονές των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων, την Μ. Πέμπτη και το Μ. Σάββατο.
Στα πενήντα του χρόνια ο Μέγας Βασίλειος, εξαιτίας της ασθενικής κράσεώς του και της αυστηρής ασκητικής ζωής του (ορισμένες πηγές λένε από βαριά αρρώστια του ήπατος ή των νεφρών), την 1η Ιανουαρίου του 378 μ.Χ. ή κατ’ άλλους το 379 με 380 μ.Χ., εγκαταλείπει το φθαρτό και μάταιο αυτό κόσμο, αφήνοντας παρακαταθήκη και Ιερή κληρονομιά στην ανθρωπότητα ένα τεράστιο πνευματικό έργο.
Το συγγραφικό έργο του
Τα έργα του κατατάσσονται σε τέσσερεις κατηγορίες:
Δογματικά συγγράμματα.
α) «Ανατρεπτικός του Απολογητικού του δυσσεβούς Ευνομίου». Αποτελείται από τρία βιβλία και καταφέρεται ενάντια του αρχηγού των Ανομοίων Ευνομίου.
β) «Προς Αμφιλόχιον, περί του Αγίου Πνεύματος». Επιστολική πραγματεία προς τον επίσκοπο Ικονίου Αμφιλόχιο σχετικά με το Άγιο Πνεύμα.
Ασκητικά συγγράμματα.
α) «Τα Ηθικά». Συλλογή 80 ηθικών κανόνων.
β) «Όροι κατά πλάτος». Περιέχει 55 κεφάλαια με θέμα γενικές αρχές του μοναχισμού.
γ) «Όροι κατ’ επιτομήν». Περιέχει 313 κεφάλαια που αναφέρονται στην καθημερινή ζωή των μοναχών.
δ) «Περί πίστεως».
ε) «Περί κρίματος».
στ) «Περί της εν παρθενία αληθούς αφθορίας». Έργο σχετικό με την παρθενική ζωή.
Ομιλίες.
Ορισμένες από τις ομιλίες του είναι:
α) «Εις την Εξαήμερον». Συλλογή 9 ομιλιών με θέμα τη δημιουργία του κόσμου.
β) «Εις του Ψαλμούς». Συλλογή 18 ομιλιών με αφορμή το περιεχόμενο των Ψαλμών του Δαυίδ.
γ) «Περί του ουκ έστιν αίτιος του κακού ο Θεός».
δ) «Περί πίστεως».
ε) «Κατά Σαβελλιανών, Αρείου και Ανομοίων».
στ) «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων». Το διασημότερο από τα κείμενα του Βασιλείου, στο οποίο πραγματοποιεί προσπάθεια γεφύρωσης μεταξύ χριστιανικής και κλασσικής παιδείας.
ζ) «Προτρεπτικός εις το άγιον βάπτισμα».
η) «Εις το πρόσεχε σεαυτώ».
θ) «Προς Πλουτούντας».
ι) «Εν λιμώ και αυχμώ».
ια) «Εις την μάρτυρα Ιουλίτταν και περί ευχαριστίας».
Επιστολές.
Σώζονται 365 επιστολές με το όνομα του Μεγάλου Βασιλείου, που καλύπτουν την εικοσαετία από την επιστροφή του στην Καισάρεια από την Αθήνα έως και το θάνατό του.
Το έθιμο της βασιλόπιτας
Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν το Βυζάντιο κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισαρεία. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινουπολη. Ετσι, οι κάτοικοι αναγκάσθηκαν να δώσουν ό,τι είχε ο καθένας χρυσαφικά νομίσματα κ.λπ. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε άδοξα σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες, έτσι δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια. Τότε ο Αγιος Βασίλης έδωσε εντολή και από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μικρό μέρος κράτησε για τις ανάγκες των ιδρυμάτων της Βασιλειάδος , και τα υπόλοιπα τα μοίρασε στους κατοίκους με ένα πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν ψωμιά και σε κάθε ψωμί, έβαλε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό μέσα, κατόπιν τα μοίρασε στα σπίτια, έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά όλο και κάτι έβρισκαν μέσα. Έτσι, γεννήθηκε το έθιμο της πίτας που ονομάσθηκε βασιλόπιτα.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος σου, ὡς δεξαμένην τὸν λόγον σου· δι’ οὗ θεοπρεπῶς ἐδογμάτισας, τὴν φύσιν τῶν ὄντων ἐτράνωσας, τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησας. Βασίλειον ἱεράτευμα, Πάτερ Ὅσιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον
Ὥφθης βάσις ἄσειστος τῇ Ἐκκλησίᾳ, νέμων πᾶσιν ἄσυλον, τὴν κυριότητα βροτοῖς, ἐπισφραγίζων σοῖς δόγμασιν, Οὐρανοφάντορ Βασίλειε Ὅσιε.
