Εορτολόγιο: Χρυσόστομος, Χρυσοστόμης, Χρυσοστόμη, Χρυσοστομία, Χρυσοστομίτσα.
27 Ιανουαρίου: Ανακομιδή Ιερών Λειψάνων του Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως …
– Ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος εκοιμήθη από εξάντληση στις 14 Σεπτεμβρίου του 407 μ.Χ. κατά τη διάρκεια της τρίτης του εξορίας από την αυτοκράτειρα Ευδοξία και τάφηκε στα Κόμανα του Πόντου. Το σεπτό λείψανό του περίμενε επί τριάντα έτη, θαμμένο στον τόπο της εξορίας και του μαρτυρίου του.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Όταν όμως το 434 μ.Χ. πατριάρχης εξελέγη ο μαθητής του Άγιος Πρόκλος (βλέπε 20 Νοεμβρίου), παρεκάλεσε τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο να ενεργήσει τα δέοντα, ώστε το λείψανο του μεγάλου αυτού πατέρα της Εκκλησίας να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη. Και πράγματι, τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 27 Ιανουαρίου του 438 μ.Χ. έγινε η Ανακομιδή των Ιεωρών Λειψάνων του Αγίου.
Η μεταφορά των ιερών λειψάνων από τα Κόμανα συνοδεύτηκε από μια επιστολή – διαταγή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’, υιού του Αρκαδίου και της Ευδοξίας, η οποία έγραφε:
«Ἐπιστολὴ τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου.
Εἰς τὸν οἰκουμενικὸν Πατριάρχην καὶ Διδάσκαλον καὶ πνευματικὸν Πατέρα Ἰωάννην τὸν Χρυσόστομον, τὴν προσκύνησιν προσφέρω ἐγὼ ὁ βασιλεὺς Θεοδόσιος. Ἡμεῖς, Πάτερ τίμιε, νομίζοντες, πῶς εἶναι τὸ σῶμά σου νεκρόν, καθὼς εἶναι καὶ τὰ ἄλλα σώματα τῶν ἀποθανόντων, ἠθελήσαμεν να μεταφέρωμεν αὐτὸ ἁπλῶς εἰς ἡμᾶς. Διὰ τοῦτο καὶ τοῦ ποθουμένου δικαίως ὑστερήθημεν. Ἀλλὰ σύ, Πάτερ τιμιώτατε, συγχώρησον εἰς ἡμᾶς, ὀποῦ μετανοοῦμεν. Σὺ γὰρ ἐδίδαξες εἰς ὅλους τὴν μετάνοιαν. Καὶ δὸς τὸν ἑαυτόν σου, ὣς πατὴρ φιλοπαῖς, εἰς ἡμᾶς τοὺς φιλοπάτορας υἱούς σου, καὶ τοὺς σὲ ποθούντας εὔφρανον διὰ τῆς παρουσίας σου».
Αυτή την επιστολή του αυτοκράτορα την πήγαν στον Άγιο και την τοποθέτησαν πάνω στην λάρνακά του. Τότε ο Άγιος έδωσε τον εαυτό του στους απεσταλμένους του αυτοκράτορα και έτσι αυτοί μετέφεραν την λάρνακα που περιείχε το άγιο λείψανο στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς να κοπιάσουν καθόλου. Η υποδοχή των ιερών λειψάνων του Αγίου υπήρξε παλλαϊκή. Σύσσωμος λαός, κλήρος και μοναχοί, με επικεφαλής τον αυτοκράτορα, τους αυλικούς, τη σύγκλητο και όλους τους άρχοντες, υποδέχθηκαν και προσκύνησαν με σεβασμό τα λείψανά του. Με πολύ ευλάβεια μετέφεραν αρχικά τη λάρνακα στο ναό του Αποστόλου Θωμά, στα Αμαντίου, έπειτα δε στο ναό της Αγίας Ειρήνης. Εκεί έβαλαν το άγιο λείψανο πάνω στο σύνθρονο και άπαντες εβόησαν: «Ἀπόλαβε τὸν θρόνον σου, Ἅγιε». Στη συνέχεια η λάρνακα τοποθετήθηκε σε αυτοκρατορική άμαξα και μεταφέρθηκε στο περιώνυμο ναό των Αγίων Αποστόλων. Εκεί έβαλαν το άγιο λείψανο πάνω στην ιερή καθέδρα και έγινε το θαύμα: ο Άγιος επεφώνησε προς τον λαό το «Εἰρήνη πάσι». Έπειτα το εναπέθεσαν μέσα στο Άγιο Βήμα, κάτω από την Αγία Τράπεζα.
