Εορτολόγιο: Έσπερος, Εσπέρα, Εσπερία Αυγερινός, Αυγέρης, Αυγίτης, Αυγέρας, Αυγέρου, Αυγερού Ματρώνα, Ματρόνα.
2 Μαΐου: Ανακομιδή Ιερών Λειψάνων του Αγίου Αθανασίου – Η γιορτή του Μεγάλου Αθανασίου είναι στις 18 Ιανουαρίου. Σήμερα, όμως, γιορτάζουμε την ανακομιδή των λειψάνων αυτού του γίγαντα της Ορθοδοξίας μας.
Σύμφωνα όμως με τον Κώδικα των Καυσοκαλυβίων και το δίστιχο του Λαυριωτικού Κώδικα Ι 70, η κυρίως μνήμη του Αγίου Αθανασίου, πρέπει να γιορτάζεται σήμερα, όπου και ιστορικά αποδεδειγμένη η κοίμηση του.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Και όχι η ανακομιδή των λειψάνων του, που για το γεγονός αυτό δεν έχουμε την παραμικρή ιστορική αναφορά. Αξιοσημείωτο είναι επίσης, ότι και όλη η ανέκδοτη ποιητική υμνολογία κατά την 2α Μαΐου περιστρέφεται στην ετήσια μνήμη του και όχι στην ανακομιδή των λειψάνων του, για την οποία ούτε απλή αναφορά γίνεται. Για ποιο λόγο όμως καθιερώθηκε η κυρίως μνήμη του την 18η Ιανουαρίου, μ’ αυτή του Αγίου Κυρίλλου, δεν γνωρίζουμε. Το πιθανότερο όμως είναι, για τον λόγο που καθιερώθηκε και η γιορτή των τριών Ιεραρχών.
Η Εκκλησία απέδωσε πολλές τιμές στον Άγιο Αθανάσιο, διότι αναδείχθηκε ο ηρωικότερος των Άγιων και ο αγιότερος των ηρώων. Να πώς τον χαιρετίζουν οι εκκλησιαστικοί ύμνοι:
«ως την μεγάλην της Εκκλησίας σάλπιγγα, των αρετών κανόνα, τον νουν τον περίβλεπτον, των Πατριαρχών την κρηπίδα, την οξυτάτην γλώσσαν, τον διαυγή οφθαλμόν, τον λαμπτήρα τον φαεινότατον, τον πέλεκυν τον κόπτοντα πάσα ύλην αιρέσεων και καταφλέγοντα τω πυρί τω του πνεύματος».
Και ακόμα: «ως τον άπερίτρεπτον στύλον, τον άσειστον πύργον, τον χρυσορρόαν Νείλον, της αθανασίας τον επώνυμον, τον πυρσόν τον μετάρσιον, τον ακατάβλητον πύργον, τον ταξιάρχην θεολέκτου παρατάξεως, τον θεοφόρον της χάριτος ποταμόν, αρχιερέων το κλέος, αριστέα τον αήττητον, τον συγκόψαντα τας φάλαγγας των αιρέσεων τη δυνάμει του Πνεύματος, τον στήσαντα της Ορθοδοξίας τα τρόπαια καθ’ όλην την οίκουμένην» (Συναξαριστής Μιχαήλ Ι. Γαλανού).
Ας προσέξουμε, λοιπόν, αυτά τα χαρακτηριστικά του Μ. Αθανασίου και ας αγωνιστούμε να τον μιμηθούμε.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Στύλος γέγονας ὀρθοδοξίας, θείοις δόγμασιν ὑποστηρίζων, τὴν Ἐκκλησίαν Ἱεράρχα Ἀθανάσιε· τῷ γὰρ Πατρὶ τὸν Ὑιόν ὁμοούσιον, ἀνακηρύξας κατᾑσχυνας Ἄρείον· Πάτερ Ὅσιε, Χριστόν τὸν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν, τό μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Ὀρθοδοξίας φυτεύσας τὰ δόγματα, κακοδοξίας ἀκάνθας ἐξέτεμες, καὶ τὸν τῆς πίστεως σπόρον ἐπλήθυνας, τῇ ἐπομβρία τοῦ Πνεύματος ὅσιε· διό εὐφημοῦμεν τὴν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1335 – Ο δούκας Όθων της Αυστρίας γίνεται δούκας της Καρινθίας.
