Εορτολόγιο: Αριστοτέλης, Τέλης Θεράπων * Ισιδώρα, Δώρα, Ισίδωρος, Σιδέρης.
14 Μαΐου: Άγιος Ισίδωρος που Μαρτύρησε στη Χίο – Ο Άγιος Ισίδωρος ήταν ναύτης του βασιλικού στόλου, στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου, και καταγόταν από την Αλεξάνδρεια.
Κάποια μέρα που η μοίρα του στόλου ήταν αγκυροβολημένη στη Χίο, καταγγέλθηκε από τον κεντυρίων Ιούλιο στο Ναύαρχο Νουμέριο ότι ο Ισίδωρος είναι χριστιανός. Ο Νουμέριος δεν άργησε να ακούσει το ίδιο και από τον ίδιο τον Ισίδωρο, όταν τον προσκάλεσε να ομολογήσει. Τότε τον έδειραν σκληρά και κατόπιν τον έριξαν στη φυλακή.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο πατέρας του μόλις έμαθε το γεγονός αυτό, αμέσως κίνησε για τη Χίο, πολύ στενοχωρημένος, διότι ο γιος του εγκατέλειψε την πατροπαράδοτη ειδωλολατρική θρησκεία. Όταν έφθασε στη Χίο, δε δυσκολεύτηκε να δει το γιο του. Ο Ισίδωρος, μόλις αντίκρισε τον πατέρα του, με πολλή ευλάβεια και στοργή τον ασπάσθηκε συγκινημένος. Το ίδιο έκανε και ο πατέρας του, αλλά δεν άργησε να εκφράσει και τη θλίψη του γι’ αυτόν. Ο Ισίδωρος του είπε ότι μάλλον έπρεπε να χαίρεται, διότι είδε το φως που προσφέρει ο Ιησούς Χριστός. Ο πατέρας του τον παρακάλεσε θερμά να επιστρέψει στην ειδωλολατρία, αλλά ο Ισίδωρος έμεινε αμετακίνητος στην πίστη του. Τότε, οργισμένος αυτός, τον καταράστηκε και παρότρυνε το Νουμέριο να τον θανατώσει το συντομότερο. Και πράγματι, ο Ισίδωρος μετά από διάφορα βασανιστήρια αποκεφαλίσθηκε. Έτσι, επαληθεύεται ο λόγος του Κυρίου, ότι «παραδώσει εἰς θάνατον πατὴρ τέκνον» (Ματθαίου Ι’ 21). Δε θα είναι, δηλαδή, μόνο οι ξένοι εναντίον των αγωνιζομένων χριστιανών, αλλά και οι άνθρωποι του σπιτιού τους. Και θα παραδώσει στο θάνατο ο άπιστος πατέρας το πιστό παιδί του.
Το σεπτό λείψανό του το έριξαν σε φαράγγι, για να τον καταφάγουν τα όρνεα, λίγοι δε στρατιώτες φύλαγαν εκεί, μην τυχόν έλθουν οι Χριστιανοί και παραλάβουν το σώμα. Όμως, μία Χριστιανή, ονόματι Μυρόπη (βλέπε 2 Δεκεμβρίου), ήλθε τη νύχτα και με την βοήθεια δύο υπηρετριών, την ώρα που οι στρατιώτες είχαν πέσει και ησύχαζαν, παρέλαβε το ιερό λείψανο, το οποίο ενταφίασε. Την επομένη, ο Νουμέριος πληροφορήθηκε ότι το λείψανο του Μάρτυρος είχε αρπαχθεί. Υπέθεσε ότι οι στρατιώτες δελεάστηκαν με χρήματα και δώρα και επέτρεψαν στους Χριστιανούς να παραλάβουν το σώμα του Αγίου. Γι’ αυτό τους φυλάκισε, ενώ παράλληλα κυκλοφόρησε την είδηση ότι θα τους φονεύσει , αν δεν του πουν σε ποιον παρέδωσαν το λείψανο. Η Μυρόπη έκρινε ότι θα ήταν άδικο να εκτελεσθούν οι στρατιώτες. Γι’ αυτό παρουσιάσθηκε στον Νουμέριο και του δήλωσε την αλήθεια. Εκείνος έδωσε εντολή να την φυλακίσουν. Μετά το μαρτύριό της, οι Χριστιανοί έθαψαν με ευλάβεια το λείψανο της Παρθενομάρτυρος κοντά στον τάφο, όπου προηγουμένως αυτή είχε αποθέσει αυτό του Αγίου Ισιδώρου.
