Εορτολόγιο: Μάρθα.
4 Ιουνίου: Άγιος Μητροφάνης Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης – Ο Άγιος Μητροφάνης υπήρξε ο πρώτος επίσκοπος της Κωνσταντινούπολης (313 – 327 μ.Χ.)· Ήταν γιος του Δομετίου και ανεψιός του αυτοκράτορα Πρόβου.
Όταν το Μάιο του 325 μ.Χ. έγινε η Α’ Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια, ο Μητροφάνης δεν μπόρεσε να παραστεί ο ίδιος, επειδή ήταν αρκετά γέροντας και άρρωστος. Έστειλε, όμως, αντιπρόσωπο του τον πρωτοπρεσβύτερο Αλέξανδρο, άνδρα πρόθυμο και θεοσεβή. Στα χρόνια, επίσης, που ήταν Αρχιεπίσκοπος ο Μητροφάνης, θεμελιώθηκαν πολλά μεγάλα οικοδομικά έργα της Βασιλεύουσας. Μεταξύ δε αυτών και οι περίφημοι ναοί της Αγίας Σοφίας, της Αγίας Ειρήνης και της Αγίας Δυνάμεως.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Μητροφάνης πέθανε το 327 μ.Χ. (πιθανώς σε ηλικία εκατό δέκα επτά ετών) και άφησε διάδοχο τον άξιο πρωτοπρεσβύτερό του Αλέξανδρο (τιμάται 30 Αυγούστου). Διότι πίστευε ότι το σωτηριώδες έργο της Εκκλησίας προάγεται ακόμα περισσότερο με τη σωστή επισκοπική διαδοχή, ανταποκρινόμενος έτσι στο θεόπνευστο λόγο της Αγίας Γραφής, που αναφέρει ότι: «δει ουν τον επίσκοπον ανεπίληπτον είναι» ( Α’ προς Τιμόθεον, γ’ 2). Δηλαδή, το καλό και υψηλό έργο της επιστασίας του οίκου του Θεού πρέπει να ανατίθεται σε καλούς και εκλεκτούς ανθρώπους. Γι’ αυτό, λοιπόν, πρέπει ο επίσκοπος να είναι ακατηγόρητος, ώστε κανείς να μη μπορεί να πει τίποτα σε βάρος του.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Μητροφάνη, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Αρετών ταις ακτίσι καταλαμπόμενος, Πατριαρχών ανεδείχθης γέρας και θεία κρηπίς, ως Χριστού μυσταγωγός Πάτερ Μητρόφανες, από δε θρόνου υψηλού, τη Εκκλησία δαδουχείς, το φέγγος της ευσέβειας. Και νυν απαύστως δυσώπει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.
Κοντάκιον
Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Τον Ιεράρχην του Χριστού Μητροφάνην, της Εκκλησίας τον φωσφόρον λαμπτήρα, τον ομοούσιον τον Λόγον τω Πατρί, εν μέσω κηρύξαντα, θεοφόρων Πατέρων, και θρόνον κοσμήσαντα, Βασιλίδος εν πρώτοις, και προφητείας χάριν εκ Θεού, σαφώς λαβόντα, συμφώνως υμνήσωμεν.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τὴν πίστιν Χριστοῦ, τρανῶς σὺ ἐδογμάτισας, καὶ ταύτην τηρῶν, εἰς πλῆθος ὄντως ηὔξησας, τὸ πιστόν σου ποίμνιον· σὺν Ἀγγέλοις ὅθεν Μητρόφανες, συναγάλλῃ νῦν καὶ Χριστῷ, πρεσβεύεις ἀπαύστως, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1411 – Ο βασιλιάς Κάρολος ΣΤ΄ της Γαλλίας χορηγεί το μονοπώλιο της ωρίμανσης του τυριού ροκφόρ στους κατοίκους του Ροκφόρ-συρ-Σουλζόν.
1615 – Πολιορκία της Οσάκα: Δυνάμεις υπό τον Τοκουγκάβα Ιεγιάσου καταλαμβάνουν το κάστρο της Οσάκα στην Ιαπωνία.
1745 – Μάχη του Χόενφρίντμπεργκ: ο πρωσικός στρατός του Φρειδερίκου Β΄ νικά τον αυστριακό στρατό υπό τον πρίγκιπα Κάρολο Αλέξανδρο της Λωρραίνης κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Αυστριακής Διαδοχής.
1783 – Οι αδελφοί Μονγκολφιέ επιδεικνύουν δημόσια το αερόστατό τους στο Ανοναί της Γαλλίας.
1784 – Η Ελιζαμπέτ Τιμπλ γίνεται η πρώτη γυναίκα επιβάτης αεροστάτου θερμού αέρα στη Γαλλία.
1876 – Ένα τρένο-εξπρές, το Transcontinental Express, φτάνει στο Σαν Φρανσίσκο από τη Νέα Υόρκη, έχοντας διασχίσει τη διαδρομή, σε χρόνο-ρεκόρ για την εποχή, σε 83 ώρες και 39 λεπτά.
1878 – Υπογράφεται η συνθήκη της Κωνσταντινούπολης με την οποία παραχωρείται η Κύπρος από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
1896 – Ο Χένρυ Φορντ δοκιμάζει στους δρόμους του Ντιτρόιτ το πρώτο αυτοκίνητο που κινείται με βενζίνη, το «Τετράκυκλο». Δεν ήταν παρά μια δικύλινδρη μηχανή ανεβασμένη πάνω σε τέσσερις τροχούς ποδηλάτου, που έπιανε μέγιστη ταχύτητα 32 χλμ/ώρα.
1913 – Η Αγγλίδα σουφραζέτα Εμιλι Ντέιβισον, η γυναίκα, που θεωρήθηκε μια από τις ηρωίδες του κινήματος, πέφτει μπροστά στα πόδια του αλόγου του βασιλιά Γεωργίου Ε΄ στο ντέρμπι του Επσομ. Θα υποκύψει στα τραύματα της λίγες ημέρες αργότερα. Τα ντοκουμέντα της εποχής συνηγορούν περισσότερο στο ότι, επρόκειτο για δυστύχημα στην προσπάθεια της να κρεμάσει τα χρώματα των σουφραζετών στο βασιλικό άλογο, παρά στην εκδοχή της αυτοκτονίας.
1917 – Απονέμονται από το αμερικανικό πανεπιστήμιο Κολούμπια για πρώτη φορά τα βραβεία Πούλιτζερ.
1919 – Το αμερικανικό Κογκρέσο εγκρίνει την 19η τροποποίηση του Συντάγματος, με την οποία δίνεται στις γυναίκες το δικαίωμα της ψήφου.
1920 – Η Ουγγαρία υπογράφει με τους Συμμάχους τη Συνθήκη του Τριανόν, σύμφωνα με την οποία, η χώρα περιορίζεται σε 36.000 τετραγωνικά μίλια (από 125.000) και σε οκτώ εκατομμύρια κατοίκους (από 22 εκατομμύρια).
1928 – Δολοφονείται ο Κινέζος πολέμαρχος και ηγεμόνας της Ματζουρίας Τσανγκ Τσο-Λιν, παρά την πόλη Νανκίν, από τον Ιάπωνα εθνικιστή Κομότο Νταϊσάκου. Η δολοφονία κρατήθηκε μυστική από τον κινεζικό τύπο για 17 ημέρες.
1932 – Παραιτείται η κυβέρνηση Παπαναστασίου και σχηματίζεται πάλι Κυβέρνηση Βενιζέλου με νέους υπουργούς.
1936 – Ο Γάλλος πολιτικός Λεόν Μπλούμ δημιουργεί τον κυβερνητικό συνασπισμό Λαϊκό Μέτωπο με την υποστήριξη αριστερών και κεντρώων κόμματων και γίνεται ο πρώτος σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Γαλλίας. Στο χρονικό διάστημα, που ακολουθεί παρουσιάζει ένα ευρύ πρόγραμμα κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, το οποίο εισάγει επαναστατικά μέτρα όπως μειώσεις στα ωράρια εργασίας και το θεσμό των πληρωμένων διακοπών.
1940 – Οι δυνάμεις των Ναζί καταλαμβάνουν το λιμάνι της Δουνκέρκης, που βρίσκεται πάνω στη Μάγχη, κοντά στη γαλλοβελγική μεθόριο. Την ίδια ώρα, όμως, ολοκληρώνεται με επιτυχία η επιχείρηση-μαμούθ για την απομάκρυνση 338.000 ανδρών των δυνάμεων των Συμμάχων, που βρίσκονταν στην περιοχή.
1942 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η ναυμαχία του Μίντγουεϊ.
1942 – Πρώτος τουφεκισμός στο σκοπευτήριο της Καισαριανής από τους Γερμανούς: Εκτελέστηκαν οι πλωτάρχες του Λ.Σ. Η. Καζάκος και Γ. Κωτούλας.
1943 – Στην Αργεντινή, στρατιωτικό πραξικόπημα ανατρέπει τον Πρόεδρο Ράμος Καστίγιο.
1944 – Τα συμμαχικά στρατεύματα απελευθερώνουν τη Ρώμη από τις δυνάμεις του Άξονα.
1951 – Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ επικυρώνει το δικαίωμα των Πολιτειών να ζητούν πειστήρια μη κομμουνιστικής ιδεολογίας από τους υποψηφίους για διάφορες θέσεις εργασίας.
1959 – Στη Γερμανία, ο καγκελάριος Κόνραντ Αντενάουερ αποσύρει την υποψηφιότητά του για την Προεδρία.
1961 – Στη σύνοδο κορυφής της Βιέννης, ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ προκαλεί την Κρίση του Βερολίνου, απειλώντας να υπογράψει ξεχωριστή συνθήκη ειρήνης με την Ανατολική Γερμανία και δίνοντας τέλος στην αμερικανική, βρετανική και γαλλική πρόβαση στο Ανατολικό Βερολίνο.
1969 – Στο Κονγκό, 100 φοιτητές σκοτώνονται από στρατιώτες σε διαδήλωση.
1970 – Τα νησιά Τόνγκα αποκτούν την ανεξαρτησία τους από το Ηνωμένο Βασίλειο.
1979 – Στη Νότια Αφρική, την παραίτησή του υποβάλει ο Πρόεδρος Βόρστερ.
1972 – Η Αμερικανίδα Άντζελα Ιβόν Ντέιβις καθηγήτρια φιλοσοφίας και θρυλική μορφή του αντιρατσιστικού και του γυναικείου κινήματος, απαλλάσσεται έπειτα από δύο χρόνια από τις κατηγορίες της συνωμοσίας, της δολοφονίας και της απαγωγής.
1989 – Τερματίζονται οι διαδηλώσεις στην πλατεία Τιεν Αν Μεν, στο Πεκίνο, μετά από τη βίαιη επέμβαση του στρατού.
1991 – Μετά από 20 ημέρες γενικής απεργίας, παραιτείται η κομμουνιστική κυβέρνηση της Αλβανίας υπό τον Φάτος Νάνο.
1991 – Στην Ιαπωνία, έκρηξη του ηφαιστείου στο όρος Άνζεν, κοντά στην πόλη Σιμαμπάρα, προκαλεί το θάνατο σε 12 άτομα.
1992 – Στη Γιουγκοσλαβία, το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς θριαμβεύει στις βουλευτικές εκλογές.
1994 – Σημειώνεται δολοφονική απόπειρα κατά των υποψήφιων ευρωβουλευτών του ΚΚΕ Βασίλη Εφραιμίδη, Γιάννη Θεωνά και Μιχάλη Σπυριδάκη, κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στη Θεσσαλονίκη.
1997 – Με το βραβείο ελληνοτουρκικής φιλίας Ιπεκτσί τιμούνται, μεταξύ άλλων, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ Γιώργος Παπανδρέου.
2001 – Ο βασιλιάς Ντιπέντρα του Νεπάλ πεθαίνει, τρεις ημέρες αφού δολοφόνησε τα περισσότερα μέλη της οικογένειας του.
2006 – Οι κρατούμενοι Βασίλης Παλαιοκώστας και Αλκέτ Ριτζάι διαφεύγουν από τις φυλακές Κορυδαλλού με ελικόπτερο.
Γεννήσεις
1394 – Φιλίππη της Αγγλίας, βασίλισσα της Δανίας
1489 – Αντώνιος, δούκας της Λωρραίνης
1694 – Φρανσουά Κενέ, Γάλλος οικονομολόγος
1738 – Γεώργιος Γ΄, βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου
1867 – Καρλ Γκούσταφ Έμιλ Μάνερχαϊμ, Φινλανδός στρατιωτικός και πολιτικός
1889 – Μπένο Γκούτενμπεργκ, Γερμανός σεισμολόγος
1910 – Κρίστοφερ Κόκερελ, Άγγλος μηχανικός και εφευρέτης
1924 – Τοφιλάου Έτι Αλεσάνα, πρωθυπουργός των Σαμόα
1929 – Κάρολος Παπούλιας, Έλληνας πολιτικός
1934 – Μόνικα Ντέικον, πολιτικός από τον Άγιο Βικέντιο
1936 – Μπρους Ντερν, Αμερικανός ηθοποιός
1937 – Γκορίλα Μονσούν, Αμερικανός παλαιστής
1944 – Λάκης Κομνηνός, Έλληνας ηθοποιός
1947 – Χουάν Μόντες, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
1948 – Λέων Αρχιεπίσκοπος Φινλανδίας
1948 – Γιούργκεν Σπάρβασερ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1952 – Μπρονίσλαφ Κομορόφσκι, Πολωνός πολιτικός
1954 – Λικ Αντόλφ Τιαό, πολιτικός της Μπουρκίνα Φάσο
1961 – Φέρεντς Γκιουρτσάνι, Ούγγρος πολιτικός
1963 – Ξάβιερ Μακντάνιελ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1966 – Τσετσίλια Μπάρτολι, Ιταλίδα μεσόφωνος
1967 – Αντώνης Παραράς, Έλληνας τηλεπαρουσιαστής
1970 – Ιζαμπέλα Σκορούπκο, Πολωνή ηθοποιός
1971 – Ζοζέφ Καμπιλά, Κογκολέζος πολιτικός
1975 – Αντζελίνα Τζολί, Αμερικανίδα ηθοποιός
1977 – Διονύσης Χιώτης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1981 – Γιούρκας Σεϊταρίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1985 – Έβαν Λάισατσεκ, Αμερικανός αθλητής του καλλιτεχνικού πατινάζ
1985 – Λούκας Ποντόλσκι, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1991 – Κάθριν Πρέσκοτ, Αγγλίδα ηθοποιός
Θάνατοι
1102 – Βλάντισλαφ Α΄ Χέρμαν, δούκας της Πολωνίας
1134 – Μάγκνους Α΄, βασιλιάς της Σουηδίας
1206 – Αδέλα της Καμπανίας, βασίλισσα της Γαλλίας
1246 – Ισαβέλλα του Ανγκουλέμ, βασίλισσα της Αγγλίας
1394 – Μαρία του Μπόχυν, Αγγλίδα ευγενής
1530 – Μαξιμιλιανός Σφόρτσα, δούκας του Μιλάνου
1553 – Ντμίτρι Ιβάνοβιτς τσάρεβιτς, μέγας πρίγκιπας της Μόσχας
1592 – Φραγκίσκος, δούκας του Μονπανσιέ
1674 – Γιαν Λίφενς, Ολλανδός καλλιτέχνης
1798 – Τζάκομο Καζανόβα, Ιταλός τυχοδιώκτης και συγγραφέας
1875 – Έντουαρντ Μέρικε, Γερμανός ποιητής
1876 – Αμπντούλ Αζίζ, Οθωμανός σουλτάνος
1933 – Αχμέτ Χασίμ, Τούρκος ποιητής
1941 – Γουλιέλμος Β΄, αυτοκράτορας της Γερμανίας
1942 – Ράινχαρντ Χάιντριχ, Γερμανός αξιωματικός των SS
1949 – Μιχαήλ Αργυρόπουλος, Έλληνας ποιητής
1952 – Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, Αμερικανίδα μελετήτρια του ελληνικού πολιτισμού
1970 – Δημήτριος Γεωργαντέλης, Έλληνας πολιτικός
1971 – Βασίλειος Καρδαμάκης, Έλληνας στρατιωτικός
1994 – Μάσιμο Τροΐζι, Ιταλός ηθοποιός
1994 – Χρήστος Λεττονός, Έλληνας συνθέτης και τραγουδιστής
2001 – Ντίνος Ηλιόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
2005 – Χλόη Τζόουνς, Αμερικανίδα πορνογραφική ηθοποιός
2007 – Σωτήρης Μουστάκας, Ελληνοκύπριος ηθοποιός
2008 – Νίκος Σεργιανόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
2016 – Κάρμεν Περέιρα, πρόεδρος της Γουινέας-Μπισσάου
2017 – Χουάν Γκοϊτισόλο, Ισπανός συγγραφέας
