Εορτολόγιο: Εδουάρδος, Έντουαρντ, Έντυ.
18 Μαρτίου: Άγιος Κύριλλος Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων – Ο Άγιος Κύριλλος καταγόταν από την Παλαιστίνη και γεννήθηκε πιθανώς το έτος 313 μ.Χ. στα Ιεροσόλυμα.
Χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος υπό του Επισκόπου Ιεροσολύμων Μαξίμου του Γ’ (333 – 348 μ.Χ.) (βλέπε 9 Μαΐου), τον οποίο και διαδέχθηκε στην επισκοπική έδρα κατά τις αρχές του έτους 348 μ.Χ., είτε διότι ο Μάξιμος απομακρύνθηκε από τους αιρετικούς Αρειανούς, είτε διότι πέθανε.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Άγιος αρχικά αδιαφορούσε για τις δογματικές «λεπτολογίες» και απέφευγε επιμελώς τον όρο «ομοούσιος». Γι’ αυτό ο Αρειανός Μητροπολίτης Κασαρείας Ακάκιος ενέκρινε την εκλογή του και τον χειροτόνησε Επίσκοπο. Αλλά συνέβη και εδώ, ότι αργότερα και στην περίπτωση του Αγίου Μελετίου, Πατριάρχου Αντιοχείας (τιμάται 12 Φεβρουαρίου). Ο Άγιος δεν έμεινε εκτός του κλίματος της εποχής, ως προς τους δογματικούς αγώνες και από τους πρώτους μήνες της αρχιερατείας του αποδείχθηκε με τις περίφημες Κατηχήσεις του, υπερασπιστής των Αποφάσεων και των Όρων της Α’ Οικουμενικής Συνόδου.
Τους αγώνες του Αγίου Κυρίλλου εξήρε και η εν Κωνσταντινουπόλει Σύνοδος του έτους 382 μ.Χ.: «Τῆς δὲ γὲ μητρὸς ἁπασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν, τῆς ἐν Ἱεροσολύμοις, τὸν αἰδεσιμώτατον Κύριλλον ἐπίσκοπον εἶναι γνωρίζομεν. Κανονικῶς τὲ παρὰ τῶν τῆς ἐπαρχίας χειροτονηθέντα πάλαι καὶ πλεῖστα πρὸς τοὺς Ἀρειανοὺς ἐν διαφόροις τόποις ἀθλήσαντα».
Η δογματική τοποθέτηση του Αγίου Κυρίλλου υπήρξε η πρώτη αιτία ρήξεως με τον Επίσκοπο Ακάκιο Καισαρείας, ο οποίος στη συνέχεια ζητούσε διάφορες αφορμές για να καταστρέψει τον Άγιο. Δεύτερη αιτία ήταν η διαφορά σχετικά με την δικαιοδοσία των δύο εδρών. Ως γνωστό, λόγω καταστροφής της πόλεως των Ιεροσολύμων η εκεί Χριστιανική κοινότητα διασκορπίστηκε, μετά δε την επανοικοδόμηση αυτής οι Χριστιανοί ήταν λίγοι, γι’ αυτό σε Μητρόπολη αναδείχθηκε η πρωτεύουσα της Παλαιστίνης, Καισάρεια. Μετά από λίγο, όταν οι Χριστιανοί των Ιεροσολύμων αυξήθηκαν, η Επισκοπή Ιεροσολύμων ζήτησε αποκατάσταση της παλαιάς αυτής θέσεως. Το 325 μ.Χ. η Α’ Οικουμενική Σύνοδος, διά του 7ου Κανόνος αυτής, όριζε να τιμάται ιδιαίτερα κατά τα αρχαία έθιμα ο Επίσκοπος Αιλίας, δηλαδή Ιεροσολύμων, η δε Μητρόπολη Καισαρείας να διατηρεί το οικείο αξίωμα. Η ασάφεια της διατυπώσεως του Κανόνος προκάλεσε διένεξη μεταξύ του Αγίου Κυρίλλου και του Ακακίου.
Ο τελευταίος ήταν σε πλεονεκτική θέση λόγω της υποστηρίξεως αυτού από τον Αρειανό αυτοκράτορα Κωνστάντιο (337 – 361 μ.Χ.) και αφού βρήκε πρόφαση κατά του Αγίου Κυρίλλου, ότι σε καιρό λιμού πούλησε ιερά κειμήλια και αναθήματα για να προσφέρει τροφή σε άπορους, καθαίρεσε τον Άγιο διά Συνόδου, η οποία συνήλθε στα Ιεροσόλυμα, το έτος 357 μ.Χ. και τον απομάκρυνε από εκεί.
