Εορτολόγιο: Ιάκωβος, Ιακωβίνα, Ζακελίνα.
23 Οκτωβρίου: Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων – Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου.
Η συγγενική του, όμως, σχέση με τον Κύριο δεν είναι ομόφωνα καθορισμένη. Αλλά το γεγονός είναι ότι ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος έγινε πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων και είναι αυτός που έγραψε την πρώτη Θεία Λειτουργία της χριστιανικής Εκκλησίας.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Ιάκωβος, λοιπόν, ποίμανε την Εκκλησία των Ιεροσολύμων με δικαιοσύνη, με γενναία στοργή και στερεότητα στην πίστη. Αυτό όμως, εξήγειρε τη μοχθηρία και την κακουργία των Ιουδαίων. Αφού τον έπιασαν, τον έριξαν πάνω από το πτερύγιο του Ναού, και ενώ ακόμα ήταν ζωντανός, τον αποτελείωσαν με άγριο κτύπημα ροπάλου στο κεφάλι.
Έργο του Ιακώβου είναι και η Καθολική Επιστολή του στην Καινή Διαθήκη, στην οποία να τι μας συμβουλεύει, σχετικά με το πως πρέπει να χειριζόμαστε το λόγο του Θεού: «Γίνεσθε ποιηταὶ λόγου καὶ μὴ μόνον ἀκροαταί, παραλογιζόμενοι ἑαυτούς» (Επιστολή Ιακώβου, α’ 22). Δηλαδή να γίνεσθε εκτελεστές και τηρητές του λόγου του Θεού και όχι μόνο ακροατές. Και να μη ξεγελάτε τον εαυτό σας, με την ιδέα ότι είναι αρκετό και μόνον να ακούει κανείς το λόγο.
Τέλος, η μνήμη του αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, φέρεται και την Κυριακή μετά την Γέννηση του Χριστού, μαζί με τη μνήμη του Δαβίδ του Προφήτου και Ιωσήφ του μνήστορος, συνοδευόμενη με το ακόλουθο δίστοιχο: «Σὺ τέκτονος παῖς, ἀλλ᾿ ἀδελφὸς Κυρίου, τοῦ πάντα τεκτήναντος, ἐν λόγῳ, μάκαρ». Τελείται δε αύτω η Σύναξις εν τω σεπτώ αυτού Ναώ το όντι ένδοθεν της Υπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Χαλκοπρατείοις.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὡς τοῦ Κυρίου Μαθητής, ἀνεδέξω δίκαιε τὸ Εὐαγγέλιον ὡς Μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράτρεπτον τὴν παρρησίαν ὡς Ἀδελφόθεος τὸ πρεσβεύειν ὡς Ἱεράρχης. Ἱκέτευε Χριστὸν τὸν Θεόν, σωθήναι τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς.
Ὁ τοῦ Πατρὸς μονογενὴς Θεὸς Λόγος, ἐπιδημήσας πρὸς ἡμᾶς ἐπ’ ἐσχάτων, τῶv ἡμερῶν Ἰάκωβε θεσπέσιε, πρῶτον σε ἀνέδειξε τῶν Ἱεροσολύμων, Ποιμένα καὶ Διδάσκαλον, καὶ πιστὸν οἰκονόμον, τῶν μυστηρίων τῶv πνευματικῶν, ὄθεv σε πάντες τιμῶμεν Ἀπόστολε.
Ὁ Οἶκος
Τὸν γόνον σε τοῦ Ἰωσήφ, καὶ Ἱεροσολύμων τὸν πρῶτον ἱεράρχην, Ἰάκωβε θεόπτα, καὶ τοῦ Κυρίου ἀδελφὸν ὕμνοις ἐγκωμίων ἀνυμνοῦμεν εὐσεβῶς, καὶ πίστει ἀνακράζομεν· Δώρησαι ἡμῖν δώρημα τέλειον ἐκ τοῦ Πατρὸς τῶν φώτων, καὶ ἀπέλασον τὴν θλίψιν τὴν ἐπερχομένην καὶ ἐνεστῶσαν ἐκ πλήθους πταισμάτων· ἐπῆραν γὰρ οἱ ἐχθροὶ καθ’ ἡμῶν τὴν πτέρναν, καὶ ἐκύκλωσαν ἡμᾶς Ἰσμαηλῖται· ὧν θραῦσον ταχὺ τὰ τόξα ἱεροφάντορ, ἵνα σε πάντες τιμῶμεν Ἀπόστολε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
42 π.Χ. – Μάχη των Φιλίππων: Ο Μάρκος Αντώνιος και ο Οκταβιανός νικούν το στρατό του Βρούτου. Ο Βρούτος αυτοκτονεί.
