Εορτολόγιο: Σπυρίδων, Σπυρίδωνας, Σπύρος, Σπυρέτος, Σπυράκης, Σπυράκος, Σπήλιος, Σπυριδούλα, Σπυρούλα, Σπυρέτα, Σπυρίνα, Σπυρίδινα, Λούλα Ααρών Αβραάμ, Αβραμία * Αδάμ Αδαμάντιος, Αδάμος, Αδάμης, Αδάμας, Διαμαντής, Αδαμαντία, Αμάντα, Άντα, Διαμαντούλα, Διαμάντω, Ρουμπίνη * Εύα Δαβίδ, Δαυίδ * Δαν, Δανάη * Δεβόρα, Δεβώρα, Δεββώρα, Ντέμπορα, Ντέπυ Εσθήρ Μελχισεδέχ, Μελχής Νώε Ραχήλ Ρεβέκκα, Μπέκυ Ρούμπεν, Ρουμπίνη, Ρουμπίνι, Ρουμπίνα Σάρα, Σάρρα * Ισαάκ Ιώβ, Ιωβία, Ιώβη * Αιθάν, Αίθαν.
12 Δεκεμβρίου: Άγιος Σπυρίδων ο Θαυματουργός, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου – Ο Άγιος Σπυρίδων γεννήθηκε το 270 μ.Χ. στο τώρα κατεχόμενο χωριό Άσσια (Άσκια) της Κύπρου (και όχι στην Τριμυθούντα – σημερινή Τρεμετουσιά – όπως γράφουν πολλοί) από οικογένεια βοσκών, που ήταν κάπως εύπορη. Αν και μορφώθηκε αρκετά δεν άλλαξε επάγγελμα. Συνέχισε και αυτός να είναι βοσκός.
Σαν χαρακτήρας, ο Άγιος, ήταν απλός, αγαθός, γεμάτος αγάπη για τον πλησίον του. Τις Κυριακές και τις γιορτές, συχνά έπαιρνε τους βοσκούς και τους οδηγούσε στους ιερούς ναούς, και κατόπιν τους εξηγούσε την ευαγγελική ή την αποστολική περικοπή. Ο Θεός τον ευλόγησε να γίνεται συχνά προστάτης χήρων και ορφανών.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Νυμφεύθηκε ευσεβή σύζυγο και απέκτησε μια κόρη, την Ειρήνη. Γρήγορα, όμως, η σύζυγός του πέθανε. Για να επουλώσει το τραύμα του ο Σπυρίδων αφοσιώθηκε ακόμα περισσότερο στη διδαχή του θείου λόγου.
Μετά από πολλές πιέσεις, χειροτονήθηκε ιερέας. Και πράγματι, υπήρξε αληθινός ιερέας του Ευαγγελίου, έτσι όπως τον θέλει ο θείος Παύλος: «Ἀνεπίληπτον, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, τέκνα ἔχοντα ἐν ὑποταγῇ μετὰ πάσης σεμνότητας» (Α’ προς Τιμόθεον γ’ 2-7). Δηλαδή ακατηγόρητο, προσεκτικό, εγκρατή, σεμνό, φιλόξενο, διδακτικό, και να έχει παιδιά που να υποτάσσονται με κάθε σεμνότητα. Έτσι και ο Σπυρίδων, τόσο σωστός υπήρξε σαν ιερέας, ώστε όταν χήρεψε η επισκοπή Τριμυθούντος στην Κύπρο, δια βοής λαός και κλήρος τον εξέλεξαν επίσκοπο.
Από τη θέση αυτή ο Σπυρίδων προχώρησε τόσο πού στην αρετή, ώστε τον αξίωσε ο Θεός να κάνει πολλά θαύματα.
Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Άγιος Σπυρίδων με το κύρος της αγίας και ηθικής ζωής του στην Α’ Οικουμενική σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας (Μικρά Ασία) και στην οποία συμμετείχε, κατατρόπωσε τους Αρειανούς και αναδείχτηκε από τους λαμπρούς υπερασπιστές της Ορθόδοξης πίστης. Μάλιστα, όπως αναφέρει η παράδοση, αφού μίλησε για λίγο, κατόπιν έκανε το σημείο του Σταυρού και με το αριστερό χέρι, που κρατούσε ένα κεραμίδι, εις τύπον της Αγίας Τριάδος είπε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός» και έκανε να φανεί προς τα επάνω απ’ το κεραμίδι φωτιά, δια της οποίας είχε ψηθεί αυτό. Όταν δε είπε: «Καὶ τοῦ Υἱοῦ», έρρευσε κάτω νερό, δια του οποίου ζυμώθηκε το χώμα του κεραμιδιού. Και όταν πρόσθεσε: «Καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» έδειξε μέσα στη χούφτα του μόνο το χώμα που απέμεινε.
