Κατά πλειοψηφία υπερψηφίσθηκε και επί των άρθρων το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τις μικροχρηματοδοτήσεις στην επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, και την ερχόμενη Παρασκευή θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία του με την δεύτερη ανάγνωση.
Ο υφυπουργός Οικονομικών, Γεώργος Ζαββός, επανέλαβε πως οι φορείς των μικροπιστώσεων δεν θα είναι σαν τράπεζες, δεν δημιουργούν συστημικούς κινδύνους αντίστοιχους με αυτούς που δημιουργηθούν οι τράπεζες που έχουν καταθέσεις. Στην κριτική ότι αφήνονται «τρύπες» στο νομοσχέδιο για να εισέλθουν «δούρειοι Ίπποι» ως πάροχοι μικροχρηματοδοτήσεων, ο υφυπουργός είπε ότι «δεν υπάρχει τίποτα το αναληθέστερο», καθώς προβλέφθηκε να γίνεται ο έλεγχος από την Τράπεζα της Ελλάδος, που κρίθηκε ως ο καταλληλότερος οργανισμός για να αναλάβει αυτή την ευθύνη, μιας και έχει την προϊστορία, την τεχνογνωσία, την ικανότητα στελεχών και την εμπειρία, δεδομένου ότι ελέγχει φορείς της ίδιας υφής.
Δημιουργούμε, τόνισε ο κ. Ζαββός, «ένα ευέλικτο πλαίσιο, το οποίο μας διασφαλίζει όμως πλήρως από οποιοδήποτε κίνδυνο μπορεί να προέλθει από ξέπλυμα χρήματος». Στην αντίθετη περίπτωση, ανέφερε ο υφυπουργός, θα έπρεπε να δημιουργήσουμε ένα δυσβάσταχτο και δρακόντειο νομικό πλαίσιο, που θα καταστρατηγούσε τελικά τον θεσμό των μικροχρηματοδοτήσεων.
Σχετικά με το γιατί επιλέχθηκε, αυτά τα ιδρύματα να έχουν μορφή ανωνύμων εταιρειών, ο υφυπουργός απάντησε λέγοντας πως το ζήτησε η Τράπεζα της Ελλάδος, επειδή έτσι είναι ευχερέστερος ο έλεγχός τους. Για το ύψος του κεφαλαίου εκκίνησης των 400.000 ευρώ, ανέφερε πως δεν ήταν μια χρυσή τομή, αλλά μετά την διαβούλευση πιστέψαμε πως είναι η καλύτερη επιλογή ποσού αυτή.
Σε ερωτήσεις βουλευτών, γιατί δεν συμπεριλήφθηκε το λεγόμενο feed and proper, ο υφυπουργός απάντησε αυτό είναι επιλογή της κυβέρνησης, ενώ για την συμμετοχή κοινωνικών φορέων Αλληλέγγυας Οικονομίας, ανέφερε πως «εμείς θεωρούμε ότι το νομοσχέδιο τους καλύπτει την συμμετοχή, όπως είναι διατυπωμένο. Εάν νομίζετε ότι δεν επαρκεί η διατύπωση αυτή, είμαστε ανοικτοί να το δούμε».
Σχετικά με την προστασία των καταναλωτών, ο κ. Ζαββός ανέφερε πως «προφανώς και εφαρμόζονται και σε αυτό το νομοσχέδιο όλες οι διατάξεις περί προστασίας των καταναλωτών» και πρόσθεσε πως αρχικά «είχαμε βάλει άρθρα μέσα, που αναφέρονταν στην γενική γραμματεία Καταναλωτή, αλλά αφαιρέθηκαν μετά από συζήτηση που είχαμε με το υπουργείο Ανάπτυξης για δύο λόγους βασικούς. Πρώτον, γιατί σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις, εδώ πρόκειται για πολύ μικρές οντότητες και η προστασία τους γίνεται βάσει των γενικών όρων συναλλαγών που είναι κάτι δεδομένο. Ως προς τα φυσικά πρόσωπα δε, οι μικροπιστώσεις δεν είναι καταναλωτικά δάνεια. Όμως είναι καταναλωτές, και προστατεύονται σε κάθε περίπτωση από τη νομοθεσία για την καταναλωτική πίστη».