1536 – Η βασίλισσα της Αγγλίας, Άννα Μπολέυν, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται κατηγορούμενη για μοιχεία, αιμομιξία, προδοσία και μαγεία.
1559 – Ο Τζον Νοξ επιστρέφει στη Σκωτία από την εξορία, για να γίνει ο ηγέτης της Μεταρρύθμισης στη Σκωτία.
1568 – Η βασίλισσα Μαρία Α΄ της Σκωτίας δραπετεύει από το κάστρο της λίμνης Λέβεν.
1808 – Ξεσπά ο Πόλεμος της Ιβηρικής Χερσονήσου: Ο λαός της Μαδρίτης ξεσηκώνεται εναντίον της γαλλικής κατοχής. Αργότερα ο Φρανθίσκο Γκόγια αποτυπώνει αυτό το γεγονός στον πίνακα Η 2α Μαΐου 1808.
1816 – Ο Λεοπόλδος της Σαξονίας-Κόμπουργκ νυμφεύεται την πριγκίπισσα Καρλόττα της Ουαλίας.
1863 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ο Τόμας Τζάκσον τραυματίζεται από φίλια πυρά επιστρέφοντας στο στρατόπεδο μετά από μάχη. Θα υποκύψει από πνευμονία οκτώ ημέρες αργότερα.
1879 – Ιδρύεται στη Μαδρίτη το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα από τον Πάβλο Ιγλέσιας.
1889 – Η Ιταλία αποκτά τον έλεγχο της Ερυθραίας.
1906 – Τελετή λήξης των Μεσοολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα.
1918 – Η General Motors εξαγοράζει τη Chevrolet στο Ντέλαγουερ.
1933 – Gleichschaltung: ο Αδόλφος Χίτλερ απαγορεύει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.
1945 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Πτώση του Βερολίνου. Οι Σοβιετικοί στρατιώτες καταλαμβάνουν το κτήριο του Ράιχσταγκ.
1964 – Πρώτη ανάβαση του Σισαπάνγκμα, του 14ου υψηλότερου βουνού στον κόσμο και το χαμηλότερο από τις κορυφές οκτώ χιλιάδων μέτρων.
1982 – Πόλεμος των Φώκλαντ: Βρετανικό πυρηνικό υποβρύχιο βυθίζει το αργεντίνικο καταδρομικό Στρατηγός Μπελγκράνο.
Γεννήσεις
1451 – Ρενέ Β΄, δούκας της Λωρραίνης
1551 – Ουίλιαμ Κάμντεν, Άγγλος ιστορικός
1602 – Αθανάσιος Κίρχερ, Γερμανός λόγιος
1660 – Αλεσσάντρο Σκαρλάττι, Ιταλός συνθέτης
1729 – Αικατερίνη η Μεγάλη, αυτοκράτειρα της Ρωσίας
1746 – Ρομπέρ Λεντέ, Γάλλος πολιτικός
1772 – Νοβάλις, Γερμανός ποιητής
1802 – Χάινριχ Γκούσταβ Μάγκνους, Γερμανός χημικός και φυσικός
1860 – Τέοντορ Χερτσλ, Ούγγρος δημοσιογράφος
1892 – Μάνφρεντ φον Ριχτχόφεν, Γερμανός πιλότος
1896 – Πριγκίπισσα Ελένη της Ελλάδας
1902 – Μπράιαν Αχέρν, Άγγλος ηθοποιός
1903 – Μπινγκ Κρόσμπι, Αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός
1935 – Λουίς Σουάρεθ, Ισπανός ποδοσφαιριστής και προπονητής
1938 – Μοσεσόε Β΄, βασιλιάς του Λεσότο
1939 – Ταομάτι Γιούτα, πολιτικός από το Κιριμπάτι
1941 – Ζυλ Βάιντενμπος, πρόεδρος του Σουρινάμ
1942 – Αλέξης Μάρδας, Έλληνας ηλεκτρονικός μηχανικός