Ο Άγιος Σπυρίδων κοιμήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου του 350 μ.Χ.
Τα 648 μ.χ. η Κύπρος αντιμετώπιζε μεγάλες επιδρομές από τους Σαρακηνούς και το λείψανο μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Τοποθετήθηκε στον Ναό των Αγίων Αποστόλων μαζί με το λείψανο της Αυγούστας Θεοδώρας (βλέπε 11 Φεβρουαρίου). Παρέμεινε στην βασιλίδα των πόλεων μέχρις ότου ο ιερέας Γρηγόριος Πολύευκτος λίγες μέρες πριν την πτώση πήρε τα δύο λείψανα και τα μετέφερε μέσω Σερβίας, Θράκης και Μακεδονίας στη Παραμυθιά της Ηπείρου. Τρία χρόνια περιπλανήθηκε από τόπο σε τόπο μέχρις ότου φτάσει στην Κέρκυρα. Όλο αυτό το διάστημα είχε τοποθετήσει τα λείψανα σε σακιά με άχυρα και όποιος τον ρωτούσε τους έλεγε πως είναι τροφή για το υποζύγιό του. Το 1456 μ.Χ. έφτασε στην Κέρκυρα γιατί πίστευε πως τα λείψανα θα ήταν ασφαλισμένα. Τα Επτάνησα εκείνη την εποχή βρίσκονταν κάτω από την εξουσία των Ενετών. Ο ιερέας Γρηγόριος Πολύευκτος βρήκε ένα συμπολίτη του πρόσφυγα τον ιερέα Γεώργιο Καλοχαιρέτη και του κληροδότησε το λείψανο του Αγίου.
Μετά τον θάνατο του ο Γεώργιος Καλοχαιρέτης άφησε κληρονομιά στους γιούς του στο Λουκά και Φίλιππο το λείψανο του Άγιου Σπυρίδωνα Οι δύο αδελφοί θέλησαν να μεταφέρουν το λείψανο στην Βενετία. Η υπόθεση μάλιστα εκδικάστηκε από την Ενετική Γερουσία. Το ανώτατο δικαστικό όργανο του κράτους αποφάσισε ότι το λείψανο αποτελεί ιδιοκτησία των αδελφών, άρα διατηρούν το αναφαίρετο δικαίωμα να το μεταφέρουν όπου εκείνοι επιθυμούν. Τελικά όμως η μεταφορά δεν πραγματοποιήθηκε διότι υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από τον Κερκυραϊκό λαό και το ανώτατο δικαστικό όργανο δεν επέμεινε και επικράτησε η σκέψη ότι δεν έπρεπε να δημιουργούνται δυσαρέσκειες στους λαούς οι οποίοι βρίσκονται κάτω από τη Βενετική σημαία. Το 1512 μ.Χ. συντάχθηκε στην Άρτα δωρητήριο συμβόλαιο στο όνομα της Ασημίνας Καλοχαιρέτη, κόρη του Φιλίππου, η οποία παντρεύτηκε τον Σταμάτιο Βούλγαρη και η οποία με τη σειρά της άφησε διαθήκη που χρονολογείται από τις 25 Νοεμβρίου 1571 μ.Χ. και ορίζει πως το Ιερό Λείψανο του Αγίου παραμένει ως κληρονομιά στους γιούς της και στους απογόνους τους.