425 – Ο Ουαλεντινιανός Γ΄ γίνεται Ρωμαίος αυτοκράτορας σε ηλικία 6 ετών.
501 – Η Σύνοδος Παλμάρις, η οποία συγκλήθηκε από τον Γότθο βασιλιά Θεοδώριχο, απαλλάσσει τον Πάπα Σύμμαχο από όλες τις κατηγορίες, τερματίζοντας έτσι το σχίσμα του Αντίπαπα Λαυρέντιου.
1157 – Η μάχη του Γκραθ Χιθ τερματίζει τον εμφύλιο πόλεμο στη Δανία. Ο βασιλιάς Σβεν Γ΄ της Δανίας σκοτώνεται και ο Βάλντεμαρ Α΄ γίνεται βασιλιάς της Δανίας.
1295 – Η Σκωτία και η Γαλλία υπογράφουν στο Παρίσι συνθήκη, με την οποία συνάπτουν συμμαχία εναντίον της Αγγλίας.
1641 – Ξεσπά η Ιρλανδική Επανάσταση του 1641.
1707 – Συνεδριάζει για πρώτη φορά το Κοινοβούλιο της Μεγάλης Βρετανίας.
1739 – Η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει πόλεμο στην Ισπανία.
1812 – Ο Γάλλος στρατηγός Κλοντ-Φρανσουά ντε Μαλέ αρχίζει μία συνωμοσία για την ανατροπή του Ναπολέοντα Α’ της Γαλλίας, υποστηρίζοντας ότι ο αυτοκράτορας πέθανε στη Ρωσία.
1906 – Ο Αλμπέρτου Σάντους-Ντουμό πραγματοποιεί στο Παρίσι την πρώτη πτήση στην Ευρώπη αεροσκάφους βαρύτερου από τον αέρα.
1911 – Πρώτη χρήση αεροσκάφους σε πόλεμο. Κατά τη διάρκεια του ιταλοτουρκικού πολέμου, ένας Ιταλός πιλότος απογειώνεται από τη Λιβύη για να παρατηρήσει τις γραμμές του τουρκικού στρατού.
1912 – Α΄ Βαλκανικός πόλεμος: αρχίζει η μάχη του Κουμάνοβο μεταξύ των σερβικών και των οθωμανικών στρατευμάτων.
1942 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Δεύτερη μάχη του Ελ Αλαμέιν. Στο Ελ Αλαμέιν στη βόρεια Αίγυπτο, η βρετανική Όγδοη Στρατιά υπό τον στρατάρχη Μπέρναρντ Μοντγκόμερυ ξεκινά μία κρίσιμη επίθεση για να εκδιώξει τα στρατεύματα του Άξονα από την Αίγυπτο.
1956 – Αρχίζει η αντικομουνιστική εξέγερση στην Ουγγαρία. Θα κατασταλεί από τα σοβιετικά τανκς στις 4 Νοεμβρίου.
1973 – Με παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών επέρχεται κατάπαυση του πυρός με επίσημη λήξη του πολέμου Γιομ Κιπούρ μεταξύ Ισραήλ και Συρίας.
1989 – Ανατροπή της κομουνιστικής λαϊκής δημοκρατίας της Ουγγαρίας.
2002 – Τσετσένοι τρομοκράτες καταλαμβάνουν το θέατρο Μόσχας κρατώντας 700 ομήρους.
