Εορτολόγιο: Δεναχίς, Δεναχίδα.
20 Νοεμβρίου: Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης – Ο Όσιος Γρηγόριος έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. και καταγόταν από την Ειρηνόπολη της Δεκαπόλεως.
Τη χριστιανική ανατροφή του όφειλε πρώτα στη μητέρα του Μαρία, η οποία, με τη ζωντανή της πίστη στο Χριστό, ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Γρηγόριος έγινε μοναχός και αγωνιζόταν έντονα για ηθική τελειοποίηση. Εκείνο που ιδιαίτερα τον διέκρινε, ήταν η καλλιέργεια της εγκράτειας στον εαυτό του. Τη θεωρούσε απαραίτητη για την καθαρότητα του νου και την ηθική κυριαρχία στη σάρκα. Και σε όσους τον ρωτούσαν γιατί δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σ’ αυτή την αρετή, απαντούσε με τον αιώνιο λόγο της Αγίας Γραφής: «Πᾷς ὁ ἀγωνιζόμενος πάντα ἐγκρατεύεται, ἐκεῖνοι μὲν οὖν ἵνα φθαρτὸν στέφανον λάβωσιν, ἡμεῖς δὲ ἄφθαρτον» (Α’ προς Κορινθίους, θ’ 25). Καθένας, δηλαδή, που αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμα και στην τροφή και στο ποτό. Και εκείνοι μεν, οι αθλητές του κόσμου, αγωνίζονται και εγκρατεύονται για να πάρουν στεφάνι που φθείρεται. Εμείς όμως, οι αθλητές του Χριστού, αγωνιζόμαστε για άφθαρτο στεφάνι.
Ο Γρηγόριος όμως δεν αρκέσθηκε μόνο στη μοναχική ζωή. Μετείχε από κοντά στους σκληρούς αγώνες κατά των εικονομάχων βασιλέων. Έκανε πολλά ταξίδια και τελικά εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή του Αγίου Μηνά. Επιδόθηκε σε συγγραφές και πέθανε από βαριά αρρώστια στην Κωνσταντινούπολη το 816 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Λυχνία ὡς δίπυρσος τῶν θεϊκῶν δωρεῶν, ἀκτῖσι τῆς χάριτος φωταγωγοῦσιν ἡμᾶς πατέρες οἱ ἔνθεοι, Πρόκλος τοῦ Βυζαντίου, ὁ σοφὸς ποιμενάρχης, Γρηγόριος ὁ θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος· διὸ μετὰ προθυμίας τούτοις προσέλθωμεν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὁ Θεὸς τῶν Πατέρων ἡμῶν, ὁ ποιῶν ἀεὶ μεθ᾽ ἡμῶν, κατὰ τὴν σὴν ἐπιείκειαν, μὴ ἀποστήσῃς τὸ ἔλεός σου ἀφ᾽ ἡμῶν, ἀλλὰ ταῖς αὐτῶν ἱκεσίαις, ἐν εἰρήνῃ κυβέρνησον τὴν ζωὴν ἡμῶν.
Κάθισμα
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τῇ θείᾳ λαμπρότητι, καταυγαζόμενος, τὸ σκότος ἐδίωξας, τῶν ψυχοφθόρων παθῶν, Γρηγόριε ἀοίδιμε, ἤρθης πρὸς ἀπαθείας, καθαρώτατον ὕψος, ἤστραψας παραδόξως, ἰαμάτων ἀκτῖνας, σκηνώσας εἰς ἄδυτον φῶς, τῆς βασιλείας Χριστοῦ.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
284 – Ο Διοκλητιανός ανακηρύσσεται Ρωμαίος αυτοκράτορας.
1194 – Ο Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας καταλαμβάνει το Παλέρμο.
1407 – Υπογράφεται εκεχειρία μεταξύ του δούκα Ιωάννη Α΄ της Βουργουνδίας και του δούκα Λουδοβίκου Α΄ της Ορλεάνης υπό την αιγίδα του δούκα Ιωάννη του Μπερί. Τρεις ημέρες αργότερα, ο δούκας της Ορλεάνης θα δολοφονηθεί από τον δούκα της Βουργουνδίας.
1789 – Το Νιου Τζέρσεϊ γίνεται η πρώτη πολιτεία των Η.Π.Α. που επικυρώνει τη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
1805 – Κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη η μοναδική όπερα του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, Φιντέλιο.
1820 – Μία φάλαινα φυσητήρας 80 τόνων επιτίθεται σε φαλαινοθηρικό πλοίο 2.000 μίλια από τη δυτική ακτή της Νότιας Αμερικής (το μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ Μόμπυ Ντικ είναι εν μέρει εμπνευσμένο από αυτό το γεγονός).