Μεγαλυνάριον
Τὸν οὐρανοφάντορα τοῦ Χριστοῦ, μύστην τοῦ Δεσπότου, τὸν φωστῆρα τὸν φαεινόν, τὸν ἐκ Καισαρείας, καὶ Καππαδόκων χώρας, Βασίλειον τὸν μέγαν, πάντες τιμήσωμεν.
Ὁ Οἶκος
Τῆς σωφροσύνης ὁ κρατήρ, τὸ στόμα τῆς σοφίας, καὶ βάσις τῶν δογμάτων, Βασίλειος ὁ μέγας, πᾶσιν ἀστράπτει νοερῶς. Δεῦτε οὖν, καὶ στῶμεν ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Θεοῦ, θερμῶς ἐνατενίζοντες, τοῖς θαύμασι τοῖς τούτου τερπόμενοι, καὶ ὥσπερ λαμπηδόνι ἀστραφθέντες τῷ φωτὶ αὐτῶν, θαλφθῶμεν τῷ τοῦ βίου καθαρτικῷ πνεύματι, μιμούμενοι αὐτοῦ τὴν πίστιν, τὴν ζέσιν, τὴν ταπείνωσιν, δι’ ὧν οἶκος ἐδείχθη τοῦ ὄντως Θεοῦ· πρὸς ὃν βοῶντες ὑμνοῦμεν, οὐρανοφάντορ Βασίλειε Ὅσιε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ λόγον.
Ἑξανοίξας τὸ στόμα λόγῳ Θεοῦ, ἐξηρεύξω σοφίαν κήρυξ φωτός, καὶ φρόνημα ἔνθεον, τῇ οἰκουμένῃ κατέσπειρας· τῶν γὰρ Πατέρων ὄντως, κυρώσας τὰ δόγματα, κατὰ Παῦλον ὤφθης, τῆς πίστεως πρόμαχος· ὅθεν καὶ Ἀγγέλων, συμπολίτης ὑπάρχεις, καὶ τούτων συνόμιλος, ἀνεδείχθης μακάριε, Θεοφάντορ Βασίλειε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
153 π.Χ. – Αρχίζει η θητεία των Ρωμαίων υπάτων.
45 π.Χ. – Το Ιουλιανό ημερολόγιο τίθεται σε ισχύ στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ορίζοντας την 1η Ιανουαρίου ως νέα ημερομηνία έναρξης του έτους.
42 π.Χ. – Η Ρωμαϊκή σύγκλητος θεοποιεί μετά θάνατον τον Ιούλιο Καίσαρα.
193 – Η Ρωμαϊκή σύγκλητος επιλέγει τον Πέρτιναξ για να διαδεχθεί τον Κόμμοδο ως Ρωμαίος αυτοκράτορας.
404 – Ο Χριστιανός μοναχός Τηλέμαχος σκοτώνεται στην προσπάθειά του να σταματήσει έναν αγώνα μονομάχων στη Ρώμη.
417 – Η Γάλλα Πλακιδία, ετεροθαλής αδελφή του αυτοκράτορα Φλάβιου Ονώριου, παντρεύεται τον στρατηγό Κωνστάντιο Γ΄.
1001 – Ο μέγας πρίγκιπας Στέφανος Α΄ της Ουγγαρίας στέφεται ως ο πρώτος βασιλιάς της Ουγγαρίας από τον Πάπα Σιλβέστρο Β΄.
1068 – Ο Ρωμανός Δ΄ Διογένης παντρεύεται την Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα και στέφεται Βυζαντινός αυτοκράτορας.
1259 – Ο Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγος ανακηρύσσεται συναυτοκράτορας της αυτοκρατορίας της Νίκαιας, μαζί με τον επιτροπευόμενο ανήλικο Ιωάννη Δ΄ Λάσκαρη.
1438 – Ο Αλβέρτος Β΄ της Γερμανίας στέφεται βασιλιάς της Ουγγαρίας.
1502 – Εξερευνάται για πρώτη φορά από τους Πορτογάλους η σημερινή τοποθεσία του Ρίο ντε Τζανέιρο στη Βραζιλία.