Η πρόβλεψη της δυνατότητας σύνδεσης των παρόχων με τον «Τειρεσία», έγινε όπως εξήγησε ο υφυπουργός, για να μπορούν να δουν τα ιδρύματα αυτά την κατάσταση του αιτούντος και να σταθμίζουν τα κριτήρια καταλληλότητάς τους.
Τέλος για το θέμα των εγγυήσεων, ο υφυπουργός επανέλαβε πως δεν μπορούν να απαιτηθούν εμπράγματες εγγυήσεις. Μπορεί, όμως να απαιτηθούν προσωπικές εγγυήσεις, όπως είναι η δυνατότητα κάποιου απλού εγγυητή.
Απαντώντας στις επικρίσεις βουλευτών της αντιπολίτευσης σχετικά με το σχέδιο «Ηρακλής» που αφορά τα κόκκινα τραπεζικά δάνεια, ο κ. Ζαββός είπε πως με το άρθρο 27 του νομοσχεδίου, «παρέχεται η δυνατότητα στους λεγόμενους διαχειριστές των κόκκινων δανείων, να παραταθεί η διάρκεια επιβολής ορισμένων άρθρων των συμβάσεών τους. Δηλαδή δίνεται μια μορφή moratorium, ώστε λόγω της κρίσης να μην επιβληθούν τα αυστηρά κριτήρια τα οποία υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Κι αυτό, καθώς υπάρχει πρόβλεψη, ότι αν ένας διαχειριστής δανείων μέσα σε ένα συγκεκριμένο διάστημα δεν επιτύχει τους στόχους, π.χ. το 20% των αναμενόμενων εισροών, το cash low, τότε υπάρχει μείωση κατά 20% της αμοιβής του. Λόγω όμως της κρίσης αυτής της περιόδου και παρά το γεγονός ότι ο «Ηρακλής» αυτή τη στιγμή προχωρά – και παρ’ όλες τις προβλέψεις εξαιρετικά καλά – όλες, και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες φαίνεται ότι θα μπουν φέτος σε αυτό το σχέδιο»
Σε σχόλια βουλευτών σχετικά με την δυνατότητα του εταιρικού μετασχηματισμού που έχει δοθεί στις 4 συστημικές τράπεζες, ο υφυπουργός είπε πως «η δυνατότητα που παρέχεται, είναι να δημιουργηθεί μία Holding, στην οποία θα βρίσκονται τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια, και ένα νέο πιστωτικό ίδρυμα στο οποίο – θέλω να γίνει σαφές – ότι εκεί μεταφέρεται ο αναβαλλόμενος φόρος. Με άλλα λόγια, βάσει του άρθρου 28 του νομοσχεδίου, ότι ένας τέτοιος μετασχηματισμός, ο οποίος έχει επικυρωθεί και από τον ευρωπαίο επόπτη, τον SSN, είναι νόμιμος και παράλληλα διασφαλίζει τα συμφέροντα τόσο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αλλά κυρίως του Ελληνικού Δημοσίου».
ΣΥΡΙΖΑ
Στην αδικία εναντίον μιας μερίδας συνταξιούχων, σχετικά με τη φορολόγηση των αναδρομικών εισοδημάτων τους, για την οποία υπάρχει σχετική διάταξη στο άρθρο 30 του νομοσχεδίου, αναφέρθηκε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Χαράλαμπος Μαμουλάκης, καταλογίζοντας στην κυβέρνηση έλλειψη πολιτικής βούλησης προκειμένου να δημιουργηθεί το δημοσιονομικό περιθώριο, ώστε να ευνοηθούν οι οικονομικά αδύναμοι συμπολίτες μας. Σημείωσε δε, πως δεν προκύπτει ευδιάκριτα ο τρόπος διενέργειας της εκ νέου εκκαθάρισης των εισοδημάτων από συντάξεις που καταβλήθηκαν αναδρομικά, ειδικά για τα έτη τα οποία αυτά έχουν παραγραφεί.