1861 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Η συνομόσπονδη κυβέρνηση του Κεντάκι καταθέτει διάταγμα απόσχισης.
1917 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η μάχη του Καμπραί. Οι βρετανικές δυνάμεις προχωρούν επιτιθέμενες σε γερμανικές θέσεις αλλά αργότερα απωθούνται.
1936 – Ο Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα, ιδρυτής της Ισπανικής Φάλαγγας, σκοτώνεται από εκτελεστικό απόσπασμα.
1940 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Ουγγαρία υπογράφει το τριμερές Σύμφωνο του Άξονα, εντασσόμενη επίσημα στις δυνάμεις του Άξονα.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η μάχη της Ταράουα. Αμερικανοί πεζοναύτες αποβιβάζονται στην ατόλλη Ταράουα στα νησιά Γκίλμπερτ κάτω από τα βαριά πυρά των ιαπωνικών όπλων και πολυβόλων στην ακτή.
1945 – Δίκη της Νυρεμβέργης: Αρχίζουν οι δίκες εναντίον 24 Ναζί εγκληματιών πολέμου στο δικαστικό μέγαρο της Νυρεμβέργης.
1947 – Η πριγκίπισσα Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου παντρεύεται στο Αββαείο του Ουέστμινστερ στο Λονδίνο τον Φίλιππο Μαουντμπάττεν, ο οποίος γίνεται δούκας του Εδιμβούργου.
1959 – Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών υιοθετεί τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού.
1962 – Τέλος της κρίσης των πυραύλων της Κούβας: Σε απάντηση προς τη Σοβιετική Ένωση που συμφώνησε να αποσύρει τους πυραύλους της από την Κούβα, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι διατάζει την άρση του αποκλεισμού της Κούβας.
1968 – 78 ανθρακωρύχοι σκοτώνονται σε έκρηξη ορυχείου στη Δυτική Βιρτζίνια.
1969 – Πόλεμος του Βιετνάμ: Η εφημερίδα Plain Dealer δημοσιεύει φωτογραφίες νεκρών χωρικών από τη σφαγή του Μι Λάι στο Βιετνάμ.
1969 – Κατάληψη του Αλκατράζ: Ιθαγενείς Αμερικανοί παίρνουν τον έλεγχο του νησιού Αλκατράζ μέχρι να απομακρυνθούν από την αμερικανική κυβέρνηση στις 11 Ιουνίου του 1971.
1979 – Κατάληψη του Μεγάλου Τζαμιού: Περίπου 200 σουνίτες μουσουλμάνοι εξεγείρονται στη Σαουδική Αραβία στο χώρο της Κάαμπα στη Μέκκα κατά τη διάρκεια του προσκυνήματος και παίρνουν 6.000 ομήρους. Η σαουδική κυβέρνηση λαμβάνει βοήθεια από τις πακιστανικές ειδικές δυνάμεις για να καταλύσει την εξέγερση.
1985 – Κυκλοφορούν τα Windows 1.0 της Microsoft.
1989 – Αρχίζει τις εκπομπές του το Mega Channel, ο πρώτος ελληνικός ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός πανελλαδικής εμβέλειας.
1990 – Συλλαμβάνεται ο Σοβιετικός δολοφόνος Αντρέι Τσικατίλο. Τελικά ομολογεί 56 δολοφονίες.
1991 – Ελικόπτερο που μεταφέρει 19 μέλη ειρηνευτικής αποστολής με αξιωματούχους και δημοσιογράφους από τη Ρωσία, το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν καταρρίπτεται στο Αζερμπαϊτζάν από αρμενικές στρατιωτικές δυνάμεις.
1992 – Στην Αγγλία, ξεσπά πυρκαγιά στο παλάτι του Γουίνδσωρ, καταστρέφοντας το κάστρο και προκαλώντας ζημιές άνω των 50.000.000 λιρών.
2018 – Σταματά η μετάδοση του Mega Channel, του πρώτου ελληνικού ιδιωτικού τηλεοπτικού σταθμού, από τις συνδρομητικές πλατφόρμες (NOVA, COSMOTE TV). Είχε προηγηθεί η διακοπή του από την επίγεια ψηφιακή πλατφόρμα Digea πριν από ένα σχεδόν ένα μήνα (συγκεκριμένα την 28η Οκτωβρίου). Το κανάλι συνεχίζει την εκπομπή του μέσω διαδικτύου (megatv.com, Youtube).
