Εορτολόγιο: Μαυρίκιος, Μαυρίκης, Μωρίς, Μαυρικία, Μαυρίκα * Στέφανος, Στέφος, Στέφας, Στεφανής, Στεφανία, Στέφη, Στεφάνα, Στεφανιώ, Στεφανίτσα, Στεφανή, Στέφα.
27 Δεκεμβρίου: Άγιος Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας και Αρχιδιάκονος – Ο Άγιος Στέφανος ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους μεταξύ των επτά διακόνων, που εξέλεξαν οι πρώτοι χριστιανοί για να επιστατούν στις κοινές τράπεζες των αδελφών, ώστε να μη γίνονται λάθη και τους χειροτόνησαν οι Άγιοι Απόστολοι.
Αν και κουραστική η ευθύνη του επιστάτη για τόσους αδερφούς παρ’ όλα αυτά ο Στέφανος έβρισκε καιρό και δύναμη για να κηρύττει το Ευαγγέλιο του Χριστού. Και όπως αναφέρει η Αγία Γραφή: «Στέφανος πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ».(Πραξ. Αποστόλων, στ΄8-15, ζ΄1-60). Δηλαδή ο Στέφανος, που ήταν γεμάτος πίστη και χάρισμα ευγλωττίας δυνατό, έκανε μεταξύ του λαού μεγάλα θαύματα, που προκαλούσαν κατάπληξη και αποδείκνυαν την αλήθεια του χριστιανικού κηρύγματος.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Στέφανος είχε αφιερώσει τη ζωή του στο κήρυγμα του ευαγγελικού λόγου και στη φιλανθρωπική δράση. Για τη προσφορά και τις αρετές του τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Με το χάρισμα αυτό θεράπευε ασθενείς και αποδείκνυε τη δύναμη του Χριστού. Με τη βαθιά θεολογική του κατάρτιση ανέτρεπε εύκολα τις κακοδοξίες των Ιουδαίων για το έργο του Χριστού, προκαλώντας την οργή και το φθόνο τους.
Οι Ιουδαίοι, όμως, καθώς ήταν προκατειλημμένοι, εξαπέλυσαν συκοφάντες ανάμεσα στο λαό, που διέδιδαν ότι άκουσαν το Στέφανο να βλαστημεί το Μωϋσή και το Θεό. Με αφορμή, λοιπόν, αυτές τις συκοφαντίες, που οι ίδιοι είχαν ενσπείρει, άρπαξαν με μίσος το Στέφανο και τον οδήγησαν μπροστά στο Συνέδριο, τάχα για να απολογηθεί. Η απολογία του Στεφάνου υπήρξε πρότυπο τόλμης και θάρρους. Χωρίς να φοβηθεί καθόλου, εξαπέλυσε λόγια – κεραυνούς εναντίον των Ιουδαίων. Και από υπόδικος, ορθώθηκε θυελλώδης ελεγκτής και κατήγορος. Τότε ακράτητοι από το μίσος οι Ιουδαίοι, τον έσυραν έξω από την πόλη, όπου τον θανάτωσαν με λιθοβολισμό. Εκεί φάνηκε και η μεγάλη συγχωρητικότητα του Στεφάνου προς τους εχθρούς του με τη φράση του, «Κύριε, μὴ στήσης αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην». Κύριε μη λογαριάσεις σ’ αυτούς την αμαρτία αυτή.
Ανάλυση ονόματος:
ΣΤΕΦΑΝΟΣ: (από το στέφανος) = ο αθλοφόρος, ο άξιος στεφάνου νίκης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Βασίλειον διάδημα, ἐστέφθη σὴ κορυφή, ἐξ ἄθλων ὧν ὑπέμεινας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, Μαρτύρων Πρωτόαθλε· σὺ γὰρ τὴν Ἰουδαίων, ἀπελέγξας μανίαν, εἶδες σου τὸν Σωτῆρα, τοῦ Πατρὸς δεξιόθεν. Αὐτὸν οὖν ἐκδυσώπει ἀεί, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὁ Δεσπότης χθὲς ἡμῖν, διὰ σαρκὸς ἐπεδήμει, καὶ ὁ δοῦλος σήμερον, ἀπὸ σαρκὸς ἐξεδήμει· χθὲς μὲν γάρ, ὁ Βασιλεύων σαρκὶ ἐτέχθη, σήμερον δέ, ὁ οἰκέτης λιθοβολεῖται· δι᾽ αὐτὸν καὶ τελειοῦται, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος.
Μεγαλυνάριον
Πρῶτος Διακόνων ἀναδειχθείς, πρῶτος τοῦ Δεσπότου, ἐχρημάτισας μιμητής· ὅθεν Ἀθλοφόρων, πρωτεύων Πρωτομάρτυς, τύπος αύτοῖς ἐγένου, πρώταθλε Στέφανε.