Ο ναός ο οποίος στεγάζει σήμερα το σκήνωμα του σγίου, κτίστηκε στα 1589 μ.Χ. και ανήκει στο ρυθμό της μονόκλιτης βασιλικής. Το ψηλό και πυργωτό καμπαναριό, ως συμπλήρωμα του ναού, κτίστηκε το 1620 μ.Χ. Το σημερινό τέμπλο του ναού, κατασκευασνμένο από μάρμαρο της Πάρου, κατασκευάστηκε το 1864 μ.Χ. και είναι έργο του αυστριακού αρχιτέκτονα Μάουερς. Η ουρανία είναι ζωγραφισμένη από τον Κερκυραίο ζωγράφο Νικόλαο Ασπιώτη το 1852 μ.Χ., ενώ οι εικόνες του τέμπλου είναι φτιαγμένες από τον επίσης Κερκυραίο ζωγράφο, Σπύρο Προσαλένδη. Η σημερινή λάρνακα φτιάχτηκε στη Βιέννη το 1867 μ.Χ. Είναι από σκληρό, πολυτελές ξύλο με εξωτερική ασημένια επένδυση. Βρίσκεται τοποθετημένη μέσα στην κρύπτη, η οποία δημιουργήθηκε ειδικά για να δεχθεί το λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνα, το οποίο επισκέπτονται χιλιάδες ξένοι και ντόπιοι επισκέπτες. Είναι ένα από τα τρία άφθορα λείψανα στο Ιόνιο, του Άγιου Σπυρίδωνα, του Άγιου Γεράσιμου και του Αγίου Διονυσίου.
Στην Κέρκυρα το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνος λιτανεύεται τέσσερις φορές το χρόνο. Την Κυριακή των Βαΐων για την απαλλαγή του νησιού από επιδημία πανώλης το 1629 μ.Χ. Το Μεγάλο Σάββατο γιατί το έτος 1533 μ.Χ. το νησί επλήγη από μεγάλη καταστροφή της σοδιάς των σιτηρών. Την 11η Αυγούστου για την διάσωση του νησιού από σφοδρή επιδρομή των Τούρκων το 1716 μ.Χ. και την πρώτη Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου για δεύτερη επιδημία πανώλης το 1673 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Τῆς Συνόδου τῆς πρώτης ἀνεδείχθης ὑπέρμαχος, καὶ θαυματουργὸς θεοφόρε, Σπυρίδων Πατὴρ ἡμῶν· διὸ νεκρᾷ σὺ ἐν τάφῳ προσφωνεῖς, καὶ ὄφιν εἰς χρυσοῦν μετέβαλες· καὶ ἐν τῷ μέλπειν τὰς ἁγίας σου εὐχάς, Ἀγγέλους ἔσχες συλλειτουργούντάς σοι Ἱερώτατε. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ· δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι· δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῷ πόθῳ Χριστοῦ τρωθεὶς, Ἱερώτατε, τὸν νοῦν πτερωθείς, τῇ αἴγλῃ τοῦ Πνεύματος, πρακτικὴ θεωρία, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, θυσιαστήριον θεῖον γενόμενος, αἰτούμενος πᾶσι θείαν ἕλλαμψιν.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις των θαυμάτων ο ποταμός· Χαίροις ασθενούντων, και πασχόντων ο ιατρός· Χαίροις των λογίων του Πνεύματος ο σπόρος, Σπυρίδων Τριμυθούντος, ποιμήν τρισόλβιε.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Χαίροις Τριμυθούντος η καλλονή, Χαίροις ασθενούντων, και πασχόντων ο ιατρός, Χαίροις των Πατέρων, ωράϊσμα και κλέος, Τρισόλβιε Σπυρίδων, σε μεγαλύνομεν.
Ὁ Οἶκος
Τὸν ἐκ κοιλίας ἡγιασμένον Ἱεράρχην Κυρίου, ἀνευφημήσωμεν νῦν Σπυρίδωνα, τὸν τῆς χάριτος πλάκας δεξάμενον θείας δόξης, καὶ ἐν θαύμασι περιβόητον πᾶσι, καὶ ὡς θερμὸν καὶ αὐτόπτην τῆς θείας ἐλλάμψεως, ὡς τῶν πενήτων προστάτην, καὶ τῶν ἁμαρτανόντων ψυχαγωγόν· οὗτος γὰρ θύων τῷ βήματι τοῦ Χριστοῦ, Ἱεράρχης πιστός ἀναδέδεικται, αἰτούμενος πᾶσι θείαν ἔλλαμψιν.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ἐκ ποιμνίων προβάτων τὴν τοῦ Χριστοῦ, Ἐκκλησίαν ποιμαίνειν προχειρισθείς, ποιμὴν θεοπρόβλητος, σὺ Σπυρίδων ἀνέλαμψας, κακοδοξίας λύκους, ἐλάσας τοῖς λόγοις σου, ἐν εὐσεβείας πόᾳ, αὐτὴν ἐκτρεφόμενος· ὅθεν ἀναμέσον, θεοφόρων Πατέρων, τὴν πίστιν ἐτράνωσας, τῇ σοφίᾳ τοῦ Πνεύματος, Ἱεράρχα μακάριε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
627 – Ο βυζαντινός στρατός του αυτοκράτορα Ηράκλειου νικά τις περσικές δυνάμεις του Χοσρόη Β΄ στη μάχη της Νινευή.