Η Σύναξη του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου ετελείτο στο πάνσεπτο ναό των Αγίων Αποστόλων. Ιερά λείψανα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου αφιέρωσε διά χρυσοβούλλου στη Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους ο αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής (969 – 976 μ.Χ.) και τεμάχιο της αριστεράς χειρός ο Ανδρόνικος ο Παλαιολόγος (1282 – 1328 μ.Χ.), διά χρυσοβούλλου, τον Ιούλιο του έτους 1284 μ.Χ., στη Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Επίσης, τμήματα του ιερού λειψάνου φυλάσσονται στις μονές Βατοπαιδίου, Ιβήρων, Αγίου Διονυσίου και Δοχειαρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ἡ τοῦ στόματός σου καθάπερ πυρσός ἐκλάμψασα χάρις, τήν οἰκουμένην ἐφώτισεν, ἀφιλαργυρίας τῷ κόσμῳ θησαυρούς ἐναπέθετο, τό ὕψος ἡμῖν τῆς ταπεινοφροσύνης ὑπέδειξεν. Ἀλλά σοῖς λόγοις παιδεύων, Πάτερ, Ἰωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τῷ Λόγῳ Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Χορός Ἄγγελικός.
Εὐφράνθη μυστικῶς, ἡ σεπτή Ἐκκλησία, τῇ Ἀνακομιδῇ, τοῦ σεπτοῦ σου Λειψάνου· καί τοῦτο κατακρύψασα, ὡς χρυσίον πολύτιμον, τοῖς ὑμνοῦσί σε, ἀδιαλείπτως παρέχει, ταῖς πρεσβείαις σου, τῶν ἰαμάτων τήν χάριν, Ἰωάννη Χρυσόστομε.
Ὁ Οἶκος
Ἡ λαμπάς, ἡ τῶν ἔργων μου στυγνὴ πέφυκεν, Ἰωάννη Χρυσόστομε, καὶ δειλιῶ πρὸς ὑπάντησιν τοῦ ἱεροῦ σου σκήνους∙ ἀλλ᾿ αὐτὸς με ὁδήγησον, καὶ τὰς τρίβους μου εὔθυνον, μετανοίας παρέχων μοι καιρὸν πανάγιε, ὡς αὐτῆς κήρυξ ἔνθεος, καὶ τῶν παθῶν μου τῶν πολυτρόπων κατεύνασον ζάλην∙ καὶ παγίδων τοῦ Βελίαρ ἀφαρπάσας με, εἰς τέλος σῶσόν με, ὅπως ὑμνῶ σου ἀξίως τὴν θείαν ἐπάνοδον, ὡς πρὶν καὶ τὴν κοίμησιν τολμήσας ἐδόξασα, Ἰωάννη Χρυσοστομε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Τὴν σοφίαν ἐξ ὕψους καταμαθών, καὶ τὴν χάριν τῶν λόγων παρὰ Θεοῦ, τοῖς πᾶσιν ἐξέλαμψας, ὡς χρυσὸς ἐν καμίνῳ, καὶ τὴν Ἁγίαν Τριάδα, Μονάδα ἐκήρυξας, τήν φιλάργυρον πλάνην, τοξεύσας τοῖς λόγοις σου∙ ὅθεν καὶ πρὸς ζῆλον, βασιλίδα ἐλέγξας, ἀδίκως τῆς ποίμνης σου, ἀπελάθης Μακάριε, Ἰωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε Χριστῷ τῶ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθω, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
98 – Ο Τραϊανός διαδέχεται το θετό του πατέρα, Νέρβα, ως Ρωμαίος αυτοκράτορας. Υπό την εξουσία του η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία θα φτάσει στη μέγιστη έκτασή της.
945 – Οι Λεκαπηνοί συναυτοκράτορες Στέφανος και Κωνσταντίνος ανατρέπονται. Ο Κωνσταντίνος Ζ΄ γίνεται μόνος αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
1186 – Ο Ερρίκος ΣΤ΄, γιος και κληρονόμος του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φρειδερίκου Α΄ Βαρβαρόσσα, παντρεύεται την Κωνσταντία της Σικελίας.