Ὁ Οἶκος
Ὡς ἀστὴρ φαεινὸς σήμερον συνεξέλαμψε, τῇ Γεννήσει Χριστοῦ, ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος, ἀστράπτων καὶ φωτίζων τὰ πέρατα ἅπαντα, τῶν Ἰουδαίων μόνον ἠμαύρωσε τὴν πᾶσαν δυσσέβειαν, σοφίας λόγοις τούτους διελέγξας, ἀπὸ τῶν Γραφῶν διαλεγόμενος, καὶ πείθων τούτους, τὸν γεννηθέντα ἐκ τῆς Παρθένου Ἰησοῦν, Υἱὸν αὐτόν εἶναι Θεοῦ, κατῄσχυνε τούτων τὴν ἀσεβῆ κακουργίαν, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος.
Κάθισμα
Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσὴφ.
Τὴν τοῦ Πνεύματος πηγήν, ἐν τῇ καρδίᾳ μυστικῶς, κεκτημένος τοῦ Χριστοῦ, ὁ Πρωτομάρτυς ἀληθῶς, τῶν Ἰουδαίων ἀπήλεγξε τὴν αὐθάδειαν, καὶ ἔδειξεν αὐτοῖς, τόν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, ἀναβλαστήσαντα, τῷ τῆς σοφίας καὶ χάριτος πληρώματι, πεπληρωμένος ὁ ἔνδοξος. Ἀλλ’ ὦ Τρισμάκαρ, τοὺς σὲ τιμῶντας, σῷζε θείαις πρεσβείαις σου.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ἀπόστολε Χριστοῦ, Διακόνων ὁ πρῶτος, Πρωτόαθλε σοφέ, τῶν Μαρτύρων ἀκρότης, ὁ κόσμου τὰ πέρατα, ἁγιάσας τοῖς ἄθλοις σου, καὶ τοῖς θαύμασι, ψυχὰς ἀνθρώπων λαμπρύνας, τους τιμῶντάς σε, ῥῦσαι παντοίων κινδύνων, πανεύφημε Στέφανε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
537 – Τελούνται τα εγκαίνια του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
1512 – Το Ισπανικό Στέμμα εκδίδει τους νόμους του Μπούργος, που διέπουν τη συμπεριφορά των εποίκων σε σχέση με τους ιθαγενείς Ινδιάνους στο Νέο Κόσμο.
1831 – Ο Κάρολος Δαρβίνος μπαρκάρει με το πλοίο Beagle και ξεκινά το ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου θα διατυπώσει τη θεωρία της εξέλιξης.
1836 – Η χειρότερη χιονοστιβάδα όλων των εποχών στην Αγγλία σκοτώνει οκτώ άτομα στο Λούες του Σάσσεξ.
1911 – Ο εθνικός ύμνος της Ινδίας «Τζάνα Γκάνα Μάνα» ψάλλεται για πρώτη φορά στη συνεδρίαση του Εθνικού Κογκρέσου της Ινδίας στην Καλκούτα.
1929 – Ο Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης Ιωσήφ Στάλιν διατάζει την εξάλειψη των κουλάκων.
1939 – Σεισμός μεγέθους 7,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ κλονίζει την ανατολική Τουρκία με απολογισμό 32.962 νεκρούς.
1945 – Ιδρύεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με την υπογραφή συμφωνίας από 29 χώρες.
1949 – Ινδονησιακή Επανάσταση: Η Ολλανδία αναγνωρίζει επίσημα την ανεξαρτησία της Ινδονησίας.
1968 – Πρόγραμμα Απόλλων: Η αποστολή Απόλλων 8 προσθαλασσώνεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, ολοκληρώνοντας την πρώτη τροχιακή επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη.
1978 – Ισπανική Μεταπολίτευση: Η Ισπανία γίνεται δημοκρατία μετά από 40 χρόνια φασιστικής δικτατορίας.
1979 – Η Σοβιετική Ένωση εισβάλει στη Λαϊκή Δημοκρατία του Αφγανιστάν.
1983 – Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ επισκέπτεται τον Μεχμέτ Αλί Αγκτσά στη φυλακή και τον συγχωρεί προσωπικά για την επίθεση εναντίον του στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου το 1981.
1985 – Παλαιστίνιοι αντάρτες σκοτώνουν 18 άτομα στα αεροδρόμια της Ρώμης, στην Ιταλία, και της Βιέννης, στην Αυστρία.
2002 – Δύο φορτηγά παγιδευμένα με εκρηκτικά σκοτώνουν 71 άτομα και τραυματίζουν 640 στην έδρα της φιλορωσικής τσετσενικής κυβέρνησης στο Γκρόζνυ.
