Εορτολόγιο: Μάμας, Μάμαντας, Μάμα.
2 Σεπτεμβρίου: Άγιος Μάμας – Ο Άγιος Μάμας γεννήθηκε στη Γάγγρα της Παφλαγονίας το 260 μ.Χ., από γονείς χριστιανούς, το Θεόδοτο και τη Ρουφίνα, όταν αυτοί ήταν μέσα στη φυλακή, όπου πέθαναν προσευχόμενοι.
Έτσι ο Μάμας, βρέφος ακόμα, έμεινε ορφανός. Όμως, μια πλούσια χριστιανή γυναίκα, η Αμμία, τον υιοθέτησε και τον ανέθρεψε με στοργή μητρική και σύμφωνα με το πνεύμα του Ευαγγελίου. Επειδή δε ονόμαζε τη θετή του μητέρα συνεχώς μάμα, (δηλ. μαμά), ονομάστηκε Μάμας.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Όταν έγινε 15 χρονών, πιάστηκε από ειδωλολάτρες, διότι χωρίς φόβο, δημόσια, ομολογούσε το Χριστό. Τότε τον χτύπησαν αλύπητα. Κρέμασαν στο λαιμό του μολυβένιο βαρίδιο και τον έριξαν στη θάλασσα. Όμως με τη δύναμη του Θεού σώθηκε. Έπειτα τον ξανασυνέλαβαν και τον έριξαν σε αναμμένο καμίνι και μετά τροφή στα θηρία. Αλλά επειδή και απ’ αυτά σώθηκε θαυματουργικά, διαπέρασαν την κοιλιά του με τρίαινα. Και έτσι μαρτυρικά και ένδοξα αναχώρησε απ’ αυτή τη ζωή. Μας θυμίζει δε τα λόγια του Κυρίου, που είπε: «ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτος ἐστὶν ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθαίου, ιη’ 4). Όποιος, δηλαδή, ταπεινώσει τον εαυτό του σαν το παιδάκι αυτό, αυτός είναι ο μεγαλύτερος στη βασιλεία των ουρανών.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείον βλάστημα, Μαρτύρων πέλων, ηκολούθησας, ασχέτω πόθω, τοις ενθέοις αληθώς τούτων ίχνεσι και του Σωτήρος κηρύξας το όνομα, εθαυμαστώθης σοφέ δι’ αθλήσεως. Μάμα ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Τῆς Παφλαγόνου τὸ κλέος, καὶ Γαγγραίων τὸ στήριγμα, φύλαξ καὶ φρουρὸς τῶν Κυπρίων, ἀνεδείχθης, Μαμὰ ἔνδοξε. Τὴν Θάλασσαν διῆλθες ὥσπερ ζῶν, καὶ ταύτης τρικυμίας χαλινῶν, θαυμασίως λάρνακά σου, Μόρφου τὴ πάλει, Μάρτυς κατεστήριξας- διὸ ἐν τὴ μνήμη σου, σοφέ, εὐῶδες μύρον βρύει ἐξ αὐτῆς. Δόξα Θεῶ τῷ ἐνεργούντι, διὰ σοῦ πάσιν ἰάματα.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Παφλαγονίας ὁ κλάδος καὶ μαρτύρων ἀγλάϊσμα, πόλεως Μόρφου τὸ κλέος καὶ Κυπρίων τὸ καύχημα, Λεόντων χάσματα ἔφραξας, Μάμα σοφέ, καὶ μαρτυρίου τὸν στέφανον κομισάμενος. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι καὶ θαυμαστῶς ἐνισχύσαντι, δόξα τῷ χορηγοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν τῇ ράβδῳ Ἅγιε, τῇ ἐκ Θεοῦ σοι δοθείσῃ, τὸν λαόν σου ποίμανον, ἐπὶ νομὰς ζωηφόρους· θήρας δέ, τοὺς ἀοράτους καὶ ἀνημέρους, σύντριψον, ὑπὸ τοὺς πόδας τῶν σὲ ὑμνούντων, ὅτι πάντες οἱ ἐν κινδύνοις, προστάτην Μάμα, θερμόν σε κεκτήμεθα.