Ο Άγιος Κύριλλος εξορίσθηκε στην Ταρσό της Κιλικίας και έγινε δεκτός υπό του εκεί Επισκόπου Σιλβανού, ο οποίος απέρριψε την αξίωση του Ακακίου να διακόψει την επικοινωνία του με τον Άγιο. Ωστόσο ο Άγιος Κύριλλος ζητούσε να διερευνηθεί η υπόθεσή του από μεγαλύτερη Σύνοδο. Πράγματι, η Σύνοδος η οποία συνήλθε το έτος 359 μ.Χ. στα Ιεροσόλυμα, τον αποκατέστησε και τον αθώωσε, αλλά ο Ακάκιος, αφού κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη, ματαίωσε τις αποφάσεις της Συνόδου των Ιεροσολύμων δι’ άλλης Συνόδου, η οποία συνήλθε το έτος 360 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και επικύρωσε την καθαίρεση και εξορία του Αγίου Κυρίλλου.
Ο Άγιος Κύριλλος επέστρεψε στην έδρα του, όπως και οι λοιποί εξόριστοι Επίσκοποι, το έτος 361 μ.Χ., επί αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτου, ο οποίος θέλοντας να έχει κοντά του όλους τους εχθρούς του αυτοκράτορα Κωνστάντιου, ανακάλεσε τους εξόριστους Αρχιερείς. Ο Άγιος αισθανόταν την ανάγκη να επιδοθεί στη διαποίμανση του ποιμνίου του. Αλλά μετά τον θάνατο του Ιουλιανού του Παραβάτου, στις 26 Ιουλίου 363 μ.Χ., εξορίσθηκε και πάλι από τον αυτοκράτορα Ουάλη (364 – 378 μ.Χ.) για ένδεκα χρόνια και επανήλθε στα Ιεροσόλυμα μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα, το έτος 378 μ.Χ.
Ο Άγιος Κύριλλος κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 387 μ.Χ.
Το κύριο έργο του είναι οι Κατηχήσεις (23 στο σύνολο), οι οποίες εκφωνήθηκαν κατά την διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και της Διακαινησίμου εβδομάδας του έτους 348 μ.Χ. στη βασιλική της Αναστάσεως. Σκοπός των Κατηχήσεων ήταν αφ’ ενός μεν η εισαγωγή των Κατηχουμένων στις θεμελιώδεις διδασκαλίες της πίστεως και του ηθικού βίου των Χριστιανών, αφ’ ετέρου δε η φανέρωση των Μυστηρίων της Εκκλησίας στους Νεοβαπτισθέντες. Η αξία των Κατηχήσεων του Αγίου Κυρίλλου είναι ανυπολόγιστη. Κανένα έργο προ αυτού δεν εμφανίζει με τόση παραστατικότητα σχεδόν όλο το τελετουργικό της Ορθοδόξου Εκκλησίας, καθώς και το μυστηριακό και αγιαστικό σύστημα με τόση καταπληκτική ομοιότητα προς τα μέχρι σήμερα τελούμενα στο ναό, ώστε δικαιολογημένα να θεωρούμε ότι οι Κατηχήσεις του Αγίου Κυρίλλου αποτελούν έκτυπη αναπαράσταση και στην πράξη διατήρηση αυτής της ίδιας της Αποστολικής Τελετουργικής Παραδόσεως.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Κύριλλε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Στολὴν τὴν ἔνθεον, ἀμφιεσάμενος, στῦλος ὁλόφωτος, ὤφθης τῆς πίστεως, τῶν Ἀποστόλων ἐν Σιῶν τὴν χάριν κεκληρωμένος, ὅθεν ἐνδιέπρεψας, εὐσέβειας τοὶς δόγμασι, καὶ πιστῶς ἐσκόρπισας, τῆς σοφίας τὸ τάλαντον. Καὶ νῦν ὑπὲρ ἠμῶν ἐκδυσώπει, Κύριλλε Πάτερ Ἱεράρχα.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Φερωνύμος γέγονε, τῇ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία, ὁ φωσφόρος λόγος σου, κῦρος οὐράνιον Πάτερ· γνῶσιν γάρ τῆς ἀληθείας Πάτερ διδάσκων, ἔλλαμψιν, ἠθῶν ὁσίων καθυπογράφεις, καί παθῶν βραβεύεις λύσιν, τῇ σῇ πρεσβείᾳ, θεόφρον Κύριλλε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν σοφίαν.