Ο Χ. Μαμουλάκης, αναφερόμενος σε άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου που αφορούν τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα αγροτεμάχια, ανέφερε πως δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, και αναρωτήθηκε για ποιον λόγο διατηρείται η ρύθμιση της μη φορολόγησης των αγροτεμαχίων, αδιακρίτως του μεγέθους της ιδιοκτησίας. Χαρακτήρισε, πάντως θετικό το άρθρο 36 (με το οποίο παρέχεται το ευεργέτημα της έκπτωσης ποσοστού 25% σε εμπρόθεσμα καταβαλλόμενες δόσεις βεβαιωμένων οφειλών του Ιουνίου του 2020) υποστηρίζοντας όμως, πως «η οικονομική διαχείριση της πανδημίας δεν μπορεί να λειτουργεί στη βάση ‘επιβραβεύω μόνο όσους με πληρώνουν και καταδικάζω όσους δεν μπορούν’».
ΚΙΝΑΛ
Ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης, εξέφρασε την έκπληξή του που ο ΣΥΡΙΖΑ, επέλεξε να μην υπερψηφίσει το νομοσχέδιο επί της αρχής, παρ’ όλο που, όπως είπε «οι βουλευτές του υπεραμύνθηκαν της πατρότητας του εν λόγω νομοσχεδίου, το οποίο ξεκίνησε επί δικών τους ημερών και συνηγορούσαν υπέρ της αναγκαιότητας, χρησιμότητας και αποτελεσματικότητας της κατά το δυνατόν ταχύτερης εφαρμογής του». Ο Μιχ. Κατρίνης εξέφρασε ωστόσο και ο ίδιος επιμέρους διαφωνίες, καθότι, όπως είπε, υπάρχει αγωνία για το ύψος των επιτοκίων που θα ζητούνται από τους παρόχους. Αναρωτήθηκε δε, ‘γιατί, αφού η Τράπεζα της Ελλάδος που θα έχει την εποπτεία του, ενώ σας ζητάει απολύτως αυτονόητα για να μπορέσει να ασκήσει τον εποπτικό της ρόλο, εσείς τα αρνείστε;’». Στο ίδιο πλαίσιο, ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ ζήτησε στα σχήματα αυτά των παρόχων, να προστεθούν και οι φορείς κοινωνικής οικονομίας .
ΚΚΕ
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, μεταξύ άλλων υπογράμμισε πως «το σχέδιο νόμου για τις μικροχρηματοδοτήσεις, δεν δίνει μόνιμη και ουσιαστική διέξοδο για την πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων και μικροεπαγγελματιών. Στην καλύτερη περίπτωση, ποσά έως 25.000, μπορεί να λειτουργήσουν ως ένα κεφάλαιο επανεκκίνησης, ή να βοηθήσουν να μετατεθούν τα χρέη. Στην πράξη, δίνεται χώρος στους επιχειρηματικούς ομίλους, να συστήσουν ανώνυμες εταιρείες που θα παίζουν ρόλο επίσημου τοκογλύφου, αναλαμβάνοντας να χορηγούν μικροδάνεια σε απελπισμένους, μόνο και μόνο για να βρουν διέξοδο τα λιμνάζοντα κεφάλαια τους, να εκμεταλλευτούν τον πόνο, την αγωνία και τα αδιέξοδά τους που εσείς προκαλείτε, να αποκτήσουν οι εταιρείες και με άλλους τρόπους πρόσβασης σε ζεστό χρήμα μέσω ΕΣΠΑ, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο θα προωθούν στους δικαιούχους μεν, αλλά πάντα με το αντίστοιχο ποσοστό κέρδους και μάλιστα εγγυημένα από το κράτος χωρίς καμία χασούρα. Καραμπινάτο, λοιπόν, δώρο προς τις επιχειρήσεις αυτές!».
«Αυτούς, λοιπόν, πάτε να σώσετε» συνέχισε ο κ. Συντυχάκης. «Προσπαθείτε να πείσετε τους αυτοαπασχολούμενους, άνεργους, νέους επιστήμονες στη νέα γενιά, όσους θέλουν να επενδύσουν στο αβέβαιο μέλλον τους, ότι αυτό το μέτρο είναι φιλολαϊκό και δίνει λύση στα αδιέξοδά τους» Σχετικά με τα κόκκινα τραπεζικά και το σχέδιο «Ηρακλής», ο βουλευτής του ΚΚΕ ανέφερε πως « οι εργαζόμενοι, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικροί επαγγελματίες, βγάζουν τα συμπεράσματά τους για το γεγονός ότι οι τράπεζες, θα μοιραστούν πακέτο ύψους 12 δισεκατομμυρίων ως κρατικές εγγυήσεις, προκειμένου στη συνέχεια να τιτλοποιήσουν και να μεταβιβάσουν σε επενδυτές, funds και άλλα κοράκια, προβληματικά δάνεια ύψους 30 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτή η έμμεση χρηματοδότηση είναι ο λεγόμενος αναβαλλόμενος φόρος . Δηλαδή, αφορολόγητη χρηματοδότηση στο όνομα εξυγίανσης του χαρτοφυλακίου των τραπεζών».
Ελληνική Λύση
Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλειος Βιλιάρδος, ανέφερε πως η εποπτεία των ιδρυμάτων μικοροχρηματοδοτήσεων από την Τράπεζα της Ελλάδος, θα της δημιουργήσει μεγάλα έξοδα και θα έχει έσοδα. Εστίασε και πάλι την κριτική του στο σχέδιο «Ηρακλής», λέγοντας πως «στην καλύτερη περίπτωση, τα ‘κόκκινα’ δάνεια των τραπεζών θα μειωθούν στο 20%, από 40% μέχρι πρόσφατα, όταν στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν κάτω από 5%. Επίσης, έχουν αρχίσει να αυξάνονται ξανά, μετά το κλείδωμα της οικονομίας μας. Δεν πρόκειται να επιλυθούν, ούτε με το hive down το οποίο δρομολογείται, αποτελώντας ακόμη ένα στάδιο της ληστείας των Ελλήνων. Η μοναδική λύση για τις τράπεζες, είναι η επιστροφή της χώρας σε πορεία ανάπτυξης, η αύξηση των εισοδημάτων των Ελλήνων και η άνοδος των τιμών των περιουσιακών τους στοιχείων. Κάτι που, όμως, απαιτεί τη στήριξη του χρηματοπιστωτικού κλάδου, για να διενεργηθούν παραγωγικές επενδύσεις, -κάτι που δεν υπάρχει».
ΜέΡΑ 25
Ο βουλευτής του ΜέΡΑ 25, Κρίτων Αρσένης, καταψηφίζοντας το νομοσχέδιο, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «παραδίδει τους ευάλωτους πολίτες βορά σε ποικιλόμορφες μαφίες», επισήμανε πως «η Τράπεζα της Ελλάδας καταγγέλλει τον κίνδυνο μη αναστρέψιμου ελέγχου της αγοράς από ύποπτα στοιχεία» και σχολίασε λέγοντας πως «πήρατε τη μικροχρηματοδότηση, εφεύρεση της βραβευμένης Τράπεζας των Φτωχών στο Μπαγκλαντές και τη μετατρέπετε σε εργαλείο ξεπλύματος χρήματος και ακόμη χειρότερα, σε Δούρειο Ίππο μαφιών».
Ο κ. Αρσένης υποστήριξε πως η Τράπεζα της Ελλάδος, δεν θα ελέγχει τους μετόχους, αλλά θα συλλέγει δικαιολογητικά για δύο μόνο εκπροσώπους των εταιρειών παροχής μικροχρηματοδότησης, χωρίς να της επιτρέπεται να τα αξιολογεί, ενώ υποστήριξε ότι στο νομοσχέδιο «δεν αναφέρετε πουθενά η αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτών για τον έλεγχο των διαδικασιών χορηγήσεων που θα γίνονται»