Γεννήσεις
270 – Μαξιμίνος Β΄, Ρωμαίος αυτοκράτορας
1629 – Ερνέστος-Αύγουστος, εκλέκτορας του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ
1629 – Πίτερ ντε Χόοχ, Ολλανδός ζωγράφος
1753 – Λουί Αλεξάντρ Μπερτιέ, Γάλλος στρατάρχης
1757 – Φιλίπ Μπριντέλ, Ελβετός συγγραφέας
1761 – Πάπας Πίος Η΄
1783 – Γεώργιος Σίνας, Έλληνας επιχειρηματίας, τραπεζίτης και εθνικός ευεργέτης
1846 – Κωνσταντίνος Κουμουνδούρος, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1850 – Βίλχελμ Κλάιν, Γερμανός αρχαιολόγος
1858 – Σέλμα Λάγκερλεφ, Σουηδή συγγραφέας
1876 – Ρούντολφ Κοχ, Γερμανός γραφίστας
1889 – Έντγουιν Χαμπλ, Αμερικανός αστρονόμος
1912 – Όθων των Αψβούργων, Αυστριακός πρίγκιπας
1913 – Κώστας Χούμης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1920 – Κώστας Καπνίσης, Έλληνας συνθέτης
1923 – Ναντίν Γκόρντιμερ, Νοτιοαφρικανή συγγραφέας και ακτιβίστρια
1924 – Μπενουά Μάντελμπροτ, Πολωνός μαθηματικός
1924 – Μισέλ Ριφατέρ, Γάλλος κριτικός λογοτεχνίας
1925 – Ρόμπερτ Κένεντι, Αμερικανός πολιτικός
1925 – Μάγια Πλισέτσκαγια, Ρωσίδα μπαλαρίνα
1927 – Εστέλ Πάρσονς, Αμερικανίδα ηθοποιός και σκηνοθέτης
1935 – Λίο Φάλκαμ, πρόεδρος των Ομόσπονδων Πολιτειών Μικρονησίας
1936 – Ντον Ντελίλο, Αμερικανός συγγραφέας
1942 – Τζο Μπάιντεν, 46ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1946 – Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος
1957 – Γκούντλακ Τζόναθαν, Νιγηριανός πολιτικός
1957 – Στέφαν Μπέλοφ, τέως Δυτικογερμανός οδηγός αγώνων
1960 – Άλεν Τσάστνετ, πολιτικός από την Αγία Λουκία
1961 – Γεράσιμος Γεννατάς, Έλληνας ηθοποιός
1965 – Γιοσίκι Χαγιάσι, Ιάπωνας τραγουδοποιός (X Japan)
1974 – Μέμος Μπεγνής, Έλληνας ηθοποιός
Θάνατοι
284 – Νουμεριανός, Ρωμαίος αυτοκράτορας
471 – Γεννάδιος Α΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
869 – Έντμουντ ο Μάρτυρας, βασιλιάς της Ανατολικής Αγγλίας
996 – Ριχάρδος Α΄, δούκας της Νορμανδίας
1314 – Αλβέρτος Β΄, μάργραβος του Μάισσεν
1503 – Μάγκνους Β΄, δούκας του Μεκλεμβούργου
1593 – Χανς Μπολ, Φλαμανδός καλλιτέχνης
1607 – Τζόρτζο Μπάστα, Ιταλός στρατηγός
1737 – Καρολίνα του Άνσμπαχ, βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας
1894 – Αντόν Ρουμπινστάιν, Ρώσος πιανίστας και συνθέτης
1910 – Λέων Τολστόι, Ρώσος συγγραφέας
1925 – Αλεξάνδρα της Δανίας, βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου
1934 – Βίλεμ ντε Σίτερ, Ολλανδός μαθηματικός, φυσικός και αστρονόμος
1936 – Μπουεναβεντούρα Ντουρρούτι, Ισπανός ακτιβιστής
1936 – Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα, Ισπανός πολιτικός
1947 – Βόλφγκανγκ Μπόρχερτ, Γερμανός συγγραφέας
1952 – Μπενεντέτο Κρότσε, Ιταλός φιλόσοφος και πολιτικός
1975 – Φρανθίσκο Φράνκο, Ισπανός δικτάτορας
1978 – Τζόρτζιο ντε Κίρικο, Ιταλός ζωγράφος
1985 – Χρήστος Γερακίνης, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1999 – Αμιντόρε Φανφάνι, Ιταλός πολιτικός
2000 – Μιχάλης Στεφανίδης, Έλληνας πολιτικός
2006 – Ρόμπερτ Όλτμαν, Αμερικανός σκηνοθέτης
2009 – Λίνο Λατσεντέλλι, Ιταλός ορειβάτης
2012 – Χρόνης Μίσσιος, Έλληνας λογοτέχνης αντιστασιακός και ακτιβιστής
2013 – Κώστας Παπάζογλου, Έλληνας ποδοσφαιριστής
2016 – Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, Έλληνας πολιτικός