Τὴν σοφίαν τοῦ λόγου πεπλουτηκώς, ἐξηρεύξω δογμάτων ῥεῖθρα ζωῆς, καὶ πᾶσαν κατήρδευσας, εὐσεβούντων διάνοιαν, καὶ βακτηρίᾳ θείᾳ ποιμάνας τὸ ποίμνιον, ἐπὶ χλόην θείας, ἐξέθρεψας γνώσεως· ὅθεν ὡς Ποιμένα, καὶ διδάσκαλον μέγαν, καὶ πίστεως πρόμαχον, εὐφημοῦμέν σε Κυριλλε, Ἱεράρχα κραυγάζοντες· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
18 Μαρτίου του 1996 πέθανε ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές της νεότερης Ελλάδας, ο Οδυσσέας Ελύτης. Υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές της νεότερης Ελλάδας.
Ανήκε στην λεγόμενη «γενιά του τριάντα», η οποία έδωσε τα πιο σημαντικά νεοελληνικά έργα στην ποίηση, την πεζογραφία και την ζωγραφική. Γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης
Η ύψιστη τιμή για τον Ελύτη ήρθε το 1979 σε ηλικία 68 ετών. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και έγινε ο δεύτερος Έλληνας, μετά τον Σεφέρη, που κερδίζει το συγκεκριμένο βραβείο. Στην ανακοίνωση της, η Σουηδική Ακαδημία ανέφερε ότι θα τιμήσει τον Οδυσσέα Ελύτη «για την ποίησή του, που με βάθρο την ελληνική παράδοση περιγράφει με αισθητική δύναμη και υψηλή πνευματική διακριτικότητα, τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για την ελευθερία και τη δημιουργία».
Τα επόμενα χρόνια θα εκδώσει και άλλες ποιητικές συλλογές και θα δημιουργήσει μια ακόμα μεγαλύτερη κληρονομιά. Πέθανε σε ηλικία 85 ετών. Ο Οδυσσέας Ελύτης παραμένει μέχρι και σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, που ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες, ενώ είχε ενεργή συμμετοχή στην πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ου αιώνα.
Στο βίντεο που ακολουθεί μπορείτε να δείτε ένα απόσπασμα από την πολύτιμη εκπομπή με τον Οδυσσέα Ελύτη των Γιώργου και Ηρούς Σγουράκη. Ευρισκόμενος ο Ποιητής στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης, στην Πάτμο, διαβάζει «Άξιον εστί»:
1662: Κυκλοφορούν στο Παρίσι οι πρώτες άμαξες – λεωφορεία, με θέσεις για οκτώ καθιστούς επιβάτες.
1821: Οι Πετμεζαίοι επιτίθενται κατά των ανδρών του Τούρκου Διοικητή των Καλαβρύτων Αρναούτογλου στην περιοχή Παλαιοπύργου και τους αποκλείουν στους τρεις οχυρούς πύργους της πόλης.
1844: Ο Όθων ορκίζεται ενώπιον της Συνελεύσεως ως Συνταγματικός Βασιλεύς. Στην ίδια συνεδρίαση, η εθνοσυνέλευση ψηφίζει εκλογικό νόμο, με τον οποίο καθιερώνεται η καθολική ψηφοφορία με κάποιες μείζονες εξαιρέσεις. Αποκλείονται όλοι όσοι δεν διαθέτουν κινητή ή ακίνητη περιουσία
1900: Ιδρύεται στο Άμστερνταμ η ποδοσφαιρική ομάδα του Άγιαξ.
1902: Ο ιταλός τενόρος Ενρίκο Καρούζο γίνεται ο πρώτος καλλιτέχνης που η φωνή του αποτυπώνεται σε δίσκο γραμμοφώνου. Σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Μιλάνο ηχογραφεί δέκα άριες και εισπράττει το σεβαστό ποσό των 5.000 δολαρίων.
1921: Στρατεύματα με επικεφαλής τον Τρότσκι καταστέλλουν την εξέγερση των ναυτών της Κροστάνδης.
1926: Ιδρύεται η Ακαδημία Αθηνών, με πρωτοβουλία του καθηγητή αστρονομίας, Δημήτριου Αιγινήτου.
1938: Φτάνει στον Πειραιά από τη Μασσαλία η καρδιά του αναβιωτή των Ολυμπιακών Αγώνων, Βαρόνου ντε Κουμπερτέν, για να ενταφιαστεί σύμφωνα με την επιθυμία του στην Ολυμπία.
1962: Γαλλία και Αλγερία συμφωνούν να τερματίσουν τις μεταξύ τους εχθροπραξίες. Με την υπογραφή της Συνθήκης του Εβιάν λήγει ο Αλγερινός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας, που κράτησε επτά χρόνια και κόστισε την ζωή σε 350.000 ανθρώπους.