1515 – Ο 20χρονος Φραγκίσκος, δούκας της Βρετάνης, ανεβαίνει στο γαλλικό θρόνο μετά το θάνατο του πατέρα του, Λουδοβίκου ΙΒ΄.
1527 – Κροάτες ευγενείς εκλέγουν τον Φερδινάνδο Α΄ της Αυστρίας ως βασιλιά της Κροατίας.
1651 – Ο Κάρολος Β΄ στέφεται βασιλιάς της Σκωτίας.
1707 – Ο Ιωάννης Ε΄ στέφεται στη Λισαβόνα βασιλιάς της Πορτογαλίας και της Αλγκάρβε.
1739 – Ανακαλύπτεται το νησί Μπουβέ από τον Γάλλο εξερευνητή Ζαν-Μπατίστ Σαρλ Μπουβέ ντε Λοζιέ.
1788 – Η εφημερίδα The Daily Universal Register του Λονδίνου κυκλοφορεί το πρώτο της φύλλο υπό τη νέα ονομασία The Times.
1801 – Ολοκληρώνεται η νομοθετική ένωση του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και του Βασιλείου της Ιρλανδίας, σχηματίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας.
1801 – Ανακαλύπτεται από τον Τζουζέπε Πιάτσι ο πλανήτης νάνος Δήμητρα, το μεγαλύτερο και το πρώτο γνωστό σώμα στην Κύρια ζώνη αστεροειδών.
1804 – Τερματίζεται η γαλλική κυριαρχία στην Αϊτή. Η Αϊτή γίνεται η πρώτη μαύρη δημοκρατία και η δεύτερη ανεξάρτητη χώρα στη Βόρεια Αμερική μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1806 – Καταργείται το Γαλλικό Δημοκρατικό Ημερολόγιο.
1808 – Απαγορεύεται η εισαγωγή σκλάβων στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1822 – Η Α΄ Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου υιοθετεί το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας.
1860 – Εκδίδεται το πρώτο πολωνικό γραμματόσημο.
1863 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Η Διακήρυξη Χειραφέτησης τίθεται σε ισχύ στις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής.
1877 – Η Βασίλισσα Βικτώρια του Ηνωμένου Βασιλείου ανακηρύσσεται αυτοκράτειρα της Ινδίας.
1890 – Η Ερυθραία ενοποιείται σε αποικία από την ιταλική κυβέρνηση.
1898 – Η Νέα Υόρκη προσαρτά γη από τις γειτονικές κομητείες, δημιουργώντας την πόλη της μείζονος Νέας Υόρκης.
1899 – Τερματίζεται η ισπανική κυριαρχία στην Κούβα.
1901 – Η Νιγηρία γίνεται βρετανικό προτεκτοράτο.
1901 – Οι βρετανικές αποικίες της Νέας Νότιας Ουαλίας, του Κουίνσλαντ, της Νότιας Αυστραλίας, της Τασμανίας, της Βικτώριας και της Δυτικής Αυστραλίας συνενώνονται ως Κοινοπολιτεία της Αυστραλίας.
1912 – Ιδρύεται η Δημοκρατία της Κίνας.
1934 – Τίθεται σε ισχύ στη ναζιστική Γερμανία ο νόμος για την πρόληψη απογόνων των ασθενών με κληρονομικές ασθένειες.
1942 – Υπογράφεται από 26 χώρες η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών.
1947 – Ψυχρός Πόλεμος: Οι αμερικανικές και βρετανικές ζώνες κατοχής στη Γερμανία, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συγχωνεύονται σε μία ενιαία διοικητική ενότητα, η οποία αργότερα (με τη γαλλική ζώνη) έγινε μέρος της Δυτικής Γερμανίας.
1947 – Τίθεται σε ισχύ στον Καναδά ο νόμος που μετατρέπει τους Βρετανούς υπηκόους σε Καναδούς πολίτες.
1956 – Το Σουδάν αποκτά την ανεξαρτησία του από την Αίγυπτο και το Ηνωμένο Βασίλειο.
1958 – Ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα.
1959 – Κουβανική Επανάσταση: Ο δικτάτορας της Κούβας, Φουλχένσιο Μπατίστα, ανατρέπεται από τις δυνάμεις του Φιντέλ Κάστρο.
1960 – Το Καμερούν αποκτά την ανεξαρτησία του από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
1962 – Η Δυτική Σαμόα αποκτά την ανεξαρτησία της από τη Νέα Ζηλανδία. Το όνομά της άλλαξε σε Ανεξάρτητο Κράτος της Δυτικής Σαμόα.