Η ύπαρξη των Λειψάνων του Αγίου Ισιδώρου στη Χίο, μαρτυρείται ήδη κατά τον 6ο αιώνα μ.Χ. από τον αγιολόγο Γρηγόριο Τουρώνη. Προηγουμένως, τον 5ο αιώνα μ.Χ., ο Άγιος Μαρκιανός, Οικονόμος της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινούπολης (βλέπε 10 Ιανουαρίου), είχε μεταφέρει στη Βασιλεύουσα την Κάρα και μέρος των Λειψάνων του Μάρτυρος, τα οποία κατέθεσε σε παρεκκλήσιο του Ναού της Παναγίας στο Πέραν. Τα υπόλοιπα Λείψανα του Μάρτυρος αφαιρέθηκαν από την Χίο το 1125 μ.Χ., με την βοήθεια του Βενετικού Στόλου, από τον Ελληνόφωνο Λατίνο Κληρικό Cebrano Cebrani, με την ευκαιρία στρατιωτικής αποστολής στην Ανατολή του Δόγη Δομηνίκου Michiel. Την 1η Μαΐου 1356 μ.Χ. τα Λείψανα του Μάρτυρος κατατέθηκαν σε Παρεκκλήσιο προς τιμήν του, μέσα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μάρκου.
Την 17η Σεπτεμβρίου 1626 μ.Χ. η Κάρα του Αγίου κλάπηκε από την Τουρκοκρατούμενη Κωνσταντινούπολη με την βοήθεια ντόπιου Χριστιανού, ο οποίος πληρώθηκε αδρότατα από τις Βενετικές Αρχές. Η Κάρα έφθασε στη Βενετία την 1η Μαρτίου 1627 μ.Χ. και κατατέθηκε στο Θησαυρό του Αγίου Μάρκου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὡς στρατευθεὶς τῷ Βασιλεῖ τῶν αἰώνων, τῶν ἐπιγείων τὴν στρατείαν ἀπώσω, καὶ εὐθαρςῶς ἐκήρυξας Χριστὸν τὸν Θεὸν· ὅθεν τὸν ἀγῶνά σου, τὸν καλὸν ἐκτελέσας, Μάρτυς θεοδόξαστος, τοῦ Σωτῆρος ἐδείχθης· ὃν ἐκδυσώπει σώζεσθαι ἡμᾶς, τοὺς σὲ τιμῶντας, παμμάκαρ Ἰσίδωρε.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Κυβερνήτης μέγιστος τῇ οἰκουμένῃ σὺ ἐφάνης ἅγιε, ταῖς πρὸς Θεόν σου προσευχαῖς· διὸ ὑμνοῦμέν σε σήμερον, Μάρτυς θεόφρον, Ἰσίδωρε ἔνδοξε.
Μεγαλυνάριον
Ξίφει ἐκτμηθείς σου τὴν κεφαλήν, ἔτεμες τῆς πλάνης, Ἀθλοφόρε τὰς μηχανάς, καὶ Χριστῷ ἡνώθεις, τῇ κεφαλῇ τῶν ὅλων, ὡς κοινωνὸς τοῦ πάθους, τούτου Ἰσίδωρε.
Κάθισμα
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ἀγωνισάμενος, κατὰ τοῦ ὄφεως, ἔστησας τρόπαιον, Μάρτυς Ἰσίδωρε· ἐκ τῆς Αἰγύπτου γὰρ φωστήρ, αὐγάζων τὴν ὑφήλιον, πᾶσιν ἐξανέτειλας, τὰς κινήσεις ποιούμενος, πρὸς τὸν ἀνατείλαντα, ἐκ Παρθένου θεόπαιδος, δι’ ὃν σφαγιασθεὶς ἀθλοφόρε, θῦμα εὐῶδες γεγένησαι.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1264 – Μάχη του Λούες: Ο Ερρίκος Γ΄ της Αγγλίας αιχμαλωτίζεται και ο Σιμόν ντε Μονφόρ γίνεται de facto κυβερνήτης της Αγγλίας.
1509 – Γαλλικές δυνάμεις νικούν τους Βενετούς στη μάχη του Ανιαντέλο στη βόρεια Ιταλία.