1606 – Συνωμοσία της Πυρίτιδας: Αρχίζει η δίκη του Γκάι Φωκς και άλλων συνωμοτών, η οποία θα λήξει με την εκτέλεσή τους στις 31 Ιανουαρίου.
1785 – Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια, το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1868 – Πόλεμος Μπόσιν: Αρχίζει η μάχη στις τοποθεσίες Τομπά και Φουσίμι μεταξύ των δυνάμεων του Σογκουνάτου Τοκουγκάβα και των προ-αυτοκρατορικών φατριών, η οποία θα λήξει με την ήττα του σογκουνάτου, γεγονός που αποτελεί κομβικό σημείο στη μεταρρύθμιση Μεϊτζί.
1880 – Ο Τόμας Έντισον λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τη λάμπα πυρακτώσεως.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία βομβαρδίζει το Βιλχελμσχάφεν στη Γερμανία.
1945 – Ως πρώτο των κυρίων στρατοπέδων του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς απελευθερώνεται το Άουσβιτς Ι Μόνοβιτς από τον 60ο Στρατό, επικεφαλής του οποίου είναι ο συνταγματάρχης Πάβελ Κουρότσκιν.
1963 – Τίθεται σε εφαρμογή σε ολόκληρη τη χώρα ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, ο οποίος ρυθμίζει λεπτομερώς τα της κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων.
1967 – Οι αστροναύτες Γκας Γκρίσομ, Έντουαρντ Γουάιτ και Ρότζερ Τσάφι σκοτώνονται σε πυρκαγιά κατά τη διάρκεια δοκιμής του διαστημικού σκάφους Απόλλων 1 στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα.
1979 – Καθιερώνεται ως εθνική σημαία της Ελλάδας αυτή που φέρει 9 λευκές και μπλε λωρίδες εναλλασόμενες με το σταυρό στο άνω αριστερό άκρο.
Γεννήσεις
1585 – Χέντρικ Άβερκαμπ, Ολλανδός ζωγράφος
1752 – Ευγένιος Καραβίας, Έλληνας μητροπολίτης
1756 – Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, Αυστριακός συνθέτης
1814 – Ευγένιος Βιολέ-λε-Ντυκ, Γάλλος αρχιτέκτονας
1823 – Εντουάρ Λαλό, Γάλλος συνθέτης
1826 – Μιχαήλ Σαλτίκοφ-Στσεντρίν, Ρώσος συγγραφέας
1832 – Λιούις Κάρολ, Άγγλος συγγραφέας
1836 – Λεοπόλδος φον Ζάχερ-Μάζοχ, Αυστριακός συγγραφέας
1844 – Τζάκομο ντι Κίρικο, Ιταλός ζωγράφος
1850 – Τζων Κόλιερ, Άγγλος συγγραφέας και ζωγράφος
1859 – Γουλιέλμος Β΄, αυτοκράτορας της Γερμανίας
1859 – Πάβελ Μιλιουκόφ, Ρώσος πολιτικός
1887 – Καρλ Μπλέγκεν, Αμερικανός αρχαιολόγος
1910 – Έντβαρντ Καρντέλι, Γιουγκοσλάβος πολιτικός
1912 – Άρνε Νες, Νορβηγός φιλόσοφος
1918 – Έλμορ Τζέιμς, Αμερικανός μουσικός
1921 – Ντόνα Ριντ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1924 – Ραούφ Ντενκτάς, Τουρκοκύπριος πολιτικός
1928 – Γιώργος Κάρτερ, Έλληνας συγγραφέας
1930 – Μπόμπι Μπλου Μπλαντ, Αμερικανός τραγουδιστής
1944 – Μέιριντ Κόριγκαν, Βορειοϊρλανδή ακτιβίστρια
1944 – Νικ Μέισον, Άγγλος ντράμερ (Pink Floyd)
1947 – Βύρων Πολύδωρας, Έλληνας πολιτικός
1954 – Στέλιος Παπαφλωράτος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1955 – Τζον Ρόμπερτς, Αμερικανός δικαστικός