1964 – Έλληνες φοιτητές εγκαταλείπουν με ισχυρή συνοδεία την Κωνσταντινούπολη απειλούμενοι με λιντσάρισμα από τους Τούρκους συμφοιτητές τους.
1965 – Ποινή παύσης τριών μηνών επιβάλλει ο υπουργός Δικαιοσύνης Νικόλαος Μπακόπουλος στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνο Κόλλια για απόπειρα επηρεασμού των ανακρίσεων για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη.
1970 – 2.500.000 Έλληνες υποδέχονται το νέο έτος πάσχοντας από την ασιατική γρίπη. 85 άτομα χάνουν τελικά τη ζωή τους λόγω της επιδημίας, η οποία πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη προκαλώντας, μόνο στη Μεγάλη Βρετανία, τον θάνατο 2.500 ατόμων μέσα στην πρώτη εβδομάδα του έτους.
1973 – Η Δανία, η Δημοκρατία της Ιρλανδίας και το Ηνωμένο Βασίλειο γίνονται μέλη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας.
1978 – Boeing 747 της Air India συντρίβεται στη θάλασσα ανοιχτά των ακτών της Μουμπάι, εξαιτίας βλάβης οργάνου και αποπροσανατολισμού των πιλότων, σκοτώνοντας 213 άτομα.
1979 – Συνάπτονται επίσημες διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών.
1981 – Η Ελλάδα γίνεται μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας.
1982 – Ο Περουβιανός Χαβιέρ Πέρες ντε Κουέγιαρ γίνεται ο πρώτος Λατινοαμερικανός που αποκτά τον τίτλο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.
1983 – Το ARPANET αλλάζει επίσημα τη χρήση του Internet Protocol, δημιουργώντας το Διαδίκτυο.
1984 – Το Μπρουνέι αποκτά την ανεξαρτησία του από το Ηνωμένο Βασίλειο.
1988 – Ιδρύεται η Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία στην Αμερική, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη λουθηρανική μονάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1990 – Ο Ντέιβιντ Ντίνκινς ορκίζεται ως ο πρώτος μαύρος δήμαρχος της Νέας Υόρκης.
1993 – Διάλυση της Τσεχοσλοβακίας: Η Τσεχοσλοβακία χωρίζεται στην Τσεχία και στη Σλοβακία.
1994 – Ο Στρατός των Ζαπατίστα για την Εθνική Απελευθέρωση ξεκινά 12ήμερη ένοπλη σύγκρουση στη μεξικανική πολιτεία Τσιάπας.
1994 – Τίθεται σε ισχύ η Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής (NAFTA).
1995 – Ιδρύεται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου.
1995 – Η Αυστρία, η Σουηδία και η Φινλανδία γίνονται μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
1999 – Εισάγεται το ευρώ σε 11 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με εξαίρεση τη Δανία, την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Σουηδία).
2001 – Η Ελλάδα γίνεται μέλος της Ευρωζώνης.
2002 – Το ευρώ γίνεται το μόνο έγκυρο νόμισμα σε 12 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2004 – Ο στρατηγός Περβέζ Μουσάραφ λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης και, σύμφωνα με το άρθρο 41 (8) του Συντάγματος του Πακιστάν, θεωρείται ότι εκλέγεται στο αξίωμα του προέδρου μέχρι τον Οκτώβριο του 2007.
2007 – Η Βουλγαρία και η Ρουμανία γίνονται μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2007 – Συντρίβεται στην Ινδονησία η πτήση 574 της Adam Air σκοτώνοντας και τους 102 επιβαίνοντες.
2009 – Εξήντα έξι άτομα χάνουν τη ζωή τους σε πυρκαγιά σε νυχτερινό κέντρο της Μπανγκόκ στην Ταϊλάνδη.
2011 – Εκρήγνυται βόμβα σε ναό Κοπτών στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, σκοτώνοντας 23 άτομα.
2011 – Η Εσθονία υιοθετεί επίσημα το νόμισμα του ευρώ και γίνεται η 17η χώρα της Ευρωζώνης.
2015 – Τίθεται σε ισχύ η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, δημιουργώντας πολιτική και οικονομική ένωση μεταξύ της Ρωσίας, της Λευκορωσίας, της Αρμενίας, του Καζακστάν και της Κιργιζίας.
2017 – Τρομοκρατική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη: 39 άτομα σκοτώνονται και 70 τραυματίζονται σε επίθεση σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στην Κωνσταντινούπολη, κατά τη διάρκεια των εορτασμών της Πρωτοχρονιάς.
