Εορτολόγιο: Ειρήναρχος.
28 Νοεμβρίου: Όσιος Στέφανος ο Ομολογητής, ο Νέος – Ο Όσιος Στέφανος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και οι ευσεβείς γονείς του Ιωάννης και Άννα τον ανέθρεψαν κατά τον καλύτερο χριστιανικό τρόπο. Όταν μεγάλωσε, μορφώθηκε αρκετά και αργότερα αναδείχθηκε ηγούμενος στο περίφημο όρος του Αγίου Αυξεντίου.
Όταν ξέσπασε ο πόλεμος εναντίον των αγίων εικόνων, όχι μόνο δε συμμορφώθηκε με τις αυτοκρατορικές διαταγές, αλλά και χαρακτήρισε αιρετικούς τους εικονομάχους βασιλείς. Καταγγέλθηκε στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Κοπρώνυμο, ο όποιος ήλπιζε με την προσωπική του επιβολή, όταν τον έφερνε μπροστά του, να δαμάσει το φρόνημα του Στεφάνου. Συνέβη όμως το αντίθετο. Ο Στέφανος, από τους ανθρώπους με «πολλὴν παῤῥησία ἐν πίστει τὴν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Α’ προς Τιμόθεον, γ’ 13), δηλαδή με πολλή παρρησία και θάρρος στο να διακηρύττει την πίστη που ομολογούν όσοι είναι σε κοινωνία με τον Ιησού Χριστό, ήλεγξε αυστηρά κατά πρόσωπο τον Κοπρώνυμο. Αυτός τότε τον έκλεισε στη φυλακή και μετά από μέρες διέταξε να τον θανατώσουν.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αφού, λοιπόν, τον έβγαλαν από την φυλακή, άρχισαν να τον λιθοβολούν και να τον κτυπούν με βαρεία ρόπαλα. Ένα ισχυρό κτύπημα στο κεφάλι έδωσε τέλος στη ζωή του Στεφάνου (το 767 μ.Χ.). Κατόπιν το σώμα του το έριξαν στη θάλασσα, αλλά ευλαβείς χριστιανοί που το βρήκαν όταν τα κύματα το έφεραν στην παραλία, το έθαψαν με την αρμόζουσα τιμή.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείαν ἄσκησιν ἐνδεδειγμένος, σκεῦος γέγονας δικαιοσύνης διαπρέπων ταῖς σεπταῖς ἀναβάσεσι· καὶ τοῦ Χριστοῦ τὴν εἰκόνα σεβόμενος, μαρτυρικῆς ἠξιώθης φαιδρότητος. Θεῖε Στέφανε, ἐν ὅπλῳ ἡμᾶς στεφάνωσον τῆς θείας εὐδοκίας τοὺς ὑμνοῦντας σε.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἀσκητικῶς προγυμνασθεὶς ἐν τῷ ὄρει, τὰς νοητὰς τῶν δυσμενῶν παρατάξεις, τῇ πανοπλίᾳ ὤλεσας παμμάκαρ τοῦ Σταυροῦ. Αὖθις δὲ πρὸς ἄθλησιν, ἀνδρικῶς ἀπεδύσω, κτείνας τὸν Κοπρώνυμον, τῷ τῆς Πίστεως ξίφει· καὶ δι᾽ ἀμφοῖν ἐστέφθης ἐκ Θεοῦ, Ὁσιομάρτυς ἀοίδιμε Στέφανε.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἑορτάζει σήμερον, ἡ Ἐκκλησία, ἑορτὴν εὐφρόσυνον, ἐν τῇ σῇ μνήμη· καὶ πιστῶς, ἀνευφημοῦσα κραυγάζει σοι, Στέφανε θεῖε, ὁσίων τὸ καύχημα.
Ὁ Οἶκος
Εἰς πᾶσαν γῆν ὡς ἀληθῶς, διέδραμεν ὁ φθόγγος τῶν σῶν κατορθωμάτων, σοφὲ Ὁσιομάρτυς, ὧν περ εἰργάσω θαυμαστῶς· ὅθεν δυσωπῶ σε, παρρησίαν πρὸς Θεὸν ὡς κεκτημένος Ὅσιε, ἱκέτευε τοῦ δοθῆναί μοι λόγον ἐπάξιον, τοῦ ἀνευφημῆσαι τοὺς ἀγῶνας, οὓς ὑπέστης ἐξ ὁρατῶν ἐχθρῶν καὶ νοουμένων· ὃς πρὶν ἀσκητικῶς καθεῖλες, ἀπάσας τὰς κινήσεις τῆς σαρκὸς ἀπονεκρώσας, ἀθλήσει δὲ νῦν τὸν τύραννον ἐτροπώσω, Ὁσίων τὸ καύχημα.
Κάθισμα
Ἦχος δ’ Ὁ ὑψωθεὶς.
Τῶν Μοναστῶν ὑπογραμμὸς ἀνεδείχθης, τῶν Ἀθλητῶν καλλωπισμὸς ἀνεφάνης, δι’ ἀμφοτέρων Στέφανε κοσμούμενος· ὅθεν ἀξιάγαστε, καὶ διπλοῦς τοὺς στεφάνους, ἔλαβες ἀσκήσεως, καὶ ἀθλήσεως Πάτερ. Ἀλλ’ ἐκτενῶς Χριστὸν ὑπὲρ ἡμῶν, τῶν σὲ ὑμνούντων, ἱκέτευε Στέφανε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
587 – Ο βασιλιάς Γκούντραμ της Βουργουνδίας αναγνωρίζει τον Χιλδεβέρτο Β΄ ως κληρονόμο του.
1443 – Ο Σκεντέρμπεης και οι δυνάμεις του απελευθερώνουν την Κρούγια στην κεντρική Αλβανία και υψώνουν την αλβανική σημαία.
1520 Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος, εξερχόμενος από τον ομώνυμο πορθμό, βρίσκεται εμπρός σε μία απέραντη θάλασσα με νηνεμία. Θα την ονομάσει Ειρηνικό Ωκεανό, από τη γαλήνη που αντικρύζει να έχει.
1811 – Το Κοντσέρτο για πιάνο Αρ. 5 σε Μι♭+, έργο 73 του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν κάνει πρεμιέρα στη Λειψία.
1821 – Ημέρα Ανεξαρτησίας του Παναμά: Ο Παναμάς ανεξαρτητοποιείται από την Ισπανία και εισχωρεί στη Μεγάλη Κολομβία.
1843 – Ημέρα Ανεξαρτησίας της Χαβάης: το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία αναγνωρίζουν το Βασίλειο της Χαβάης ως ανεξάρτητη χώρα.
1885 – Ο Σερβοβουλγαρικός πόλεμος του 1885 λήγει με νίκη των Βουλγάρων, διατηρώντας την ενοποίηση της Βουλγαρίας.
1895 – Διεξάγεται στο Σικάγο ο πρώτος αγώνας αυτοκινήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1905 – Ο Ιρλανδός εθνικιστής Άρθουρ Γκρίφιθ ιδρύει το Σιν Φέιν ως πολιτικό κόμμα με κύριο στόχο την εγκαθίδρυση διπλής μοναρχίας στην Ιρλανδία.
1910 – Το Κόμμα Φιλελευθέρων με αρχηγό τον Ελευθέριο Βενιζέλο κερδίζει τις δεύτερες ελληνικές βουλευτικές εκλογές αυτής της χρονιάς.
1912 – Η Αλβανία ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
1914 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αφού είχε κλείσει στις 31 Ιουλίου λόγω του πολέμου, το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης ανοίγει και πάλι για τις συναλλαγές ομολόγων.
1942 – Πυρκαγιά σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στη Βοστώνη σκοτώνει 492 άτομα.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Διάσκεψη της Τεχεράνης. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Φραγκλίνος Ρούζβελτ, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ουίνστον Τσώρτσιλ και ο Σοβιετικός ηγέτης Ιωσήφ Στάλιν συναντώνται στην Τεχεράνη για να συζητήσουν την στρατηγική του πολέμου.
1958 – Το Τσαντ, η Δημοκρατία του Κονγκό και η Γκαμπόν γίνονται αυτόνομες δημοκρατίες εντός της Γαλλικής αποικιακής αυτοκρατορίας.
1960 – Η Μαυριτανία αποκτά την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία.
1964 – Πρόγραμμα Μάρινερ: Η NASA εκτοξεύει το σκάφος Μάρινερ 4 με προορισμό τον Άρη.
1967 – Οι αστρονόμοι Τζόσλιν Μπελ και Άντονι Χιούις ανακαλύπτουν το πρώτο γνωστό πάλσαρ στον αστερισμό Αλώπηξ.
1967 – Τερματίζεται η δίκη των 41 του Πατριωτικού Μετώπου στο έκτακτο στρατοδικείο της Θεσσαλονίκης. Δύο καταδικάζονται σε ισόβια, 22 σε ποινές που κυμαίνονται από εικοσαετή έως πενταετή κάθειρξη και 17 αθωώνονται.
1975 – Το Ανατολικό Τιμόρ κηρύσσει την ανεξαρτησία του από την Πορτογαλία.
Γεννήσεις
1118 – Μανουήλ Α΄ Κομνηνός, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1489 – Μαργαρίτα Τυδώρ, βασίλισσα της Σκωτίας
1632 – Ζαν Μπατίστ Λυλί, Ιταλός συνθέτης
1757 – Ουίλλιαμ Μπλέηκ, Άγγλος ποιητής και ζωγράφος
1820 – Φρίντριχ Ένγκελς, Γερμανός φιλόσοφος
1829 – Αντόν Ρουμπινστάιν, Ρώσος πιανίστας και συνθέτης
1857 – Αλφόνσος ΙΒ΄, βασιλιάς της Ισπανίας
1880 – Αλεξάντρ Μπλοκ, Ρώσος ποιητής
1881 – Στέφαν Τσβάιχ, Αυστριακός συγγραφέας και δημοσιογράφος
1887 – Ερνστ Ρεμ, Γερμανός αξιωματούχος των Ναζί
1906 – Εμμανουήλ Κριαράς, Έλληνας φιλόλογος
1907 – Αλμπέρτο Μοράβια, Ιταλός συγγραφέας και δημοσιογράφος
1908 – Κλοντ Λεβί-Στρος, Γάλλος ανθρωπολόγος
1923 – Γκλόρια Γκράχαμ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1928 – Τοαρίπι Λαούτι, πολιτικός από το Τουβαλού
1929 – Παύλος Ζάννας, Έλληνας συγγραφέας
1941 – Λάουρα Αντονέλι, Ιταλίδα ηθοποιός
1941 – Μααούγια Ουλντ Σιντ Αχμέντ Τάγια, Μαυριτανός πολιτικός
1947 – Παναγιώτης Βαρώτσος, Έλληνας φυσικός
1947 – Μαρία Φαραντούρη, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1950 – Χανς Φάσναχτ, Γερμανός κολυμβητής
1950 – Ράσελ Άλαν Χαλς, Αμερικανός φυσικός
1950 – Εντ Χάρις, Αμερικανός ηθοποιός
1953 – Έβαλντ Λίνεν, Γερμανός ποδοσφαιριστής και προπονητής
1960 – Τζον Γκαλιάνο, Βρετανός σχεδιαστής μόδας
1961 – Αλφόνσο Κουαρόν, Μεξικανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος
1962 – Τζον Στιούαρτ, Αμερικανός ηθοποιός και τηλεοπτικός παρουσιαστής
1963 – Ζοάν Γκαμπριέλ ι Εστάνι, Ανδορρανός πολιτικός
1964 – Μάικλ Μπένετ, Αμερικανός πολιτικός
1964 – Ρόι Τάρπλεϊ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1967 – Άννα Νικόλ Σμιθ, Αμερικανίδα ηθοποιός και μοντέλο
1972 – Αναστασία Κελεσίδου, Ελληνίδα δισκοβόλος
1985 – Μαγκντί Ρούζα, Ουγγαρέζα τραγουδίστρια
Θάνατοι
741 – Πάπας Γρηγόριος Γ΄
1118 – Φιλίππη της Τουλούζης, δούκισσα της Ακουιτανίας
1290 – Ελεονώρα της Καστίλης, βασίλισσα της Αγγλίας
1667 – Ζαν ντε Τεβενό, Γάλλος βοτανολόγος
1680 – Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι, Ιταλός γλύπτης
1694 – Ματσούο Μπασό, Ιάπωνας ποιητής
1795 – Γεώργιος Βενδότης, Έλληνας συγγραφέας
1828 – Άνθιμος Γαζής, Έλληνας λόγιος
1831 – Τσαρλς Νόουλς, Βρετανός ναύαρχος
1845 – Μελέτιος Γ΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1852 – Εμμανουήλ Ξάνθος, Έλληνας αγωνιστής
1870 – Φρεντερίκ Μπαζίλ, Γάλλος ζωγράφος
1878 – Κωνσταντίνος Κοντογόνης, Έλληνας θεολόγος
1907 – Στανίσλαβ Βισπιάνσκι, Πολωνός συγγραφέας και ζωγράφος
1912 – Λορέντζος Μαβίλης, Έλληνας ποιητής
1912 – Γεώργιος Πέρρος, Έλληνας οπλαρχηγός
1917 – Μικέλης Άβλιχος, Έλληνας ποιητής
1919 – Δημήτριος Φιλιππότης, Έλληνας γλύπτης
1930 – Κωνσταντίνος ΣΤ΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1937 – Παύλος Νιρβάνας, Έλληνας συγγραφέας
1939 – Τζέιμς Νάισμιθ, Καναδός εμπνευστής της καλαθοσφαίρισης
1954 – Ενρίκο Φέρμι, Ιταλός φυσικός
1958 – Σωτήριος Γκοτζαμάνης, Έλληνας πολιτικός
1962 – Βιλελμίνη, βασίλισσα της Ολλανδίας
1968 – Ένιντ Μπλάιτον, Αγγλίδα συγγραφέας
1974 – Κονσταντίν Μελνίκοφ, Ρώσος αρχιτέκτονας
1978 – Κάρλο Σκάρπα, Ιταλός αρχιτέκτονας
1982 – Πριγκίπισσα Ελένη της Ελλάδας
1996 – Ντον Μακνίλ, Αμερικανός αντισφαιριστής
2000 – Νικόλαος Αναστασόπουλος, Έλληνας πολιτικός
2000 – Λιάνε Χάιντ, Αυστριακή ηθοποιός
2003 – Γιάγκος Πεσμαζόγλου, Έλληνας πολιτικός
2010 – Λέσλι Νίλσεν, Καναδός ηθοποιός
2010 – Γιώργος Φούντας, Έλληνας ηθοποιός
2011 – Ντίνος Κατσουρίδης, Κύπριος σκηνοθέτης
2014 – Λουτσίντιο Σεντιμέντι, Ιταλός ποδοσφαιριστής