1957 – Τζάνικ Γκερς, Άγγλος κιθαρίστας
1957 – Φρανκ Μίλλερ, Αμερικανός δημιουργός κόμικς και σκηνοθέτης
1964 – Γιώργος Κωνσταντόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1971 – Lil Jon, Αμερικανός ράπερ
1979 – Ροζαμάουντ Πάικ, Αγγλίδα ηθοποιός
1981 – Στέλλα Γιαμπουρά, Ελληνίδα ηθοποιός
1987 – Αντόν Σούνιν, Ρώσος ποδοσφαιριστής
1984 – Έλενα Ασημακοπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός και επιχειρηματίας
1988 – Κερλόν Μούρα Σόουζα, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1989 – Αλμπέρτο Μποτία, Ισπανός ποδοσφαιριστής
1990 – Μαρία-Ελένα Παπασωτηρίου, Ελληνίδα αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ
1998 – Ρεββέκα Κιμ, Νοτιοκορεάτισσα αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ
Θάνατοι
98 – Νέρβας, Ρωμαίος αυτοκράτορας
457 – Μαρκιανός, Βυζαντινός αυτοκράτορας
661 – Αλί ιμπν Αμπού Τάλιμπ, Άραβας χαλίφης
672 – Πάπας Βιταλιανός
847 – Πάπας Σέργιος Β΄
1509 – Ιωάννης Α’, παλατινός κόμης του Ζίμερν
1547 – Άννα, βασίλισσα της Βοημίας και της Ουγγαρίας
1596 – Φράνσις Ντρέικ – Άγγλος εξερευνητής
1740 – Λουδοβίκος Ερρίκος Α΄ του Κοντέ, Γάλλος πολιτικός
1843 – Ανδρέας Ιδρωμένος, Έλληνας λόγιος
1851 – Τζον Τζέιμς Οντιμπόν, Γάλλος ορνιθιλόγος και ζωγράφος
1901 – Τζουζέπε Βέρντι, Ιταλός συνθέτης
1905 – Πάουλ Χένλαϊν, Γερμανός μηχανικός
1913 – Ράινερ Φερδινάνδος, αρχιδούκας της Αυστρίας
1919 – Έντρε Όντυ, Ούγγρος ποιητής
1922 – Τζοβάννι Βέργκα, Ιταλός συγγραφέας
1922 – Ελίζαμπεθ Κόχραν, Αμερικανίδα δημοσιογράφος
1951 – Καρλ Γκούσταφ Έμιλ Μάνερχαϊμ, Φινλανδός στρατιωτικός και πολιτικός
1965 – Χασάν Αλί Μανσούρ, Ιρανός πολιτικός
1972 – Μαχάλια Τζάκσον, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1974 – Γεώργιος Γρίβας, Έλληνας στρατιωτικός
1975 – Μπιλ Ουόλς, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
1980 – Στρατής Τσίρκας, Έλληνας συγγραφέας
1983 – Λουί ντε Φυνές, Γάλλος ηθοποιός
1984 – Μοχάμετ Αχμέτ, πολιτικός από τις Κομόρες
1985 – Τίτος Ξηρέλλης, Έλληνας τραγουδιστής
1986 – Κωνσταντίνος Αλεξιάδης, Έλληνας πολιτικός
1986 – Δημήτριος Ευρυγένης, Έλληνας πολιτικός
1993 – Αντρέ ο Γίγαντας, Γάλλος παλαιστής και ηθοποιός
1994 – Μιράντα Μυράτ, Ελληνίδα ηθοποιός
2001 – Σταύρος Δαμιανίδης, Έλληνας μουσικός
2002 – Γελένα Γκορτσακόβα, Ρωσίδα ακοντίστρια
2006 – Κάρολος Λαμπρίνο, Ρουμάνος πρίγκιπας
2006 – Γιοχάνες Ράου, Γερμανός πολιτικός
2007 – Γιανγκ Τσουάν-κουάνγκ, Ταϊβανέζος αθλητής
2008 – Σουχάρτο, Ινδονήσιος πολιτικός
2009 – Τζον Άπνταϊκ, Αμερικανός συγγραφέας
2010 – Τζερόμ Ντέιβιντ Σάλιντζερ, Αμερικανός συγγραφέας
2015 – Τσαρλς Χαρντ Τάουνς, Αμερικανός φυσικός
2017 – Εμανουέλ Ριβά, Γαλλίδα ηθοποιός
2017 – Τσαρλς Σάκλεφορντ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