Ὁ Οἶκος
Τὸν ἐν πάσῃ τῇ γῇ περιβόητον Μάρτυρα, καὶ ἐν τοῖς οὐρανοῖς σὺν Ἀγγέλοις χορεύοντα, ὑμνήσωμεν Μάμαντα, τὸν πρὶν τὰς ἐλάφους ἐν ταῖς ἐρήμοις καινῶς ἀμέλγοντα, καὶ νῦν περιούσιον λαὸν Κυρίου, ῥάβδῳ δυνάμεως, ὡς ποιμένα καλῶς περιέποντα, καὶ ὁδηγοῦντα εἰς τόπον χλόης, ἔνθα ὑπάρχει ἀληθῶς τοῦ Παραδείσου ἡ τρυφή. Ὅθεν πάντες οἱ ἐν κινδύνοις, προστάτην Μάμα, θερμὸν σε κεκτήμεθα.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Εὐσεβείας ὑπάρχων γόνος σεπτός, ἀσεβείας ἐδείχθης ἐκμειωτής, ὦ Μάμα πανεύφημε, τῇ δυνάμει τοῦ Πνεύματος· ἐν γὰρ σταδίῳ πλάνην, εἰδώλων διήλεγξας, καὶ εὐθαρσῶς Τριάδα, ὑμνεῖσθαι ἐκήρυξας· ὅθεν καὶ θηρίοις, ἐκδοθεὶς ἀθλοφόρε, τὸν θῆρα ἐνέκρωσας, καὶ ἀρχέκακον δράκοντα· διὰ τοῦτο βοῶμέν σοι· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
44 π.Χ. – Η Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου ανακηρύσσει το γιο της Πτολεμαίο ΙΕ΄ Καισαρίωνα συμβασιλέα της Αιγύπτου.
44 π.Χ. – Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων εξαπολύει τον πρώτο του Φιλιππικό λόγο εναντίον του Μάρκου Αντώνιου.
31 π.Χ. – Ναυμαχία του Ακτίου: Οι δυνάμεις του Οκταβιανού νικούν τα στρατεύματα του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας.
1649 – Οι δυνάμεις του Πάπα Ιννοκέντιου Ι΄ καταστρέφουν ολοσχερώς την ιταλική πόλη Κάστρο.
1666 – Ξεσπάει η μεγάλη πυρκαγιά του Λονδίνου που θα διαρκέσει τρεις ημέρες και θα καταστρέφει 10.000 κτίρια, μεταξύ των οποίων και τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου.
1752 – Η Μεγάλη Βρετανία υιοθετεί το γρηγοριανό ημερολόγιο, σχεδόν δύο αιώνες αργότερα απ’ ότι οι περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
1789 – Ιδρύεται το Υπουργείο Οικονομικών των Η.Π.Α.
1792 – Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, αφηνιασμένα πλήθη σφαγιάζουν τρεις καθολικούς επισκόπους, περισσότερους από 200 ιερείς, και φυλακισμένους που θεωρούνται βασιλόφρονες.
1807 – Το Βασιλικό Ναυτικό βομβαρδίζει την Κοπεγχάγη με εμπρηστικές βόμβες και ρουκέτες φωσφόρου για να εμποδίσει τη Δανία να παραδώσει το στόλο της στον Ναπολέοντα.
1862 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αβραάμ Λίνκολν αποκαθιστά απρόθυμα τον στρατηγό Τζορτζ ΜακΛέλαν μετά την καταστροφική ήττα του στρατηγού Τζον Πόουπ στο Μανάσας.
1864 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Οι δυνάμεις της Ένωσης εισέρχονται στην Ατλάντα, μία μέρα μετά την αποχώρηση από την πόλη των Συνομόσπονδων υπερασπιστών.
1944 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Σφαγή του Χορτιάτη. Γερμανοί στρατιώτες σκοτώνουν 147 κατοίκους στον Χορτιάτη Θεσσαλονίκης.
1945 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Υπογράφεται στο USS Missouri (BB-63), στον κόλπο του Τόκιο, η παράδοση της Ιαπωνίας.
1945 – Το Βιετνάμ ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του.
1957 – Ο πρόεδρος του Νοτίου Βιετνάμ Νγκο Ντιν Ντιέμ γίνεται ο πρώτος εν ενεργεία ξένος αρχηγός κράτους που πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Αυστραλία.
1958 – Αεροσκάφος Lockheed C-130 Hercules της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας καταρρίπτεται από καταδιωκτικά πάνω από το Γερεβάν στην Αρμενία όταν, κατά τη διάρκεια αποστολής, εισέρχεται στον σοβιετικό εναέριο χώρο. Όλα τα μέλη του πληρώματος σκοτώνονται.
1960 – Πραγματοποιούνται οι πρώτες στην ιστορία του Θιβέτ εκλογές του κοινοβουλίου της Κεντρικής Διοίκησης του Θιβέτ. Η θιβετιανή κοινότητα τηρεί την ημέρα αυτή ως Ημέρα της Δημοκρατίας.
1970 – Η NASA ανακοινώνει την ακύρωση δύο αποστολών Απόλλων στη Σελήνη: του Απόλλων 15 (η ονομασία επαναχρησιμοποιήθηκε από μεταγενέστερη αποστολή) και του Απόλλων 19.
1990 – Η Υπερδνειστερία κηρύσσεται μονομερώς σοβιετική δημοκρατία. Ο Σοβιετικός πρόεδρος Μιχαήλ Γκορμπατσώφ δηλώνει την απόφαση άκυρη.
1992 – Σεισμός μεγέθους 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ χτυπά τη δυτική ακτή της Νικαράγουας. Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι με ακόμα περισσότερες ζημιές και απώλειες, σκοτώνοντας τουλάχιστον 116 άτομα.