Γεννήσεις
1424 – Λουδοβίκος Δ΄, εκλέκτορας του Παλατινάτου
1431 – Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ΄
1449 – Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής, άρχοντας της Φλωρεντίας
1467 – Σιγισμούνδος Α΄, βασιλιάς της Πολωνίας
1484 – Ούλριχ Ζβίγγλιος, Ελβετός θρησκευτικός μεταρρυθμιστής
1655 – Κρίστιαν Τομάσιους, Γερμανός νομικός και φιλόσοφος
1814 – Χονγκ Σιόου-τσιουέν, Κινέζος επαναστάτης και βασιλιάς
1839 – Ουίντα, Αγγλίδα συγγραφέας
1852 – Εζέν-Ανατόλ Ντεμαρσέ, Γάλλος χημικός
1854 – Τζέιμς Φρέιζερ, Σκωτσέζος ανθρωπολόγος
1863 – Πιερ ντε Κουμπερτέν, Γάλλος ιστορικός, ιδρυτής της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής
1863 – Γιάννης Πούλακας, Έλληνας ζωγράφος
1874 – Γκούσταβ Γουάιτχεντ, Γερμανός πιλότος και μηχανικός
1879 – Έντουαρντ Μόργκαν Φόρστερ, Άγγλος συγγραφέας
1881 – Παντελής Χορν, Έλληνας στρατιωτικός και θεατρικός συγγραφέας
1882 – Ιλίαζ Βριόνι, Αλβανός πολιτικός
1884 – Έντουιν Τζόνσον, Αμερικανός γερουσιαστής
1886 – Γκαρεγκίν Τερ-Χαρουτιουνιάν, Αρμένιος πολιτικός
1887 – Βίλχελμ Κανάρις, Γερμανός ναύαρχος
1887 – Αλέξανδρος Σακελλαρίου, Έλληνας ναύαρχος
1888 – Γεώργιος Στανωτάς, Έλληνας στρατιωτικός
1891 – Θεοφύλακτος Παπαθανασόπουλος, αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας
1893 – Μαρδοχαίος Φριζής, Έλληνας στρατιωτικός
1895 – Τζέι Έντγκαρ Χούβερ, Αμερικανός αξιωματούχος
1897 – Γεωργία Βασιλειάδου, Ελληνίδα ηθοποιός
1904 – Βασίλης Αυλωνίτης, Έλληνας ηθοποιός
1905 – Γεώργιος Μπλέσσας, Έλληνας στρατιωτικός
1908 – Βασίλης Ανδριανόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1909 – Στεπάν Μπαντέρα, Ουκρανός πολιτικός
1912 – Νικηφόρος Βρεττάκος, Έλληνας συγγραφέας
1912 – Κιμ Φίλμπυ, Βρετανός κατάσκοπος
1915 – Νικόλαος Μάρτης, Έλληνας πολιτικός
1919 – Τζερόμ Ντέιβιντ Σάλιντζερ, Αμερικανός συγγραφέας
1921 – Αλέν Μιμούν, Γάλλος δρομέας
1924 – Ζακ Λε Γκοφ, Γάλλος ιστορικός και συγγραφέας
1924 – Φρανσίσκο Μασίας Νγκέμα, πρόεδρος της Ισημερινής Γουινέας
1926 – Κλαούντιο Βίλα, Ιταλός τραγουδιστής
1927 – Μωρίς Μπεζάρ, Γάλλος χορογράφος
1933 – Αλίκη Γεωργούλη, Ελληνίδα ηθοποιός
1934 – Χάλεντ Άσαντ, Σύρος αρχαιολόγος
1934 – Βασίλης Ραφαηλίδης, Έλληνας συγγραφέας
1942 – Αλασάν Ουαταρά, πολιτικός από την Ακτή Ελεφαντοστού
1943 – Τζίμι Χαρτ, Αμερικανός μάνατζερ πάλης
1944 – Ομάρ ελ-Μπεσίρ, Σουδανός πολιτικός
1948 – Ντικ Κουάξ, Νεοζηλανδός αθλητής
1949 – Βίλμα Τσακίρη, Ελληνίδα ηθοποιός
1952 – Χαμάντ μπιν Χαλίφα αλ Θανί, εμίρης του Κατάρ
1953 – Alpha Blondy, τραγουδιστής από την Ακτή Ελεφαντοστού
1955 – Σάιμον Σέιφερ, Άγγλος ιστορικός
1956 – Κριστίν Λαγκάρντ, Γαλλίδα πολιτικός
1957 – Ευάγγελος Βενιζέλος, Έλληνας πολιτικός
1959 – Αζαλί Ασουμανί, πολιτικός από τις Κομόρες