Γεννήσεις
14 π.Χ. – Αγριππίνα η Πρεσβύτερη, Ρωμαία ευγενής
1491 – Ιγνάτιος Λογιόλα, Ισπανός θεολόγος
1715 – Πέτρος Β΄, τσάρος της Ρωσίας
1766 – Εμμανουέλ Γκρουσύ, Γάλλος στρατηγός
1801 – Άλμπερτ Λόρτσινγκ, Γερμανός συνθέτης
1817 – Πιερ Λαρούς, Γάλλος λεξικογράφος
1875 – Γκίλμπερτ Λιούις, Αμερικανός χημικός
1876 – Φραντς Σλέγκελμπεργκερ, Γερμανός πολιτικός
1890 – Στέφανος Σαράφης, Έλληνας στρατιωτικός
1893 – Ερνστ Έπικ, Εσθονός αστρονόμος
1901 – Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, Έλληνας συγγραφέας
1905 – Γερτρούδη Έντερλε, Αμερικανίδα κολυμβήτρια
1905 – Φέλιξ Μπλοχ, Ελβετός φυσικός
1908 – Ιλιά Φρανκ, Ρώσος φυσικός
1911 – Αντώνης Μηγιάκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής
1916 – Κλεάνθης Βικελίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής
1919 – Μανόλης Ανδρόνικος, Έλληνας αρχαιολόγος
1920 – Δημήτριος Νασίκας, Έλληνας πολιτικός
1925 – Μάνος Χατζιδάκις, Έλληνας συνθέτης
1927 – Λέζεκ Κολακόφσκι, Πολωνός φιλόσοφος
1940 – Παντελής Βούλγαρης, Έλληνας σκηνοθέτης
1940 – Πελέ, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1941 – Ιγκόρ Σμιρνόφ, Μολδαβός πολιτικός
1946 – Γιάννης Μυστακόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1951 – Φατμίρ Σεϊντίου, Κοσοβάρος πολιτικός
1954 – Ανγκ Λι, Ταϊβανέζος σκηνοθέτης
1957 – Πολ Καγκάμε, πρόεδρος της Ρουάντα
1963 – Ρασίντ Γιεκινί, Νιγηριανός ποδοσφαιριστής
1971 – Μπόχουσλαβ Σομπότκα, Τσέχος πολιτικός
1974 – Αραβίντ Αντίγκα, Ινδός συγγραφέας και δημοσιογράφος
1976 – Ράιαν Ρέινολντς, Καναδός ηθοποιός
1979 – Λιν Γκριρ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1983 – Φίλιππος Δάρλας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1986 – Εμίλια Κλαρκ, Αγγλίδα ηθοποιός
1992 – Άλβαρο Μοράτα, Ισπανός ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
42 π.Χ. – Μάρκος Ιούνιος Βρούτος, Ρωμαίος συγκλητικός
877 – Ιγνάτιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1595 – Λουδοβίκος, δούκας του Νεβέρ
1638 – Ιωάννης Ερνέστος, δούκας της Σαξονίας-Άιζεναχ
1688 – Δουκάγγιος, Γάλλος φιλόλογος
1872 – Θεόφιλος Γκωτιέ, Γάλλος δημοσιογράφος και συγγραφέας
1944 – Τσαρλς Γκλόβερ Μπάρκλα, Άγγλος φυσικός
1946 – Έρνεστ Τόμπσον Σέτον, Άγγλος συγγραφέας
1956 – Αντώνιος Σβώκος, Έλληνας δημοσιογράφος και πολιτικός
1957 – Στυλιανός Τυπάλδος, Έλληνας πολιτικός
1959 – Γιώργος Μπουζιάνης, Έλληνας ζωγράφος
1979 – Πρόδρομος Τσαουσάκης, Έλληνας τραγουδιστής
1983 – Δήμος Σταρένιος, Έλληνας ηθοποιός
2000 – Γιοκοζούνα, Αμερικανός παλαιστής
2004 – Μπιλ Νίκολσον, Άγγλος ποδοσφαιριστής
2007 – Μιχάλης Παπαγιάννης, Έλληνας πολιτικός
2012 – Βίλχελμ Μπράσε, Πολωνός φωτογράφος
2014 – Αντρέ Πίτερς, Βέλγος ποδοσφαιριστής
2015 – Τάκης Παπαγεωργόπουλος, Έλληνας στρατιωτικός
2017 – Γουόλτερ Λάσαλι, Γερμανός κινηματογραφιστής
