Εορτολόγιο: Θεοφανώ. Μόδεστος.
16 Δεκεμβρίου: Αγία Θεοφανώ η Θαυματουργή σύζυγος του βασιλιά Λέοντα του σοφού – Η Αγία Θεοφανώ ήταν μια ευσεβέστατη και ενάρετη βασίλισσα, που εξυμνήθηκε πολύ από τους χρονογράφους της εποχής εκείνης, για την ευαγγελική της ζωή, τις ελεημοσύνες της και την άκρα ευσέβειά της.
Ήταν κόρη του Κωνσταντίνου του Μαρτινακίου, του Ιλλουστρίου και της Άννας. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ανατράφηκε με επιμέλεια.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Σε κατάλληλη ηλικία, ο βασιλιάς Βασίλειος ο Μακεδόνας την έδωσε για σύζυγο στον γιό του Λέοντα τον Σοφό (886 – 912 μ.Χ.), με τον οποίο για 12 χρόνια ζούσε με αφοσίωση συζυγική και αναγνωρίστηκε αμέσως από τους συγχρόνους της σαν αγία και θαυματουργή για τα πολλά έργα αγάπης που έκανε.
Παρ’ όλο τα μεγαλεία και τον πλούτο που την πλαισίωνε, διατήρησε τη ταπεινοφροσύνη και την μετριοφροσύνη που την χαρακτήριζε πριν. Προτιμούσε να είναι απλά ντυμένη και να βρίσκεται δίπλα στους ανθρώπους που την χρειαζόντουσαν. Γι’ αυτό ντυνόταν απλά για να μην αναγνωρίζεται και με την συνοδεία δύο έμπιστων υπηρετριών της, γύρναγε στα σπίτια των φτωχών και κατατρεγμένων και πρόσφερε την βοήθειά της. Ήταν τόση η πίστη της, που αξιώθηκε να θαυματουργήσει. Όταν εγκατέλειπε η ιατρική επιστήμη κάποιον ασθενή διότι δεν μπορούσε να τον θεραπεύσει, του επανέφερε την υγεία του η Αγία με την δύναμη της ψυχής της. Παρ’ όλο τις πίκρες που δέχθηκε στη ζωή της η Αγία Θεοφανώ υμνούσε τον Κύριο με μία άσβεστη φλόγα.
Όταν πέθανε, ο σύζυγός της, έκτισε ωραιότατο ναό, κοντά στον ναό των Αγίων Αποστόλων, όπου εναποτέθηκε το τίμιο λείψανό της. Αυτό μετακόμισε ο Πατριάρχης Γεννάδιος ο Σχολάριος, στο ναό των Αγίων Αποστόλων και από ‘κεί αργότερα μεταφέρθηκε στο Πατριαρχείο, όπου μέχρι σήμερα σώζεται.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Προελομένη τὰ οὐράνια πόθω, Θεοφανῶ τὴν βιοτὴν διεξῆλθες, ἀγγελικῶς ἐν γῇ περιπολεύουσα• ὅθεν κατηξίωσαι, οὐρανίων χαρίτων, σὺν Ἀγγέλων τόξεσι, καὶ Ἁγίων χορείαις, παριστάμενη τῷ Παμβασιλεῖ ὂν ἐκδυσώπει, εὐρεὶν ἠμᾶς ἔλεος.
Κοντάκιον
Ήχος δ’. Επεφάνη σήμερον.
Εορτήν σου σήμερον, την λαμπροτάτην, εκτελούντες κράζομεν, Θεοφανώ, πανευσεβώς, τους σε υμνούντας διάσωσον, από παντοίων κινδύνων τους δούλους σου.
Ὁ Οἶκος
Ο των απάντων Πλαστουργός, και βασιλεύς των όλων, το της ψυχής ειλικρινές, της σης ω πανοσία, προγνούς πανσόφως, των φθαρτών, υψώσε σε, λαμπρύνας σε των αρετών ακτίσιν, ώσπερ δέον νυν εν ουρανοίς αυτώ συμβασιλεύουσαν, υμνούμεν σε κράζοντες μετά πόθου, διάσωσον από παντοίων κινδύνων τους δούλους σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
714 – Πεθαίνει στο Βέλγιο ο Πεπίνος του Χέρσταλ, μαγιορδόμος του ανακτόρου των Μεροβίγγειων. Τον διαδέχεται ο ανήλικος εγγονός του, Θευδοάλδος, ενώ την πραγματική εξουσία στη Φραγκία την έχει η σύζυγός του Πλεκτρούδη.
755 – Ξεσπάει η επανάσταση του Αν Λουσάν εναντίον της δυναστείας των Τανγκ στην Κίνα.