1998 – Από συντριβή αεροσκάφους McDonnell Douglas MD-11 της ελβετικής εταιρείας «Swiss Air» στον Ατλαντικό Ωκεανό κοντά στο Πέγκις Κόουβ σκοτώνονται και οι 229 επιβαίνοντες.
1998 – Οι πιλότοι της Air Canada κάνουν την πρώτη τους απεργία στην ιστορία της εταιρείας.
Γεννήσεις
406 – Αττίλας, βασιλιάς των Ούννων
1548 – Βιτσέντζο Σκαμότσι, Ιταλός αρχιτέκτονας
1753 – Μαρία Ιωσηφίνα της Σαβοΐας, βασίλισσα της Γαλλίας
1778 – Λουδοβίκος Βοναπάρτης, βασιλιάς της Ολλανδίας
1840 – Τζοβάννι Βέργκα, Ιταλός συγγραφέας
1877 – Φρέντερικ Σόντυ, Άγγλος χημικός
1878 – Βέρνερ φον Μπλόμπεργκ, Γερμανός στρατάρχης
1883 – Ρούντολφ Βάιγκλ, Πολωνός ιατρός
1894 – Γιόζεφ Ροτ, Αυστριακός συγγραφέας
1901 – Ανδρέας Εμπειρίκος, Έλληνας ποιητής
1908 – Νικολάι Κόζυρεφ, Ρώσος αστρονόμος
1913 – Μπιλ Σάνκλι, Σκωτσέζος ποδοσφαιριστής και προπονητής
1923 – Βαλέριαν Μπόροβτσικ, Πολωνός σκηνοθέτης
1926 – Ιμπραχίμ Ναζίρ, πρόεδρος των Μαλδίβων
1933 – Ματιέ Κερεκού, πρόεδρος του Μπενίν
1950 – Μίκαελ Ρόδερ, Γερμανός μουσικός (Neu! και Kraftwerk)
1959 – Πέτρος Ξανθόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1960 – Φωτεινή Ντεμίρη, Ελληνίδα ηθοποιός
1961 – Κάρλος Βαλντεράμα, Κολομβιανός ποδοσφαιριστής
1964 – Κιάνου Ριβς, Καναδός ηθοποιός
1966 – Σάλμα Χάγιεκ, Μεξικανή ηθοποιός
1974 – Ινάρι Βαξ, Αμερικανίδα πορνογραφική ηθοποιός
1980 – Ντανιέλ Εντουσέι, Γκανέζος ποδοσφαιριστής
1982 – Τζόι Μπάρτον, Άγγλος ποδοσφαιριστής
1983 – Ηλίας Βρεττός, Έλληνας τραγουδιστής
1990 – Μάρκους Έρικσον, Σουηδός οδηγός αγώνων
Θάνατοι
421 – Κωνστάντιος Γ΄, Ρωμαίος αυτοκράτορας
595 – Ιωάννης Δ΄ Νηστευτής, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1353 – Φρειδερίκος Γ΄, μάργραβος του Μπάντεν
1651 – Κιοσέμ, σουλτάνα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας
1652 – Χοσέ Ριμπέρα, Ισπανός ζωγράφος
1813 – Ζαν Βικτόρ Μορό, Γάλλος στρατηγός
1865 – Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον, Ιρλανδός φυσικός, αστρονόμος και μαθηματικός
1877 – Κωνσταντίνος Κανάρης, Έλληνας ναύαρχος και πολιτικός
1906 – Αθανάσιος Χατζηπανταζής, Έλληνας οπλαρχηγός
1910 – Ανρί Ρουσσώ, Γάλλος ζωγράφος
1917 – Μπόρις Στούρμερ, Ρώσος πολιτικός
1935 – Τζιρόλαμο Βιτέλλι, Ιταλός φιλόλογος
1937 – Θωμάς Θωμόπουλος, Έλληνας γλύπτης και ζωγράφος
1937 – Πιερ ντε Κουμπερτέν, Γάλλος ιστορικός, ιδρυτής της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής
1969 – Χο Τσι Μιν, Βιετναμέζος πολιτικός
1973 – Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, Βρετανός συγγραφέας
1984 – Μάνος Κατράκης, Έλληνας ηθοποιός
1987 – Γιάννης Γαβριηλίδης, Έλληνας πολιτικός
1996 – Αλεξάνδρα Μαντζουλίνου, Ελληνίδα νομικός, πολιτικός και συγγραφέας
1998 – Θεοχάρης Μαναβής, Έλληνας πολιτικός
2001 – Κρίστιαν Μπάρναρντ, Νοτιοαφρικανός χειρουργός
2004 – Ελένη Ζαφειρίου, Ελληνίδα ηθοποιός
2006 – Μπομπ Ματάιας, Αμερικανός αθλητής και πολιτικός
2014 – Αντώνης Βαρδής, Έλληνας τραγουδοποιός
2016 – Ισλάμ Καρίμοφ, Ουζμπέκος πολιτικός
2021 – Μίκης Θεοδωράκης, Έλληνας συνθέτης
2021 – MadClip, Έλληνας ράπερ