1967: Το Δεξαμενόπλοιο Torrey Canyon, που μετέφερε περί τους 120.000 τόνους αργό πετρέλαιο, προσάραξε σε ύφαλο ανοικτά της Κορνουάλης. Από τη διαρροή του φορτίου που σημειώθηκε επήλθε η μεγαλύτερη μέχρι τότε περιβαλλοντική καταστροφή στην ιστορία της Αγγλίας. Η πετρελαιοκηλίδα που δημιουργήθηκε, η πρώτη μεγάλη παγκοσμίως, κάλυπτε 270 τετραγωνικά μίλια πλήττοντας 120 μίλια αγγλικής ακτογραμμής και 55 γαλλικής. Τελικά το πλοίο βυθίστηκε κατόπιν βομβαρδισμού από την αγγλική βασιλική αεροπορία στις 30 Μαρτίου.
1989: Στην Αίγυπτο, στην Πυραμίδα του Χέοπα, βρίσκεται μία μούμια 4.400 χρόνων.
1989: Ραδιοφωνικός σταθμός στην Καλιφόρνια αποφασίζει να καταστρέψει δημόσια όλους τους δίσκους του Κατ Στίβενς με ένα οδοστρωτήρα, επειδή ο κυπριακής καταγωγής καλλιτέχνης υποστηρίζει τον Αγιατολάχ Χομεϊνί, έχοντας ασπαστεί τη μουσουλμανική θρησκεία
1990: Δώδεκα πίνακες αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων γίνονται λεία δύο ληστών, οι οποίοι προσποιούνται τους αστυνομικούς. Οι πίνακες εκλάπησαν από το Μουσείο Ισαβέλλα Στιούαρτ Γκάρντνερ στη Βοστόνη και αποτελούν τη μεγαλύτερη κλοπή της αμερικάνικης ιστορίας.
1991: Ο Χαρίλαος Φλωράκης αποσύρεται από την ηγεσία του Συνασπισμού. Τον διαδέχεται η Μαρία Δαμανάκη.
2001: Εγκαινιάζονται τα τέσσερα πρώτα τμήματα της Αττικής Οδού, που θα συνδέει το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» με την Ελευσίνα.
2010: Ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, προειδοποιεί ότι ίσως η Ελλάδα να μην επιτύχει τους στόχους της, με πιθανή την προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επιμένοντας, ωστόσο, σε ευρωπαϊκή λύση.
2012: Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Σαν σήμερα γεννήθηκαν
1496: Μαρία Τυδώρ, βασίλισσα της Γαλλίας.
1634: Μαντάμ ντε Λαφαγέτ, Γαλλίδα συγγραφέας.
1690: Κρίστιαν Γκόλντμπαχ, πρώσσος μαθηματικός, γνωστός από την «Εικασία του Γκόλντμπαχ».
1837: Γκρόβερ Κλίβελαντ, 22ος και 24ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1844: Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ, Ρώσος συνθέτης.
1844: Μικέλης Άβλιχος, Έλληνας ποιητής.
1858: Ρούντολφ Ντίζελ, γερμανός μηχανικός, εφευρέτης της μηχανής εσωτερικής καύσης που πήρε το όνομά του.
1869: Νέβιλ Τσάμπερλεν, Άγγλος πολιτικός.
1874: Νικολάι Αλεξάντροβιτς Μπερντιάεφ, Ρώσος φιλόσοφος.
1903: Γκαλεάτσο Τσιάνο, Ιταλός πολιτικός.
1936: Φρεντερίκ Ντε Κλερκ, Νοτιοαφρικανός πολιτικός.
1939: Γιάννης Μαρκόπουλος, Έλληνας συνθέτης.
1945: Μπόμπι Σόλο, Ιταλός τραγουδιστής.
Σαν σήμερα πέθαναν
978: Εδουάρδος ο Μάρτυρας, βασιλιάς της Αγγλίας.
1227: Ο Πάπας Ονώριος Γ΄.
1314: Ζακ ντε Μολέ, μέγας μάγιστρος των Ιπποτών του Ναού.
1768: Λώρενς Στερν, Ιρλανδός συγγραφέας.
1913: Γεώργιος Α’, βασιλιάς της Ελλάδας.
1914: Τζουζέπε Μερκάλι, Ιταλός ηφαιστειολόγος.
1936: Ελευθέριος Βενιζέλος, κορυφαίος νεοέλληνας πολιτικός, που διετέλεσε πρωθυπουργός από το 1910 έως το 1915 και από το 1928 έως το 1932.
1993: Θάνος Κωτσόπουλος, Έλληνας ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης.
1996: Οδυσσέας Ελύτης, ποιητής από το Ηράκλειο της Κρήτης.
2011: Γουόρεν Κρίστοφερ, Αμερικανός διπλωμάτης και πολιτικός.
2012: Νίκος Βασταρδής, Έλληνας ηθοποιός.