2007 – Δολοφονείται η πρώην πρωθυπουργός του Πακιστάν Μπεναζίρ Μπούτο.
Γεννήσεις
1350 – Ιωάννης Α΄, βασιλιάς της Αραγωνίας
1390 – Άννα Μόρτιμερ, κόμισσα του Κέιμπριτζ
1459 – Ιωάννης Α΄ Αλβέρτος, βασιλιάς της Πολωνίας
1571 – Γιοχάνες Κέπλερ, Γερμανός αστρονόμος
1773 – Τζορτζ Κέιλι, Βρετανός εφευρέτης και αεροναυτικός μηχανικός
1809 – Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, Έλληνας λόγιος
1822 – Λουί Παστέρ, Γάλλος χημικός και μικροβιολόγος
1848 – Τζιοβάννι Μπαττίστα Πιρέλλι, Ιταλός επιχειρηματίας
1888 – Τέα φον Χάρμπου, Γερμανίδα ηθοποιός
1901 – Μαρλέν Ντίτριχ, Γερμανίδα ηθοποιός
1907 – Σεμπάστιαν Χάφνερ, Γερμανός δημοσιογράφος και συγγραφέας
1929 – Αχιλλέας Καραμανλής, Έλληνας πολιτικός
1934 – Λαρίσα Λατίνινα, Σοβιετική αθλήτρια
1936 – Μιγκέλ Τροβοάντα, πρόεδρος του Σάο Τομέ και Πρίνσιπε
1943 – Σαμ Χιντς, Γουιανέζος πολιτικός
1948 – Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Γάλλος ηθοποιός
1948 – Θανάσης Πολυκανδριώτης, Έλληνας συνθέτης
1950 – Χάρις Αλεξίου, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1957 – Ελένη Δήμου, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1966 – Μπιλ Γκόλντμπεργκ, Αμερικανός παλαιστής και ηθοποιός
1969 – Chyna, Αμερικανίδα παλαίστρια
1974 – Αλιόνα Βίνιτσκαγια, Ουκρανή τραγουδίστρια
1974 – Μάζι Όκα, Ιάπωνας ηθοποιός
1976 – Νίκος Γεωργέας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1976 – Άαρον Στάνφορντ, Αμερικανός ηθοποιός
1979 – Κωνσταντίνος Μπογδάνος, Έλληνας δημοσιογράφος
1979 – Μάριο Μπρέσκα, Σλοβάκος ποδοσφαιριστής
1980 – Κλάουντιο Καστανιόλι, Ελβετός παλαιστής
1981 – Έμιλι ντε Ράβιν, Αυστραλή ηθοποιός
Θάνατοι
1381 – Εδμόνδος Μόρτιμερ, 3ος κόμης του Μαρς
1585 – Πιερ ντε Ρονσάρ, Γάλλος ποιητής
1771 – Ερρίκος Πιτό, Γάλλος μηχανικός
1878 – Αντώνιος Παπαδάκης, Έλληνας ευεργέτης
1894 – Φραγκίσκος Β΄, βασιλιάς των Δύο Σικελιών
1919 – Αχιλλέας Αλφεράκης, Έλληνας συνθέτης
1923 – Γουστάβος Άιφελ, Γάλλος μηχανικός
1936 – Μεχμέτ Ακίφ Ερσόι, Τούρκος ποιητής
1950 – Μαξ Μπέκμαν, Γερμανός ζωγράφος
1953 – Σουκρού Σαράτζογλου, Τούρκος πολιτικός
1958 – Μουσταφά Μερλίκα-Κρούγια, Αλβανός πολιτικός
1959 – Σαχ Μαχμούντ Χαν, Πρωθυπουργός του Αφγανιστάν
1972 – Λέστερ Πήρσον, Καναδός πολιτικός
1978 – Χουαρί Μπουμεντιέν, Αλγερινός πολιτικός
1979 – Χαφιζουλάχ Αμίν, Πρόεδρος του Αφγανιστάν
1984 – Ιωάννης Γκλαβάνης, Έλληνας πολιτικός
1985 – Νικόλαος Βγενόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1988 – Βάσω Κατράκη, Ελληνίδα χαράκτρια
1989 – Μητροπολίτης Χαλκηδόνος Μελίτων Χατζής
1993 – Δημήτριος Καψάσκης, Έλληνας ιατροδικαστής
1995 – Γκένριχ Κασπαριάν, Αρμένιος σκακιστής
2007 – Μπεναζίρ Μπούτο, Πακιστανή πολιτικός
2016 – Ρατνασίρι Γουικρεμαναγιάκε, πρωθυπουργός της Σρι Λάνκα
2016 – Κάρι Φίσερ, Αμερικανίδα ηθοποιός
2019 – Ηλίας Ρωσίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής
