Εορτολόγιο: Διογένης Σάββας, Σάβας, Σαββούλης, Σαββούλα, Σαβούλα, Σαβούλη.
5 Δεκεμβρίου: Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος – Ο Άγιος Σάββας καταγόταν από το χωριό Μουταλάσκη της Καππαδοκίας και ήταν γιος ευσεβών γονέων, του Ιωάννη και της Σοφίας .
Από πολύ νωρίς γνώρισε τις θείες βουλές και αποφάσισε να αφιερωθεί στο μοναστικό βίο. Είχε τόση πίστη που κάποτε μπήκε σε ένα κλίβανο πυρός από τον οποίο βγήκε αβλαβής με τη βοήθεια του Θεού.
Όταν ήταν δεκαοχτώ ετών έφυγε από το μοναστήρι των Φλαβιανών και πήγε στα Ιεροσόλυμα. Από εκεί κατευθύνθηκε προς την έρημο της Ανατολής για να συναντήσει τον Μέγα Ευθύμιο. Ο Ευθύμιος τον έστειλε σε ένα κοινόβιο, το οποίο διηύθυνε ο όσιος Θεόκτιστος.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Άγιος Σάββας κατά την παραμονή του στο κοινόβιο έλαμψε λόγω του χαρακτήρα του και των αρετών του. Μάλιστα ήταν τόσο σοβαρός και ηθικός – παρά το νεαρόν της ηλικίας – που προσαγορεύτηκε παιδαριογέροντας από τον Μέγα Ευθύμιο.
Ο Άγιος Σάββας όσο μεγάλωνε τροφοδοτούσε όλο και περισσότερο το πνεύμα του, γι’ αυτό και τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Το χάρισμα αυτό το επιστράτευσε στην υπηρεσία των φτωχών και των ασθενών και έτσι επιτέλεσε σημαντικότατα έργα.
Για την αγιότητα της ζωής του και για τη μεγάλη του φήμη, είχε σταλεί από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων δυο φορές πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη, προς το βασιλιά Αναστάσιο και έπειτα προς τον Ιουστινιανό.
Σε ηλικία ενενήντα τεσσάρων ετών, το 534 μ.Χ., ανήλθε προς Κύριον εν ειρήνη.
Το 584 μ.Χ., το Λείψανο του Αγίου Σάββα ανακομίσθηκε αδιάφθορο όταν ανοίχθηκε ο τάφος του για να ενταφιαστεί ο Ηγούμενος Κασσιανός. Αρχικά διαφυλάχθηκε στη Μονή του και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, κατά την περίοδο των Αραβικών επιδρομών.
Για τον χρόνο άφιξης του στη Βενετία επικρατούν δύο παραδόσεις. Σύμφωνα με την πρώτη το Λείψανο είχε μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη, απ’ όπου το 1026 μ.Χ. το έκλεψε ο Βενετός ευγενής Πέτρος Centranico (έπειτα Δόγης, 1026 – 1031 μ.Χ.), επί των ημερών του Δόγη Tribunio Menio (982 – 1026 μ.Χ.), το μετέφερε στη Βενετία και το κατέθεσε στο Ναό του Αγίου Αντωνίνου.
Κατά την δεύτερη παράδοση το Λείψανο δεν μεταφέρθηκε ποτέ στην Κωνσταντινούπολη, αλλά διαφυλάχθηκε στον Άγιο Ιωάννη της Άκρας, απ’ όπου μεταφέρθηκε από τούς Γενουάτες στην ανταγωνίστρια της Βενετίας πόλη τους. το 1257 μ.Χ. οι Βενετοί πέτυχαν να μεταφέρουν το Λείψανο στη Βενετία.
Η παρουσία του Λειψάνου του Αγίου Σάββα στη Βενετία επιβεβαιώνεται από την σχετική ομολογία του Σαββαΐτου Μοναχού Σωφρονίου στον Μητροπολίτη Ρωσίας Άγιο Μακάριο, το 1547 μ.Χ.
Το 1965 μ.Χ., μετά από ενέργειες του Πατριάρχου Βενεδίκτου, η ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επέστρεψε το Λείψανο στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και φυλάσσεται έκτοτε στη Μονή του.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Tῶν ὁσίων ἀκρότης καὶ ἀγγέλοις ἐφάμιλλος ὡς γὰρ ἡγιασμένος ἐδείχθης ἐκ παιδός, Σάββα ὅσιε. Οὐράνιον γὰρ βίον ἀπελθῶν, πρὸς ἔνθεον ζωὴν χειραγωγεῖς διὰ λόγου τε καὶ πράξεως ἀληθοῦς, τοὺς πίστει ἐκβοῶντας σοι. Δόξα τῷ δεδοκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ταῖς τῶν δακρύων σου ῥοαῖς, τῆς ἐρήμου τὸ ἄγονον ἐγεώργησας· καὶ τοῖς ἐκ βάθους στεναγμοῖς, εἰς ἑκατὸν τοὺς πόνους ἐκαρποφόρησας· καὶ γέγονας φωστήρ, τῇ οἰκουμένῃ λάμπων τοῖς θαύμασι, Σάββα Πατὴρ ἡμῶν Ὅσιε, Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς ἀπὸ βρέφους τῷ Θεῷ θυσία ἄμωμος, προσενεχθεὶς δι᾽ ἀρετῆς, Σάββα μακάριε, τῷ σε πρὶν γεννηθῆναι ἐπισταμένῳ· ἐχρημάτισας Ὁσίων ἐγκαλλώπισμα, πολιστής τε τῆς ἐρήμου ἀξιέπαινος· διὸ κράζω σοι, Χαίροις Πάτερ ἀοίδιμε.
Μεγαλυνάριον
Ὤφθης ὑποτύπωσις καὶ κανών, θεοφόρε Σάββα, ὡς τοῦ Πνεύματος θησαυρός, Ὁσίων Πατέρων, ῥυθμίζων καὶ ἰθύνων, πρὸς κλῆρον ἀφθαρσίας τοὺς πειθομένους σοι.
Ὁ Οἶκος
Σοφίας ὑπάρχων βλάστημα, Σάββα Ὅσιε, παιδιόθεν ἐπόθησας Σοφίαν τὴν ἐνυπόστατον· ἣ συνοικήσασά σοι, ἀπὸ γῆς σε ἐχώρισε, καὶ πρὸς ὕψος ἀνήγαγεν, ἐξ ἀΰλων ἀνθέων πλέξασα στέφανον, καὶ τῇ σῇ ἐπιθεῖσα ἡγιασμένῃ κάρᾳ θεόφρον· ᾧπερ κεκοσμημένος, ἐξιλέωσαι τὸ Θεῖον, τοῦ δοθῆναί μοι σοφίαν λόγου ἐπαξίως, ὅπως ἀνυμνήσω τὴν ἁγίαν σου κοίμησιν, ἣν ἐδόξασε Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν· διὸ καὶ ἡμεῖς κράζομέν σοι· Χαίροις Πάτερ ἀοίδιμε.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Τὸν βίον εὐσεβῶς, ἐπὶ τῆς γῆς ἐκτελέσας, δοχεῖον καθαρόν, σὺ τοῦ Πνεύματος ὤφθης, φωτίζων τοὺς ἐν πίστει σοι, προσιόντας Μακάριε· ὅθεν αἴτησαι, τὸν σόν Δεσπότην φωτίσαι, τὰς ψυχὰς ἡμῶν, τῶν ἀνυμνούντων σε Σάββα, θεόφρον Πατὴρ ἡμῶν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
63 π.Χ. – Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων δίνει τον τέταρτο και τελευταίο λόγο του κατά του Κατιλίνα.
633 – Λαμβάνει χώρα η Τέταρτη Σύνοδος του Τολέδου.
1082 – Δολοφονείται ο κόμης Ραϋμόνδος Βερεγγάριος Β΄ της Βαρκελώνης.
1484 – Ο Πάπας Ιννοκέντιος Η΄ εκδίδει την παπική βούλα Summis desiderantes affectibus, με την οποία διορίζει τους Χάινριχ Κράμερ και Γιάκομπ Σπρένγκερ ως ιεροεξεταστές για να καταπολεμήσουν την υποτιθέμενη μαγεία στη Γερμανία.
1492 – Ο Χριστόφορος Κολόμβος γίνεται ο πρώτος Ευρωπαίος που πατάει το πόδι του στο νησί Ισπανιόλα (σημερινή Αϊτή και Δομινικανή Δημοκρατία).
1496 – Ο βασιλιάς Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας εκδίδει διάταγμα απέλασης των Εβραίων από τη χώρα.
1560 – Ο Κάρολος Θ΄ γίνεται βασιλιάς της Γαλλίας.
1757 – Επταετής Πόλεμος: Μάχη του Λόιτεν. Ο Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας οδηγεί τις πρωσικές δυνάμεις σε αποφασιστική νίκη επί των αυστριακών δυνάμεων του Κάρολου Αλέξανδρου της Λωρραίνης.
1826 – Οι Έλληνες υπό τον Γεώργιο Καραϊσκάκη νικούν τους Οθωμανούς στο Τουρκοχώρι.
1848 – Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζέιμς Νοξ Πολκ επιβεβαιώνει στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι έχουν ανακαλυφθεί μεγάλες ποσότητες χρυσού στην Καλιφόρνια.
1865 – Το Περού συνάπτει συμμαχία με τη Χιλή κατά της Ισπανίας.
1920 – Η κυβέρνηση Δημητρίου Ράλλη διενεργεί δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου Α΄.
1936 – Η Σοβιετική Ένωση υιοθετεί ένα νέο Σύνταγμα και ιδρύεται η Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κιργιζίας ως πλήρης Δημοκρατία της Σοβιετικής Ένωσης.
1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Μάχη της Μόσχας. Ο Γκεόργκι Ζούκοφ εξαπολύει μία μεγάλη σοβιετική αντεπίθεση εναντίον του γερμανικού στρατού.
1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει τον πόλεμο στη Φινλανδία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.
1955 – Η Ρόζα Παρκς ηγείται του μποϋκοτάζ των λεωφορείων στο Μοντγκόμερυ.
1977 – Η Αίγυπτος διακόπτει τις διπλωματικές σχέσεις της με τη Συρία, τη Λιβύη, την Αλγερία, το Ιράκ και τη Λαοκρατική Δημοκρατία της Υεμένης ως αντίποινα για τη Διακήρυξη της Τρίπολης κατά της Αιγύπτου.
1991 – Ο Λεονίντ Κραβτσούκ γίνεται ο πρώτος πρόεδρος της Ουκρανίας.
2005 – Σεισμός μεγέθους 6,8 βαθμών Ρίχτερ κλονίζει τις ανατολικές επαρχίες της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, σκοτώνοντας 6 άτομα.
2006 – Πραξικόπημα στα νησιά Φίτζι, το τέταρτο μέσα στην τελευταία εικοσαετία. Την εξουσία καταλαμβάνει ο στρατιωτικός Φρανκ Μπαϊνιμαράμα.
Γεννήσεις
1443 – Πάπας Ιούλιος Β΄
1687 – Φραντσέσκο Τζεμινιάνι, Ιταλός βιολιστής και συνθέτης
1782 – Μάρτιν Βαν Μπιούρεν, 8ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1803 – Φιόντορ Τιούτσεφ, Ρώσος ποιητής
1830 – Κριστίνα Ροσέτι, Αγγλίδα ποιήτρια
1867 – Γιούζεφ Πιουσούτσκι, Πολωνός στρατιωτικός και πολιτικός
1868 – Άρνολντ Σόμμερφελντ, Γερμανός φυσικός
1890 – Φριτς Λανγκ, Αυστριακός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός
1891 – Αλεξάντερ Ροντσένκο, Ρώσος ζωγράφος και φωτογράφος
1901 – Ουώλτ Ντίσνεϋ, Αμερικανός σκηνοθέτης, παραγωγός και σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων
1901 – Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, Γερμανός φυσικός
1903 – Γιοχάνες Έεστερς, Ολλανδός ηθοποιός και τραγουδιστής
1903 – Σέσιλ Φρανκ Πάουελ, Άγγλος φυσικός
1905 – Ότο Πρέμινγκερ, Αμερικανός σκηνοθέτης
1908 – Δημήτρης Μυράτ, Έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης
1927 – Πουμιπόν Αντουνιαντέτ, βασιλιάς της Ταϊλάνδης
1932 – Φαζού Αλίεβα, Ρωσίδα ποιήτρια και δημοσιογράφος
1934 – Νίκος Κούρκουλος, Έλληνας ηθοποιός
1937 – Σοτίρ Φερράρα, Ιταλός επίσκοπος
1943 – Νικολάε Βακαρόιου, Ρουμάνος πολιτικός
1943 – Εβά Ζολύ, Γαλλίδα πολιτικός
1945 – Μοσέ Κατσάβ, Ισραηλινός πολιτικός
1946 – Χοσέ Καρρέρας, Ισπανός τενόρος
1947 – Μπρους Γκόλντινγκ, Τζαμαϊκανός πολιτικός
1956 – Κλάους Άλοφς, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1961 – Σοφία Βόσσου, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1962 – Χοσέ Κούρα, Αργεντινός τενόρος
1966 – Πατρίσια Κάας, Γαλλίδα τραγουδίστρια
1970 – Τιμ Χεθέρινγκτον, Άγγλος φωτορεπόρτερ
1993 – Ρος Μπάρκλεϊ, Άγγλος ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
532 – Σάββας ο Ηγιασμένος, Καππαδόκης μοναχός
1082 – Ραϋμόνδος Βερεγγάριος Β΄, κόμης της Βαρκελώνης
1244 – Ιωάννα της Κωνσταντινούπολης, κόμισσα της Φλάνδρας
1560 – Φραγκίσκος Β΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1791 – Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, Αυστριακός συνθέτης
1870 – Αλέξανδρος Δουμάς (πατέρας), Γάλλος συγγραφέας
1891 – Πέτρος Β΄, αυτοκράτορας της Βραζιλίας
1913 – Άνθιμος Ζ΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1925 – Βλαντυσλάβ Ρέυμοντ, Πολωνός συγγραφέας
1926 – Κλωντ Μονέ, Γάλλος ζωγράφος
1940 – Μαρδοχαίος Φριζής, Έλληνας στρατιωτικός
1943 – Γιάννης Αγγελόπουλος, Έλληνας βαρύτονος
1960 – Βάλτερ Ντόρβιν Τιγκ, Αμερικανός βιομηχανικός σχεδιαστής
1969 – Πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάττενμπεργκ
1977 – Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι, Ρώσος στρατιωτικός
1983 – Ρόμπερτ Όλντριτς, Αμερικανός σκηνοθέτης
1999 – Φίλιππος Αμοιρίδης, Έλληνας πολιτικός
2006 – Γιώργος Λαζάνης, Έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης
2007 – Γιώργος Παρασκευαΐδης, Κύπριος επιχειρηματίας
2008 – Πατριάρχης Μόσχας Αλέξιος Β΄
2008 – Όπυ Ζούνη, Ελληνίδα ζωγράφος
2012 – Πατριάρχης Αντιοχείας Ιγνάτιος Δ΄
2012 – Όσκαρ Νίεμαϊερ, Βραζιλιάνος αρχιτέκτονας
2013 – Νέλσον Μαντέλα, Νοτιοαφρικανός πολιτικός
2014 – Μένης Κουμανταρέας, Έλληνας συγγραφέας
2014 – Φαμπιόλα, βασίλισσα του Βελγίου
2015 – Λάκης Μπέλλος, Έλληνας δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας
2015 – Ντιμιτάρ Ποπόφ, Βούλγαρος πολιτικός
2016 – Πέτρος Φυσσούν, Έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης
2017 – Όγκαστ Έιμς, Καναδή πορνογραφική ηθοποιός
2017 – Μιχαήλ, βασιλιάς της Ρουμανίας
2017 – Ζαν ντ’Ορμεσόν, Γάλλος συγγραφέας
2017 – Τζόνι Χαλιντέι, Γάλλος τραγουδιστής
2021 – Στέφαν Γέλοβατς, Σέρβος καλαθοσφαιριστής