1431 – Εκατονταετής Πόλεμος: Ο Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας στέφεται βασιλιάς της Γαλλίας στην Παναγία των Παρισίων.
1497 – Ο Βάσκο ντα Γκάμα περνά το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος, στο σημείο όπου ο Βαρθολομαίος Ντιάζ είχε γυρίσει πίσω στην Πορτογαλία.
1575 – Σεισμός εκτιμώμενου μεγέθους 8,5 βαθμών Ρίχτερ χτυπά τη Βαλδίβια στη Χιλή.
1653 – Προτεκτοράτο (Μεγάλη Βρετανία, Ιρλανδία): Ο Όλιβερ Κρόμγουελ γίνεται Λόρδος Προστάτης της Κοινοπολιτείας της Αγγλίας, Σκωτίας και Ιρλανδίας.
1864 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Οι δυνάμεις της Ένωσης νικούν τον συνομοσπονδιακό στρατό του Τζον Χουντ στο Νάσβιλ (Τενεσί).
1912 – Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος: Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό νικά το Οθωμανικό Πολεμικό Ναυτικό στη ναυμαχία της Έλλης.
1920 – Σεισμός μεγέθους 7,8 βαθμών Ρίχτερ χτυπά την επαρχία Κανσού στην Κίνα, σκοτώνοντας περίπου 273.400 άτομα.
1942 – Ολοκαύτωμα: Ο αρχηγός της Σουτσστάφφελ Χάινριχ Χίμλερ διατάζει να μεταφερθούν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς οι υπό εξόντωση Ρομά.
1944 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ξεκινά η Μάχη των Αρδεννών με την αιφνιδιαστική επίθεση του γερμανικού στρατού μέσω του δάσους των Αρδεννών.
1947 – Ο Γουίλλιαμ Μπράντφορντ Σόκλεϋ, ο Τζον Μπαρντίν και ο Γουόλτερ Χάουζερ Μπράταιην δημιουργούν το πρώτο πρακτικό τρανζίστορ επαφής.
1950 – Πόλεμος της Κορέας: Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Χάρυ Τρούμαν κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αφού τα κινεζικά στρατεύματα μπαίνουν στον πόλεμο υπέρ της κομμουνιστικής Βόρειας Κορέας.
1960 – Αεροπορική τραγωδία στη Νέα Υόρκη: 134 άτομα σκοτώνονται όταν ένα αεροσκάφος Douglas DC-8 της United Airlines συγκρούεται με αεροπλάνο της TWA πάνω από το Στάτεν Άιλαντ.
1965 – Το πρακτορείο Associated Press αποκαλύπτει τον μυστικό γάμο του Έλληνα μεγαλοεφοπλιστή Σταύρου Νιάρχου (56 ετών) με την 24χρονη Σαρλότ Φορντ, κόρη του “αυτοκράτορα” της αμερικανικής αυτοβιομηχανίας, Χένρυ Φορντ. Είναι ο τρίτος γάμος του Νιάρχου, ενώ παραμένει μυστήριο πότε εκδόθηκε το διαζύγιό του από τη δεύτερη σύζυγό του Ευγενία Λιβανού.
1971 – Πόλεμος Απελευθέρωσης του Μπανγκλαντές και Ινδοπακιστανικός πόλεμος του 1971: Η παράδοση του Στρατού του Πακιστάν τελειώνει τις δύο συγκρούσεις. Αυτό εορτάζεται ετησίως ως Μέρα της Νίκης στο Μπανγκλαντές και Βιτζάι Ντιβάς στην Ινδία.
1971 – Το Ηνωμένο Βασίλειο αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Μπαχρέιν, η οποία εορτάζεται ετησίως ως Εθνική Ημέρα του Μπαχρέιν.
1989 – Ρουμανική Επανάσταση: Διαδηλώσεις ξεσπούν στην Τιμισοάρα της Ρουμανίας ως απάντηση στην προσπάθεια της κυβέρνησης να εκδιώξει τον διαφωνούντα Ούγγρο πάστορα Λάζλο Τοκές.
1991 – Το Καζακστάν ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του από τη Σοβιετική Ένωση.
2013 – Λεωφορείο πέφτει από υπερυψωμένο αυτοκινητόδρομο στην πρωτεύουσα των Φιλιππινών Μανίλα, σκοτώνοντας 18 άτομα και τραυματίζοντας 20.