1959 – Αλέξανδρος Ασωνίτης, Έλληνας συγγραφέας
1959 – Παναγιώτης Γιαννάκης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής και προπονητής
1959 – Αμπντούλ Αχάντ Μοχμάντ, Αφγανός αστροναύτης
1966 – Ίβιτσα Ντάσιτς, Σέρβος πολιτικός
1966 – Τίχομιρ Ορεσκόβιτς, Κροάτης επιχειρηματίας και πολιτικός
1968 – Νταβόρ Σούκερ, Κροάτης ποδοσφαιριστής
1971 – Φοίβος Τασσόπουλος, Έλληνας συνθέτης
1972 – Λιλιάν Τουράμ, Γάλλος ποδοσφαιριστής
1974 – Γιώργος Θεοδότου, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1980 – Λάζαρος Αγαδάκος, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1980 – Μιχάλης Εμιρλής, Έλληνας τραγουδιστής
1980 – Ρίτσι Φόλκνερ, Άγγλος κιθαρίστας (Judas Priest)
1981 – Μλάντεν Πέτριτς, Κροάτης ποδοσφαιριστής
1983 – Ντανιέλ Χάρκε, Ισπανός ποδοσφαιριστής
1994 – Γιώργος Μασούρας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1995 – Πόππυ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
379 – Μέγας Βασίλειος, επίσκοπος Καισαρείας
404 – Άγιος Τηλέμαχος
1031 – Γουλιέλμος του Βολπιάνο, Ιταλός μοναχός
1204 – Χάακον Γ΄, βασιλιάς της Νορβηγίας
1387 – Κάρολος Β΄, βασιλιάς της Ναβάρρας
1496 – Κάρολος της Ορλεάνης, Γάλλος πρίγκιπας
1515 – Λουδοβίκος ΙΒ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1559 – Χριστιανός Γ΄, βασιλιάς της Δανίας
1617 – Χέντρικ Χόλτσιους, Ολλανδός ζωγράφος
1793 – Φραντσέσκο Γκουάρντι, Ιταλός ζωγράφος
1817 – Μάρτιν Χάινριχ Κλάπροτ, Γερμανός χημικός
1881 – Ωγκύστ Μπλανκί, Γάλλος ακτιβιστής
1894 – Χάινριχ Χερτζ, Γερμανός φυσικός
1944 – Έντουιν Λάτυενς, Άγγλος αρχιτέκτονας
1953 – Χανκ Γουίλιαμς, Αμερικανός τραγουδιστής
1958 – Ρήγας Γκόλφης, Έλληνας ποιητής
1972 – Μωρίς Σεβαλιέ, Γάλλος ηθοποιός και τραγουδιστής
1972 – Μάξιμος Ε΄, Οικουμενικός Πατριάρχης
1989 – Αλέκα Στρατηγού, Ελληνίδα ηθοποιός
1989 – Τάκης Τερζόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1992 – Γκρέις Μάρεϊ Χόπερ, Αμερικανίδα επιστήμονας υπολογιστών
1995 – Γιουτζίν Γουίγκνερ, Αμερικανός φυσικομαθηματικός
1998 – Χάτζι Λέσι, Αλβανός πολιτικός και στρατιωτικός
2003 – Τζόρτζιο Γκάμπερ, Ιταλός τραγουδοποιός
2007 – Άλμπερτ Ισαάκ Μπεζερίδης, Αμερικανός σεναριογράφος
2007 – Ντελ Ριβς, Αμερικανός τραγουδιστής
2009 – Λοράνς Περνού, Γαλλίδα παιδαγωγός και συγγραφέας
2010 – Λάσα ντε Σέλα, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
2011 – Φλέμινγκ Γιόργκενσεν, Δανός τραγουδιστής
2012 – Κίρο Γκλιγκόροφ, πρόεδρος της Π.Γ.Δ.Μ.
2015 – Μάριο Κουόμο, Αμερικανός πολιτικός
2016 – Φαζού Αλίεβα, Ρωσίδα ποιήτρια και δημοσιογράφος
2017 – Ντέρεκ Πάρφιτ, Βρετανός φιλόσοφος
2018 – Ντούσαν Μιτόσεβιτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής
2019 – Μάρκος Μέσκος, Έλληνας ποιητής και λογοτέχνης