1610 – Δολοφονείται στο Παρίσι ο Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας. Νέος βασιλιάς της Γαλλίας γίνεται ο Λουδοβίκος ΙΓ΄.
1643 – Πεθαίνει ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΓ΄ της Γαλλίας. Νέος βασιλιάς της Γαλλίας γίνεται, σε ηλικία 5 ετών, ο Λουδοβίκος ΙΔ΄.
1787 – Αντιπρόσωποι συγκαλούν στη Φιλαδέλφεια (Πενσυλβάνια) Συντακτική Συνέλευση για να συντάξει ένα νέο Σύνταγμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Προεδρεύει ο Τζορτζ Ουάσινγκτον.
1796 – Ο Έντουαρντ Τζέννερ κάνει τον πρώτο εμβολιασμό κατά της ευλογιάς.
1863 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Λαμβάνει χώρα η μάχη του Τζάκσον.
1913 – Ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης εγκρίνει τον καταστατικό χάρτη για το Ίδρυμα Ροκφέλερ, το οποίο αρχίζει τη λειτουργία του με μία δωρεά 100.000.000$ από τον Τζον Ντάβισον Ροκφέλερ.
1925 – Εκδίδεται το μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ Η κυρία Ντάλογουεη.
1928 – Αρχίζει η λειτουργία της Τράπεζας της Ελλάδος.
1939 – Η Λίνα Μεδίνα σε ηλικία 5 ετών γίνεται η νεαρότερη επιβεβαιωμένη μητέρα στην ιστορία της ιατρικής.
1940 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η γερμανική αεροπορία βομβαρδίζει το Ρότερνταμ.
1944 – Τρεις μέρες πριν από την έναρξη του Συνεδρίου του Λιβάνου, αντιπροσωπεία του Ε.Α.Μ. στέλνει τηλεγράφημα προς τον Ουίνστον Τσώρτσιλ και τον Φραγκλίνο Ρούζβελτ αποκηρύσσοντας το στασιαστικό κίνημα και διαβεβαιώνοντας την προσήλωση των Ελλήνων στον συμμαχικό αγώνα.
1948 – Το Ισραήλ ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος και εγκαθίσταται προσωρινή κυβέρνηση. Αμέσως μετά την ανακήρυξη, το Ισραήλ δέχεται επίθεση από τα γειτονικά αραβικά κράτη και αρχίζει ο Αραβοϊσραηλινός πόλεμος του 1948.
1955 – Ψυχρός πόλεμος: Οκτώ κομμουνιστικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Σοβιετικής Ένωσης, υπογράφουν μία συνθήκη αμοιβαίας άμυνας που ονομάζεται Σύμφωνο της Βαρσοβίας.
1962 – Τελούνται στην Αθήνα οι γάμοι της πριγκίπισσας Σοφίας και του διαδόχου του ισπανικού θρόνου, πρίγκιπα Χουάν Κάρλος.
1963 – Το Κουβέιτ γίνεται μέλος του Ο.Η.Ε.
1967 – Με πρωτοβουλία στελεχών της Ε.Δ.Α. και του Κ.Κ.Ε. ιδρύεται η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση, το Πανελλήνιο Αντιδικτατορικό Μέτωπο (ΠΑΜ), με επικεφαλής τον Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο εκδίδει παράνομα στην Αθήνα το έντυπο Νέα Ελλάδα.
1970 – Η Ουλρίκε Μάινχοφ και άλλοι απελευθερώνουν από τη φυλακή τον Αντρέας Μπάαντερ, γεγονός που αποτελεί καίρια στιγμή στο σχηματισμό της οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός.
1973 – Εκτοξεύεται ο Skylab, ο πρώτος διαστημικός σταθμός των Ηνωμένων Πολιτειών.
1988 – Στο Κεντάκι, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ένας μεθυσμένος οδηγός που οδηγεί στο αντίθετο ρεύμα συγκρούεται με σχολικό λεωφορείο. Είκοσι επτά άτομα σκοτώνονται κατά τη σύγκρουση και την επακόλουθη πυρκαγιά.