Γεννήσεις
1364 – Μανουήλ Γ΄ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
1485 – Αικατερίνη της Αραγονίας, βασίλισσα της Αγγλίας
1522 – Ονώριος Α΄, λόρδος του Μονακό
1534 – Χανς Μπολ, Φλαμανδός καλλιτέχνης
1742 – Γκέμπχαρντ Λέμπερεχτ φον Μπλύχερ, Πρώσος στρατάρχης
1775 – Φρανσουά Αντριέν Μπουαλντιέ, Γάλλος συνθέτης
1775 – Τζέιν Όστεν, Αγγλίδα συγγραφέας
1790 – Λεοπόλδος Α΄, βασιλιάς του Βελγίου
1834 – Λεόν Βαλράς, Γάλλος οικονομολόγος
1857 – Έντουαρντ Έμερσον Μπάρναρντ, Αμερικανός αστρονόμος
1866 – Βασίλι Καντίνσκι, Ρώσος ζωγράφος
1869 – Χρίστο Τατάρτσεφ, Βούλγαρος επαναστάτης
1882 – Ζόλταν Κόνταλυ, Ούγγρος συνθέτης
1882 – Βάλτερ Μάισνερ, Γερμανός φυσικός
1888 – Αλέξανδρος Α΄, βασιλιάς της Γιουγκοσλαβίας
1896 – Άννα Άντερσον, Πολωνή εργάτρια
1899 – Νόελ Κάουαρντ, Άγγλος συνθέτης και θεατρικός συγγραφέας
1902 – Ραφαέλ Αλμπέρτι, Ισπανός ποιητής
1917 – Άρθουρ Κλαρκ, Άγγλος συγγραφέας
1928 – Φίλιπ Κ. Ντικ, Αμερικανός συγγραφέας
1932 – Θανάσης Βαλτινός, Έλληνας συγγραφέας
1935 – Νίκος Σαμψών, Κύπριος πολιτικός
1944 – Ν! Ξάου, ηθοποιός από τη Ναμίμπια
1947 – Βίνσεντ Μάθιους, Αμερικανός αθλητής
1960 – Κανούτο Κάλλαν, Δανός ζωγράφος
1960 – Σάικο Σιντ, Αμερικανός παλαιστής
1961 – Μπιλ Χικς, Αμερικανός κωμικός
1962 – Γουίλιαμ Πέρι, Αμερικανός παίκτης του ράγκμπι
1963 – Γιώργος Αθανασιάδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1963 – Βιόριτσα Ντάντσιλα, Ρουμάνα πολιτικός
1964 – Χάικε Ντρέσλερ, Γερμανίδα αθλήτρια
1972 – Ζέλικο Κάλατς, Αυστραλός ποδοσφαιριστής
1979 – Μιχάι Τραϊσταρίου, Ρουμάνος τραγουδιστής
1982 – Άννα Σεντοκόβα, Ουκρανή τραγουδίστρια και ηθοποιός
1988 – Ματς Χούμελς, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1993 – Γιοτί Άμιγιε, Ινδή ηθοποιός
Θάνατοι
401 – Πάπας Αναστάσιος Α΄
705 – Γου Ζετιάν, αυτοκράτειρα της Κίνας
714 – Πεπίνος του Χέρσταλ, Φράγκος στρατιωτικός και πολιτικός
882 – Πάπας Ιωάννης Η΄
999 – Αδελαΐδα της Ιταλίας, αυτοκράτειρα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
1263 – Χάακον Δ’, βασιλιάς της Νορβηγίας
1325 – Κάρολος, κόμης του Βαλουά
1470 – Ιωάννης Β΄ του Ανζού, δούκας της Λωρραίνης
1672 – Ιωάννης Β΄ Καζιμίρ, βασιλιάς της Πολωνίας
1774 – Φρανσουά Κενέ, Γάλλος οικονομολόγος
1821 – Αντώνης Οικονόμου, Έλληνας πλοίαρχος
1884 – Φρέντερικ Μάριοτ, Αμερικανός εκδότης
1897 – Αλφόνς Ντωντέ, Γάλλος συγγραφέας
1921 – Καμίγ Σαιν-Σανς, Γάλλος συνθέτης
1962 – Ντίνος Ανδριανόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1965 – Ουίλιαμ Σόμερσετ Μομ, Βρετανός συγγραφέας
1974 – Κώστας Βάρναλης, Έλληνας ποιητής
1985 – Ηλίας Οικονομόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1989 – Λι Βαν Κλιφ, Αμερικανός ηθοποιός
1989 – Σιλβάνα Μάνγκανο, Ιταλίδα ηθοποιός
1994 – Αθανάσιος Κανελλόπουλος, Έλληνας πολιτικός
2006 – Γιάννης Ε. Διακογιάννης, Έλληνας δημοσιογράφος
2013 – Άριε Φερμίρ, Ολλανδός ποδοσφαιριστής
2017 – Αγγέλα Κοκκόλα, Ελληνίδα πολιτικός