1388 – Η Μαρία του Ανγκιάν πουλά τα τιμάρια Άργους και Ναυπλίας στη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας.
1787 – Η Πενσυλβάνια γίνεται η δεύτερη πολιτεία που επικυρώνει το Σύνταγμα των Η.Π.Α., πέντε μέρες μετά την επικύρωσή του από το Ντέλαγουερ.
1820 – Οι Σουλιώτες επιστρέφουν στο Σούλι μετά από συμφωνία με τον Αλή Πασά.
1897 – Ιδρύεται η πόλη Μπέλο Οριζόντε στη Βραζιλία.
1901 – Ο Γουλιέλμο Μαρκόνι λαμβάνει το πρώτο υπερατλαντικό ραδιοφωνικό σήμα (το γράμμα S σε κώδικα Μορς) στον Άγιο Ιωάννη Νέας Γης.
1911 – Το Δελχί αντικαθιστά την Καλκούτα ως πρωτεύουσα της Ινδίας.
1911 – Ο βασιλιάς Γεώργιος Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και η Μαίρη του Τεκ ενθρονίζονται ως αυτοκράτορας και αυτοκράτειρα της Ινδίας.
1937 – Δεύτερος Σινοϊαπωνικός Πόλεμος: Ιαπωνικό αεροσκάφος βομβαρδίζει και βυθίζει το αμερικανικό πολεμικό πλοίο USS Panay στον ποταμό Γιανγκτσέ στην Κίνα.
1939 – Σοβιετοφινλανδικός πόλεμος του 1939: Οι φινλανδικές δυνάμεις νικούν εκείνες της Σοβιετικής Ένωσης στο Τολβαγιέρβι, στην πρώτη τους μεγάλη νίκη στον πόλεμο.
1940 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Περίπου 70 άνθρωποι σκοτώνονται σε ξενοδοχείο στο Σέφιλντ, ως αποτέλεσμα γερμανικής αεροπορικής επιδρομής.
1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Βουλγαρία κηρύσσει τον πόλεμο στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η Ουγγαρία και η Ρουμανία κηρύσσουν τον πόλεμο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ινδία κηρύσσει τον πόλεμο στην Ιαπωνία.
1963 – Η Κένυα αποκτά την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο.
1964 – Ο πρωθυπουργός Γιόμο Κενυάτα γίνεται ο πρώτος πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κένυας.
1969 – Μολυβένια χρόνια: Βομβιστική επίθεση της Πιάτσα Φοντάνα. Εκρήγνυται βόμβα στα γραφεία της Αγροτικής Τράπεζας στην Πιάτσα Φοντάνα στο Μιλάνο.
1979 – Το μη αναγνωρισμένο κράτος της Ζιμπάμπουε Ροδεσίας επιστρέφει σε βρετανικό έλεγχο και ξαναρχίζει τη χρήση του ονόματος Νότια Ροδεσία.
1979 – Σεισμός μεγέθους 8,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ κλονίζει την Κολομβία και τον Ισημερινό, σκοτώνοντας 450 άτομα και δημιουργώντας ένα μεγάλο τσουνάμι.
1984 – Ο Μααούγια Ουλντ Σιντ Αχμέντ Τάγια γίνεται ο τρίτος πρόεδρος της Μαυριτανίας μετά από πραξικόπημα κατά του Μοχάμεντ Χούνα Ουλντ Χαϊντάλα ενώ ο τελευταίος παρευρίσκεται σε σύνοδο κορυφής.