Γεννήσεις
1316 – Κάρολος Δ΄, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
1481 – Ρούπρεχτ επίσκοπος του Φράιζινγκ
1553 – Μαργαρίτα, βασίλισσα της Γαλλίας
1836 – Βίλελμ Στάινιτς, Αυστριακός σκακιστής
1867 – Κουρτ Άισνερ, Γερμανός πολιτικός
1880 – Βίλχελμ Λιστ, Γερμανός στρατάρχης
1899 – Στέλιος Περπινιάδης, Έλληνας τραγουδιστής
1901 – Χριστόφορος, πρίγκιπας της Έσσης
1924 – Καίτη Γκρέι, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1933 – Τσαρλς Άντρομπας, γενικός κυβερνήτης του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνων
1936 – Μπόμπι Ντάριν, Αμερικανός τραγουδιστής
1942 – Σώτια Τσώτου, Ελληνίδα στιχουργός
1943 – Τζακ Μπρους, Σκωτσέζος μουσικός (Cream)
1943 – Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον, Ισλανδός πολιτικός
1944 – Τζορτζ Λούκας, Αμερικανός σκηνοθέτης
1947 – Αν Βιαζέμσκι, Γαλλίδα ηθοποιός
1948 – Πιερ Ανρί Ματσιόνι, Γάλλος πολιτικός
1952 – Ρόμπερτ Ζεμέκις, Αμερικανός σκηνοθέτης
1953 – Νοροντόμ Σιχαμόνι, βασιλιάς της Καμπότζης
1955 – Βέιντερ, Αμερικανός παλαιστής
1960 – Σιμονέτα Σομαρούγκα, Ελβετίδα πολιτικός
1961 – Γιώργος Πατούλης, Έλληνας πολιτικός
1964 – Ρόσεν Πλέβνελιεφ, Βούλγαρος πολιτικός
1969 – Κέιτ Μπλάνσετ, Αυστραλή ηθοποιός
1971 – Σοφία Κόπολα, Αμερικανίδα σκηνοθέτης
1979 – Νταν Άουερμπακ, Αμερικανός τραγουδιστής
1983 – Αναΐ, Μεξικανή τραγουδίστρια και ηθοποιός
1983 – Σαρμπέλ, Κύπριος τραγουδιστής
1983 – Άμπερ Τάμπλιν, Αμερικανίδα ηθοποιός
1984 – Μαρκ Ζάκερμπεργκ, Αμερικανός επιχειρηματίας και ιδρυτής του Facebook
1985 – Ζακ Ράιντερ, Αμερικανός παλαιστής
1986 – Αλιόσα, Ουκρανή τραγουδίστρια
1990 – Μάριος Αντωνιάδης, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1993 – Μιράντα Κόσγκροβ, Αμερικανίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια
1995 – Κέλι Γκέιλ, Αυστραλή/Ινδή μοντέλο
Θάνατοι
649 – Πάπας Θεόδωρος Α΄
964 – Πάπας Ιωάννης ΙΒ΄
1595 – Βόλφγκανγκ δούκας του Μπράουνσβαϊγκ-Γκρουμπενχάγκεν
1608 – Κάρολος Γ΄, δούκας της Λωρραίνης
1610 – Ερρίκος Δ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1643 – Λουδοβίκος ΙΓ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1688 – Αντουάν Φυρετιέρ, Γάλλος συγγραφέας
1854 – Σοφί ντε Μαρμπουά Λεμπρέν, δούκισσα της Πλακεντίας
1895 – Αρχιεπίσκοπος Κέρκυρας Ευστάθιος, Έλληνας κληρικός
1912 – Άουγκουστ Στρίντμπεργκ, Σουηδός συγγραφέας
1925 – Χένρυ Ράιντερ Χάγκαρντ, Άγγλος συγγραφέας
1940 – Έμμα Γκόλντμαν, Λιθουανή αναρχική
1954 – Χάιντς Γκουντέριαν, Γερμανός στρατηγός
1961 – Θεμιστοκλής Αθανασιάδης Νόβας, Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας
1966 – Ελευθέριος Σταυρίδης, Έλληνας δημοσιογράφος
1976 – Παναγιώτης Μάτσος, Έλληνας πολιτικός
1987 – Ρίτα Χέιγουορθ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1989 – Μαίρη Λαλοπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός
1991 – Αναστάσιος Γκόγκος, Έλληνας ζωγράφος
1995 – Κρίστιαν Άνφινσεν, Αμερικανός χημικός
1995 – Λαβίτι Στάουτ, πολιτικός από τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους
1998 – Φρανκ Σινάτρα, Αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός
2015 – B.B. King, Αμερικανός κιθαρίστας