1942 – Ζακ Ρογκ, Βέλγος πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής
1944 – Κιμ Ιόνγκ Ιλ, πολιτικός από τη Βόρεια Κορέα
1960 – Γκιόργκε Ίβανοβ, πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας
1970 – Γιώργος Γαλίτης, Έλληνας ηθοποιός
1972 – Ντουέιν Τζόνσον, Αμερικανός παλαιστής και ηθοποιός
1975 – Ντέιβιντ Μπέκαμ, Άγγλος ποδοσφαιριστής
1978 – Ντιντιέ Ντομί, Γάλλος ποδοσφαιριστής
1978 – Γιάννης Σκοπελίτης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1996 – Γιούλιαν Μπραντ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
2015 – Πριγκίπισσα Σάρλοτ του Κέιμπριτζ
Θάνατοι
373 – Αθανάσιος, πατριάρχης Αλεξανδρείας
907 – Βόρις Α΄, ηγεμόνας της Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας
1219 – Λέων Β΄, βασιλιάς της Αρμενίας
1277 – Μπαϊμπάρς, σουλτάνος της Αιγύπτου και της Συρίας
1302 – Λευκή του Αρτουά, βασίλισσα της Ναβάρρας
1437 – Γκιόν Καστριότι, Αλβανός άρχοντας
1519 – Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ιταλός εφευρέτης και ζωγράφος
1706 – Γκέοργκ Γιόζεφ Κάμελ, Τσέχος ιεραπόστολος και βοτανολόγος
1777 – Γιόχαν αμ Έντε, Γερμανός θεολόγος, παιδαγωγός και συγγραφέας
1864 – Τζάκομο Μέγιερμπερ, Γερμανός συνθέτης
1900 – Ιβάν Αϊβαζόφσκι, Ρώσος ζωγράφος
1918 – Αμιλκάρε Τσιπριάνι, Ιταλός αναρχικός
1925 – Γιόχαν Παλίζα, Αυστριακός αστρονόμος
1929 – Χαράλαμπος Τσερούλης, Έλληνας στρατιωτικός
1938 – Μαντάμ Ορτάνς, Γαλλίδα ιερόδουλη
1941 – Πηνελόπη Δέλτα, Ελληνίδα συγγραφέας
1943 – Ξενοφών Κάσδαγλης, Έλληνας αντισφαιριστής
1943 – Βίκτορ Λούτσε, Γερμανός στρατιωτικός
1945 – Μάρτιν Μπόρμαν, Γερμανός αξιωματικός των Ναζί
1957 – Τζόζεφ Μακάρθυ, Αμερικανός πολιτικός
1961 – Χρήστος Γουλόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1962 – Ζίγκμουντ Λέβε, Ανατολικογερμανός μηχανικός και επιχειρηματίας
1969 – Φραντς φον Πάπεν, Γερμανός πολιτικός
1971 – Ιωάννης Παπαρτεμίου, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1972 – Τζέι Έντγκαρ Χούβερ, Αμερικανός αξιωματούχος
1982 – Ευάγγελος Παπανούτσος, Έλληνας φιλόσοφος και συγγραφέας
1998 – Hide, Ιάπωνας τραγουδοποιός (X Japan)
1998 – Βαγγέλης Σειληνός, Έλληνας χορευτής και χορογράφος
2007 – Αμπντούλ Σαμπούρ Φαρίντ Κοχιστανί, Αφγανός πολιτικός
2010 – Κάμα Σίνεν, Γιαπωνέζα υπεραιωνόβια
2011 – Οσάμα μπιν Λάντεν, Άραβας τρομοκράτης, ιδρυτής και ηγέτης της Αλ Κάιντα
2013 – Λευτέρης Βογιατζής, Έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης
2013 – Τζεφ Χάνεμαν, Αμερικανός κιθαρίστας (Slayer)
2015 – Μάγια Πλισέτσκαγια, Ρωσίδα μπαλαρίνα
2022 – Παύλος Μητροπολίτης Δράμας
2022 – Αλέκα Λαμπρινού Ελληνίδα ηθοποιός