Γεννήσεις
45 π.Χ. – Ουάνγκ Μανγκ, αυτοκράτορας της δυναστείας Σιν
1298 – Αλβέρτος Β΄, δούκας της Αυστρίας
1574 – Άννα της Δανίας, βασίλισσα της Αγγλίας
1712 – Κάρολος Αλέξανδρος της Λωρραίνης, Αυστριακός στρατιωτικός
1731 – Έρασμος Δαρβίνος, Άγγλος ιατρός και ποιητής
1766 – Νικολάι Καραμζίν, Ρώσος ποιητής και ιστορικός
1791 – Μαρία Λουίζα, δούκισσα της Πάρμας
1792 – Αλέξανδρος Υψηλάντης, Έλληνας πρίγκιπας
1821 – Γκυστάβ Φλωμπέρ, Γάλλος συγγραφέας
1842 – Άντολφ Μπέττιχερ, Γερμανός αρχιτέκτονας και ιστορικός τέχνης
1863 – Έντβαρτ Μουνκ, Νορβηγός ζωγράφος
1875 – Γκερτ φον Ρούντστετ, Γερμανός στρατάρχης
1876 – Άλβιν Κρενζλάιν, Αμερικανός δρομέας
1893 – Έντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον, Ρουμάνος ηθοποιός
1901 – Χάουαρντ Κοκ, Αμερικανός σεναριογράφος
1915 – Φρανκ Σινάτρα, Αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός
1925 – Ανν Β. Κόουτς, Αγγλίδα μοντέρ
1927 – Ρόμπερτ Νόις, Αμερικανός εφευρέτης και επιχειρηματίας
1928 – Τζινγκίζ Αϊτμάτωφ, Σοβιετικός συγγραφέας
1929 – Τζων Όσμπορν, Άγγλος θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος
1934 – Άννα Μπενάκη – Ψαρούδα, Ελληνίδα πολιτικός
1936 – Γιολάντα Μπάλας, Ρουμάνα αθλήτρια
1937 – Μάικλ Τζέφρι, Αυστραλός πολιτικός και στρατιωτικός
1943 – Βασίλης Αλεξάκης, Έλληνας συγγραφέας
1944 – Ζωή Λάσκαρη, Ελληνίδα ηθοποιός
1945 – Πόρσια Σίμσον Μίλερ, Τζαμαϊκανή πολιτικός
1946 – Έμερσον Φιτιπάλντι, Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων
1949 – Μαρκ Ραβαλομανάνα, πρόεδρος της Μαδαγασκάρης
1955 – Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, Ελληνίδα επιχειρηματίας
1963 – Χουάν Κάρλος Βαρέλα, πρόεδρος του Παναμά
1968 – Αντριάν Μπαρμπολούτσι, Αλβανός ποδοσφαιριστής
1969 – Σοφί Κίνσελα, Αγγλίδα συγγραφέας
1970 – Τζένιφερ Κόνελι, Αμερικανίδα ηθοποιός
1972 – Γουίλσον Κίπκετερ, Κενυάτης δρομέας
1980 – Gus G., Έλληνας κιθαρίστας (Firewind)
1985 – Γιάννης Ζαραδούκας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1985 – Πατ Καλάθης, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
Θάνατοι
1212 – Δαυίδ Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
1349 – Ιωάννα της Βουργουνδίας, βασίλισσα της Γαλλίας
1751 – Χένρυ Μπόλινμπροκ, Άγγλος πολιτικός και φιλόσοφος
1821 – Αλέξανδρος Καλλιμάχης, πρίγκιπας της Μολδαβίας
1843 – Γουλιέλμος Α΄, βασιλιάς των Κάτω Χωρών
1913 – Μενελίκ Β΄, αυτοκράτορας της Αιθιοπίας
1921 – Ενριέττα Σ. Λίβιτ, Αμερικανίδα αστρονόμος
1923 – Ραϊμόν Ραντιγκέ, Γάλλος συγγραφέας
1926 – Ζαν Ρισπέν, Γάλλος ποιητής
1933 – Άντονιν Σβέχλα, Τσέχος πολιτικός
1943 – Βασίλης Βερβέρης, Έλληνας κομμουνιστής
1946 – Ρενέ Φαλκονετί, Γαλλίδα ηθοποιός
1958 – Μιλουτίν Μιλάνκοβιτς, Σέρβος αστρονόμος
1961 – Πανταζής Σταμούλης, Έλληνας πολιτικός
1963 – Τέοντορ Χόις, Γερμανός πολιτικός
1971 – Δαβίδ Σαρνόφ, Ρώσος επιχειρηματίας
1972 – Δημοσθένης Δόκος, Έλληνας πολιτικός
1985 – Αν Μπάξτερ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1988 – Κίτσος Μακρής, Έλληνας λαογράφος
1989 – Αθανάσιος Μαυρίδης, Έλληνας πολιτικός
1989 – Δημήτριος Χλωρός, Έλληνας πολιτικός
2000 – Άγγελος Λασκαρίδης, Έλληνας πολιτικός
2008 – Τάσσος Παπαδόπουλος, Κύπριος πολιτικός